سردرگمی بیماران در مراجعه به متخصصین شاخه‌های اعصاب

سیدمرتضی جعفرزاده، پزشک متخصص اعصاب و روان و رییس کمیته عصب روان پزشکی انجمن روانپزشکان شاخه خراسان در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: هنوز در فضای مجازی و واقعی، مردم اطلاعات لازم در خصوص مراجعه به متخصصان شاخه‌های اعصاب را ندارند و برخی تفاوت یک متخصص اعصاب و روان با جراح را نمی‌دانند.

وی افزود: این عدم آگاهی باعث می شود بیماران به صورت غیر تخصصی درمان شوند و البته پزشکان شاخه‌های اعصاب هم شایسته است که اخلاقا در این زمینه اطلاعات لازم را در اختیار بیماران قرار دهند.

جعفرزاده با اشاره به تفاوت تخصص‌های اعصاب، ادامه داد: پزشکان پس از گذراندن ۷ سال دوره پزشکی عمومی وارد شاخه‌های تخصصی مختلف اعصاب می‌شوند؛ شاخه‌های تخصص اعصاب و روان، مغز و اعصاب و جراحی اعصاب که در حوزه درمان بیماری‌های مختلف فعالیت می‌کنند و اگرچه در برخی بیماری‌ها هم پوشانی بین تخصص‌ها وجود دارد، اما باید بدانیم در چه زمانی و به چه متخصصی راجع به مشکلی که داریم مراجعه کنیم.

وی افزود: متخصص اعصاب و روان یا روانپزشک افرادی هستند که پس از گذراندن دوره پزشک عمومی ۴ سال دوره تخصص را می‌گذرانند و آموزش هایی را راجع به اختلالات عصبی و روانی نظیر اختلالات افسردگی، اضطرابی، اختلالات جنون، اختلال تیک و بیماری‌های روان تنی و اختلالات جنسی و اختلالات خواب و غیره و همچنین در زمینه روان درمانی و روان کاوی و اختلالات روانپزشکی کودکان نظیر اختلال بیش فعالی نقص توجه و اوتیسم و غیره و همچنین به زوج درمانی و مشاوره در زمینه‌های مختلف نیز می‌پردازند.

جعفرزاده ادامه داد: متخصص مغز و اعصاب و یا داخلی اعصاب نیز افرادی هستند که پس از گذراندن دوره پزشک عمومی چهار سال در این دوره آموزش می‌بینند و آموزش‌هایی را راجع به اختلالات مغزی و عصبی شامل؛ سکته مغزی، بیماری صرع، بیماری ام اس، فلج اعصاب محیطی، اختلالات حرکتی مانند پارکینسون، میاستنی گراویس و انواع سردرد و غیره می‌پردازند.

وی تصریح کرد: باتوجه به اینکه بسیاری از بیماران در بدو مراجعه از نوع بیماری خود اطلاع ندارند از طریق همکاری بین رشته‌ای متخصصین شاخه اعصاب کمک شایانی به بیماران می‌شود.

وی افزود: در رشته جراحی اعصاب، افراد بعد از گذراندن دوره‌های عمومی وارد تخصص جراحی اعصاب می‌شوند و پنج تا شش سال دوره می‌گذرانند و بعدا به عنوان متخصص جراحی اعصاب و یا جراح مغز و اعصاب، فعالیت می‌کنند.

جعفرزاده بیان کرد: این پزشکان دیسک کمر و گردن، مشکلات در ستون فقرات، وارد آمدن ضربه به سر و خونریزی مغزی و تومور مغزی و غیره و افرادی که به هر دلیلی به خاطر ضایعه مغزی نیاز به جراحی پیدا می‌کنند را تحت عمل جراحی قرار می‌دهند.

متخصص اعصاب و روان تصریح کرد: بعضی اختلالات عصبی نیاز منفرد به همان تخصص را دارد و بعضی اختلالات بین این سه تخصص همپوشانی دارد که ارتباط بین رشته‌ای در این موارد به بیماران کمک می‌کند؛ مثلا تشخیص و درمان اختلال افسردگی مرتبط با تخصص اعصاب و روان است و به سایر تخصص‌های اعصاب مربوط نیست.

جعفرزاده ادامه داد: مثال دیگر اینکه تشخیص و درمان مثلا بیماری میاستنی گراویس مرتبط با تخصص مغز و اعصاب است و ارتباطی به جراحی اعصاب و تخصص روانپزشکی ندارد.

وی افزود: مثلا اگر فردی به هر علتی دچار خونریزی داخل مغز شود و نیاز به جراحی پیدا کند نیاز است که توسط جراح مغز و اعصاب ویزیت شود.

جعفرزاده بیان کرد: حال اگر یک بیماری که سکته مغزی کرده است و به دنبال آن دچار افسردگی شده است، نیاز است که همزمان علاوه بر مراجعه به متخصص مغز و اعصاب جهت سکته، به متخصص اعصاب و روان جهت افسردگی به دنبال سکته مغزی مراجعه داشته باشد که البته این مهم در اثر ارتباط بین رشته‌ای متخصصین میسر است.

وی با بیان اینکه فراموش نکنیم از ارتباط حرفه‌ای و علمی متخصصین با یکدیگر، بیماران بسیار سود می‌برند، افزود: بیماران گاها با علایم پیچیده و مبهمی به ما پزشکان مراجعه می‌کنند و بعد از ویزیت و بررسی و معاینه دقیق معلوم می‌شود که آیا بیماری وی منحصرا مرتبط با تخصص ماست و یا باید با همکارم در شاخه دیگر مشورت داشته باشم.

وی بیان کرد: اگر در بدو مراجعه، به عنوان پزشک متوجه شوم که بیمار مراجعه کننده مثلا به خاطر درمان ام اس به مطب من مراجعه کرده است و این بیمار علائم روانپزشکی مرتبط ندارد شایسته است که این بیمار را به همکار متخصص مغز و اعصاب ارجاع دهم، اما همین بیمار ممکن است به علت مشکلات افسردگی و جنسی و اضطرابی مرتبط با بیماری ام اس به من مراجعه کند که در این صورت درمان و پیگیری علایم روانپزشکی را به عهده می‌گیرم و به بیمار اعلام می‌کنم که راجع به علائم بیماری ام اس با پزشک متخصص مغز و اعصاب خود مشورت داشته باشد.

وی با تاکید به اینکه درمان و پیگیری هر اختلالی در هر تخصص یک سری ظرافت‌هایی دارد که نیاز است که هر بیمار بداند که پزشک اصلی درمانگرش چه تخصصی دارد، تصریح کرد: ممکن است ما متخصصین یک سری اطلاعات پایه راجع به هر اختلالی را داشته باشیم، اما این برای درمان تخصصی لازم و کافی نیست مثلا هر متخصص شاخه اعصاب می‌داند که برای درمان افسردگی و یا اضطراب داروی ضد افسردگی و ضد اضطرابی لازم است، اما در واقعیت قضیه این اطلاعات کافی نیست و از روند تشخیص نوع افسردگی و اضطراب و پیگیری لازم فقط متخصصین اعصاب و روان اطلاعات لازم و کافی را دارند و شایسته است که اگر این بیماران به سایر متخصصین مراجعه می کنند، ارجاع صورت گیرد.

این پزشک متخصص اعصاب و روان اظهار کرد: مثلا اگر یک بیماری با سردرد به من مراجعه داشته باشد پس از شرح حال و معاینه دقیق و بررسی‌های لازم به این نتیجه برسم که علت سردرد ماهیت جسمی و مغزی ندارد و مرتبط با مشکلات روانشناختی بیمار است، اقدام به درمان سردرد می‌کنم، اما هر زمان شک داشته باشم که ممکن است نیاز به ویزیت همکار متخصص مغز و اعصاب و یا جراح اعصاب داشته باشد حتما مشورت خواهم کرد که موضوع مهم در ارتباط با سردرد نادیده گرفته نشود.

جعفرزاده خاطرنشان کرد: امیدواریم ما پزشکان با همکاری‌های لازم بین رشته‌ای بتوانیم خدمات شایسته و مفید را به مراجعین خود ارائه دهیم.

انتهای پیام