صادق زیبا کلامی که من می‌شناسم!

بالاخره پس از اینکه مدام افکار عمومی در جامعه می‌گفتند«او سوپاپ اطمینان» نظام است و چرا «نمی گیرندش»؟ خبر آمد که صادق زیبا کلام به جرم فعالیت‌های تبلیغی علیه نظام که قبلا محکوم شده بود، بازداشت و به زندان رفت! اما صادق زیبا کلام کیست؟ او طی چند سال گذشته به مدد فضای مجازی و اظهار نظرهای «شاذی» که داشت معروف شده بود و یک خاصیتش این بود که همواره حرف‌هایی می‌زد که دیده شود. طرفداری از رضا شاه، دفاع از تمامیت ارضی اسرائیل، دفاع از آمریکا، انگلیس و... از مهمترین نقطه نظرهای او بود که در فضای مجازی منتشر می‌شد و بیان همین دیدگاه‌ها بود که جامعه می‌گفت؛ زیبا کلام از خودشان است و سوپاپ اطمینان نظام است! حافظه عمومی جامعه ایرانی کمی فراموشکار است و حوادث تاریخی را در خود ثبت و ضبط نمی‌کند به همین دلیل است که در قضاوت‌های عمومی همواره شاهد «افراط و تفریط» فراوان نسبت به اشخاص و جریان‌های مختلف هستیم. زیبا کلام هم از آن دسته افرادی است که در ارزیابی عملکردش فقط به حرف‌های جدیدش توجه می شده و حرف و خبری از گذشته مشعشع او در بین نیست و بخصوص نسل جوان چیزی از این گذشته نمی‌داند و آنهایی هم که می‌دانند او کیست، شاید به دلیل اینکه زیبا کلام بنوعی دیدگاه‌های پنهان آن‌ها را علنی بیان می‌کند زیاد به آن گذشته بها نمی‌دهند. اما باید برای اطلاع نسل جوان و اینکه صادق زیبا کلام از کجا به اینجا رسیده است ذکر چند نکته کلیدی ضروری و آگاهی بخش است. ۱-صادق زیباکلام و عبدالکریم سروش، دو شخصیتی بودند که در ابتدای انقلاب مسئولیت حذف و پاکسازی استادان دانشگاه و افراد صاحب نام فرهنگی بازمانده از دوران پهلوی را برعهده داشتند. در حقیقت این دو فرد امضایشان پای احکام اخراج و پاکسازی استادان دانشگاه‌های کشور است و این مهم از کلیدی‌ترین دوران فعالیت‌های سروش و زیبا کلام است که حافظه تاریخی برخی‌ها به سادگی از کنار آن گذشته است. البته زیبا کلام مسئولیت‌های مختلفی در دهه ۶۰ در کشور داشته که کمتر به آن پرداخته شده و کتابی از ایشان در دهه ۷۰منتشر شده با عنوان«ما چگونه ما شدیم؟» که به خاطرات خودش می‌پردازد و خودش اظهار داشته در حقیقت بیان گذشته است. سال گذشته فرصتی دست داد تا درشهرستان نور مازندران، ایشان را دیدم و بحث‌های مختلفی بینمان رد و بدل شد و جمعی که حضور داشتند به‌دلیل جوان بودن، از فضای ایجاد شده و موضوعات مورد بحث تعجب می‌کردند، چون ذهنشان از این سوابق خالی بود، اما این حقیر به دلیل سوابق بیش از۴۰ساله روزنامه‌نگاری‌ام این اطلاعات از عملکرد زیبا کلام را داشتم. وقتی بحث به اینجا رسید که پرسیدم چرا استادان دانشگاه را پاکسازی و تسویه کردید و انگیزه‌تان چه بود؟ اظهارداشت: «آن‌ها تربیت شدگان دوره پهلوی بودند وباید پاکسازی می‌شدند.» وقتی در پاسخ به این جوابش گفتم: «شما که خودتان تربیت شده انگلیس هستید» چه؟ فقط سکوت کرد و سرش را پایین انداخت! به هرحال از زندان رفتن صادق زیبا کلام خوشحال نیستیم چرا که او«کبریت بی‌خطر»ی بود و دیدگاه‌های «شاذش» عامه پسند هم نبود و تاریخ مصرف داشت به همین خاطر مدام برای دیده شدن حرف‌هایی می‌زد، ای کاش قاضی محترم او را زندانی نمی‌کرد تا جامعه بپرسد: «چرانمی‌گیرندش؟» فرهاد خادمی