سفرنامه مونته نگرو و راهنمای سفر؛ شهر تاریخی کوتور، پارک ملی دورمیتور، رودخانه تارا و پارک ملی لوچن
روز اول؛ عبور از مرز زمینی کرواسی و مونته نگرو بهم گفته بودند پلیس مونته نگرو خیلی بدقلقه و حتی به اروپایی ها هم گیر میده. خدا رو شکر مثل بقیه مرزهای بالکان ساده عبور کردم. اول پلیس کرواسی اومد توی اتوبوس و همه پاسپورت ها رو جمع کرد، برد مهر زد و داد به کمک راننده که پس بده. کمی جلوتر پلیس مونته نگرو همین کار رو تکرار کرد.
روز اول؛ عبور از مرز زمینی کرواسی و مونته نگرو
بهم گفته بودند پلیس مونته نگرو خیلی بدقلقه و حتی به اروپایی ها هم گیر میده. خدا رو شکر مثل بقیه مرزهای بالکان ساده عبور کردم. اول پلیس کرواسی اومد توی اتوبوس و همه پاسپورت ها رو جمع کرد، برد مهر زد و داد به کمک راننده که پس بده. کمی جلوتر پلیس مونته نگرو همین کار رو تکرار کرد.
اگر این مسیر دوبرونیک کرواسی به کوتور در مونته نگرو رو اومدید حتما سمت راست بشینید، مناظر دریای آدریاتیک و خلیج کوتور فوق العاده زیباست. مسیر دوبرونیک کرواسی تا شهر کوتور مونته نگرو بین دو الی سه ساعت هست. قیمت بلیط اتوبوس ۲۰ یورو شد که واسه این مسیر کوتاه خیلی زیاده.
کوتور قدمتی ۲۰۰۰ ساله داره و زیباترین شهر کشور مونته نگرو هست. کوچه های باریک و دیواره های بلندش طوری ساخته شده که حتما توش گم بشید. کوتور گرونترین شهر مونته نگرو هم هست و همه چیز اینجا گرونه.
با دادن سه یورو یک ساعت از دیواره های شهر بالا رفتم تا به قلعه کوتور روی کوه برسم. این سمت اومدید حتما این قلعه رو ببینید، خودش خاص نیست ولی منظرش حرف نداره. اگر بدنتون آماده باشه که خوش به حالتون، آماده نیست هم مثل من توی راه چندباری به خودتون فحش میدید ولی اون بالا سختیش رو فراموش می کنید ? تا ساعت ۸ شب این مسیر بازه.
واحد پول مونته نگرو متاسفانه یورو هست. تاسف از این جهت که من بجز عکس هام تنها چیزی که از هر کشور یادگاری برمیدارم پولش هست.
ویزای مونته نگرو
ایرانی ها برای ورود به مونته نگرو ویزا نیاز دارند. برخی سایت های ایرانی به اشتباه نوشتند که بدون ویزا میشه به مونته نگرو سفر کرد ولی کاملا اشتباهه. از اونجایی که مونته نگرو توی ایران سفارت نداره برای گرفتن ویزاش باید به کشورهای همسایه مثل ترکیه رفت. مونته نگرو جزو شینگن نیست ولی به ایرانی هایی که ویزای شینگن مولتیپل داشته باشند اجازه میده ۳۰ روز بدون نیاز به ویزا به این کشور سفر کنند. منم از همین قانون استفاده کردم. علاوه بر شینگن، دارندگان ویزای معتبر ایرلند، انگلستان و امریکا هم میتونند بدون ویزا به مونته نگرو سفر کنند.
روز دوم: پارک ملی لوچن و رودخانه چِرنویِویچا
روز دوم مونته نگرو یک تور گرفتم و جاهایی رو دیدم که رفتنش با حمل و نقل عمومی بسیار سخت یا غیر ممکن بود.
تور ساعت ۸:۳۰ از شهر قدیم کوتور شروع شد. از جاده ای بسیار باریک کوهستانی که صد سال پیش توسط امپراطوری اتریش-مجارستان ساخته شده بالا رفتیم ون در دو نقطه برای گرفتن عکس از خیلج کوتور و سایر خیلج هایی که اون اطراف بود توقف کرد. یِلِنا (Jelena) راهنمای جوان و پر انرژی تور هم مرتب توضیحات جالب راجع به جاهایی که میدیدیم می داد.
توقف بعدی روستای نیه گوشی (Njeguši village) بود و صبحانه پِرشوتو (گوشت دودی) و پنیر محلی این منطقه رو خوردیم. صبحانه جزو تور نبود و جداگانه ۳.۵ یورو براش پرداخت کردم.
بازدید بعدی پارک ملی لُوچن (Lovcen National Park) بود. از یکی از کوه هاش بالا رفتیم تا برسیم به موزلیوم پترو پترویچ، یکی از پادشاهان مونته نگرو. به آرامگاه خیلی باشکوه موزلیوم میگند. آرامگاه اولیه توسط عثمانی ها تخریب شده بود و این آرامگاه باشکوه در زمان یوگسلاوی و به دستور تیتو ساخته شده. ورودی پارک ملی لوچن و موزلیوم که در مجموع ۵ یورو شد هم جزو تور نبود.
پایتخت قدیم مونته نگرو شهر چِتینیه (Cetinje) رو همراه با داستان هایی که راهنما از آخرین پادشاهشون که در غربت و تبعید مرد، می گفت دیدیم. پایتخت کنونی مونته نگرو، پودگوریتسه (Podgorica)، که همش در زمان یوگسلاوی ساخته شد و ۲۰۰ هزار از جمعیت ۶۰۰ هزار نفری مونته نگرو رو در خودش جا داده، چیز زیادی برای دیدن توریست ها نداره، من هم از برنامم حذفش کردم.
بعد از دیدن پایتخت قدیم حرکت کردیم به سمت رودخانه چِرنویِویچا (Rijeka Crnojevića River). فوق العاده زیبا بود این رودخانه، خصوصا این قسمتش که U شکل بود و شبیه رودخانه معروف کولورادو در آمریکا ولی ورژن سبزش بود.
بعد از گرفتن عکس رفتیم یک رستوران که منظره ای زیبا از رودخانه داشت. ناهار هم جزو تور نبود و باید جداگانه پرداخت می کردیم. سالاد، سوپ ماهی و خوراک ماهی قزل آلا ۷ یورو شد. قیمتش حدودا دو برابره ولی چون گروه بودیم تخفیف دادند.
فعالیت بعدی قایق سواری روی رودخانه چِرنویِویچا بود. رودخانه پر بود از نیلوفرهای آبی که این فصل گل چندانی نداشتند و انواع پرنده ها. این رودخانه نهایتا به دریاچه اسکادارسکو (Lake Skadar) در مرز مونته نگرو و آلبانی میریزه که بزرگترین دریاچه بالکان هم هست.
آخرین قسمت تور هم دیدن شهر زیبای بودْوا (Budva) بود. شب شده بود که به بودوا رسیدیم. بودوا بجز مرکز قدیمش که تاریخی هست، امروزه شهریه برای پارتی و خوشگزرونی و آفتاب گرفتن در ساحل و پر از هتل های لوکس که اکثرش هم مالکان روسی دارند. ساعت ۹ شب یعنی نیم ساعت دیرتر از برنامه برگشتیم شهر کوتور و یک روز عالی ولی خسته کننده توی جاده های مارپیچ و کوهستانی مونته نگرو تمام شد.
عنوان توری که من از آژانس مسافرتی مونته ۳۶۰ (Mounte360) روبروی هاستلم خریداری کردم “مونته نگرو بزرگ” Great Montenegro بود. قیمت تور ۳۹ یورو بود که با ۵ درصد تخفیف هاستل شد ۳۷ یورو. خودشون ادعا می کنند سال ۲۰۱۶ پرفروش ترین تور مونته نگرو اعلام شده.
کمی از اطلاعاتی که از راهنمای تور گرفتم بهتون بدم. معنی مونته نگرو یعنی کوه سیاه. ۵۰۰ سال پیش وقتی ایتالیایی ها یا همون ونیزی ها وارد خلیج کوتور شدند، بدلیل زاویه خورشید کوه روبروی خلیج که سفیده رو سیاه و ترسناک دیدند و این اسم رو روی این منطقه گذاشتند. در کل مونته نگرو همش کوهستانیه و جای صاف نداره، به همین دلیل دامپرویش خوبه ولی امکان کشاورزی نداره.
۱۱ سال پیش مونته نگرو با رفراندوم رسما از صربستان جدا شد و یوگسلاوی که سال ها قبلش فروپاشیده بود، روی کاغذ هم به تاریخ پیوست.
در جنگ بالکان که به جنگ برادرکشی هم معروفه، اینجا توی مونته نگرو هیچ خبری نبود و از بمب و کشتار در امان بود.
مونته نگرو رییس جمهوری داره که ۲۶ ساله در قدرته! چطور ممکنه برای کشوری که ۱۱ ساله مستقل شده؟ خوب ایشون زمان یوگسلاوی هم رییس جمهور این قسمت از یوگسلاوی بودند. موقع انتخابات بین همه پول پخش میکنه و به هر طریق ممکن برنده میشه. بار آخر با اختلاف بسیار کمی برنده شد. جوان ها دوسش ندارند و معتقدند سیستم دولتی مونته نگرو خیلی فاسده.
روز سوم: پارک ملی دورمیتور، رودخانه تارا و صومعه اوستروگ
تور روز قبل خیلی خوب بود و تصمیم گرفتم یکی دیگه از تورهای گروهی کمپانی مونته ۳۶۰ که به شمال مونته نگرو می رفت رو خریداری کنم. قیمت این تور گروهی یک روزه هم ۳۹ یورو بود که با تخفیف ۵ درصدی ۳۷ یورو شد.
عنوان تور “شمال مونته نگرو” بود. تور خیلی زود و ساعت ۷:۱۰ صبح شروع شد. بر خلاف تور قبلی، شرکت کننده های امروز فقط ۶ نفر بودیم. یک ون کوچک وسیله حمل و نقلمون بود و اُگ نیِن راهنمای ۲۶ ساله راننده هم بود. اولین توقفمون کنار شهر پراست (Perast) بود. جایی که از فاصله نزدیک میشد دو تا جزیره کوچک وسط خلیج کوتور رو دید. جزیره طبیعی سنت جرج (Saint George) و جزیره مصنوعی بانوی صخره (Our Lady of the Rocks). هر دو جزیره کاملا مقدس هستند و با تاکسی دریایی میشه از شهر پراست به جزیره مصنوعی رفت.
عمق خلیج کوتور خیلی زیاده و به ۸۰ متر هم میرسه، گفته میشه بیش از صد کشتی قدیمی اینجا غرق شد تا جزیره مصنوعی و کلیسای اون ساخته بشه. اونطرف خلیج پشت جزیره مصنوعی، بخشی از کوه تخریب شده و ساختمان سازی شده. راهنما گفت اونجا به روستای روسی معروف شده، پولدارهای روسی این کار رو کردند و منظره ای که جزو میراث جهانی یونسکو هست رو تخریب کردند. به قول اُگ نیِن، مونته نگرو مورد تهاجم روس ها قرار گرفته. روس ها دوبار به مونته نگرو میاند، دفعه اول می بینند و دفعه دوم ساکن میشند.
از یک جاده کوهستانی بالا رفتیم و برای دیدن خلیج کوتور و جزیره های وسطش توقف داشتیم. در ادامه مسیر به سمت شهر نیکشیچ (Niksic) که دومین شهر بزرگ مونته نگرو هست حرکت کردیم. نرسیده به نیکشیچ دریاچه نمک رو دیدیم که البته آبش کاملا شیرینه ? به نظر من اسمش رو باید دریاچه هزار جزیره میذاشتند.
چشمه ای در نزدیکی روستای گراخوو (Grahovo) این منطقه هست که آبش PH11 داره. آب طبیعی همچین درجه ای داشته باشه خیلی خیلی عجیبه!
بالاخره ساعت ۱۰:۳۰ برای صبحانه توی یک رستوران بین راهی توقف کردیم. انتخاب من ماست محلی و نون ذرت به قیمت ۱.۸ یورو بود. طعم ماستش به طرز عجیبی به ماست های ایران نزدیک بود.
از جاده های هزار پیچ عبور کردیم تا برسیم به پل دوردِویچا تارا (Durdevica Tara Bridge) که روی رودخانه تارا و به ارتفاع ۱۷۲ متر از کف دره ساخته شده. وقتی ۷۷ سال پیش این پل ساخته شد، بلندترین پل اروپا بود. خیلی زود در جنگ جهانی دوم آلمان ها به این منطقه رسیدند و مردم منطقه برای جلوگیری از پیشرفت آلمان ها مجبور بودند کل پل رو خراب کنند. مهندس سازنده پل تقاضا کرد همه پل رو خراب نکنند و اون با تخریب بخش کوچکیش جلوی آلمانی ها رو میگیره.
وقتی آلمان ها روی پل رسیدند، مهندس که زیر پل بود با منفجر کردن قسمتی از پل جلوی اون ها رو گرفت و البته خودش هم کشته شد. مجسمه ای به یادبودش کنار پل هست و یک فیلم معروف به اسم موست یا پل هم برای این ماجرا ساخته شده.
رودخانه تارا (Tara River) طولانی ترین رودخانه مونته نگرو با آب فوق العاده شفافش که به اشک اروپا هم معروفه، عمیق ترین دره اروپا به عمق ۱۳۰۰ متر و دومین در جهان بعد از گراند کانیون آمریکا رو ایجاد کرده.
از روی دره مسیرهای زیپ لاین (Zip Line) متعددی ایجاد شده که قیمت هاش از ۱۰ تا ۲۰ یورو متفاوته. برای اولین تجربه زیپ لاین جالب بود ???
اگر به رفتینگ (Rafting) علاقه دارید،تورهای آب های خروشان زیادی توی رودخانه تارا برگزار میشه که قیمت هاش از ۶۰ یورو به بالا هست.
از رودخانه تارا خداحافظی کردیم و رفتیم پارک ملی دورمیتور (Durmitor National Park) که معروف ترین پارک ملی مونته نگرو هست. ورودی پارک ملی ۳ یورو بود که در هزینه تور دیده نشده بود. دو ساعت وقت داشتیم که دریاچه سیاه (Black Lake) رو ببینیم. این دریاچه که یکی از ده ها دریاچه دورمیتور هست، در حقیقت از دو دریاچه تشکیل شده که از وسط به هم متصل هستند. کوه های برفی اطراف دریاچه، درختان کاج و سرو و کلا منظرش طوری بود که من رو یاد عکس هایی که از کانادا دیده بودم انداخت. همین چند روز پیش اینجا یک برف حسابی اومده بود.
بعد از دورمیتور رفتیم شهر ژابلیاک (Zabljak) در همون نزدیکی و توی یک رستوران خانوادگی ناهارمون رو ساعت ۴ عصر خوردیم. غذایی تحت عنوان ناسیونال یا ملی به قیمت ۹ یورو. اُگ نیِن گفت هر پرس غذا به اندازه دو نفر هست، ما هم به توصیش گوش کردیم و هر دو نفر یک پرس سفارش دادیم.
پیش غذا، سالاد و غذای اصلی واقعا برای دو نفر کافی بود. من هم با یک دختر آلمانی شریک شده بودم که مثل من شکمو نبود خداروشکر ? کل ناهار با یک لیموناد برای من ۵.۸ یورو شد. از واژه بسیار ارزان برای این غذای خوشمزه میتونم استفاده کنم.
بعد از ناهار رانندگی کردیم تا برسیم به مقدس ترین مکان بالکان یعنی صومعه اوستروگ (Ostrog Monastery) که حدود ۳۵۰ سال پیش در دل کوه ساخته شده. به گفته راهنما این صومعه معجزه های زیادی داشته و افراد زیادی با پای پیاده برای زیارت اینجا میاند. یکی از معجزاتش اینه که سازنده این صومعه یعنی واسیلی اوستروشکی بعد از مرگ بدنش فاسد نشده.
توی یک اتاق کوچک غار مانند بدن واسیلی هست و میشه دیدش. رفتم دیدم، البته روش با پارچه پوشانده شده بود. فضای اون اتاقک و کلی صومعه با اون موسیقی مذهبی ( گاسپیل Gospel ) که پخش میشد خیلی خیلی خاص بود.
بعد از صومعه حرکت کردیم به سمت کوتور و ۹:۱۰ شب رسیدیم.
روز بعد که روز چهارم میشد رفتم به ترمینال اتوبوس رانی و بلیط تنها اتوبوسی که روزانه ۸:۳۰ صبح به سمت تیرانا (Tirana) پایتخت آلبانی میره رو خریدم. قیمت بلیط ۲۷ یورو شد و ۲ یورو هم بابت بار باید به راننده می دادم. توی مسیر از شهرهای بودوا و پایتخت یعنی پادگوریتسا Podgorica عبور کردیم. پودگوریتسا پایتخت مونته نگرو دیدنی نیست و با همون نگاه مختصر از پشت شیشه های اتوبوس هم میشد اون رو فهمید. اصلا شباهتی به پایتخت نداشت :) ساعت ۱۱:۲۰ دقیقه به مرز مونته نگرو و آلبانی رسیدیم. تا الان شلوغ ترین مرزی در بالکان بود که دیده بودم. بیش از نیم ساعت معطل شدیم.
هزینه های سفر به مونته نگرو
هزینه های من برای سه روز و سه شب در مونته نگرو ۱۵۰ یورو شد. علاوه بر این ۲۹ یورو بلیط کوتور به تیرانا پایتخت آلبانی و ۲۰ یورو هم بلیط دوبرونیک کرواسی به شهر کوتور در مونته نگرو شد. جزییات هزینه ها شامل موارد زیر میشه:
غذا و نوشیدنی و تنقلات: ۲۵ یورو سه شب اقامت در هاستل: ۲۷ یورو تورها و ورودی پارک های ملی: ۹۸ یورو