«نذر آب»، مسکن غیر کارشناسی هلال احمر برای زخم آبی کشور

به گزارش «تابناک»؛ وقتی سخن از بحران آب و کمبود منابع آبی کشور می‌شود، انتظار واقعی این است که مردم و مسئولان همپای یکدیگر برای حل آن اقدام مؤثری در پیش گیرند و با برنامه‌های علمی و کارشناسی خود، اجازه تشدید بحران‌های پیش آمده را ندهند؛ حقیقتی اجتناب ناپذیر که البته برخی رفتار‌های سطحی مدیران اجرایی کشور در قبال آن، اجازه امیدواری به آینده را از هر شهروند دغدغه مندی می‌گیرد.

از جمله استان‌هایی که سال هاست با بحران آب و مشکل کم آبی رو به روست، باید به استان سیستان و بلوچستان اشاره کرد؛ استانی که به باور کارشناسان و متخصصان این حوزه، بیش از آنکه بحران پیش آمده اش متأثر از کاهش نزولات جوی باشد، از سوء مدیریت مدیران اجرایی کشور به ویژه در حوزه مدیریت صحیح منابع و مصارف آب نشأت می‌گیرد.

در این استان که سواحل قابل توجهی با دریای عمان دارد و به بیانی دروازه ورود ایران به اقیانوس هند است، نه تنها بهره برداری از سواحل و توسعه آن بسیار کند پیش می‌رود، در بخش‌های مرکزی و شمالی نیز کشاورزی سنتی و معطوف به محصولات آب بری، چون هندوانه و برنج همچنان ادامه دارد.

تأکید فراوان به کشاورزی و دامپروری در استانی که ظرفیت‌های تجاری و راهبردی فراوانی را درون خود نهفته دارد، از جمله دلایلی است که می‌توان در تشدید بحران آب و کاهش منابع آبی استان مؤثر دانست.

اکنون و در چنین شرایطی که به واسطه اظهارنظر‌های کارشناسی و دقیق متخصصان باید تغییر الگوی کشت، توسعه سواحل، تغییر سبک زندگی و معاش مردم، کاوش برای یافتن منابع آب پایدار و... در دستور کار مدیران باشد، خبر می‌رسد که پروژه «نذر آب» با محوریت جمعیت هلال احمر کشور برای رهایی این استان از بحران آب در دستور کار قرار گرفته است.

«نذر آب»، واژه‌ای است مبهم و قابل تفسیر که تا کنون در ادبیات مفهومی بحران آب کشور نه به عنوان راهکار و نه به عنوان ضرورت هیچ گاه از سوی متخصصان مورد اشاره قرار نگرفته است و در چنین شرایطی، پرداختن به آن و هزینه کردن در این زمینه از سوی جمعیتی که الزاماً وظیفه‌ای در این حوزه ندارد، جای سؤال دارد!

در همین باره به تازگی علی اصغر پیوندی، رئیس جمعیت هلال احمر کشور به رسانه‌ها گفت: با توجه به خشکسالی‌های دو دهه اخیر در سیستان و بلوچستان که معضلات بسیاری را برای مردم به همراه داشته است، این نهاد وظیفه خود دانسته تا تمام توانش را برای کمک به مردم این منطقه به کار گیرد.

رئیس جمعیت هلال احمر تصریح کرد: این نهاد در نظر دارد اقدامات مختلف نظیر راه اندازی کمپین نذر آب و توزیع سبد‌ها و بسته‌های غذایی مورد نیاز مردم درگیر با خشکسالی را در دستور کار قرار دهد.

ورود جمعیت هلال احمر به مسأله بحران آب استان سیستان و بلوچستان و اقدام این نهاد برای حل مشکلات معیشتی مردم این استان، هرچند به خودی خود اقدام شایسته و تحسین برانگیزی است، مسأله مهم در این باره آن است که آیا چنین کاری اساساً منجر به حل مشکل خواهد شد؟ پرسش مهم دیگر آنکه جمعیت هلال احمر در این فضا چه جایگاهی دارد؟

همچنین جمع آوری کمک های مالی از مردم و خرید بطری های آب معدنی در نقاط مختلف کشور و ارسال آن به استان سیستان و بلوچستان ـ جدا از سؤالاتی که در مورد هزینه های این اقدام پیش می آورد ـ حاوی این ابهام اساسی نیز هست که به راستی تا چه زمان مسئولان کشوری باید برای حل مشکلات اساسی شهروندان ایرانی از روش نذر و ریخت و پاش کالا بهره ببرند؟

دکتر تقی طاوسی، عضو هیأت علمی دانشگاه زاهدان در رابطه با بحران آب استان و اقدام اخیر جمعیت هلال احمر به «تابناک» گفت: این که نهاد‌ها و ارگان‌های مختلف به موضوع بحران آب استان سیستان و بلوچستان ورود کنند و دغدغه حل مشکلات مردم این منطقه از کشورمان را داشته باشند، اتفاق مبارکی است و باید به این خاطر از مسئولان تشکرد کرد؛ اما رویکرد‌هایی که آن‌ها برای حل مشکل دنبال می‌کنند، به نظر چندان علمی و کارشناسی شده نیست.

طاوسی با اشاره مستقیم به موضوع «نذر آب» ادامه داد: جمعیت هلال احمر تصمیم گرفته است برای حل مشکل آب مردم استان با جمع آوری آب معدنی از نقاط مختلف کشور و انتقال آن به این استان مشکل آب مردم را حل کند. حال اینکه اولاً همه مشکل مردم منطقه آب شرب نیست و آن‌ها در بخش کشاورزی، استحمام و شست و شو نیز با مشکل جدی رو به رو هستند.

این استاد دانشگاه با اشاره به خسارات‌ اجرای چنین طرح‌هایی افزود: بر اساس مطالعات دانشگاهی، یکی از بزرگ‌ترین تهدید‌های زیست محیطی، متوجه استان سیستان و بلوچستان در شرایط کنونی آلودگی‌های میکرو پلاستیکی است و نگرانی آن است که ورود حجم قابل توجهی بطری آب معدنی به منطقه، خود به تشدید این آلودگی‌ها منجر شود.

طاوسی در بخش دیگری از سخنانش، با تأکید بر اینکه این اقدامات به نظر بیهوده است، تأکید کرد: مسئولان اجرایی کشور، اگر واقعاً بنا دارند در راستای حل بحران آب جنوب شرق کشور اقدام کنند، باید موضوع اصلاح الگوی کشت و سیستم آبیاری مزارع، بهبود فرهنگ مصرف آب و تأمین منابع آب پایدار از طریق آب‌های ژرف و انتقال آب دریای عمان را پس از مطالعات دقیق و کارشناسی اجرایی کنند.

بنا بر موارد اشاره شده، می‌توان نتیجه گرفت، جمعیت هلال احمر کشور با ورود به پروژه «نذر آب» نه تنها از رسالت‌های اصلی خود که در مواقع اضطرار، چون زلزله نمایان می‌شود، فاصله گرفته است، همچنین شیوه مدیریت بحران آب این استان را در سطح بسیار نازلی دنبال می‌کند و این اقدام غیر مستقیم انتظارات جامعه از نهاد‌های مسئول و مستقیم بحران مثل شورای عالی آب و وزارت نیرو را کاهش می‌دهد؛ اتفاقی که نتیجه آن انحراف در مسیر حل بحران خواهد بود و داستان مشکلات مردم این منطقه را برای سال‌های سال تداوم می‌بخشد.