تحقق توسعه پایدار در اصفهان با «آینده نگاری» امکان پذیر است

محمد رضا قاسمی روز چهارشنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: در سند ۱۴۰۰ آینده نگاری اصفهان ابتدا عوامل مرتبط با توسعه را شناسایی و سپس عوامل اثرگذار را با اجرای معادلات ریاضی جدا کردیم تا نقشه راه توسعه اصفهان بر اساس متغیرهای کلیدی ترسیم شود.

وی با بیان اینکه آینده نگری پایه برنامه ریزی راهبردی است، افزود: تاکنون برنامه‌های طراحی شده برای توسعه استان و کشور بر مبنای گذشته بوده و برآوردی برای مشکلات آینده نداشته است، این در حالی است که در آینده پژوهی و آینده نگاری به این نکته توجه شده است.

به گفته وی رویکرد در آینده نگاری این است که مشکلات قبل از وقوع شناسایی و پیش بینی می‌شود تا برنامه ریزان بتوانند آینده را مدیریت کنند و با رخدادها به‌صورت لحظه ای و واکنشی برخورد نکنند.

مدیر مرکز آموزش و پژوهش‌های توسعه و آینده نگاری اصفهان با بیان اینکه در آینده نگاری، برنامه ریزی بر اساس سناریو تدوین می شود، افزود: امیدواریم برنامه هفتم توسعه نیز بر همین اساس نوشته شود که اگر شرایط تغییر کرد و اوضاع جدیدی تحمیل شد برای آن برنامه و راهکار داشته باشیم.

قاسمی به مطالعات و پژوهش‌ها در این خصوص اشاره و بیان کرد: در ابتدای یک مطالعه با همین موضوع، ۱۹۰ متغیر مرتبط با توسعه استان اصفهان جمع آوری شد که توانایی جداسازی و تعیین اثرگذاری واقعی آنها ممکن نبود.

وی افزود: سپس با روش‌های کمی و کیفی ریاضی و با مشورت نخبگان استان توانستیم متغیرهایی که روی هدف اثر می‌گذارند را شناسایی و دسته بندی کنیم که در نهایت ۱۲ متغیر تاثیرگذار بر توسعه اصفهان استخراج شد.

مدیر مرکز آموزش و پژوهش‌های توسعه و آینده نگاری اصفهان این متغیرها را شامل علم و فناوری، بازار سرمایه، نظام بانکی، بهره وری، نحوه حکمرانی، سهم بخش خصوصی از اقتصاد، کارآفرینی، فضای کسب و کار، قیمت‌های نسبی، صادرات غیر نفتی، تحریم‌های بین المللی و ساختار فضایی فعالیت‌ها با ملاحظات آمایشی برشمرد.

وی افزود: اکنون همه تصور می‌کنند مشکل اصلی استان اصفهان آب است، در حالی که بر این باوریم فعالیت‌های درست پیش بینی نشده و استمرار آن کم آبی را تشدید کرده است.

مدیر مرکز آموزش و پژوهش های توسعه و آینده نگاری اصفهان افزود: تحریم‌های ظالمانه اگر حل نشود روی سرمایه گذاری خارجی نمی‌توانیم حساب کنیم و بی ثباتی اقتصادی در نحوه تصمیم گیری و فکر بلند مدت سرمایه گذار تاثیر می‌گذارد و او نمی‌داند روی نرخ ارز، قواعد صادراتی و معیارهای دیگر تکیه کند.

وی افزود: مشکل قیمت‌های نسبی به‌خصوص در بخش انرژی و روش مصرف آن تا زمانی که حل نشود، آلودگی هوا نیز حل برطرف نخواهد شد.

مدیر مرکز آموزش و پژوهش‌های توسعه و آینده نگاری اصفهان در خصوص متغیر نحوه حکمرانی گفت: حکمرانی باید اجماع محور، مسوولیت پذیر، شفاف و اثر بخش باشد و حکومت قانون را برقرار کند.

قاسمی افزود: در اسناد توسعه استان و کشور روی همه متغیرها از بخش کشاورزی تا جنگلداری و صنعت و معدن برنامه ریزی می‌کنند و به آنها بودجه تزریق می‌شود این در حالی است که در برنامه ریزی آینده نگارانه اثبات شده است که مشکلات استان با این ۱۲ متغیر کلیدی حل می‌شود، بنابراین سایر متغیرها نیازی به برنامه ریزی ندارد.

به گفته وی این رویه که به‌دنبال تقویت بخش خصوصی هستیم تا توسعه تحقق یابد اشتباه است، چرا که بر اساس مطالعات، سهم بخش خصوصی از اقتصاد یک متغیر اثرپذیر توسعه است به این معنا که ابتدا باید توسعه اتفاق بیفتد تا کارآفرینی خلق شود و بخش خصوصی را از اقتصاد بهره مند کنیم.

مدیر مرکز آموزش و پژوهش های توسعه و آینده نگاری اصفهان افزود: در آینده نگاری اصفهان، فضای کسب و کار و کارآفرینی اثر پذیرترین متغیر توسعه و تحریم‌های بین المللی و ساختار فضایی فعالیت‌ها اثرگذارترین متغیر است.

به گفته وی، آفت اصلی برنامه‌های توسعه، ترسیم راه برای همه بخش‌هاست این در حالی است که قبل از نوشتن برنامه باید متغیرهای توسعه را بشناسیم و بر آنها تمرکز کنیم تا سایر مشکلات هم به دنبال آن حل شوند.

آینده نگاری، روش علمی بر اساس ریاضیات است که آینده را بر مبنای متغیرهای کلیدی توسعه ترسیم می کند و به پردازش سناریوها می پردازد.

اصفهان با بیش از پنج میلیون نفر جمعیت، بیش از ۹ هزار واحد تولیدی کوچک و بزرگ با سرمایه ۲۲۱ هزار میلیارد ریال و اشتغال ۲۶۳ هزار نفر، حدود ۸۴۰ معدن در حال بهره‌برداری با سرمایه‌گذاری بیش از ۱۰ هزار میلیارد ریال و حدود ۲۰۰ هزار واحد صنفی، صنعتی‌ترین استان کشور به‌شمار می‌آید.

سهم اصفهان در صنعت کشور ۱۱ درصد، سرمایه‌گذاری ۱۰ درصد و اشتغال صنعتی ۸ درصد و رُتبه این استان در طرح‌های نیمه‌تمام صنعتی و تعداد معادن اول و از نظر ذخایر معدنی، دوم است.