چادر و انواع متنوع آن ( همراه با الگو )

چادر یکی از پرکاربردترین انواع پوشش زنان ایرانی است؛ پوششی که در اجتماع و در مناسک مذهبی کاربرد فراوانی دارد. این پوشش در طول تاریخ دچار تغییرات و تحولاتی شده است و امروزه انواع گوناگونی از آن رواج دارد. در این مطلب قصد داریم به معرفی انواع رایج، میزان پارچه مورد نیاز، نحوه برش، الگو و دوخت انواع چادرها بپردازیم.

انواع پارچه برای چادر و مقنعه

در دوخت چادر و مقنعه از پارچه هایی با جنس های مختلف، به صورت طرح دار و ساده استفاده می شود. پارچه های مصنوعی مانند ریون، نایلون، پرلون، اورلون و داکرون، مصرف کمتری دارند، اما پارچه های نیمه مصنوعی مثل کرپ یا تترون بیشتر استفاده می شوند. نوع مصرف این پارچه ها از نظر جنس، عرض و متراژ بستگی به نوع برش و دوخت چادر و مقنعه دارد.

انواع چادرها و الگوی آن ها

چادر ساده (نیم دایره ای)

چادر ساده، سر و تمام اندام را می پوشاند، دوختی آسان و اندازه گیری ساده دارد. مقدار پارچه مصرفی با توجه به عرض های مختلف پارچه متفاوت است. برای قد ۱۶۰ تا ۱۶۵ سانتیمتر:

از پارچه ای با عرض ۱۱۵ تا ۱۲۰ سانتیمتر، ۵ متر پارچه لازم است. از پارچه ای با عرض ۱۴۰ تا ۱۵۰ سانتیمتر، ۳٫۶۰ الی ۳٫۷۰ سانتیمتر احتیاج است. پارچه هایی با عرض ۹۰ سانتیمتر به ندرت در چادر ساده به کار می روند.

فایل پی دی اف روش برش و دوخت: الگو و دوخت چادر ساده

چادر ملی (دانشجویی)

در این نوع چادر، دست ها به راحتی و برای انجام کار مختلف، بیرون از چادر قرار می گیرند. این چادر، دارای آستین است و در جلوی آن از زیپ یا دکمه استفاده می شود. برای مهار روی سر نیز، از قطعه ای کش استفاده می شود.

مقدار پارچه لازم پارچه با عرض ۱۲۰ سانتیمتر، ۴٫۵ الی ۵ متر نسبت به قد افراد. پارچه با عرض ۱۵۰ سانتیمتر، ۳٫۵ الی ۴ متر نسبت به قد افراد.

فایل پی دی اف روش برش و دوخت:چادر ملی

چادر عربی

این نوع چادر، از پوشش زنان عرب است. این نوع پوشش راحت است و همراه با پوشیدن مقنعه می تواند حجاب کاملی باشد. این نوع چادر از دو قطعه پارچه مستطیل شکل تهیه می شود که با دوخت مخصوص در سمت کمر، با طول قد و پهلوها هماهنگ می شود. در قسمت جلو، دو شکاف وجود دارد که برای بیرون آوردن دست ها است.

اندازه گیری

متر را از فرق سر به طرف پشت برده و تا قوزک پا اندازه گیری کنید. این اندازه معمولا ۱۷۰ الی ۱۸۵ سامنتیمتر نسبت به قد افراد است.

مقدار پارچه مورد نیاز

مقدار پارچه لازم ۵٫۵ الی ۶٫۵ متر با عرض ۱۱۰ الی ۱۲۰ سانتیمتر نسبت به گشادی چادر است. برای افراد لاغر از ۵ متر پارچه نیز می توان استفاده کرد.

فایل پی دی اف روش برش و دوخت:چادر عربی

چادر قجری (کمری)

این مدل مربوط به دوره صفویه است که از دو قطعه مستطیل تشکیل می شود. تکه بالایی از نظر طول کمی بلندتر از تکه پایینی است. تکه پایینی چادر حالت دامن دارد و قسمت بالایی آن حالت چادر کوتاهی است که روی دامن را می پوشاند و یکسره به نظر می رسد. قسمت پایینی در ناحیه کمر می تواند به صورت ساده یا دارای چین به صورت پیلی های منظم باشد.

قسمت پایین که به صورت دامن است، توسط بند به دور کمر بسته می شود، از این رو وزن و فشار در ناحیه سر کمتر است و چادر راحت تر روی سر قرار می گیرد. بستن بند به کمر نیز باعث می شود که دست ها آزاد و رها باشند. برای جلوگیری از سر خوردن چادر جلوگیری کرد. این مدل را می توان با روسری یا مقنعه پوشید تا حجاب کامل تر باشد.

مدل های مختلف قسمت پایین تنه (دامن) ساده و گاهی جلو آن دوخته می شود. قسمت پایین تنه (دامن) به صورت چین دار در قسمت جلو به کمربند وصل می شود. پس از آن جلوی دامن دوخته و با بند به دور کمر بسته می شود. این بند مانند سر کمر دامن دوخته و دو قسمت اضافی که در طرفین باقی می ماند به دور کمر بسته می شود و گره می خورد. اگر با پارچه مشکی دوخته شود، می تواند پوشش اجتماعی باشد. اگر با پارچه سفید دوخته شود، می توان از آن برای نماز یا احرام استفاده کرد. در این حالت، معمولا بندی از قسمت جلوی دامن در پایین تنه دوخته و به دور گردن انداخته می شود. دستک های جلوی بالاتنه را می توان به حالت چهارگوش برش زد و یا سمت عقب دستک ها را به صورت هلالی برش زد. روش اندازه گیری

۱- از فرق سر تا روی انگشتان دست (معمولا ۱۱۰ سانتیمتر)

۲- از جلوی سر تا قد پشت پا (متر را به سمت پشت سر برده و تا پایین پا اندازه گیری کنید؛ معمولا ۱۸۰ سانتیمتر)

فایل پی دی اف روش برش و دوخت:چادر قجری

چادر عبایی (آستین دار و بدون درز پهلو)

این مدل، پوششی بسیار مناسب است و دست ها در آن آزاد هستند. این پوشش می تواند با درز پهلو و یا بدون درز باشد. اگر بخواهید بدون درز باشد، پارچه ای با عرض حداقل ۱۸۰-۱۷۰ سانتیمتر مورد نیاز است، در غیر این صورت تکه پایین آن باید جداگانه وصل شود تا طول مدل از قسمت پشت سر تا پشت پا مهیا شود.

مقدار پارچه لازم

۱- مستطیلی با ابعاد ۱۸۰ تا ۱۷۰ سانتیمتر نسبت به قد و گشادی دلخواه مثلا ۲۰۰ الی ۱۹۰ سانتیمتر برای تنه چادر.

۲- مستطیلی به ابعاد ۱۲۰ در ۵۰ سانتیمتر برای یک جفت آستین.

روش اندازه گیری

برای برش این مدل، به قد از فرق سر تا پشت پا نیاز است که این اندازه گیری از پشت سر انجام می شود. برای افراد متوسط این قد معمولا بین ۱۶۰ تا ۱۸۰ است.

قد آستین از فرق سر تا مچ دست نیز برای به دست آوردن طول آستین مورد نیاز است.

فایل پی دی اف روش برش و دوخت:چادر عبایی

چادر لبنانی

الگوی این مدل، مانند مدل عبایی، بدون درز پهلو بریده می شود، تنها تفاوت آن ها در گشادی است که در مدل های مختلف، متفاوت است. گاهی می توان پایین آن را تنگ تر از قسمت های بالایی برش زد؛ به طوری که حالت گلدانی پیدا می کند. در نتیجه پهلوها دارای چین و شکن های دراپه ای شکل می شوند.

از آنجا که این پوشش شبیه مانتو است و روی گردن قرار می گیرد، بهتر است با مقنعه ای جداگانه استفاده شود و برای تکمیل پوشش و زیبایی بیشتر، تکه ای پارچه مستطیل شکل به عنوان شال به کار رود.

مقدار پارچه لازم

۴٫۵ متر پارچه با عرض ۱۵۰ سانتیمتر.

فایل پی دی اف روش برش و دوخت:چادر لبنانی

چادر کلاه دار

از این پوشش می توان به عنوان شنل نیز استفاده کرد. هنگام پوشیدن این مدل با استفاده از مقنعه یا سربند در زیر کلاه می توان سر و جلوی سینه را پوشاند.

مقدار پارچه لازم از پارچه با عرض ۱۵۰ سانتیمتر، مقدار ۵٫۵ متر. از پارچه با عرض ۱۲۰ سانتیمتر، مقدار ۶ متر.

فایل پی دی اف روش برش و دوخت:چادر کلاه دار

منبع: آموزش چادر و مقنعه، عذری سلطانی، انتشارات دانشجو