17 مهر؛ روز جهانی پست
9 اکتبر مصادف با 17 مهر ماه، روز جهانی پست نامگذاری شده است. پست، کهنترین و گستردهترین نوع ابزار ارتباطی بین مردم یک کشور با ساکنان دیگر سرزمینها و مناطق جهان است.
روز جهانی پست |
|
تاریخ |
۹ اکتبر مصادف با ۱۷ مهر
|
علت نامگذاری | این روز، سالروز امضا قرار داد برن و تشکیل اتحادیه کل پست در «برن» سوئیس است. نام این اتحادیه پس از ۴ سال با پیوستن کشورهاى دیگر به "اتحادیه جهانى پست" تغییر کرد. |
تاریخچه روز جهانی پست
روز ۱۷ مهر ۱۲۵۳ برابر با ۹ اکتبر ۱۸۷۴ میلادى براى اولین بار به پیشنهاد "هنریخ ون استفان" مدیر کل پست کنفدراسیون آلمان شرقى، قرار دادى با عنوان "قرار داد برن " در زمینه تاسیس «اتحادیه کل پست» در «برن» سوئیس، توسط ۲۲ کشور جهان به امضا رسید. کشورهاى امضا کننده بر اساس توافق به عمل آمده، یک قلمرو پستى را تشکیل دادند. این قرار داد، آزادى ترانزیت براى مبادله متقابل مراسلات را در سراسر قلمرو اتحادیه، تامین و تضمین مى کرد. نام این اتحادیه پس از ۴ سال با پیوستن کشورهاى دیگر به "اتحادیه جهانى پست" تغییر کرد.
در سال ۱۹۶۹ کنگره توکیو در قطعنامه ۲۱۱ خود بـه کشورهاى عضو توصیه کرد، روز ۹ اکتبر (۱۷مهر) هر سال را به عنوان "روز جهانى پست" تعیین کنند. به این ترتیب از سال ۱۹۷۰ و در روز جهانى پست، بسیارى از اداره هاى پست در سراسر جهان به اقدامات گسترده اطلاعاتى و تبلیغاتى و تشریح نقش پست در زندگى بشر مى پردازند.
اکنون بیش از ۱۷۰ کشور، عضویت این اتحادیه را دارند و ایران نیز در ۲۲ مهر ۱۲۵۶ شمسى (۱۳ سپتامبر ۱۸۷۷ میلادى)، به عنوان بیست و نهمین عضو، به این اتحادیه پیوست. دفتر بین المللى اتحادیه از سال ۱۸۷۵، مجله ماهانه به نام " اتحادیه پستى" که به هفت زبان زنده دنیا منتشر و یکى از قدیمى ترین مجلات جهان است.
اتحادیه جهانی پست
اتحادیه جهانی پست نخستین انجمن در جهت همکاری بین کارکنان بخش پست و از مؤسسات تخصصی وابسته به سازمان ملل متحد است. اتحادیه جهانی پست با تصویب معاهده برن در سال ۱۸۷۴ تأسیس شد. اتحادیه جهانی پست از نظر قدمت و سابقه دومین سازمان بینالمللی جهانی محسوب میشود. در ۱۸۷۸ عنوان اتحادیه عمومی پستها تبدیل به اتحادیه جهانی پست شد. هدف این اتحادیه کمک به سازماندهی و بهبود بخشیدن خدمات پستی در سطح بینالمللی است. مقر اصلی اتحادیه در برن، سوئیس است.
آشنایی با پست
پُست روشی برای فرستادن نامه و مرسولات پُستی مانند بسته و پاکتهای بزرگ است. معمولاً فرستهها و مدارک در پاکتی قرار میگیرند و تمبر بر آن چسبانده میشود که نشان دهنده پرداخت دستمزد اداره پست است.
ساختار اتحادیه جهانی پست
اتحادیه جهانی پست از ۴ رکن اصلی تشکیل شدهاست:
کنگره: کنگره رکن اصلی و عالی اتحادیهٔ جهانی پست است. هر ۴ سال یکبار، تمامی دولتهای عضو اتحادیه در کنگره جمع میشوند تا در خصوص برنامههای آینده اتحادیهٔ جهانی پست و تجدیدنظر در اسناد آن، که شامل سند مؤسس، کنوانسیونها و قرادادهای مراسلات پستی است، تصمیمات جدیدی اخذ نمایند.
شورای اجرایی: شورای اجرایی (CA) مرکب از ۴۰ کشور عضو است و سالی یکبار در مقر اتحادیه، برن تشکیل جلسه میدهد. شورای اجرایی در فواصل تشکیل کنگرهها مسئولیت نظارت بر اجرای قوانین اتحادیه و مصوبات کنگره و استمرار کارها را برعهده دارد. همچنین شورای اجرایی مسئول ارتقا و تعدیل تمامی جنبههای کمکهای فنی پستی، ما بین تمامی دولتهای عضو اتحادیهاست.
شورای بهرهبرداری پستی: شورای بهرهبرداری پستی (POC) از ۴۰ دولت عضو تشکیل شدهاست و سالی یکبار در برن تشکیل جلسه میدهد. شورای بهرهبرداری پستی، رکن فنی و عملیاتی اتحادیه است. این شورا همچنین مسائل فنی، اقتصادی و تجاری مربوط به امور پستی را بررسی میکند.
دفتر بینالمللی: دفتر بینالمللی (IB) اتحادیه در برن، سوئیس واقع است. نزدیک به ۲۵۰ کارمند از بیش ۵۰ کشور در دفتر بین المللی اتحادیه کار میکنند. دفتر بینالمللی به عنوان یک نهاد ارتباطی، اطلاعاتی، مشورتی و ارتقادهنده همکاریهای فنی بین ادارات پستی در اتحادیه عمل میکند. این رکن نقش دبیرخانهٔ اتحادیه را هم بر عهده دارد. اتحادیه جهانی پست علاوه بر این دفتر بینالمللی، دفترهای مرکزی دیگری هم در نقاط مختلف جهان تأسیس کردهاست تا بتواند هماهنگیهای بینالمللی بیشتری را در زمینهٔ خدمات پستی جهانی ارائه نماید.
سابقه پست در ایران
فعالیتهای پستی در ایران، قدمتی سه هزار ساله دارد و حتی برخی از مورخین، ایرانیان را مبتکر ارتباط پستی می دانند. در سال ۱۲۹۷ ه.ق ناصرالدین شاه دستور داد تا مؤسسه پست آن روز به وزارت تبدیل شود و اداره آن را به امین الملک، وزیر وظایف و رئیس دارالشوراء سپرد.
پس از صدارت امیرکبیر، تحولات تازهای در پست کشور ایجاد گردید، فعالیت پستی کشورهای استعمارگر تعطیل شد و پیکهای پست ایران، با نظم و نظامی تازه که امیرکبیر ایجاد کرده بود با سرعت و دقت بسیار، امور مراسلاتی را انجام می دادند. شایان ذکر است که چون پست در ایران از قدمتی طولانی برخوردار است، از فعالیت چاپارهای قدیم تا پست پیشرفته کنونی، ابزار و آثاری گرانبها و دیدنی گردآوری شده است که در موزه پست نگهداری میشود.
هدف از روز جهانی پست
هر سال بیش از ۱۵۰ کشور عضو اتحادیه جهانی پست در روز نهم اکتبر، به مناسبت روز جهانی پست مراسمی برگزار میکنند و در آن به دستاوردهای جدید و اهدافی که برای بالابردن کیفیت خدمات پستی مد نظر دارند اشاره میکنند. روز جهانی پست با هدف معرفی خدمات و دستاوردهای پست به عنوان کهنترین و گستردهترین ابزار ارتباطی میان مردم جهان برگزار میشود.