تهدید، ارعاب و مخالفت؛ چاشنی‌های انتخابات افغانستان

کارزارهای انتخاباتی افغانستان از مرداد ماه آغاز شده است و تا ۴۸ ساعت پیش از برگزاری انتخابات ادامه خواهد داشت. تجربه برگزاری انتخابات در افغانستان پیشینه ای کمتر از دو دهه داشته است اما همواره با جنجال فراوان همراه بوده است؛ این انتخابات قرار است ششم مهر ماه (28 سپتامبر) برگزار شود.
نامزدان چهارمین دور از انتخابات ریاست جمهوری افغانستان عبارتند از: احمد ولی مسعود، حکیم تورسن، رحمت الله نبیل، سید نورالله جلیلی، شیدا محمد ابدالی، عنایت‌الله حفیظ، غلام فاروق نجرابی، فرامرز تمنا، گلبدین حکمتیار، لطیف پدرام، محمد ابراهیم الکوزی، محمد شهاب حکیمی، نورالحق علومی، نور رحمان و عبدالله عبدالله و محمد اشرف غنی .

*انتخابات افغانستان از آغاز تاکنون
نخستین انتخابات ریاست جمهوری افغانستان سال ۱۳۸۳ برگزار شد و «حامد کرزای» با بدست آوردن بیش از ۵۵ درصد آرا، به عنوان نخستین رئیس جمهوری افغانستان انتخاب شد دو دوره در این کشور ریاست کرد.
در سومین انتخابات ریاست جمهوری این کشور رقابت میان «اشرف غنی» و «عبدالله عبدالله»، که در دوره نخست نیز رقیب کرزای بود، برگزار شد و اتهامات تقلب غنی از سوی عبدالله مطرح شد، اما در نهایت اشرف غنی به سمت ریاست جمهوری افغانستان منصوب شد.
حالا پس از گذشت کمتر از دو دهه، شاهد آمادگی افغانستان برای برگزاری چهارمین دور از انتخابات ریاست جمهوری افغانستان هستیم که با رقابت ۱۶ نامزد انتخاباتی از جمله «اشرف غنی»، رئیس جمهوری و «عبدالله عبدالله»، رئیس اجرایی کنونی افغانستان برگزار خواهد شد.

**انتخابات به همراه تهدیدها
انتخابات افغانستان همواره با حملات متعدد از سوی شورشیان همراه بوده است و این رویداد را با خشونت و ناامنی توام ساخته است. در همین حال، طالبان با هدف ترساندن و ممانعت از رای دادن مردم افغانستان، آنها را تهدید کرده است. از آنجایی که بسیاری از رای دهندگان در مناطق تحت کنترل طالبان زندگی می کنند، ممکن است به دلیل ناامنی و این تهدیدها از شرکت در انتخابات این کشور امتناع کنند. احتمال می‌رود به دلیل تهدیدهای امنیتی حدود ۲۰۰۰ حوزه رای‌گیری در روز انتخابات غیرفعال باشند.
اما وزارت دفاع ملی افغانستان از راه اندازی عملیات‌های ویژه برای تأمین امنیت انتخابات و انتقال مواد انتخاباتی به شهرستانها اطمینان داده و کمیسیون مستقل انتخابات می‌گوید که اگر امنیت مراکز رأی‌دهی که مورد تهدید قرار دارند تأمین شوند، این نهاد انتخابات را در آن مرکزها برگزار خواهد کرد.

**مخالفان و موافقان برگزاری انتخابات
، در حالی که کمتر از یک هفته به برگزاری انتخابات افغانستان باقی مانده است، دفتر مطبوعاتی «حامد کرزای»، در بیانیه ای اعلام کرد که کرزای به همراه جمعی از شخصیت های ملی، نمایندگان، رهبران جهادی و شماری از شهروندان این کشور خواهان توقف روند انتخابات ریاست جمهوری تا تحقق صلح در این کشور شدند.
به گفته کرزای، "تحقق صلح مهم ‌تر از انتخابات است. نسبت به شفافیت مطمئن نیستم. بنابراین برگزاری آن معنی ندارد. مذاکرات صلح میان طالبان و آمریکا باید مجددا آغاز شود. نمی خواهیم کودکان هر روز قربانی جنگ شوند. "
در حالی که منتقدان دولت کابل، صلح افغانستان را اولویت این کشور می دانند، «صدیق صدیقی»، سخنگوی رئیس جمهور افغانستان اعلام کرد که "این انتخابات اولویت ماست. دولت افغانستان برای برگزاری انتخابات در فضایی امن اقدامات لازم را انجام داده است. کسی نمی‌تواند مانع این امر شود. مذاکره با طالبان پس از انتخابات آغاز خواهد شد. برای تعیین سرنوشت افغانستان در این باره دولت جدید تصمیم خواهد گرفت. "
رئیس کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان نیز از آمادگی برگزاری انتخابات در تاریخ معین خبر داد و گفت: «آماده برگزاری انتخابات ۲۸ سپتامیر هستیم. مواد حساس و غیرحساس را تحویل مراکز اخد رای داده و تهدیدهای امنیتی نمی‌تواند مانع انتخابات شود».
در همین رابطه، وزارت کشور افغانستان نیز در بیانیه ای از تامین امنیت دفاعی و اطلاعاتی انتخابات ریاست جمهوری افغانستان خبر داد و اعلام کرد که مردم بدون هیچ واهمه ای می توانند پای صندوق های رای بروند.
اما ولی سابق ولایت بلخ افغانستان، که از منتقدان دولت کابل است اعلام کرده در حال حاضر صلح تنها راه پایان جنگ و بحران افغانستان است لذا ابتدا خواهان برقراری صلح در افغانستان هستیم.

به گزارش رسانه های افغانستان، شماری از چهره‌های سیاسی، رهبران جهادی و نمایندگان جامعه مدنی افغانستان نیز در اعلامیه‌ای گفته‌اند که انتخابات ریاست‌جمهوری ششم مهر ماه، افغانستان را به بحران می‌برد و به جای آن باید به صلح اولویت داده شود.

این چهره های سیاسی پس از جلسه ای در خانه حامد کرزی رئیس جمهور سابق افغانستان، در اعلامیه‌ای که امروز دوشنبه اول مهر ماه منتشر شد، تاکید کردند که در شرایط کنونی نه تنها مالکیت و رهبری انتخابات ریاست‌جمهوری در دست مردم افغانستان نیست، بلکه شرایط سیاسی و امنیتی نیز برای برگزاری یک انتخابات شفاف، عمومی، عادلانه و افغانستان‌شمول مساعد نیست. در این اعلامیه گفته شده است که انتخابات ریاست‌جمهوری ششم مهر ماه، کشور افغانستان را به بحران عمیق‌تر و وسیع‌تر سیاسی و اجتماعی کشانده و به صلح نمی‌تواند کمک کند.

براساس این بیانیه، اوضاع امنیتی جاری، کنترل نداشتن دولت بر بخش‌هایی از کشور، عدم اعتماد وسیع مردم افغانستان به مجریان و سازمان‌دهندگان انتخابات ریاست‌جمهوری و باور عمیق مردم به مهندسی گسترده‌ انتخابات از علت‌هایی است که امیدواری به برگزاری انتخابات شفاف را کاهش داده است.

**تاخیر در انتخابات
تعدادی از نامزدان انتخابات ریاست جمهوری افغانستان، در بیانیه ای خواستار تاخیر در برگزاری این انتخابات تا زمان اتمام مذاکرات و دستیابی به صلحی پایدار در افغانستان شدند.
سخنگوی تیم انتخاباتی «رحمت‌الله نبیل»، یکی از امضاکنندگان این اعلامیه می گوید:«ما خواستار تاخیر مشروط انتخابات هستیم. شرط این است که باید اصلاحات در روند این انتخابات اعمال شود و به سوال‌های ما پاسخ داده شود. »
اما مقامات اعلام کرده اند که برگزاری این انتخابات در روز ششم مهر ماه حتمی است و امکان به تعویق افتادن این انتخابات ممکن نیست.
با این حال باقی نمایندگان تاخیر در این انتخابات را غیرمنطقی می دانند زیرا تمام اقدامات در این راستا انجام شده است و اراده ملی و بین‌المللی نیز وجود دارد پس دیگر فرصت تاخیر نیست.
برای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۹ میلیون دلار هزینه در نظر گرفته شده است. حدود ۹۰ میلیون دلار را حکومت افغانستان و ۵۹ میلیون دلار دیگر آن را جامعه جهانی پرداخت خواهد کرد.
«پیری مایدون»، سفیر اتحادیه اروپا در افغانستان طی نشست خبری در کابل از کمک هشت میلیون یورویی برای انتخابات ریاست جمهوری افغانستان خبر داد و گفت که این کمک برای تقویت نظام دموکراتیک و برای برگزاری انتخابات عادلانه در این کشور اختصاص یافته است.

بیانیه شورای علمای شیعه افغانستان در مورد انتخابات ریاست‌جمهوری

شورای علمای شیعه افغانستان در رابطه با انتخابات ریاست جمهوری کشور بیانیه‌ای صادر کرد.

در این بیانیه نوشته شده است در آستانه انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۸ و با توجه به اینکه سند ملی قانون اساسی، تمام افراد واجد شرایط را مکلف به شرکت در انتخابات می‌نماید؛ و از جانب دیگر، دین مقدس اسلام، همۀ مسلمانان را نسبت به سرنوشت خود و سایر مسلمانان، مسئول می‌داند و با توجه به اینکه امیدواری وجود دارد که با انجام انتخابات، قدمی به صلح و امنیت سرتاسری نزدیک‌تر شویم و امور کشور سر و سامان بیشتر یابد، شورای علمای شیعه افغانستان از مردم فهیم افغانستان می‌خواهد که با رعایت نکات و تدابیر امنیتی، در انتخابات پیش‌رو (ششم مهر) شرکت کرده، بعد از تحقیق و جستجوی لازم، با حس مسئولیت ایمانی و میهنی به دستۀ انتخاباتی رأی دهید که اعضای آن دارای شرایط ذیل باشند:

۱- مسلمان و متدین؛
۲- تخصص و احاطه کافی در امور کشورداری؛
۳- پای‌بندی و التزام به مفاد قانون اساسی و سایر قوانین نافذه کشور؛
۴- التزام به انجام وظایف قانونی خویش؛
۵- نداشتن پیشینه سوء و دارا بودن شهرت نیک.
۶- داشتن روحیه همگرایی و همدیگرپذیری؛
۷- دارای روحیه دلسوزی و خیرخواهی نسبت به مردم و هموطنان؛
۸- داشتن روحیه وطن‌دوستی؛
۹- پای‌بندی و التزام جدی به منافع ملی؛