کمردرد در بارداری؛ علت، درمان و پیشگیری
کمرد درد یکی از عارضههای شایعی است که اغلب خانمها در دوران بارداری آن را تجربه میکنند. این درد و ناراحتی، موجب نگرانی بسیاری از خانمها میشود. به همین دلیل تصمیم گرفتیم در این مطلب راهنمای کاملی درباره کمردرد در بارداری و دلایل ایجاد و...
کمرد درد یکی از عارضههای شایعی است که اغلب خانمها در دوران بارداری آن را تجربه میکنند. این درد و ناراحتی، موجب نگرانی بسیاری از خانمها میشود. به همین دلیل تصمیم گرفتیم در این مطلب راهنمای کاملی درباره کمردرد در بارداری و دلایل ایجاد و راههای درمان آن در اختیار شما قرار دهیم.
علت کمر درد در بارداری چیست؟
کمر درد در دوران بارداری در قسمت پایینی کمر، جایی که ستون فقرات به لگن متصل میشود، رخ میدهد. بهتر است بدانید کمردرد در دوران بارداری یک علت ندارد و میتواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. موارد زیر مهمترین دلایل ایجاد کمر درد در بارداری است.
-
افزایش وزن مادر
در دوران بارداری با افزایش حجم مایعات بدن و بزرگتر شدن جنین، وزن مادر افزایش پیدا میکند. به طور طبیعی، افزایش وزن مادر باردار بین 11 تا 16 کیلوگرم است که موجب ایجاد فشار به ستون مهرهها میشود. با توجه به اینکه ستون مهرهها مسئول حمایت از بدن در برابر اضافه وزن است، فشار مضاعفی که به آن وارد میشود، عروق خونی و اعصاب پشت و لگن را تحت فشار قرار میدهد؛ در نتیجه، خانم باردار احساس درد و ناراحتی مینماید. بنابراین اگر دلیل کمردرد در بارداری افزایش وزن باشد، جای نگرانی وجود ندارد و بعد از زایمان از بین میرود.
-
تغییر وضعیت آناتومیک بدن
در دوران بارداری نقطه ثقل بدن تغییر میکند که بر نحوه راه رفتن تاثیر میگذارد. تغییر وضعیت آناتومیک بدن خانم باردار موجب کشیدگی کمر و احساس درد و ناراحتی میشود.
-
تغییرات هورمونی در دوران بارداری
بارداری موجب ایجاد تغییر در سطح هورمونها و تغییرات سوخت و ساز بدن میشود. هورمون ریلاکسین که توسط جنین ترشح میشود، با شل شدن لیگامان و مفاصل ناحیه لگن، به انجام زایمان کمک میکند. در صورتی که هورمون ریلاکسین موجب شل شدن لیگامانهای تقویت کننده ستون فقرات شود، کمر درد در بارداری ایجاد میشود.
کمردردهایی که به دلیل تغییرات هورمونی اتفاق میافتند هم مانند کمردرد به دلیل افزایش وزن، بعد از پایان دوران بارداری بهبود پیدا میکنند.
همچنین با شروع دوران بارداری، ترشح هورمون پروژسترون افزایش پیدا میکند که بر ثبات مفاصل تاثیر میگذارد و در هفتههای اول موجب ایجاد کمر درد میشود. برخی از خانمها کمردرد در هفتههای اول را با کمردرد پریود اشتباه میگیرند. مهمترین تفاوت کمردرد به دلیل پریود با کمردرد در بارداری این است که کمردرد پریود همراه با دل درد و دلپیچه است.
در صورتی که با پایان دوران بارداری کمردرد بهبود پیدا نکرد، ممکن است دلیل درد، بیرون زدگی دیسک باشد، به همین دلیل بهتر است برای بررسی دقیقتر به متخصص ارتوپد تهران مراجعه کنید.
-
استرس و اضطراب
بارداری جزو شرایط پراسترس است که در برخی از موارد عملکرد طبیعی بدن را تغییر میدهد. برخی از خانمها در دوران بارداری به دلیل استرسی که تجربه میکنند در عضلات کمر گرفتگی و درد دارند. بهتر است بدانید کمردرد در بارداری با تشدید استرس، شدیدتر میشود.
-
فشار به عصب سیاتیک در دوران بارداری
عصب سیاتیک، عصبی است که از لگن عبور میکند و وارد ران میشود. در دوران بارداری که وزن بالا میرود، فشار بیشتری به این عصب وارد شده و کمر درد تشدید میشود. درد به دلیل فشار به عصب سیاتیک بهخصوص در ماههای آخر بارداری، بیشتر هم میشود.
ویژگی کمردرد سیاتیک این است که درد از کمر شروع شده و در باسن و پاها هم احساس میشود، حتی ممکن است درد تا کف پا هم گسترش پیدا کند. نشانه دیگر این درد این است که شدت بالایی دارد و در بسیاری از مواقع موجب ناتوانی از انجام فعالیتهای معمول روزانه میشود.
-
عفونت ادراری
احتمال بروز عفونت ادراری در خانمهای باردار در ماههای اول زیاد است، زیرا همانطور که پیش از این هم گفتیم در ماههای اول میزان ترشح هورمون پروژسترون افزایش پیدا میکند.
از ماه چهارم به بعد هم رحم بزرگ میشود و به مثانه فشار میآورد، در نتیجه ادرار به طور کامل تخلیه نمیشود و ممکن است عفونت ادراری رخ دهد. رعایت بهداشت شخصی موجب پیشگیری از ابتلا به عفونت ادراری و کمردرد میشود.
نشانههای عفونت ادراری در دوران بارداری شامل موارد زیر است.
-
درد و سوزش ادرار
-
بوی بد و رنگ تیره ادرار
-
حالت تهوع و استفراغ
-
تب و اسهال
-
کمردرد
در صورتی که هرکدام از نشانههای عفونت ادراری را مشاهده کردید بهتر است به متخصص زنان تهران مراجعه کنید تا با درمان عفونت، کمردرد هم بهبود پیدا کند.
نشانههای خطر کمردرد در بارداری
درصورتی که کمردرد با هر کدام از نشانههای زیر همراه باشد باید فورا به پزشک زنان مراجعه کنید. زیرا ممکن است این موارد نشانه زایمان زودرس یا عفونت شدید باشد.
-
درد شدید کمر
-
دردی که بیشتر از دوماه طول بکشد
-
درد همراه با خونریزی از واژن
-
درد زیر دندهها
-
بیحسی پاها
-
تب
درمان و پیشگیری از کمردرد در دوران بارداری
-
ورزش کردن
یکی از درمانهای موثر کمردرد در بارداری ورزش منظم و سبک است. زیرا ورزش کردن باعث تقویت عضلات و افزایش انعطافپذیری آنها میشود. پیادهروی و شنا جزو ورزشهای مناسب برای خانمهای باردار است. در صورتی که میخواهید با تمرینات ورزشی کمردرد بارداری را کاهش دهید، بهتر است از طب فیزیکی و توانبخشی در تهران استفاده کنید.
-
کمپرس گرم و سرد
یکی دیگر از درمانهای موثر برای کاهش درد و ناراحتی کمر در دوران بارداری، استفاده از کمپرس سرد و گرم است. البته باید دقت داشته باشید گرما و سرما به ناحیه شکم وارد نشود.
-
ماساژ بارداری
ماساژ موجب شل شدن عضلات کمر و لگن میشود و تا حد زیادی درد کمر را کاهش میدهد.
-
استفاده از بالش بارداری
یکی دیگر از راههای کاهش درد و ناراحتی کمر در دوران بارداری، استفاده از بالش بارداری است. این بالش بین پاها قرار میگیرد و موجب حفظ وضعیت بدنی میشود.
-
استفاده از کمربند بارداری
کمربند موجب بالا نگه داشتن شکم و کاهش درد کمر میشود.
دقت داشته باشید ایستادن طولانی مدت یا استراحت کردن بیش از حد هم موجب بروز کمردرد میشود. بنابراین بهتر است خانم باردار هر یک ساعت، چند دقیقه راه برود. همچنین خانمهای باردار باید از کفش بدون پاشنه و راحت استفاده کنند تا کمردرد نداشته باشند.