اهداء مغز استخوان با طرح سپاس

‌دکتر مرتضی نوریان در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، در خصوص طرح‌های اجرایی سازمان انتقال خون استان قم، عنوان کرد: در بحث فناوری‌های نوین طب انتقال خون و فعالیت‌های سازمان انتقال خون، صنعت پلاکت فرزیس و پلاسما فرزیس مطرح می‌شود، در این طرح‌ها فقط پلاکت و پلاسما اهدا کننده گرفته می‌شود، از پلاسما فرزیس برای تهیه داروهای مشتق از پلاسما و بیماران نیازمند و از پلاکت فرزیس برای درمان بیمارانی که به پلاکت زیادی نیاز دارند، استفاده می‌شود.

اثر درمانی چندبرابری پلاکت فرزیس

وی افزود: در شهر قم فعلا فقط پلاکت فرزیس انجام می‌شود، طرح پلاسما فرزیس در چند استان به عنوان پایلوت در حال انجام است و اگر نتیجه بدهد، در قم هم این طرح را اجرا می‌کنیم، پلاکت فرزیس برای درمان بسیار مهم و حداقل 6 تا 8 برابر پلاکت معمولی اثر درمانی دارد و عارضه کمتری هم دارد، همچنین تعداد دفعات اهدا پلاکت و پلاسما بیش از خون است.

اهداء مغز استخوان با طرح سپاس

رئیس سازمان انتقال خون استان قم با اشاره به طرح سپاس، تصریح کرد: طرح سپاس در واقع همان سلول‌های بنیادی خون ساز غیرخویشاوند است، این سلول‌های بنیادی مانند مغز استخوان است و گلبول‌های قرمز خون، سفید و پلاکت را تولید می‌کند؛ در کشورهای پیشرفته، سازمان انتقال خون منبع اصلی اطلاعات حتی برای اهدا عضو است، برخی بیماران بدخیمی در خون وجود دارند که نیاز به پیوند مغز استخوان دارند، برای اینکه مغز استخوانی که با آن‌ها همخوانی داشه باشد را پیدا کنند، نیاز به اطلاعات است.

وی ادامه داد: در حال حاضر زمانی که فرد نیاز به پیوند مغز استخوان پیدا می‌کند، از تمام اقوام شخص نیازمند آزمایش گرفته می‌شود تا مشخص شود چه کسی با بیمار همخوانی دارد و می‌تواند مغزاستخوان اهدا کند، این کار چند اشکال دارد، اول اینکه زمان زیادی برای آزمایش گرفتن نیاز است، دوم اینکه وقت افراد مورد آزمایش گرفته می‌شود، سوم هزینه‌های زیادی را تحمیل می‌کند؛ در یکی از موارد کودک 2 ساله‌ای نیاز به پیوند مغز استخوان داشت و والدین کودک مجبور شدند 150 نفر را برای آزمایش ببرند تا مغزاستخوان مورد نظر پیدا شود.

دکتر نوریان خاطرنشان کرد: در طرح سپاس از اهداکنندگان یا افرادی که علاقه دارند در این طرح شرکت کنند، یک لوله خون گرفته می‌شود، این لوله خون ثبت و مشاوره‌های لازم به اهداکننده داده می‌شود، لوله خون در آزمایشگاه مرکزی تهران مورد آزمایش قرار می‌گیرد و در نهایت در بانک اطلاعاتی کشور ثبت می‌شود، زمانی که هرکدام از مراکز درمانی کشور اعلام نیاز به پیوند مغزاستخوان کند، از بانک اطلاعاتی استعلام می‌شود و شخصی که با بیمار همخوانی دارد در هر جای کشور که باشد، فراخوانده می‌شود و عمل پیوند مغزاستخوان انجام می‌شود، این کار هم سرعت در پیشرفت کار و هم کاهش هزینه‌ها را در پی دارد.

طرح سپاس عارضه ندارد

وی اظهار کرد: خود عمل مغزاستخوان که به طور معمول در مراکز درمانی انجام می‌شود، بسیار دردناک است، اما در این روش، اهداکننده 5روز در بیمارستان بستری و در این مدت آمپولی به وی تزریق می‌شود که محرک سلول‌های بنیادی شده و این سلول‌ها وارد خون می‌شود، سپس به میزان مورد نیاز از خون شخص اهداکننده گرفته می‌شود و به بیمار تزریق می‌شود، این روش درد و عارضه ندارد فقط 5 روز وقت اهداکننده برای این کار خیر گرفته می‌شود، البته قبل از اینکه افراد در این طرح ثبت نام کنند، تمام توضیحات مورد نیاز به فرد داوطلب داده می‌شود؛ تنها عارضه این روش درد آمپول و شاید کمی حالت تهوع است.

رئیس سازمان انتقال خون استان قم گفت: این طرح حدود 2 سال است که در قم اجرا می‌شود، بیشتر جوانان در این طرح ثبت‌نام می‌کنند، افرادی که داوطلب شرکت در این طرح هستند می‌توانند اصلا تا به حال اهدا خون نداشته باشند، یعنی برای شرکت در این طرح هیچ محدودیت و شرایط خاصی ندارد، در شهر قم این طرح در پایگاه روح الله واقع در میدان روح الله اجرا می‌شود.

وی عنوان کرد: بسیاری از مردم کارت اهداء عضو می‌گیرند تا بعد از فوت اعضای بدنشان اهدا شود، اما اهدا خون و یا شرکت در طرح‌های سازمان انتقال خون، در زمان حیات صورت می‌گیرد و می‌توانند لذت نجات جان چندین نفر را احساس کنند.

طرح واکسن هپاتیت

دکتر نوریان در خصوص واکسن‌ هپاتیت بیان کرد: یکی از کارهایی که در اهداء خون بسیار مهم است، سلامتی خونی که اهدایی است، من با اطمینان کامل می‌گویم که خون‌هایی که به افراد نیازمند تزریق می‌شود صددرصد سالم هستند، چراکه تمام آزمایشات لازم بر روی خون افراد انجام می‌شود، طبق آمار میزان سلامت خون در ایران مطابق با آمریکا و اروپا است، یکی از علل آن انجام آزمایشات و عامل مهم‌تر خود اهداء کننده خون است.

وی ادامه داد: اهداء کننده خون باید یک سری مشخصات که در ایمنی خون تاثیر دارد را داشته باشد، به عنوان مثال باید به سوالات غربالگری خون صادقانه پاسخ بدهد و اگر رفتار پرخطر اجتماعی داشته باشد باید یک سال صبر کند و بعد برای اهداء خون اقدام کند؛ به همین دلیل ما از بین مراجعه کنندگان 15 تا 18درصد معافیت از اهداء خون داریم، هر فرآیندی که بر روی بدن صورت بگیرد مانند خالکوبی، آندوسکوپی، حجامت، جراحی و ... تا مدتی فرد را از اهداء خون معاف می‌کند.

وی در پایان افزود: متولدین سال 1372 به بعد، واکسن هپاتیت را دریافت کرده‌اند، پس این افراد بهترین اهداءکنندگان خون به شرطی که رفتار پرخطر نداشته باشند، محسوب می‌شوند، طی فراخوانی متولدین 1369 تا 1372 هم تحت پوشش واکسن هپاتیت قرار گرفتند، سازمان انتقال خون ایران با همکاری وزارت بهداشت، برای مراقبت و حمایت از اهداءکنندگان خون، افرادی که متولد سال 1369 به قبل هستند و در سال دوبار خون می‌دهند را به صورت رایگان واکسیناسیون می‌کند تا هم خود این افراد از خطر حفظ شوند و هم خون‌های این افراد از سلامتی کامل برخوردار باشد.

انتهای پیام

دبیر: زهرا حبیب پور