ناگفته‌های ورزش بانوان از زبان معاون وزیر

به گزارش پایگاه خبری ورزش بانوان به نقل از خبرگزاری ایرنا، آنگونه که این بانوی ورزشی می گوید، از دوران نوجوانی و جوانی، ورزش با گوشت و پوست و خونش عجین شده و به گفته خودش در این دوران، به طور سازمان نیافته در زادگاهش سوادکوه، از هر فرصتی برای ورزش کردن با هم دوره ای هایش بهره می جست و گاهی در حیاط منزل هر یک از این جمع، «هفت سنگ» و «لی لی» بازی می کرد.

«فریبا محمدیان» که همزمان با ورودش به دانشگاه در رشته علوم ورزشی، والیبال را به طور حرفه ای دنبال می کرد، در رشته انفرادی شنا و هندبال را برگزید. اما این آغاز راهی بود تا با شجاعت تمام در برهه ای از زندگی ورزشی خود در یک رقابتی سالم با حریفان قدری دست و پنجه نرم کند تا در میان نخستین رئیسان زن فدراسیون های ورزشی در تاریخ ورزش نام خود را ثبت نماید. او البته به افزایش حضور بانوان در راس فدراسیون های ورزشی اعتقادی، راسخ دارد.

این بانوی خطه مازنی که هفته ای یک روز هم در دانشگاه تدریس می کند، درباره ورزش کردن با خنده می گوید: ورزش می کنم اما نه در سطح قهرمانی، الان پا به سن گذاشته ام و حتی در حوزه پیشکسوتان هم نمی توانم حضور یابم. اما فعالیت های متنوعی دارم، هفته ای یک روز به مدت طولانی ورزش می کنم تا جبران روزهای دیگر شود، ولی قطع نمی شود.

در ادامه گفت و گوی صمیمانه خبرنگار ایرنا، با فریبا محمدیان معاونت امور بانوان وزارت ورزش و جوانان، ناگفته ها و گفته های ورزش زنان را حوزه خواهید خواند.

یکی از پرکاربردترین جمله برای شروع گفت وگو، پرسیدن جمله‌ی «چه خبر؟» است، اما به رسم سنت شکنی می پرسم، چی اتفاقی رخ داد که پای خانم محمدیان از زادگاهش در سوادکوه، به ورزش باز شد و تا امروز به جایگاه معاونت امور بانوان وزارت ورزش و جوانان رسید؟

محمدیان: ما یک خانواده ۹ نفره هستیم. در منطقه ای زندگی کرده ام که اوقات فراغت ساکنان این خطه خیلی سامان یافته نبود و مانند سایر همدوره ای هایم در مقاطع ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان بنابر اقتضای محیط زندگی فعالیت های متنوع و پرتحرکی داشتیم. خانواده هم اغلب در حوزه پزشکی، پیراپزشکی و مهندسی فعالیت داشتند، ولی محدودیتی برای فعالیت ورزشی نداشتم. به همین دلیل همه مسئولیت هایی که «مادر» درحد توانمان به ما محول می کرد، با سرعت تمام انجام می دادم تا با دوستان جمع شویم و در حیاط یکی از خانه ها به بازی بپردازیم که بازی های رایج آن زمان هفت سنگ و لی لی بود. البته یکی از سرگرمی های ما پریدن از تپه های اطراف خانه هم بود. اما حضورم در عرصه ورزش را مدیون معلمان مدرسه «دادگر» در سوادکوه هستم.
به خاطر دارم زمانی که برای کنکور عملی پا به دانشگاه تربیت معلم تهران گذاشتم، همانجا با آزمون های جدیدی روبرو شدم برایم کمی نگران کننده بود، اما با توجه به فعالیت های ورزشی سازمان نیافته ای که در اوقات فراغت داشتم، به من کمک کرد تا در گروه خودم نفر اول شوم. خدا رحمت کند خانم «میرفتاح» مسئول آزمون عملی که همانجا گفت؛ این خانم (محمدیان) در ورزش به جایی می رسد (با خنده)، بعدها به این خانم گفتم که این جمله در ذهن من باقی ماند و این شد انگیزه دوچندان.
اما معتقدم که کم استعداد ترین فرد در حوزه ورزش هستم زیرا در همان دوران افراد با استعداد زیادی بودند که اگر امکانات بود، شاید امروز در فهرست نام آوران بازی های آسیایی و المپیکی قرار داشتند.

شما در کنار تحصیل معلمی را هم حرفه خود کردید؟

محمدیان: بله. وقتی وارد عرصه معلمی شدم، همه تلاشم این بود که در زادگاهم، نگاه دانش آموزان و خانواده ها را به سمت و سوی ورزشی و افتخار آفرینی هدایت کنم و بچه هایی هم از این خطه به طور حرفه ای و آکادمیک وارد ورزش شدند. خوشحالم که بخش کوچکی از دین خود را به مردم این بخش از جغرافیای ایران ادا کردم. اما موظفم تمام تلاش خود را برای ارتقا و شناسایی حوزه ورزش بانوان در همه مناطق ایران بکار بگیریم.

خانم محمدیانی که، در دوران نوجوانی و جوانی در محل زادگاهش ورجه وورجه و فعالیت های ورزشی سازمان نیافته داشته، اکنون در قامت معاونت وزارت ورزش و جوانان، از این ظرفیت، برای توسعه ورزش بانوان در سوادکوه چه کرده است؟

محمدیان: رویکرد وزارت ورزش نگاه یکسان به همه مناطق کشور است و تلاش می کنیم در تمام مناطق ایران این فضا ایجاد شود. سواد کوه هم یکی از فهرست برنامه ما در این دستگاه به شمار می رود. تاکید وزیر ورزش و جوانان هم در راستای سیاست های کلان کشور، توجه به مناطق کمتر برخوردار به لحاظ شاخص های توسعه ای است، اما مناطق کمتر برخوردار در حوزه زنان و دختران خود به خود از محرومیت بیشتری برخوردارند که امسال در سفرهای استانی به سمت شهرستان ها و مناطق محروم استان ها می رویم. شاید زندگی من در یک منطقه این چنینی به لمس درد همنوعانم در سراسر کشور در این گونه مناطق کمک بیشتری برای توسعه این قشر از ورزش زنان شود.

اخیرا معاون رئیس جمهوری در امور زنان و خانواده از مناسب سازی لباس ورزشکاران زن برای تمام رشته ها خبر داد. در حالی که معاونت بانوان وزارت ورزش هم از مدت ها قبل کارگروهی برای همین موضوع تشکیل داد. نتیجه این تلاش ها به کجا انجامید و آیا رایزنی هایی بین این دو معاونت انجام شده است؟

محمدیان: اطلاعی ندارم. اما راهبردهای وزارت ورزش و جوانان با سیاست های حوزه حاکمیتی کشور هم راستاست و بر این اساس از مدت ها قبل کارگروه سامان دهی لباس اعضای تیم های ملی اعم از ورزشکار، داور، کادر فنی و اجرایی و مربی در این معاونت تشکیل و فعالیت آن در دو محور لباس های تخصصی ورزشکاران در میدان رقابت ها و دیگری لباس عمومی ورزشکاران و همه کادر فنی و اجرایی تعریف شده است. از طرفی کمیته ملی المپیک هم با توجه به اعزام کاروان ایران به بازی های ۲۰۱۸ اندونزی طراحانی را دعوت می کند که لباس کاروان بر اساس شاخص ها و موازین نظام طراحی شود و با توجه به تعامل دو سویه بین این دو نهاد، نقطه نظرات کارگروه لباس اعضای تیم ملی از طریق نائب رئیس این کمیته و یکی از اعضای کارگروه به هیات اجرایی تسری می یابد.
اما نکته مهم، باید تنوع لباس با توجه به تنوع فرهنگی در پوشش ایرانی و در رشته های مختلف به اقتضای شرایط در حوزه لباس عمومی وجود داشته باشد. «ما نمی خواهیم شو لباس داشته باشیم»، ما می خواهیم زنان ورزشکار این مرز و بوم در آوردگاه بین المللی شان بانوی مسلمان ایران را رعایت کنند. با توجه به اینکه متخصص طراح لباس در این کارگروه داریم به دنبال این هستیم تا از رنگ و طرح های اصیل کشور در لباس های عمومی استفاده شود. البته در لباس های تخصصی به دلیل قوانین و مقررات بین المللی دست ما بسته است ولی تلاش داریم تا در این بخش هم شان و اقتدار ایران حفظ شود.

در اردوی انتخابی تیم والیبال زنان قرار بود مانند تیم والیبال مردان از لباس یکدست استفاده شود ولی هنوز این اتفاق رخ نداده و فدراسیون هم گفته که اردو انتخابی است. در حالی که والیبال مردان در اردوی انتخابی با لباس یکدست ظاهر می شود؟

محمدیان: از طریق رسانه ها در جریان این مساله و حتی پاسخ نایب رئیس فدراسیون که قانع کننده بود، قرار گرفتم. وقتی اردوی تمرینی هنوز نهایی نشده است نمی تواند لباس یکدست داد که البته این موضوع در همه جای دنیا مرسوم است. زمانی تیم لباس یکدست استفاده می کند که ترکیب تیم و کادر فنی و اجرایی مشخص شده باشد.

اما در اردوی انتخابی، تیم مردان با لباس یکدست حضور یافتند؟

محمدیان: این قیاس که عنوان می کنید، چون اطلاع دقیقی از اینکه فدراسیون چه امکاناتی را در حوزه مردان در یک فراخوان آزاد داده است، ندارم. اما گمان می کنم در مقطعی که خودمان ورزشکار بودیم و تیم مشترک داشتیم، از سال قبل برای اردوی انتخابی دعوت می شدیم و از همان لباس قبلی استفاده می کردیم. احتمال دارد در والیبال مردان این موضوع رخ داده باشد و اگر غیر از این باشد فدراسیون باید در این زمینه پاسخ دهد. من هم این موضوع را پیگیری می کنم.

لیگ ملت های والیبال یک ماه آینده آغاز می شود و با توجه به اینکه پیشتر، خانواده ها توانستند در رقابت های لیگ و تیم ملی بسکتبال به سالن بروند، آیا در این مسابقات هم خانواده ها حضور می یابند؟

محمدیان: انشاا…؛ ما برگزاری مسابقات را بر عهده فدراسیون ها بر اساس قوانین بین المللی می گذرایم و آنها محل، شرایط برگزاری، نوع پذیرش میهمانان را بررسی می کنند و بر مبنای روشی که تعیین می کنند پذیرش انجام می شود.

با این اوصاف حضور خانواده ها برای دیدن لیگ ملت های والیبال در سالن برگزاری رقابت مشکلی ندارد؟

محمدیان: مشکلی نیست. فدراسیون والیبال میزبان است و ما هم پشتیبانی های لازم را انجام می دهیم. مجوزهایی که نیاز دارند و تلاش شده در یک میدانی که عقلانیت و منطق بیشتر وجود دارد، این مسیر مدیریت شود. این رویداد هم مانند بسکتبال بوده و هیچ چیزی عوض نشده است و تلاش می کنیم در این رویداد هم خاطرات خوبی رقم بزنیم تا «رونق»، سهم ورزش در اوقات فراغت شود.

شیوه نامه تدوین شده برای ورود زنان به ورزشگاه ها به کجا رسیده؟

محمدیان: «وقتی که بحث پذیرش تماشاگران اعم از زنان و مردان در سالن های سرپوشیده عملیاتی شده، در واقع بر مبنای یک مطالعه و یک سری مجوزهاست.»

گویا کمیته ملی المپیک با حضور تیم ملی هندبال زنان و بسکتبال پنج نفره زنان به بازی های آسیایی ۲۰۱۸ موافقت نکرده است. وزارت ورزش چه پیگیری هایی در این زمینه انجام داده است؟

محمدیان: در ستاد عالی بازی ها شاخصی برای اعزام تعیین و تصویب شده و میدان بازی های آسیایی محل درو محصول است و اگر قرار کسب تجربه باشد باید در سایر رویدادهایی که به اقتضای هر رشته ورزشی در تقویم سالیانه تصویب شده، انجام گیرد. با توجه به بررسی های کارشناسی نیاز است تا این دو رشته با حضور در تورنمت های مختلف خود را برای حضور در بازی های آسیایی ۲۰۲۲ آماده کند و به یک مرحله درو کردن محصول برسند.

بر این اساس شاخص های تعیین شده در ستاد عالی بازی ها برای حضور بانوان در رقابت ها چیست؟

محمدیان: رویکرد صرف، مدال آوری نیست. برای برخی رشته ها که جهش خاصی داشتند امتیاز بهتری اعمال شد. امیدوارم در دروه های بعد با زیر ساخت منطقی کاروان کیفی تری اعزام شود. زیرا منابع دولتی محدود است و از طرفی باید به انتظارات جامعه ورزش هم پاسخ دهیم. اما تلاش می کنیم تا با نزدیک تر کردن این دو موضوع شائبه غفلت نسبت به رشته ای برطرف شود.

گفته شده که اسامی رشته ها و ورزشکاران اعزامی به بازیهای آسیایی تا حدودی قطعی شده است.

محمدیان: تقریبا بله. اما این قطعی بودن باز هم شرط و شروطی دارد. به هرحال باید اردوها نظارت و به لحاظ کمی و کیفی بررسی شوند. رویکرد ما تا آخرین فرصت این است که کاروان کیفی اعزام کنیم.

آخرین فرصت چه زمانی است؟

محمدیان: اواخر خرداد و اواسط تیرماه امسال

یعنی احتمال اضافه شدن رشته یا نفرات وجود دارد؟

محمدیان: اضافه شدن رشته که وجود ندارد. ولی موضوع حضور در بازی های آسیایی شرایط خاصی دارد که انشاا… فدراسیون هایی که در این دوره نبودند در دوره بعد حضور یابند.

یکی از دغدغه های ورزشکاران زن اشتغال است چه برنامه ای برای رفع این دغدغه دارید؟

محمدیان: وزارت ورزش بر اساس آئین نامه استخدام ویژه قهرمانان اقدام به استخدام در دستگاه ورزش و سایر دستگاه ها کرده است که بین مرد و زن فرقی نمی کند.
اما به بانوان ورزشکار توصیه می کنم که برای استفاده از این آئین نامه مهارت و شرایط احراز پست سایر دستگاه ها را تکمیل کنند. موردی داشتیم که وزارت ورزش فردی را جهت استخدام در غیردستگاه ورزشی به درخواست خود معرفی کرد که آن نهاد اعلام می کند این فرد شرایط اولیه احراز پست را ندارد. خب باید با منطق وارد این مطالبه گری شویم و انتظار داریم ورزشکاران در این مرحله دقت بیشتری کنند.
از طرفی در حوزه اشتغال ورزشکاران نمی توانیم فقط به یکسری پست محدود دولتی تکیه کنیم باید ورزشکاران را به این سمت ببریم که کار آفرینی را یاد بگیرند و وزارت ورزش هم برای آنها تسهیلاتی در نظر بگیرد تا آنها از صندوق کارآفرینی امید با بهترین شرایط برای همین امر استفاده کنند. نباید به چهار پست دولتی اکتفا کرد که محدود است.
به عنوان نمونه گزینه ای داشتیم که شرایط را برای کارآفرینی یک فرد در حیطه فعالیت خود فراهم کردیم اما پاسخی که دریافت کردم این بود: «من می خواهم یک حقوق ماهانه با تضمین داشته باشم». امروز ورزش ما نیاز به کارآفرینی دارد که باید از این ظرفیت استفاده کرد. انتظار داریم ورزشکاران که در عرصه رقابتی به رقبا فکر می کنند در عرصه رشته تخصصی نگاه عمیق تری هم به کارآفرینی داشته باشند.

برنامه معاونت امور بانوان وزارت ورزش برای بهتر شدن ورزشکاران زن در بازی های آسیایی ۲۰۱۸ و المپیک ۲۰۲۰ چیست؟

محمدیان: در این معاونت برخی بازنگری ها در راستای توسعه ورزش زنان انجام گرفت، در کسب سهمیه ها و مدال آوری، افزایش اردوها و جذب مربی خارجی در صورت نیاز توجه ویژه شد. از طرفی در بازی های آسیایی ۲۰۱۸ حضور ورزشکاران زن در ۲۱ رشته را شاهد هستیم که در مقایسه با دوره قبل تنوع رشته ها افزایش داشته است.
معتقدم بخش ورزش زنان برای جایگاه ورزش ایران حیاتی است و اگر در مسیر تیم سازی همانطور که برای حوزه مردان اقداماتی اعمال می شود باید در بخش زنان هم این رویه دنبال شود، زیرا ظرفیت مدال آوری زنان را افزایش می دهد. امیدواریم با عبور از موانع، حضور زنان ورزشکار در عرصه بین المللی با حفظ شئونات اسلامی هموار شود و این رسالت وزارت ورزش و جوانان است.

مهمترین انتقادی که به شما شده چیست؟

محمدیان: یکی از انتقادهای مطرح شده توجه کم به حوزه بانوان در فدراسیون هاست و یکی از مهمترین آنها جایگاه نائب رئیسی زنان است که ما برای رفع این مساله در پیش نویس اساسنامه فدراسیون نه تنها برای نایب رئیسان بلکه جایگاه حضور تخصصی بانوی ورزشی را در همه ساختارهای فدراسیون ها تعریف کردیم. بررسی این اساسنامه از هفته گذشته در کیمیسون اجتماعی دولت با حضور نمایندگان وزارت ورزش آغاز شده که تاکنون ۱۲بار هم ویرایش شده است.
ماموریت وزارت ورزش این است شکافی که بین فعالیت های زنان و مردان وجود دارد، برداشته شود تا توازن در بخش منابع اعتبارات، مالی، انسانی و دانشی برقرار شود.

و سخن پایانی…
انتطار دارم بانوان ما در مسئولیت های فدراسیون به سمت توانمندسازی و خودباوری حرکت کنند تا جایگاه مدیریتی فدراسیون را در خود ببیند. این به بدان معنی نیست که بخواهند رئیس خود را در اصطلاح عامیانه دور بزنند، بلکه برای کسب این جایگاه مهم تلاش کنند که این به یک رقابت انتخاباتی نیاز دارد. امیدواریم در آینده حضور زنان در جایگاه مدیریتی فدراسیون ها را شاهد باشیم.