عکس پرینت، پیشرو در چاپ آنلاین
خانه چاپوطرح، اولین چاپخانه دیجیتال ایران است که انواع چاپ در حوزههای مختلف را پوشش میدهد و در سال ۷۶ اولین دستگاه چاپ دیجیتال را در ایران نصب و راهاندازی کرده است. بعد از مدتی از شروع فعالیت، بنیانگذاران آن تصمیم میگیرند خانه چاپوطرح تغییر کاربری دهد و روی چاپهای خاصی تمرکز کنند. استارتآپ عکسپرینت، استارتآپی است که در دل خانه چاپوطرح شکل گرفته و در سال ۸۶ کار خود را با اولین موج استارتآپی در ایران شروع کرده و به نوعی اولین اتوماسیون چاپ آنلاین عکس در ایران به حساب میآید.
تیمی که هسته اصلی خانه چاپوطرح را شکل داده بود، عکس پرینت را به عنوان یک شرکت مستقل راه میاندازد و در حال حاضر نیز خانه چاپوطرح یکی از سهامداران اصلی در عکس پرینت به حساب میآید.
تا سال ۹۳ عکسپرینت رشد خوبی را در بستر وب تجربه میکند. بعد از مدتی با ورود اسمارتفونها و استفاده کاربران از اینترنتهای پرسرعت گوشیهای تلفن همراه نیاز به آغاز دوره جدیدی در عکس پرینت احساس میشود. بر همین اساس در راستای نیاز بازار و پاسخگویی به آن تحولی در عکسپرینت رخ میدهد و گروه مهرگام با رویکردی متفاوت برای توسعه آن در بستر موبایل در آن سرمایهگذاری میکند و در ابتدای سال ۹۵ با سرمایهگذاری گروه مهرگام دور جدید فعالیتهای مجموعه عکسپرینت آغاز میشود. بنیانگذاران اولیه عکسپرینت در حال حاضر از این استارتآپ جدا شدهاند و از سال ۹۴ عکسپرینت با مدیریت جدیدی کار خود را دنبال میکند.
سیاوش میرخانی به عنوان مدیرعامل عکسپرینت از آن زمان تاکنون هدایت مجموعه را بر عهده دارد و مهدی ناصری نیز از سال ۹۳ به عنوان مدیر مارکتینگ و توسعه کسبوکار همکاری خود را با عکسپرینت آغاز کرده است. هردو ۳۳ ساله و فارغالتحصیل تجارت الکترونیک در مقاطع عالی دانشگاهی هستند و سابقه کار آموزشی و آکادمیک در رشتههای مرتبط را در کارنامه خود دارند.
عکسپرینت جزو اولین نسل از کسبوکارهای آنلاین است که در زمانی که هنوز اینترنت مانند امروز در جامعه گسترس نیافته بود، کار خود را شروع کرده و مسیر طولانی را با فراز و نشیبهای مختلف طی کرده و از سال ۹۰ به بعد موفق شده است رشدی را که از یک استارتآپ در مرحله اسکیلکردن انتظار میرود، تجربه کند و در حال حاضر چه از نظر سهم بازار و چه از نظر بلوغ در حوزه چاپ آنلاین عکس، حرف اول را میزند و رهبر بازار است و موفق شده ۹۰ درصد سهم بازار چاپ آنلاین عکس را به خود اختصاص دهد. البته تغییر رویکردی که در حوزه بازاریابی از سال ۹۴ در عکسپرینت رخ داده، در این موفقیت تاثیر بسزایی داشته است؛ چراکه در سالهای اخیر عکسپرینت به صورت هدفمند روی بازاریابی تمرکز کرده و تا پیش از این رشد عکسپرینت بیشتر به صورت ارگانیک بوده است ولی در حال حاضر علاوه بر رشد ارگانیک، حوزه بازاریابی به صورت سیستماتیک دنبال میشود و در این زمینه سرمایهگذاری صورت گرفته است.
در سالهای اخیر گسترش بستر تکنولوژی بر پایه موبایل و استفاده از اینترنت همراه دسترسی به دریافت انواع خدمات را برای مردم آسانتر از گذشته کرده و منجر به تغییر در عادتها و خلق عادات جدید نیز شده است.
صنعت چاپ عکس یکی از صنایعی است که در این سالها توانسته خود را بهخوبی در استفاده از تکنولوژی همگام کند و عکسپرینت به نشانی axprint.com استارتآپی است که در این مسیر پیشگام بوده و اولین سرویس آنلاین چاپ عکس در ایران را از سال ۸۶ تاکنون ارائه میدهد و از سال ۹۶ این سرویس را در بستر موبایل گسترش داده است.
عکسپرینت بستری را برای چاپ آسان عکس به صورت آنلاین فراهم کرده است. به عبارت بهتر، عکسپرینت مرجعی برای چاپ آنلاین و اختصاصی عکس به حساب میآید. کاربر میتواند از طریق اپلیکیشن و وبسایت عضو عکسپرینت شود. پس از آن این امکان برایش وجود دارد که عکسهای خود را آپلود کند و محصولی را که تمایل دارد عکسها روی آن چاپ شود، انتخاب کند. بسته به اینکه از اپلیکیشن یا سایت استفاده کند، محیط طراحی و ادیت عکسها فرق میکند. به عنوان مثال، در محیط وب ماگ را برای چاپ عکس یا عکسهای خود انتخاب میکند. پس از آن در صفحه طراحی و دیزاین میتواند با دراگ اند دراپ عکسهای خود را جابهجا کند، متن مورد علاقه خود را بنویسد، رنگ و نور عکس و هر نوع تغییری را ایجاد کند. در نهایت میتواند محصول پیشساخته خود را مشاهده کند. هنگام طراحی اگر کیفیت عکس برای سایزی که کاربر برای چاپ آن انتخاب کرده همخوانی نداشته باشد، به او اخطار داده میشود که در صورت تمایل سایز عکس را تغییر دهد. پس از اطمینان از محصولی که ساخته آن را سفارش میدهد و بعد از پرداخت آنلاین سفارش نهایی میشود و محصول چاپی پس از آمادهسازی و بستهبندی در محل به کاربر تحویل داده میشود. بستهبندی محصولات در عکسپرینت با دقت خاصی انجام میشود و برای هر یک از محصولات بستهبندی اختصاصی طراحی شده و سفارشات عمدتا حداکثر بعد از ۲۴ ساعت به دست مشتری میرسد. ارسال برای شهرهای مختلف با قیمت ثابت ۸۵۰۰ تومان با پست پیشتاز صورت میگیرد و هزینه ارسال در شهر تهران ۶۵۰۰ تومان است و سفارشات بالای ۱۰۰ هزار تومان رایگان است. همچنین ضمانت کیفیت چاپ در عکسپرینت رعایت میشود و پس تحویل محصول اگر به هر دلیلی مشتری از کیفیت چاپ، رنگ و غیره راضی نبود و یا اینکه در حین ارسال آسیبی به محصول وارد شود، محصول تجدید چاپ میشود تا رضایت مشتری حاصل شود. علاوه بر این، از آنجایی که اکثر عکسهایی که با موبایل گرفته میشود نیاز به اصلاح رنگ دارند، این فرآیند به صورت اتوماتیک با استفاده از نرمافزار و هوش مصنوعی انجام میشود تا خروجی کار برای مشتری در حد امکان راضیکننده باشد.
در عکسپرینت فرآیند اتوماسیون چاپ عکس به صورت اتوماتیک و با حداقل دخالت انسان انجام میشود. به عبارت بهتر، از لحظهای که عکس توسط کاربر به صورت آنلاین آپلود میشود و روی محصولات مختلف آن را سفارشی میکند تا زمانی که سفارش ثبت میشود و وارد خط تولید میشود، کل فرآیند به صورت اتوماتیک انجام میگیرد و هیچ مرحلهای از فرآیند تولید برونسپاری نمیشود و چاپ محصولات توسط دستگاههای چاپ و با تکنولوژی چاپ عکس در عکسپرینت صورت میگیرد. نکته قابل توجه در سفارشهای عکسپرینت این است که برخلاف اکثر استارتآپهای تهرانی تقریبا نیمی از سفارشها از شهرهای دیگر و حتی از روستاهای دورافتاده ثبت میشود. یکی از دلایل آن این است در شهرهای دورافتاده امکانات چاپ عکس در دسترس نیست و عکسپرینت توانسته با ارائه خدمات چاپ آنلاین عکس، این امکان را برای مردم نقاط دورافتاده فراهم بیاورد تا عکسهای خود را چاپ کنند. تاکنون در عکسپرینت حدود ۱۵ میلیون عکس چاپ شده و محصولات به بیش از ۵۵۰ شهر و روستا تا دورترین نقاط مرزی ایران ارسال شده است. همچنین تاکنون حدود ۳۰۰هزار کاربر عضو عکسپرینت شدهاند و حدود ۲۵۰ هزار سفارش ثبت شده و اکثر کاربرانی که یک بار در عکسپرینت سفارش ثبت میکنند، سفارشهای خود را تکرار میکنند و عکسپرینت توانسته با ضمانت کیفیتی که در چاپ دارد، کاربران خود را وفادار کند چون اکثر کاربران آن به صورت تکرارشونده از خدمات استفاده میکنند و تاکنون حدود ۶۰ هزار نصب اپلیکیشن عکسپرینت در دو سیستم عامل اندروید و IOS نیز صورت گرفته و پیشبینی میشود تا پایان سال ۹۷ این تعداد نصب به ۲۰۰ هزار تا برسد.
در حال حاضر عکسپرینت امکان چاپ عکس روی بیش از ۱۰ نوع محصول متنوع در اندازههای گوناگون را برای کاربران خود فراهم کرده و درصدد آن است که امکان چاپ عکس روی محصولات متنوعتر دیگر را نیز برای کاربران خود میسر سازد. چاپ عکس معمولی در ابعاد و سایزهای مختلف، چاپ عکس روی تخته شاسی در ابعاد مختلف از ۱۰ در ۱۵ تا سایزهای بزرگ ۱۰۰ در ۷۰ در ضخامتهای مختلف، چاپ به صورت پوستر در ابعاد بزرگ و چاپ عکس پلوراید یا مربعی از انواع چاپ در عکسپرینت به حساب میآیند. چاپ عکس روی مگنت که قابلیت نصب روی سطوح فلزی را دارد، از نوآوریهایی است که عکسپرینت در چاپ عکس به خرج داده است. مگنتها در سایزهای مختلف از ۹ در ۹ تا ۲۰ در ۳۰ قابلیت چاپ دارند. ماگ از دیگر محصولاتی است که برای چاپ عکس استفاده میشود. تقویم اختصاصی نیز محصول دیگری است که کاربر میتواند آن را با عکسهای خود طراحی کند که تقویمهای دیواری یا رومیزی به صورت سفارشیسازیشده قابلیت چاپ دارند.
در طراحی هر یک از محصولات کاربر میتواند از تمهای مختلفی که برای آن در نظر گرفته شده، استفاده کند و عکسهای خود را براساس آن دیزاین نماید. هر کدام از محصولات با قیمتهای مختلفی براساس نوع سفارش تولید میشوند. قیمت چاپ معمولی در کوچکترین سایز ۱۰ در ۱۵ با قیمت ۸۵۰ تومان شروع میشود تا سایزهای بزرگ ۳۰ در ۴۰ که قیمت آن ۱۶ هزار تومان است. قیمت شاسیها از ۶۵۰۰ تومان شروع میشود تا شاسیهای بزرگ ۱۰۰ در ۷۰ که قیمت آنها ۲۳۰ هزار تومان است. قیمت مگنتها نیز از ۳۹۰۰ تومان شروع میشود تا سایزهای ۲۰ در ۳۰ که قیمت آنها ۲۵ هزار تومان است. هزینه چاپ روی ماگها براساس اینکه رنگی یا غیررنگی باشند، متفاوت است که قیمت آن ۲۹هزار تومان است. قیمت تقویمها نیز از ۱۹ هزار تومان تا ۱۰۰هزار تومان براساس سایز و نوع تقویم که دیواری یا رومیزی باشد، متغیر است. به طور کلی استراتژی قیمتگذاری در عکسپرینت رویکرد قیمت رقابتی است و همواره تلاش کرده قیمت محصولاتش با حفظ کیفیت از آنچه در عکاسیهای سنتی ارائه میشود، ارزانتر باشد. استفاده از تکنولوژیهای بهروز و دستگاههای پیشرفته چاپ در رقابتیشدن قیمت نهایی محصولات تاثیر بسزایی گذاشته است.
فوتوبوک یکی از محصولات منحصربهفرد در عکسپرینت است که به نوعی در چاپ آنلاین عکس تحولی را ایجاد کرده است. سال۹۰ با واردشدن دستگاههای
Fast book از کشور سوئیس، محصول فوتوبوک به محصولات عکسپرینت اضافه شده است. فوتوبوک چیزی شبیه آلبومهای عکس قدیمی است که به صورت کتاب صحافی میشود و در سایزهای مختلف از ۱۵ در ۱۵ تا ۳۰ در ۳۰ قابلیت چاپ دارد و میتوان برای آن جلدهای نفیسی نیز طراحی کرد. قیمت فوتوبوک از کوچکترین سایز ۱۵ در ۱۵ با ۶۹ هزار تومان شروع میشود تا بزرگترین سایز آن ۳۰ در ۳۰ با جلد نفیس که قیمت آن ۱۷۹ هزار تومان تمام میشود. فوتوبوکها ۱۲ برگ و ۲۴ صفحه دارند که قابلیت افزایش ۵۰ صفحه در آن وجود دارد.
عکسپرینت با سرمایهای که در سال ۹۵ جذب کرد و وارد مرحله جدیدی از رشد خود شد، در حال حاضر در مرحلهای است که به سوددهی رسیده و میتواند هزینههای خود را پوشش دهد و همواره در جهت توسعه محصولات جدید حرکت کرده است. ویتامین و تابلو، دو محصولی هستند که در کنار عکسپرینت در سال۹۵ شکل گرفتهاند و خدمات مجزایی از عکسپرینت در دو وبسایت جداگانه ارائه میدهند. در عکسپرینت زیرساخت استفاده از خدمات چاپی فراهم شده و دو محصول فروشگاهی ویتامین و تابلو نیز با همین رویکرد گسترش یافتهاند. در ویتامین محصولات چاپی مرتبط با سبک زندگی در قالبهای متنوع مانند تیشرت، ماگ، شاسی، مگنت و غیره با موضوعاتی از جمله ورزشی، سینمایی، هنری، ادبی، استارتآپی و غیره به فروش میرسد. در فروشگاه اینترنتی تابلو نیز انواع تابلوهای عکس، نقاشی و نقاشیخط در سایزهای مختلف با موضوعات متنوع برای فروش به کاربران در معرض نمایش گذاشته شده است. در تابلو، آرشیو کاملی از آثار هنری وجود دارد و دست مشتری برای انتخاب هرکدام از آثار هنری که به آن علاقهمند است، باز است. بیزینسمدل این دو استارتآپ براساس تقاضای مشتری است به این ترتیب که این محصولات از قبل آماده نیستند و بنا به درخواست مشتری چاپ و ارسال میشوند. همین ویژگی، ویتامین و تابلو را از سایر رقبا در این حوزه متمایز میکند. علاوه بر این، عکسپرینت خدمات چاپ را به استارتآپها نیز ارائه میدهد. در واقع این قابلیت در آن وجود دارد که API در اختیار استارتآپها قرار دهد تا خدمات خود را از طریق عکسپرینت انجام دهند. به عنوان مثال، استارتآپ صداگرافی جزو اولین استارتآپهایی است که از این خدمات عکسپرینت استفاده کرده است.
ارزیابی بازار از نگاه عکسپرینتبازاری که عکسپرینت در آن فعالیت میکند، بازاری است که چاپ عکس و هر محصول وابسته در آن تعریف میشود. مثل هر صنعت دیگری در بازار، در صنعت چاپ عکس نیز دوره انتقال در حال شکلگیری است و این تغییر رفتار در افراد جامعه دیده میشود که تمایل دارند عکسهای خود را آنلاین چاپ کنند. یکی از ویژگیهای عکسپرینت این است که مدتها قبل از اینکه فرهنگ چاپ آنلاین عکس در جامعه به وجود بیاید، خدمات چاپ آنلاین عکس را ارائه میداده و در بازار حضور داشته است و به همین دلیل در سال ۹۴ که رویکرد گسترش فعالیتهای خود را در بستر موبایل در پیش میگیرد، رشد بسیار خوب و سریعی را تجربه میکند. همچنین برخلاف تصور و باور عمومی که با گسترش دستگاههای دیجیتال افراد کمتر تمایل دارند که عکسهای خود را چاپ کنند، تجربه به عکسپرینت نشان داده که مردم همچنان به چاپ عکس علاقه نشان میدهند. این یک روند جهانی است و استارتآپهای بزرگی در این حوزه در آمریکا و اروپا رو به رشد هستند و بازار خوبی را دارند و در واقع فرهنگ چاپ عکس در دنیا در حال تغییر است. به باور عکسپرینت، امروز عکسها نباید فقط برای قرارگیری داخل آلبومها چاپ شوند، بلکه در هر وسیلهای که به طور روزمره از آن استفاده میشود، مانند تیشرت و ماگ و غیره میتواند آثاری از چاپ عکس وجود داشته باشد. همچنین عکسپرینت در تلاش است که کاربرد عکس را علاوه بر اینکه مرور خاطرات را دربرمیگیرد، به حوزههای دیگری از جمله استفاده برای تزیینات و دکوراسیون و هدیهدادن تعمیم دهد. عکسهای دیجیتال در کنار اینکه سهلالوصول هستند، ولی به دلیل اینکه تعدادشان زیاد است، در نگهداری، ذخیرهسازی و بازیابی کاربر را دچار آشفتگی میکند. بر همین اساس با نظرسنجیهایی که عکسپرینت با مشتریان خود داشته است، به این نتیجه رسیده که زمانی که مشتریان عکسهای خود را چاپ میکنند، لذت بیشتری را احساس میکنند و از طرفی فرهنگ جامعه در حال تغییر است و بیشتر افراد به بیزینسهای آنلاین اعتماد میکنند و میخواهند از خدمات چاپ آنلاین عکس استفاده کنند. عکسپرینت در حال حاضر رهبر بازار چاپ عکس آنلاین است و ۹۰ درصد حجم بازار چاپ آنلاین عکس را در دست دارد. از آنجایی که پیچیدگیهای خاصی در این نوع خدمات وجود دارد، تعداد زیادی استارتآپ که طی یکی دو سال اخیر در این حوزه کار خود را شروع کردند، موفق نشدند این راه را ادامه دهند و شکست خوردند. حضور رقبا میتواند به شناخت بهتر این بازار از نگاه کاربران کمک کند ولی تاکنون عکسپرینت بهتنهایی این بار را به دوش کشیده است تا بتواند مردم را بیشتر با این بازار آشنا کند و پیشبینی میکند طی ۳سال آینده بتواند به طور سالانه ۳ تا ۵ میلیون کاربر را جذب خود کند.
چالشهای عکسپرینت
مهمترین چالشی که عکسپرینت تاکنون با آن روبهرو بوده، بحث product positioning یا جایگاهیابی محصول در بازار بوده است. به عبارت بهتر، جاانداختن دو مفهوم یکی اینکه این امکان وجود دارد که چاپ عکس را به صورت آنلاین انجام داد و دیگر اینکه این امکان وجود دارد که چاپ را روی محصولات مختلف انجام داد، از جمله چالشهای عکسپرینت بوده است. آشناکردن جامعه با این دو مفهوم، بزرگترین هزینهای بوده که چه از نظر ملموس و ریالی و چه از نظر ناملموس، عکسپرینت تاکنون با آن دستوپنجه نرم کرده است. Virility یکی از حوزههایی بوده است که عکسپرینت برای حل این چالش در آن فعالیت خوبی داشته و علاوه بر سرمایهگذاریهایی که در این حوزه انجام داده، موفق شده است در این حوزه رشد ارگانیکی را تجربه کند.