کاهش همگرایی نسبت به لیبرال دموکراسی

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما به نقل از شبکه تلویزیونی الجزیره انگلیسی ؛ فرانسیس فوکویاما در گفتگو با این شبکه درباره موضوع " هویت گرایی در سیاست" به پرسش های این شبکه پاسخ داد.
مجری الجزیره انگلیسی خطاب به فرانسیس فوکویاما گفت: شما در کتاب جدید خود استدلال کردید که " هویت گرایی در سیاست" یکی از تهدیدات اصلی برای لیبرال دموکراسی در دنیای امروز است. تعریف شما از هویت گرایی در سیاست چیست؟ و چیزی که شما درباره اش صحبت کرده اید تا چه حد متفاوت با تعریفی است که محافظه کاران سالهای سال درباره اش اظهار نگرانی کردند؟
فرانسیس فوکویاما در این باره گفت هویت بر اساس این احساس شکل می گیرد که من یک خودِ درونی دارم که به خوبی به رسمیت شناخته نشده است و چیزی که من می خواهم بیش از منابع و سایر چیزها. در واقع در هویت گرایی سیاسی من در واقع خواستار آن هستم که به من احترام گذشته شود و به رسمیت شناخته شوم.
همین موضوع است که افراد را تحریک می کند و باعث می شود که آنها وارد عرصه سیاست شوند چون چنین افرادی احساس می کنند به عنوان اعضای یک گروه ، به حاشیه رانده شده اند و مورد احترام واقع نمی شوند. از این رو است که این افراد خواسته های خود را از نظام سیاسی می طلبند. لیبرال دموکراسی" مبتنی بر فرد" است و مبتنی بر عضویت در گروه ها نیست.
مجری الجزیره انگلیسی گفت: شما در کتاب خود نوشتید که سیاهپوستان به دنبال برابری و دستیابی به حقوق خود هستند. داعش که یک گروه تروریستی و افراطی است می خواهد بقیه مردم جهان را به قتل عام برساند. داعش برای دستیابی به برابری و عدالت نمی جنگد. شما این دو( دفاع از حقوق سیاه پوستان و گروه داعش) را در کنار هم مقایسه کردید چرا؟
فرانسیس فوکویاما در پاسخ گفت: واضح است که این دو گروه از جنبه اخلاقی اصلا برابر نیستند اما چیزی که بین این دو گروه مشابه است جنبه روانی است. اگر به روانشناسی افرادی توجه کنید که عضو داعش شدند متوجه خواهید شد که این افراد معتقدند مسلمانان در سراسر جهان مورد بی احترامی واقع می شوند، کشته می شوند و به آنها بی توجهی می شود و آنها نیاز به یک نهاد دارند . از این رو است که عضویت این افراد در داعش(به زعم این افراد) باعث خواهد شد که آنها جامعه ای داشته باشند که مسلمانان در آن عضو باشند . البته اقدامات داعش وحشتناک است.
مجری گفت: اینکه شما می گویید داعش و سیاهپوستان تجلی متفاوت از یک پدیده هستند چگونه می توانید این گفته خود را توضیح دهید؟
فرانسیس فوکویاما در پاسخ گفت: این دو (داعش و مدافعان حقوق سیاه پوستان ) تجلی دو پدیده مشابه روانشناختی هستند. تنها مبنای مقایسه این دو گروه ، جنبه روانشناختی است. میل به تکریم شدن در همه انسان ها میلی بسیار عمیق و ریشه دار است.
مجری الجزیره انگلیسی گفت: یکی دیگر از استدلال های مهمی که شما در کتاب خود مطرح کردید درباره" طبقه اجتماعی " و "به چالش کشیدن بی عدالتی" است. بسیاری
می گویند که بین طبقه اجتماعی یا همان کلاس و نژاد تلاقی وجود دارد و این دو با یکدیگر ارتباط دارند. برخی وقت ها حل کردن مشکل یک طبقه یا کلاس باعث نمی شود که مشکل یک نژاد حل شود و برعکس. اگر ما بگوئیم که باید عملا روی طبقه و کلاس تمرکز کنیم و به موضوعات هویتی مثل نژاد توجه نکنیم آنگاه پاسخ شما به تحقیق اخیری که صورت گرفته است چیست؟ تحقیق جدید نشان می دهد پسران سیاه پوستی که در آمریکا بزرگ می شوند - حتی در خانوادهای ثروتمندی که در بهترین محلات زندگی می کنند- همچنان احتمال اینکه در بزرگسالی درآمد بالایی داشته باشند کمتر است.درحالیکه پسران سفید پوست - با وضع مشابه - از بخت بیشتری برای رسیدن به درآمد بالا برخوردارند! در چنین سناریویی پرداختن به مشکلاتی که با طبقه اجتماعی و درآمد ارتباط دارد کافی نیست بلکه باید به مسائل نژادی هم پرداخت. شما باید در این موضوع به نژاد پرستی و تبعیضی که این افراد با آن روبرو هستند بپردازید.
فرانسیس فوکویاما در پاسخ گفت: همه افراد ممکن است مشمول چنین تبعیض هایی بشوند اما همچنین باید گفت که اطلاعات و تحقیقات بسیار زیادی وجود دارد که نشان می دهد کلاس و طبقه اجتماعی - که براساس میزان تحصیلات شما تعریف شده باشد - مهمترین عامل تعیین کننده برای ایجاد فرصت های شغلی شما در زندگی است. این موضوع فراتر از طبقه بندی های نژادی است.
اطلاعات زیادی وجود دارد که نشان می دهد تحصیلات عامل مهمی در تعیین فرصت های شغلی است. دسترسی به آموزش و تحصیلات یکی از موضوعاتی است که سیاه پوستان در آمریکا از آن بی بهره اند.
اگر بخواهید به موضوع بی عدالتی در آمریکا از منظر کلان نگاه کنید مشاهده خواهید کرد که بخش زیادی از این بی عدالتی در بین سفید پوستان آمریکایی وجود دارد. جمعیت سفید پوست آمریکایی در دو جهت کاملا مختلف حرکت کرده است. افراد سفید پوستی که تحصیلات خوبی دارند عملکرد بسیار خوبی داشته اند اما سفید پوستانی که تحصیلات پائینی دارند از لبه پرتگاه طبقات اجتماعی به پائین پرت می شوند.
مجری الجزیره انگلیسی گفت: شما در کتاب خود به فرانسه هم اشاره کردید و گفتید مثلا اگر فرانسوی ها در قوانین کار به سمت لیبرالیسم حرکت کنند(قوانین بازتری در زمینه کار داشته باشند) این اقدام کمک خواهد کرد تا اقلیت ها در فرانسه که احساس می کنند به حاشیه رانده شدند و از اقتصاد بیرون رفته اند دیگر این حس را نداشته باشند .
اما نظرسنجی ها نشان می دهد که در فرانسه اگر اسم شما " محمد " باشد در مصاحبه های شغلی احتمال اینکه برای استخدام دعوت شوید یک چهارم احتمال دعوت شدن مسیحیان یا سفید پوستان کاتولیک است. حتی اگر سوابق شغلی شما بسیار غنی و معتبر باشد. در اینجا تحصیلات مشکل را حل نمی کند بلکه این موضوع یک موضوع نژادی است و در اینجا است که" هویت گرایی سیاسی " ضرورت پیدا می کند.
فرانسیس فوکویاما گفت: چیزی که من می گویم این است که کلیه تبعیض ها بد هستند. برای مقابله با این تبعیض ها دلایل بسیار خوبی وجود دارد اما من در عین حال معتقدم که اگر قرار است دموکراسی حفظ شود باید بین این موضوع و حس شهروندی و عضویت در یک جامعه سیاسی کلان ( به عنوان شهروند یک کشور) توازن برقرار کرد.
مجری الجزیره انگلیسی گفت: آیا قبول دارید که تهدید " هویت گرایی در سیاست" در آمریکا برای جوامع غربی، ناشی از جناح چپ نیست - که به مسائلی مثل اقلیت های نژادی یا جنسیتی توجه دارند - بلکه ناشی از رئیس جمهور آمریکا است که به " ملی گرایی سفید پوستی" یا همان نئونازی، توجه دارد؟!
فرانسیس فوکویاما گفت: موضوعات مربوط به عدالت اجتماعی بیشتر مورد توجه جناح چپ قرار دارد اما موضوعات مشروعی هم در جناح راست وجود دارد.
فرانسیس فوکویاما در پاسخ به این پرسش که هویت خود را به عنوان نوه مهاجران ژاپنی الاصل در آمریکا چگونه تعریف می کند گفت: هر بار این پرسش از من پرسیده شد گفتم که من از زمان کودکی گفته ام که یک آمریکایی هستم. من هرگز به هویت خود به عنوان یک آمریکایی - آسیایی تبار یا آمریکایی- ژاپنی الاصل نگاه نکردم. من همیشه فکر کردم که آمریکایی هستم.
فرانسیس فوکویاما افزود: من زندگی موفقی داشتم و هرگز در زندگی خود وابسته به این نبودم که به الگوهای آسیایی نگاه کنم. من هرگز فکر نکردم که این الگوها در شکل دادن به هویت یا عملکرد حرفه ای من اهمیت داشته باشند.
فرانسیس فوکویاما گفت: در ده سال گذشته شاهد ظهور پوپولیسم( عوامگرایی) و شاهد ظهور چین بوده ایم و این عصر یک عصر متفاوت است. اکنون در مورد لیبرال دموکراسی آن همگرایی که در دهه 1990 وجود داشت، وجود ندارد. مشخص هم نیست که در بلند مدت چه اتفاقی رخ خواهد داد؟ دموکراسی همچنان در سراسر جهان طرفدار دارد.