آموزش آشنایی با انواع کاموای بافتنی

آشنایی با انواع کاموای بافتنی

۱- نخ های مورد استفاده در بافتنی به طور کلی به ۴ دسته طبیعی (پشم و موی حیوانات)، کتان (الیاف گیاهی)، ابریشم و نخ ها مصنوعی تقسیم می‌شود که هرکدام را جداگانه بررسی خواهیم کرد.

۲- آلپاکا

آلپاکا گونه‌ایی لاما است که در آمریکای جنوبی زندگی می‌کند. مانند لامای معمولی اهلی است ولی برعکس لاما که گوشی موز مانند دارد گوش‌های آلپاکا صاف است. پشم آلپاکا از پشم لاما نرمتر است. بهای مرغوب‌ترین پشم آلپاکا نزدیک به بهای کرک کشمیر معمولی است.
گله‌های آلپاکا برای چرا در بلندی‌های ۳۵۰۰ متر به بالا در کوهستان آند در اکوادور و جنوب پرو، شمال بولیوی و شمال شیلی نگهداری می‌شود. آلپاکاها از لاما کوچک‌ترند و از آن‌ها برای بارکشی استفاده نمی‌کنند، بلکه تنها از الیاف آن‌ها استفاده می‌شود.
از الیاف آلپاکا برای تهیه بافتنی‌هایی همچون پتو، جوراب، کلاه، دستکش، روسری و پانچو بهره می‌گیرند. الیاف آلپاکا در پرو در ۵۲ رنگ طبیعی، در استرالیا در ۱۲ رنگ طبیعی و در ایالات متحده در ۱۶ رنگ طبیعی طبقه‌بندی شده‌اند.
در صنعت نساجی واژه آلپاکا بیشتر به یک روش پارچه‌بافی اطلاق می‌شود که در اصل در آن روش در آغاز از پشم آلپاکا استفاده می‌شد. امروزه در آن روش بیشتر از پشم‌های بز مَرغُز موسوم به موهر بهره می‌گیرند.

۳- کشمیر

کرک کشمیر که به تنهایی کشمیر هم گفته می‌شود، نوعی از الیاف است که از بز کشمیر و دیگر بزها به دست می‌آید. کشمیر بافتی ظریف، محکم، سبک و لطیف دارد و پوشاک تهیه شده از آن دارای کیفیت بی‌نظیری هستند.
کشمیر با الیاف نرم و لطیفش شناخته می‌شود که به صورت طبیعی پوششی سبک و بدون پرز را فراهم می‌آورد. این الیاف به سادگی در همه حالات مختلف قابل استفاده بوده و به شکل نخ‌های سبک یا سنگین تنیده می‌شوند. کشمیر رنگرزی نشده یا همان رنگ طبیعی آن، سفید، خاکستری و قهوه ای‌های مختلف است. همچنین پشم آنگورا را نیز به اسم کشمیر می‌شناسند.
کشمیر یک پارچه طبیعی است. کشمیر را می‌توان در ماشین‌لباسشویی با یک مایع شوینده مناسب، در آب سرد شست. باید روی سطح صاف پهن شود تا به صورت طبیعی خشک شود. گوله‌گوله شدن الیاف نیز بر اثر مالش الیاف کشمیر در زمان پوشیده شدن به وجود می‌آید که می‌توان آن‌ها را با یک شانه مخصوص از پارچه جدا کرد.

۴- موهر

نوع دیگری از الیاف که از موی نوعی بز و خرگوش آنگورا گرفته می‌شود، موهر نام دارد که برخلاف پشم گوسفند، فاقد برجستگی‌های سطح تار است و فلس‌های آن به صورت یکنواخت به ساقه چسبیده‌اند، به نحوی که شکل و طرز قرار گرفتن این فلس‌ها روی تار، باعث درخشندگی موهر می‌شود.

۵-امروزه عمده‌ترین تولیدکنندگان موهر در جهان، آفریقای جنوبی، آمریکا، ترکیه، آرژانتین، استرالیا و زلاندنو هستند. موهر استحکام بالایی دارد و غیرقابل اشتعال است. رطوبت را سریع جذب می‌کند و دیر از دست می‌دهد؛ کمتر چروک می‌شود؛ عمر طولانی دارد و رنگ آن ثابت است. به همین دلیل طرفداران آن بسیار زیاد است.
قیمت لباس‌های موهری در مقایسه با لباس‌های کشمیری پایین‌تر است و به همین دلیل کاربرد بیشتری هم دارد.

۶-آنقوره

پر طرفدارترین نژادهای تجاری خرگوش، به جهت تولید پشم نژاد آنقوره آنها می‌باشد. خرگوش آنقوره حیوانی است بسیار آرام که عمدتاجهت تولید پشم پرورش و نگهداری می‌شوند. آنقوره معروف‌ترین گونه خرگوش در دنیا است که به خاطر موهای بلند و نازکش شناخته می‌شود. خرگوشی که در نیمه‌های قرن هجدهم به عنوان حیوان خانگی نگهداری می‌شد به دلیل پشم مرغوب و بلند برای استفاده‌های صنعتی و پوشاک آنقدر محبوب شد که پرورش آن در دیگر نقاط دنیا گسترش یافت.

۷-از الیاف خرگوش آنقوره در نساجی لوکس استفاده می‌شود و البسه تولیدی از پشم این خرگوش با قیمت بسیار بالایی در جهان به فروش می‌رسد. امروزه کشور چین با پرورش حدود ۸ میلیون خرگوش آنقوره سالانه قریب به ۸ تن آنقوره تولید می‌کند که ۹۰ درصد تولید جهانی است.فرانسه ، ترکیه،استرالیا، آلمان و زلاندنو سایر کشورهایی هستند که آنقوره تولید می‌کنند.

۸- کتان
الیاف کتان از ساقه ی گیاهی به همین نام (به انگلیسی فلکس) استخراج می‌شوند. کشت این گیاه به طور سالیانه انجام می‌گیرد و حداکثر رشد طولی آن در حدود ۱۲۰ سانتی متر است و قطر ساقه ی آن ۸/۱ تا ۱۶/۱ اینچ است. قسمت بالای ساقه دارای شاخه‌های متعددی است و در روی این شاخه‌ها، گل‌هایی به رنگ‌های سفید،قرمز، بنفش ولاجوردی و آبی دیده می‌شود. کیفیت الیاف به مرغوبیت زمین و شرایط جوی بستگی دارد. این گیاه در هوای نسبتاً سرد و رطوبی و وجود باران نسبتاً زیاد بهتر به عمل می‌آید. تخم کتان در ماه‌های اردیبهشت و خرداد کاشته می‌شود و مدت رشد آن سه ماه است. پرورش عمده کتان درکشورهای کانادا، چین، روسیه، هند، انگلستان و امریکا است. ساختمان شیمیایی الیاف کتان مانند پنبه، سلولزی است ولی با وجود شباهت زیاد بین آنها، ساختمان ملکولی کتان از سه جهت از پنبه متفاوت است: ۱- ساختمان داخلی ۲-الیاف کتان ۳- ساختمان فیزیکی الیاف. یکی از مصارف الیاف کتان تهیه پارچه کتانی است.

۹-ابریشم
ابریشم (هندی resham रेशम) یک نخ طبیعی است که از پیله کرم ابریشم گرفته می‌شود. عمده تشکیل دهنده آن پروتئین است. از نخ ابریشم، پارچه‌های ابریشمی می‌بافند که یکی از بهترین و نرمترین پارچه‌های دنیا به شمار می‌روند. به دلیل خاصیت براقی نخ ابریشم، پارچه‌های بافته شده از ابریشم همانند منشورهایی هستند که اگر از جهات مختلف به آن‌ها نگاه کنید رنگهای متفاوتی از آن می بینید.

۱۰-نخ های ابریشم از ابریشم طبیعی و مصنوعی تولید می شود که گرمای پشم را دارد اما خاصیت ارتجاعی ندارد.

۱۱-الیاف مصنوعی
با توسعه و تکامل علم شیمی و دستیابی انسان به ترکیبات و مواد مصنوعی، دانشمندان به فکر افتادند که برای استفاده در بافندگی نیز الیاف مصنوعی تهیه کنند و از آنها نخ بافندگی بسازند. آنها بعد از تلاش های زیاد توانستند الیاف مصنوعی را تهیه کنند و از ریسیدن آنها با بعضی الیاف طبیعی، به نخ های جدیدی دست یابند. مرسوم ترین نخ های مصنوعی نایلون پولیستر و اکرلیک هستند. نخ های مصنوعی قیمت پایینتری نسبت به الیاف طبیعی داشته و در برابر شستشو در ماشین لباسشویی مقاومند.

۱۲-نخ های ترکیبی
نخ های ترکیبی ، مخلوطی از دو یا چند الیاف است و تولید ساختاری جدید با ویژگی های جدید می باشد.
نخ های ترکیبی در تولید نخ، فرآیند ترکیب الیاف از نوع های مختلف، اندازه، ضخامت، یا رنگهای مختلف برای تولید نخ می‌باشد. نخ هاب ترکیبی قبل از ریسیدن بدست می آید و دارای ویژگی های مانند استحکام یا دوام بالاست این کار باعث کاهش هزینه تولید نخ های گران قیمت می شود.
برای تولید نخ ترکیبی میتوان الیاف طبیعی و مصنوعی مانند پنبه و پلی استر و یا الیاف طبیعی مثل پشم و کتان را با هم ترکیب کرد و خواص بهبود یافته ای را به دست آورد.

۱۳- نخ های مدرن
نخ های مدرن مثل نخ های فلزی، خز، اسپیرال و … رنگ و بافت متنوعی دارند ولی به علت واضح نبودن گره ها برای تازه کارها مناسب نیست

برای تهیه مواد و ابزار مورد نیاز این آموزش بر روی تصاویر زیر کلیک کنید

۱۴- ضخامت نخ
علاوه بر دسته بندی نخ ها از روی جنس، برای خرید کاموا، وزن نخ یا همان ضخامت آن باید در نظر گرفته شود. نخ ها از از خیلی نازک تا خیلی ضخیم دسته بندی می شوند.

۱۵- اطلاعات نوشته شده روی کاموا
بر روی نخ ها و کامواها برچسب هایی درج شده که راهنمای بسیار خوبی میباشد.
وزن و طول نخ : در زمان خرید به طول نخ دقت کنید، کاموا یا نخی را انتخاب کنید که طول بیشتری داشته باشد، بعضی کامواها بدلیل بافت شان دارای حجم زیاد و طول کمی هستند و ممکن است نیاز باشد تعداد بیشتری خریداری کنید.
شماره پیشنهادی میل بافتنی یا قلاب : بر روی هر برچسب شماره ای درج شده که نشان دهنده میل یا قلاب مناسب برای بافت است، در صورتی که شماره مورد نظر را در دسترس ندارید میتوانید از شماره های نزدیک به آن هم استفاده کنید.
کد های مربوط به رنگ (Col.No و Lot.No): این کدها نشان دهنده رنگبندی نخ یا کاموا هستند و شما میتوانید برای یافتن نخی همرنگ نخ قبلی که حین کار تمام شده به این کدها توجه کنید.
جدول gauge : بر روی بعضی برچسب ها جدولی درج شده که به شما پیشنهاد میدهد برای هر ردیف چند گره بزنید، این اعداد با توجه به جنس کاموا و کشش آن محاسبه شده است و در صورت رعایت این نکته ها بافت شما ماندگاری و استحکام بیشتری خواهد داشت (این مورد اغلب برای بافت لباس کاربرد دارد).

۱۶-دستور العمل شستشو
روی برچسب کاموا علائم راهنمایی برای شستشوی کاموا ارائه شده است.
علامت تشت به معنای شستشو با ماشین لباسشویی است، اگر روی آن ضربدر داشته باشد یعنی این نخ نباید شسته شود. علامت مثلث برای سفید شویی به کار میرود. علامت اتو درجه حرارت مناسب برای اتو کشی را نشان میدهد و در صورت وجود ضربدر یعنی لباس نباید اتو شود. و علامت دایره مربوط به خشک شویی است و نشان میدهد چه مواد شیمیایی در خشکویی میتوان استفاده کرد و یا نباید استفاده کرد.

۱۷-مشخصه های نخ
هنگام خرید نخ باید برخی ویژگی های نخ را در نظر بگیریم. این ویژگی ها عبارتند از:
حافظه: قابلیت بازگشت نخ به حالت اولیه خود پس از کشیده شدن را حافظه می‌گویند. پشم بهترین حافظه را دارد و پنبه و کتان بدون حافظه هستند. شما می‌توانید لباس پشمی را مدتی بپوشید بعد آن را شکافته نخ را با آب و صابون شسته و آویزان نمایید تا مثل روز اول نو شده و لباسی دیگر با آن ببافید.
لختی نخ: لختی نخ رابطه معکوس با حافظه دارد. نخ هایی که حافظه خوبی ندارند لختی بالاتری دارند. ابریشم کتان و پنبه بالاترین میزان لختی را دارا هستند.
گرمی و سردی: قابلیت حفظ گرما، گرمی نامیده می شود. یعنی نخ توانایی عایق بودن را داراست و هوا را محبوس می کند، در مقابل نخ هایی که این قابلیت را ندارند نخ های سرد هستند. مرینو، آلپاکا، کشمیر و موهر جزو نخ های گرم و پنبه و کتان جزو نخ های سرد هستند. ابریشم هر دو قابلیت گرمی و سردی را داراست.
هاله: بر اساس نوع نخ و روش تابید شدن آن نخ دارای کرک بوده که به آن هاله می‌گویند. موهر کودک، آلپا و کشمیر هاله بالایی دارند.
خشکی و شکنندگی: عدم وجود خاصیت ارجاعی در نخ را شکنندگی می‌گویند، کتان از درجه شکنندگی بالایی برخوردار است.
نرمی: نرمی متناسب با قطر رشته‌های نخ می‌باشد. هرچه رشته‌های نخ نازک تر باشد نرم‌تر است. کشمیر و آلپای کودک نرمی بالایی دارند.
در جدول مشخصات نخ ها را مشاهده می کنید.

۱۸- وزن نخ
یکی از فاکتورها در هنگام خرید کاموا وزن آن است. شرکت های تولید کننده اصطلاحات متفاوتی برای وزن کاموای خود ارائه می‌دهند. برخی از این اطلاعات در جدول زیر نشان داده شده است.