روند قانونی اداره کشور و وزارت امورخارجه ایران در پی از دست رفتن رئیس جمهور و وزیر خارجه‌

به گزارش اسپوتنیک، آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران که برای افتتاح سد مرزی "قیز قلعه‌سی" به آذربایجان شرقی سفر کرده بود، به علت سانحه‌ای که برای بالگرد حامل وی و همراهانش رخ داد، درگذشتند. در هلی کوپتر حامل رئیس جمهور حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه، آیت‌الله آل هاشم امام جمعه تبریز، مالک رحمتی استاندار آذربایجان شرقی و چند تن دیگر از همراهان نیز حضور داشتند.

سمیه ماندگار پژوهشگر مسائل بین الملل درباره مسئله قانونی فوت رئیس جمهور و وزیر امورخارجه و همچنین ابعاد واکنش جهانی نسبت به این اتفاق گفت، در اصل ۱۳۱ قانون اساسی ایران آمده است "در صورت‏ فوت‏، عزل‏، استعفاء، غیبت‏ یا بیماری‏ که بیش‏ از دو ماه‏ رئیس‏ جمهور و یا در موردی‏ که‏ مدت‏ ریاست‏ جمهوری‏ پایان‏ یافته‏ و رئیس‏ جمهور جدید بر اثر موانعی‏ هنوز انتخاب‏ نشده‏ و یا امور دیگری‏ از این‏ قبیل‏، معاون‏ اول‏ رئیس‏ جمهور با موافقت‏ رهبری،‏ اختیارات‏ و مسئولیتهای‏ وی‏ را بر عهده‏ می‏‌گیرد.

ماندگار در ادامه افزود: «در صورت فوت رییس جمهور براساس قانون اساسی شورایی‏ متشکل‏ از رئیس‏ مجلس‏ و رئیس‏ قوه‏ قضائیه‏ و معاون‏ اول‏ رئیس‏ جمهور موظف‏ هستندو‏ حداکثر ظرف‏ مدت‏ پنجاه‏ روز انتخابات ریاست جمهور جدید را برگزار نمایند. در صورت‏ فوت‏ معاون‏ اول‏ و یا هر حادثه دیگری‏ که‏ مانع انجام‏ وظایف‏ وی‏ گردد و یا اگر رئیس‏ جمهور، معاون‏ اول‏ نداشته‏ باشد رهبر ایران می تواند فرد دیگری‏ را به‏ جای‏ او منصوب‏ کند.

متاسفانه در این حادثه "حسین امیرعبداللهیان" وزیر امور خارجه نیز درگذشته اند که طبق روال قانونی تا انتخاب وزیر امور خارجه بعدی، به مدت حداکثر سه ماه می‌تواند با سرپرست، اداره شود. طبق اصل ۱۳۵ قانون اساسی وقتی وزارتخانه‌ای وزیر ندارد، رئیس‌جمهور می‌تواند حداکثر برای سه ماه، فردی را برای سرپرستی این وزارتخانه انتخاب و معرفی کند. اما با توجه به این که در حادثه مورد اشاره رئیس‌جمهور فوت شده اند، به نظر می‌رسد که انتخاب سرپرست برای وزارت خارجه نیز توسط شخص "محمد مخبر" معاون اول رئیس‌جمهور انجام می‌شود تا با انتخاب رئیس‌جمهور جدید در ظرف حداکثر ۵۰ روز، وزیر خارجه پیشنهادی جدید از سوی رئیس‌جمهور برای کسب رای اعتماد به مجلس شورای اسلامی معرفی شود».

وی در پایان گفت: «در پی سانحه بالگرد حامل رئیس‌جمهور ایران مقامات و شخصیت‌های داخلی و بین‌المللی نسبت به این سانحه واکنش نشان دادند. واکنش شخصیت ها و مقامات بین المللی به سانحه بالگرد رئیس جمهور ایران بنا به دلایل دی‍پلماتیک حائز اهمیت است و تصویری از میزان اهمیت روابط را نشان می دهد. از سویی ابراز همبستگی و حمایت در مواقع مصیبت، جنبه انسانی هم دارد و طبیعتا به مردم آن کشور احساس خوبی را می دهد. به هر حال، واکنش شخصیت ها و مقامات بین المللی به حادثه سقوط بالگرد رییس جمهور ایران هم پیامدهای سیاسی در داخل ایران و هم در صحنه جهانی دارد و می تواند بر ادراکات حکومت ایران و بر افکار عمومی تأثیر بگذارد. واکنش شخصیت‌ها و مقامات بین‌المللی به سانحه هلیکوپتر رئیس‌جمهور ایران از آنجایی اهمیت دارد که نشان دهنده همبستگی، حمایت است که تأثیر بالقوه آن بر روابط دیپلماتیک نمایان خواهد شد».