تکاپوی ریاض برای حل 3پرونده/ سؤالاتی که عربستان باید جواب دهد

خبرگزاری مهر، سرویس بین الملل- فاطمه صالحی: این روزها به تناوب اخباری در خصوص اقدامات مسئولان سعودی برای حل و فصل چالشهای پیش روی عربستان در منطقه منتشر می شود.

به نظر می رسد سیاستمداران سعودی به این نتیجه رسیده اند که باید کمی از حدت و شدت بحران هایی که ریاض در منطقه ایجاد کرده بکاهند و از یک سو وجهه منطقه ای و بین المللی خود را نزد افکار عمومی بهبود بخشیده و از سوی دیگر به مسائل مهم ترین از نظر ریاض بپردازند.

یکی از پرونده هایی که عربستان به دنبال فیصله دادن به آن است پرونده سوریه به شمار می رود. به تازگی خبری در خصوص سفر یکی از مسئولان سوری به ریاض منتشر شده است. موسی عبدالنور رئیس اتحادیه روزنامه نگاران سوریه با سفر به عربستان در نشست های دبیر خانه کل اتحادیه روزنامه نگاران عرب در ریاض شرکت کرد.

این دومین بار است که یک مسئول سوری به عربستان سفر می کند. پیش از این نیز عماد موفق العزب وزیر آموزش سوریه به مناسبتی به ریاض سفر کرده بود. سفر این مسئول سوری به عربستان حرف و حدیث ها را در خصوص بازگشت روابط دیپلماتیک میان دو کشور شدت بخشیده است.

در خصوص پرونده سوریه باید به این نکته اشاره کنیم که به نظر می رسد امارات نیز به دنبال بهبود روابط خود با سوریه بوده و در این زمینه از مدتها قبل با تعیین کاردار در دمشق از ریاض جلوتر است. چند روز پیش نیز کاردار امارات در دمشق توصیفی در خصوص بشار اسد رئیس جمهور سوریه بر زبان آورد که توجه محافل رسانه های و تحلیل گران را به خود جلب کرد.

عبدالحکیم ابراهیم النعیمی کاردار سفارت امارات متحده عربی در دمشق ابراز امیدواری کرده است که ثبات و امنیت در کشور سوریه تحت رهبری حکیمانه بشار اسد رئیس‌جمهوری این کشور برقرار شود. روابط سوریه و امارات مستحکم، ثابت و مبتنی بر اصول ثابت و واضح بر اساس جمع کردن کشورهای عربی از طریق سیاست اعتدال است.

امارات و عربستان که تا چندی قبل قائل به ریاست بشار اسد بر سوریه نبوده و برای براندازی نظام این کشور از طریق حمایت مالی و لوجستیکی از عناصر تروریست و آموزش آنها در خاک عربستان و اعزام آنها به سوریه تلاش می کردند اینک با بی نتیجه ماندن تلاش ها و نقشه هایشان در سوریه و شکست داعش در این کشور در صدد آن هستند تا بی سر و صدا کانال دیپلماتیکی را برای از سر گیری روابط با دمشق ایجاد کنند.

یمن نیز یکی دیگر از بحران هایی است که ریاض- که خود عامل ایجاد آن بوده- طی ماه های اخیر برای حل و فصل آن به تکاپو افتاده است. جدیدترین موضع گیری مقامات سعودی در خصوص بحران یمن به سخنان اخیر عادل الجبیر وزیر مشاور در امور خارجه این کشور باز می گردد. وی به تازگی اعلام کرده که امکان دستیابی به آتش بسی که پس از آن راه حل سیاسی باشد، در یمن وجود دارد. تنها راه حل یمن، راه حل سیاسی است و همه یمنی‌ها از جمله حوثی‌ها نقشی در آینده یمن دارند.

این سخنان الجبیر حاوی چند نکته است: نخست آنکه عربستان که تا پیش از این به راه کار نظامی و بر سر کار نگه داشتن نظام سرسپرده خود در یمن از طریق حمله به این کشور اعتقاد داشت اینک بعد از گذشت چند سال از دستیابی به راه کار سیاسی سخن می گوید.

دوم آنکه الجبیر در این سخنان، حوثی ها را بخشی از قشر تعیین کننده در یمن توصیف می کند و به نوعی با این سخنان حوثی ها را به رسمیت می شناسد حال آنکه سعودی ها تا پیش از این به نیروهای حوثی به مثابه عده ای شورشی که قصد به دست گرفتن قدرت از طریق کودتا علیه نظام مشروع یمن! را دارند می نگریست و تلاش می کرد از طریق بازوهای رسانه ای خود این مفهوم تحریف شده را به افکار عمومی جهان القاء کند.

سوم آنکه الجبیر که نماینده مقامات سعودی در عرصه سیاست خارجه این کشور به شمار می رود اذعان می کند که بعد از ناکامی در عرصه نبرد علیه حوثی ها، اینک آنها باید برای دستیابی به راه کار سیاسی در یمن و حل بحران این کشور به میدان بیایند.

در همین راستا، اخیرا نیز اخبار و گمانه زنی ها در خصوص تلاش های ریاض برای رایزنی با نیروهای انصارالله در راستای حل بحران یمن شدت پیدا کرده است.

حل پرونده بحران منطقه خلیج فارس و مشخصا مناقشه میان عربستان، امارات، بحرین و مصر با قطر که از سال ۲۰۱۷ با ابتکار عمل ریاض آغاز شد، نیز در جدول کاری سیاستمداران سعودی قرار گرفته است.

وزیر خارجه قطر به تازگی از مذاکرات کشورش و عربستان سعودی برای حل بحران شورای همکاری خلیج فارس پرده برداشت. وی تاکید کرد که مذاکراتی بین این کشور و عربستان سعودی درباره رسیدن به راه حل بحران شورای همکاری خلیج فارس که از اواسط سال ۲۰۱۷ میلادی آغاز شده است صورت گرفته است. وزیر خارجه قطر تصریح کرد: ما از بن بست در بحران شورای همکاری خلیج فارس به سخن گفتن درباره چشم انداز آینده روابط رسیده‌ایم و دیگر درباره ۱۳ شرط سابق سخن گفته نمی‌شود.

وزیر خارجه قطر در عین حال گفت که کشورش سیاست مستقل خاص خود را دارد و قطر درباره امور داخلی خود با هیچ طرفی گفت‌وگو نخواهد کرد.

در همین خصوص سلمان بن عبدالعزیز پادشاه سعودی از شیخ تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر برای حضور در نشست شورای همکاری خلیج فارس در ریاض دعوت کرده است.

اخیراً محور سعودی و قطر گفتگوهایی را برای کنار گذاشتن اختلافات آغاز کرده‌اند و پادشاه سعودی برای اولین بار از امیر قطر دعوت کرده در نشست آتی شورای همکاری خلیج فارس در ریاض شرکت کند.

اقدامات عربستان برای گفتگو با قطر و سفر مسئولان قطری به عربستان نشان از آن دارد که ریاض در خصوص پرونده بحران خلیج فارس انعطاف بیشتری نسبت به قبل از خود نشان می دهد و خواهان پایان دادن به آن است.

در هر صورت باید به این نکته اشاره کنیم که تلاش های مقامات سعودی برای حل پرونده های مذکور مانع آن نمی شود که سعودی ها از بار مسئولیت خود در قبال این پرونده و ایجاد این بحران ها و تشدید آنها فرار کنند. سعودی ها در نهایت باید در قبال حمایت از تروریستها در سوریه، ایجاد بحران خلیج فارس و تحریم قطر و حمله به یمن و به شهادت رساندن تعداد زیادی از مردم بی گناه یمن پاسخگو باشند.