12 دلیل خونریزی در دوران بارداری + آموزش دفع لخته خون در بارداری
معاینه با اسپکولوم لازم است که ضایعات دهانه رحم، وجود پرده های جنینی در واژن تشخیص داده شود. اگر خونریزی شدید باشد و به ویژه با درد همراه باشد بیشتر کندگی جفت مطرح میشود.دکتر لادن سیفی؛ متخصص زنان و زایمان
خونریزی واژینال در تمام چهل هفته حاملگی ممکن است دیده شود. منشا خونریزی همیشه مادری است نه جنینی. این خونریزی ممکن است در اثر پاره شدن عروق دسیدوال یعنی بستر جفت باشد یا در اثر ضایعات رحم، دهانه رحم و یا واژن. خونریزیهای حاملگی را بر اساس سن حاملگی تقسیمبندی میکنند؛ خونریزی 3 ماهه اول، سه ماهه دوم، سه ماهه سوم و بر اساس کم یا شدید بودن آن، همراه بودن با درد یا بدون درد بودن، متناوب بودن یا مداوم بودن و نیز با توجه به علایم بالینی مثل حال عمومی مادر و علایم حیاتی شامل فشارخون و نبض و شدت کمخونیاش، وجود یا از بین رفتن صدای قلب جنین و در نهایت با استفاده از آزمایشگاه و سونوگرافی در مورد بیمار تصمیمگیری میشود.
خونریزی 3 ماهه اول
بیست تا چهل درصد خانمهای حامله دچار درجاتی ازخونریزی در سه ماهه اول حاملگی میشوند که معمولا به یکی از این دلایل است:
خونریزی فیزیولوژیک:حاصل از جایگزینی جفت اولیه در رحم. این خونریزی معمولا خفیف است، حدوداً موقع انتظار قاعدگی دیده میشود، مدتش کوتاه و رنگش روشن است یعنی از نظر مدت، مقدار و رنگ با خونریزی معمول قاعدگی متفاوت است. این خونریزی برای حاملگی تهدیدی نیست و نیازی به درمان ندارد ولی نیاز به تشخیص قطعی دارد و باید با تهدید به سقط و حاملگی خارج رحمی تشخیص افتراقی داده شود.
تهدید به سقط:در تهدید به سقط خونریزی ادامه مییابد و ممکن است متناوب باشد. اگر خونریزی شدید شود و بیش از حجم قاعدگی باشد یا دفع لخته داشته باشد یا علاوه بر پد بهداشتی لباس بیمار هم خیس شود معمولا منجر به سقط میشود. یادمان باشد که حدود 60 درصد علت سقطهای 3 ماهه اول اشکال کروموزومی در جنین است، لذا سقط گاه مکانیسمی برای جلوگیری از خلقت ناقص و معیوب نسل است. بعضا علت سقط تشکیل نشدن جنین است که به آن تخم پوچ میگوییم(Blighted ovum). سن بالای 35سال در مادر، سیگار یا قلیانی بودن مادر، فاصله کمتر از 18ماه بین حاملگیها از دیگر علل سقط هستند. معمولا وقتی در سونوگرافی قلب جنین رویت شد شانس سقط کمتر میشود. گاه جنین میمیرد و پس از مدتی که از مرگ داخل رحمی گذشت خونریزی ظاهر میشود که معمولا تیرهرنگ و غلیظ است. قبل از بروز این نوع خونریزی ممکن است خانم باردار احساس پس رفت علایم حاملگی را داشته باشد، مثلا سینهها نرم میشوند، تهوع برطرف میشود و رحم کوچک میشود.
ضایعات التهابی، بدخیمی دهانه رحم یا تومور خوشخیم واژن و دهانه رحم و رحم میتواند علت خونریزی 3 ماهه اول باشد. مثل پولیپ دهانه رحم، پولیپ و میوم ساب موکوز رحمی، اکتتروپیون و پارگی واژن. در این حالت خونریزی معمولا کم، روشن و متناوب است و بیشتر به صورت لکهبینی است تا خونریزی. در خونریزی 3 ماهه اول حاملگی معاینه با اسپکولوم میتواند به تشخیص افتراقی این ضایعات از سایر علل کمک کند. آزمایش بتا hcg و سونوگرافی رحمی نیز از راههای تشخیصاند.
حالتی غیر طبیعی از حاملگی است، در بیشتر موارد جنین وجود ندارد (مول کامل) و در جفت مایع جمع میشود و منظره دانه انگوری میدهد. گاه جنین با اختلال کروموزومی ممکن است همراه حاملگی مولار باشد (مول ناکامل). رنگ خونریزی حاملگی مولار تیره و معمولا شروع آن با لکهبینی است. در حاملگی مول در بیشتر موارد اندازه رحم بزرگتر از سن حاملگی لمس میشود و فرد استفراغ شدید حاملگی دارد. تشخیص قطعی با سونوگرافی رحمی است. شیوع مول در حاملگی نوجوانان و افراد بالای 35 سال بیشتر است. از عوامل خطر دیگرمصرف سیگار و قلیان و کمبود ویتامین A هستند.
حاملگی خارج رحمی:در بیشتر مواقع در لوله رحمی صورت میگیرد و اورژانس مامایی است.
معمولا فرد تاخیر قاعدگی دارد، تست حاملگی مثبت میشود، لکهبینی با درد همراه است و سونوگرافی ساک حاملگی را در خارج از رحم گزارش میکند.
شایعترین علت خونریزی سه ماهه اول تهدید به سقط و بدترین آن حاملگی خارج رحمی است که معمولا نیاز به جراحی دارد. عوامل مساعد کننده برای حاملگی خارج رحمی عبارتند از وجود عفونت لگنی با سابقه آن در 3 ماهه اخیر، سابقه جراحی لگنی، وجود IUD در رحم، داشتن سابقه قبلی حاملگی خارج رحمی. در خونریزی سه ماهه اول حاملگی حتما باید Rh بیمار و همسر را بدانیم که در مورد تزریق ایمون گلوبولین آنتی D تصمیمگیری کنیم.
خونریزی 3 ماهه دوم حاملگی، قبل از بیست هفتگی (20-13هفتگی)
در این سن حاملگی خونریزی کم، متناوب و بدون درد میتواند به دلایل زیر باشد:
نشانه زایمانی (show) حاصل از نارسایی دهانه رحم باشد
جفت سرراهی کناری (نه کامل)
ضایعات واژن، دهانه رحم
معاینه با اسپکولوم لازم است که ضایعات دهانه رحم، وجود پرده های جنینی در واژن تشخیص داده شود. اگر خونریزی شدید باشد و به ویژه با درد همراه باشد بیشتر کندگی جفت مطرح میشود. در این حالت ممکن است جنین هم سریعا دچار مرگ شود و صدای قلب شنیده نشود و یا در سونوگرافی ضربان قلب دیده نشود. در سونوگرافی کنده شدن جفت در بستر جفت، بصورت لخته (هماتوم) پشت جفت دیده میشود. فاصله کم بین دو حاملگی کمتر از 12 ماه (یکسال) شانس جفت سر راهی و کنده شدن جفت را بالا میبرد.
خونریزی بعد از هفته بیست تا موقع زایمان
1-کنده شدن جفت:فاکتورهای مساعد کننده ضربه، مصرف سیگار، فشارخون بالاو پارگی زودرس کیسه آب هستند. در کندگی جفت میزان خونریزی کم واژینال الزاماً نشان دهنده شدت کم خونریزی نیست چون خونریزی مخفی داخل رحم و نیز داخل عضله رحم هم در کندگی جفت داریم که به بیرون راه پیدا نمیکنند.
کندگی جفت شدید خطر مرگ برای جنین و خطرات زیادی برای مادر دارد. اگر جنین زنده بماند به دلیل زایمان زودرس یا کمخونی یا اپگار پایین نیاز به مراقبت ویژه دارد.
تشخیص افتراقی جفت سرراهی با کندگی جفت با کمک سونوگرافی قطعی میشود.
جفت که باید در محل طبیعی که در خلف رحم است (پشت رحم) قرار گیرد در نزدیک به دهانه رحم قرار میگیرد و راه خروج جنین را میگیرد. جفت سرراهی اگر کاملا دهانه رحم را بپوشاند بسیار خطرناک است. خطر خونریزی مادری و جنینی دارد و حتما فردی که جفت سرراهی دارد باید در مرکز مجهز به اتاق عمل و تیم جراحی زنان و بیهوشی تحت نظر باشد. گاه لبه جفت به کنار دهانه رحم (نه تمام دهانه رحم) کشیده میشود و کناری گفته میشود و خطرش کمتر است. جفت سرراهی در اوایل حاملگی ممکن است وجود داشته باشد و با بزرگ شدن رحم به بالا کشیده شود و در اواسط حاملگی دیگر سرراهی نباشد.
3- Show (نشانه زایمانی):وقتی دهانه رحم به دلیل زایمان چه زودرس و چه به موقع میخواهد باز شود پلاک مخاطی که دهانه رحم را در این مدت بسته بود بر اثر انقباضات به بیرون رانده میشود معمولا با کمی خونریزی روشن همراه است که به آن نشانه میگوییم. گاه به دنبال معاینه در اواخر ماه 9 نشانه دیده میشود. دیدن نشانه زایمانی خطری ندارد.
4- اختلالات بند ناف بصورت Vasa previa و اختلال نبودن ژله دور محمل چسبیدن بند ناف به جفت نیز از علل خونریزی موقع زایمان است.کلا هر خونریزی در حاملگی غیر طبیعی تلقی میشود و پیگیری میخواهد تا خلافش ثابت شود، چون خطر برای مادر و جنین دارد.
منبع: زندگی آنلاین
دلایل خونریزی در دوران بارداری
خونریزیهای دوران بارداری، علامتهای جدیای هستند که از اختلالی در روند بارداری نشان دارد و کوچکترین سهلانگاری میتواند به قیمت از بین رفتن جنین، ختم بارداری و حتی از دست رفتن جان مادر تمام شود.
البته این موضوع همیشه برای مادران باردار نگران کننده است و خود را سریع به یک مرکز درمانی می رسانند، اما بعضی خونریزی ها آن قدر سریع و کشنده اند که مجالی به مادر نمی دهند و متاسفانه آنچه نباید، رخ می دهد. در این مقاله به بازپخش مصاحبه دکتر آزیتا صفازاده کرمانی متخصص زنان با هفته نامه سیب می پردازیم.
آیا همه خونریزی های دوران بارداری خطرناک و هشداردهنده هستند؟
بیشتر خونریزی ها در این دوره خطرناک هستند. اوایل بارداری یعنی روز لانه گزینی ممکن است هر خانمی چند لکه خون ببیند که علامت بدی نیست و نشانه آن است که سلول تخم تشکیل شده در حال جایگزینی در دیواره رحم، چند عروق خونی را تخریب کرده است. این خونریزی بدون درد در ناحیه شکم و زیرشکم یا کمر است و خیلی زود تمام می شود. اما همین خونریزی نیز باید از سوی پزشک تائید شود زیرا خونریزی باید علت یابی شود؛ مثلا بعضی سقط ها همان اوایل بارداری اتفاق می افتند. خونریزی می تواند نشانی از بروز سقط در مادر باشد. به طور کلی ما خونریزی های دوران بارداری را به سه بخش سه ماهه اول، سه ماهه دوم و سه ماهه سوم تقسیم می کنیم.
خونریزی های سه ماهه اول چه منشایی دارند و چگونه تشخیص داده می شوند؟
در سه ماهه اول، سه مورد مد نظر ما قرار می گیرد، سقط های زودرس یا تهدید به سقط، حاملگی خارج رحم و خونریزی های ناشی از مول یا بچه خوره که بسیار هم خطرناک است. سقط ها اغلب در کمتر از هشت هفته بارداری رخ می دهند. شایع ترین آن تهدید به سقط است، بدان معنا که خانم باردار خونریزی دارد، ولی سقط قطعی نیست و جنین نیز در مکان مناسبی از حفره رحمی قرار گرفته است. تهدید به سقط در ۱۵ درصد از زنان باردار دیده می شود که بیش از ۹۰ درصد آنها جنین را سالم نگه می دارند و اتفاقی هم در آینده نمی افتد. خونریزی در تهدید به سقط چندان شدید نیست، درد هم اندک است و با درمان های هورمونی و استراحت بهبود می یابد. ولی اگر سقط بعد از ده هفته رخ دهد، خونریزی بیشتر است که این بیماران باید سریع به بیمارستان منتقل شوند زیرا احتمال آسیب به مادر بالاست.
تفاوت حاملگی خارج رحمی و مول چیست؟
حاملگی خارج از رحم علائم دیگری دارد و بسیار هم خطرناک است، زیرا جنین در ناحیه ای غیر از حفره رحم مانند لوله رحمی یا روی تخمدان یا داخل شکم لانه گزینی می کند. لوله رحمی، شایع ترین مکان در حاملگی های خارج رحمی است. علت خونریزی هم بزرگ شدن تدریجی جنین و کمبود فضای کافی در لوله است. جنین به لوله فشار آورده و باعث پاره شدن لوله می شود. پارگی لوله بسیار دردناک و معمولا پنهان است و متاسفانه یکی از مهم ترین عوامل مرگ و میر مادران در سه ماهه اول است. بنابراین در همه خانم هایی که با درد و لکه بینی به پزشک مراجعه می کنند، مهم است ابتدا حاملگی خارج رحمی رد شود.
یکی از عوامل خونریزی در سه ماهه اول بخصوص در کشور ما و آسیای جنوب شرقی، حاملگی مولار یا بچه خوره است که حدود ۹ برابر بیشتر از کشور های اروپایی است. خطر آن هم به این دلیل است که تقسیمات محصولات حاملگی سریع است و مانند سرطان می تواند بسرعت به نواحی دور مانند ریه، کبد و مغز و… دست اندازی کند.
خوشبختانه بیبشتر مول ها همان بافت جفت تکثیریافته از کنترل خارج شده وخوش خیم هستند ولی به هیچ وجه نباید بیماران را بدون پیگیری رها کنیم. مول حتما تخلیه می شود ولی سطح هورمون بارداری هر هفته چک می شود تا در عرض سه چهار هفته بعد از تخلیه رحم به زیر ۵ درصد برسد. همه بیماران باید به این موضوع واقف باشند و بدانند تخلیه مول پایان درمان نیست.
آیا با سونوگرافی می توان این سه مورد را کاملا شناسایی کرد؟
سونوگرافی روش تشخیصی بسیار مهمی است، ولی معاینه بیمار نیز خیلی کمک کننده است؛ چون گاهی فیبروم ها، پولیپ ها و بندرت زخم های دهانه رحم هم ممکن است خونریزی یا لکه بینی ایجاد کنند. متاسفانه تصور بدی میان بیماران وجود دارد که معاینه را مصادف با سقط جنین می دانند و به پزشکان اجازه نمی دهند در صورتی که کاملا اشتباه است.
خونریزی های سه ماهه دوم چگونه اند؟
یکی از خونریزی های مختص این دوره، سقط دیررس است. سقط دیررس، علائمی شدیدتر از سقط زودرس دارد و احتمال زنده ماندن جنین در این موارد بسیار کم است. درمان آن باز هم تجویز پروژسترون و استراحت مطلق است. مورد بعدی جفت سرراهی است که در آن جفت نزدیک دهانه رحم لانه گزینی می کند. این نوع از جفت خیلی زود با کوچک ترین فشار یا انقباض رحمی خونریزی می کند که به رنگ روشن و بدون درد است. جفت سرراهی از سه ماهه دوم به بعد تا پایان حاملگی ممکن است دچار خونریزی شود. همچنین معاینه این زنان هم باید با احتیاط بسیار صورت گیرد. سونوگرافی داخلی در این مواقع بهترین روش تشخیصی است، اما جفت سر راهی در بیشتر مواقع و با بزرگ شدن رحم و بالا رفتن سن حاملگی به طرف بالا حرکت می کند. سومین تشخیص دکولمان است که در سه ماهه سوم رخ می دهد.
دکولمان چیست؟
دکولمان به کنده شدن زود هنگام جفت اطلاق می شود. همان طور که می دانیم، جفت تغذیه و اکسیژن رسانی جنین را به عهده دارد و اگر قسمتی از جفت کنده شود، روند خونرسانی صدمه دیده و جنین در معرض خطر قرار می گیرد. وقتی جفت کنده می شود، پشت آن لخته تجمع می یابد. با پیشرفت و بزرگ شدن لخته، جفت به طور کامل کنده شده و جنین درون رحم می میرد، اما خطر مهم دیگر متوجه مادر است، زیرا پروسه ایجاد شده در بدن مادر منجر به این می شود که مواد انعقادی خون مادر برای قطع خونریزی مدام مصرف شوند و دیگر ماده انعقادی در بدن نمی ماند و اینجاست که مادر خونریزی می کند که نام آن انعقاد داخل عروقی منتشر است.
دکولمان می تواند به دلیل وارد شدن یک ضربه به شکم مادر، زمین خوردن یا زیادی مایع آمنیون و چند علت دیگر باشد. رنگ خون نیز اغلب تیره است و بیمار از درد شدید مانند برخورد ضربات کارد به شکم شکایت دارد. خونریزی های سه ماهه سوم نیز خطرات خود را دارند و نیاز به پیگیری دارند و خونریزی آخر که در انتهای بارداری و چند ساعت قبل از زایمان رخ می دهد، نشانه شروع قریب الوقوع زایمان است.
منبع:سایت پزشکی راستینه
خونریزی یا لکه های دوران بارداری از کجا می آیند؟
در دوران بارداری وقتی متوجه لکه خون یا خونریزی شدم چه باید بکنم؟ حتی اگر خونریزی قطع شده بود هم سریع با پزشک خود تماس بگیرید. همان طور که ممکن است خیلی مهم نباشد، ممکن است نشانه مشکل بزرگ و خطرناکی هم باشد. پزشک با توجه به وضعیت عمومی بدن شما درمان لازم را انجام می دهد.
شاید نیاز باشد مورد آزمایش هایی همچون فراصوتی یا خون قرار بگیرید تا مطمئن شوید مشکلی برای جنین پیش نیامده است و همه شک و شبهه ها را از بین ببرید. اگر خونریزی و درد شدید داشتید بلافاصله به اورژانس زنگ بزنید.
فرق لکه بینی با خونریزی چیست؟
لکه بینی از نامش پیداست، خون ریزی کم که سریع هم قطع می شود را لکه بینی می گویند. درست همچون اتفاقی که در روز اول یا آخر دوران پریود اتفاق می افتد. رنگ لکه ها نیز بین صورتی، قرمز یا قهوه ای متغیر است.
چه مساله ای باعث خونریزی یا لکه می شود؟
نمی توان به طور قطع دلیل مشخصی برای این موضوع تعیین کرد. اما برخی از دلایل خونریزی شامل موارد زیر است:
• جماعجریان خون زیاد در دیواره رحم می تواند دلیلی برای خونریزی یا لکه بینی پس از جماع در دوران بارداری باشد. پلیپ های موجود در گردن رحم نیز می توانند دلیلی برای خونریزی پس از جماع در دوران بارداری باشند.
• تست داخلی یا پاپ اسمیرپس از انجام تست داخلی یا پاپ اسمیر نیز ممکن است در نتیجه جریان خون زیاد یا پلیپ در گردن رحم، خانم باردار شاهد لکه های خون یا خون ریزی باشد.
• سقط جنین یا آبستنی خارج از رحمخونریزی یا لکه بینی در سه ماهه نخست بارداری اگر با دردهای شکمی یا رفتگی عضلات و قولنج همراه باشد، می تواند نشانه های اولیه سقط جنین یا حاملگی خارج از رحم (جنین به جای داخل رحم در لوله رحم شکل می گیرد) باشد. آبستنی خارج از رحم بسیار خطرناک است و باید بلافاصله با مشاهده خونریزی و احساس درد، موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.
تقربیا یکچهارم خانم های باردار در ابتدای بارداری دچار خون ریزی های خفیف یا زیاد هستند و نیمی از آنها دچار سقط جنین می شوند. اما اگر دستگاه های فراصوت نشان دادند که ضربان قلب جنین در هفته های 7 تا 11 نرمال است، احتمال ادامه بارداری و سقط نشدن جنین 90 درصد است.
• عفونتخونریزی می تواند در اثر مسایل نامرتبط به بارداری باشد. عفونت های واژینال، کلامیدیا، سوزاک و هرپیز باعث تورم و التهاب رحم می شوند. گردن رحم متورم شده نیز پس از جماع یا تست پاپ اسمیر دچار خونریزی می شود.
• مشکلات جفت یا زایمان زودرسدر سه ماهه دوم و سوم بارداری، خونریزی یا لکه بینی می تواند نشانه شرایط خطرناکی همچون جدا شدن ناگهانی جفت از رحم، سقط جنین یا زایمان زودرس باشد. (زایمان در نیمه بارداری و حدود هفته های 37).
خونریزی در سه ماهه نخست بارداری می تواند نشانه مشکلات پنهان جفت جنین باشد. خون ریزی شدید در سه ماهه نخست می تواند در آینده به جدا شدن جفت از رحم منجر شود.
.نزدیک شدن زایماناگر رحم بزرگ و بدن شما آماده زایمان شد ترشحات بدن آغاز می شوند و ممکن است به صورت خون دیده می شوند. اگر در هفته 37 این اتفاق روی دهد، این ترشحات خیلی مهم نیستند. اما اگر بیشتر از چند قطره خون بود، حتما با پزشک خود در میان بگذارید.
منبع:برترین ها
مطالب مرتبط:
کدام تست ها و غربالگری های لازم در دوران حاملگی باید انجام شود
راه های طبیعی موثر و بی خطر برای سقط جنین در ابتدای بارداری
مهمترین علائم بارداری چیست؟+تشخیص بارداری بدون آزمایش
سن بارداری چیست + آموزش نحوه ی محاسبه سن بارداری
آشنایی با عکس رنگی رحم در دوران بارداری+ نحوه گرفتن عکس رنگی رحم