چالش های اجتناب‌ ناپذیر انتخابات ریاست جمهوری ایران چیست؟

به گزارش اس‍پوتنیک- مجید خوشبخت راد پژوهشگر مسائل حقوقی در خصوص آسیب شناسی درگذشت رئیس جمهور ایران برای کشور و همچنین کشورهای دوست و همسایه ایران به اسپوتنیک گفت: "در ابتدا باید بگویم که طبق عرف و فرهنگ حاکم بر ایران مرسوم است هنگامیکه فردی در حین انجام ماموریت کاری و در حال خدمت رسانی به مردم دچار حادثه ای منجر به فوت شود شهید محسوب می شود. آیت الله سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور، دکتر حسین امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و هیئت همراه در تاریخ سی و یک اردیبهشت پس از افتتاح سد " قیز قلعه سی" در منطقه ورزقان استان آذربایجان شرقی به علت شرایط نامساعد جوی طی یک سانحه هوایی به درجه شهادت رسیدند و پس از شهید رجایی نام آیت الله رئیسی در دفتر روسای جمهور شهید ایران ماندگار شد".

خوشبخت در ادامه گفت: "سخنان هوشمندانه آیت الله خامنه ای در روز حادثه و تأکید بر عدم نگرانی مردم و ایجاد نشدن اختلال در اداره کشور و حفظ امنیت در تمام سطوح، در ایجاد آمادگی ذهنی برای مردم و گذر از تحولات پیش رو بسیار امید آفرین بود. به هر حال، امروز در ۴۵ سالگی انقلاب اسلامی، ایران کشوری در اوج اقتدار نظامی و نه تنها مسلط به اداره کشور، بلکه اثر گذار بر تحولات منطقه ای و فرا منطقه ای است. در تاریخ ایران این اولین بار نیست که تشکیلات ریاست جمهوری در برابر یک حادثه قرار می گیرد. آن روزهایی که انقلاب ایران نوپا بود حوادث مختلفی به وقوع پیوست که نتوانست خللی در مدیریت ایران ایجاد کند از جمله حادثه هفتم تیر سال شصت که منجر به شهادت دکتر سید محمد بهشتی رئیس دیوان عالی ایران و نائب رئیس مجلس خبرگان رهبری و هفتاد و دو تن از همکارانش شد. یا نمونه ای دیگر عزل ابوالحسن بنی صدر اولین رئیس جمهور ایران در یکم تیر ماه شصت و همچنین انفجار در دفتر نخست وزیری در تاریخ هشت شهریور سال شصت که به شهادت رئیس جمهور محمد علی رجایی و نخست وزیر محمد جواد باهنر منجر شد. البته از مهم ترین رخدادها رحلت آیت الله خمینی رهبر انقلاب ایران در سیزده خرداد شصت و هشت که منجر به تشکیل فوری جلسه خبرگان رهبری و تعیین جانشین شد. و بسیاری رخدادهای دیگر همچون جنگ ایران با حزب بعث عراق، وقایعی هستند که عبور حکیمانه، تصمیم گیری سریع و منطقی قوه عاقله نظام باعث شد روزهای سخت را پشت سر بگذارند".

خوشبخت گفت: "موارد مذکور نشان دهنده این واقعیت است که شهادت ابراهیم رئیسی در سطح یک حادثه باقی خواهد ماند و نگرانی های دوستان انقلاب اسلامی و آرزوهای دشمنان ایران برای امکان هر گونه بحران در هر سطحی دور از ذهن است و قانون اساسی ایران طبق اصل یکصد و سی و یکم پیشبینی شرایط فوت رئیس جمهور را کرده است و زین پس معاون اول با موافقت رهبر مسئول اداره دولت خواهد بود و شورایی متشکل از رؤسای قوای مقننه و قضائیه و معاون اول رئیس جمهور موظف است ظرف مدت پنجاه روز شرایط انتخابات رئیس جمهور جدید را فراهم کند".

وی در پاسخ به آسیب شناسی فضای روانی اجتماعی ایران و واکنش افکار عمومی گفت: "طبیعتا انتظار می رود این شوک و فضای حزن انگیز منجر به ایجاد حس یکپارچگی و وحدت شود، اما به مرور با شروع آرایش سیاسی جناح های مختلف و تلاش رسانه های اپوزیسیون، بحث بر سر شرکت یا عدم مشارکت در انتخابات و همچنین تأیید یا عدم احراز صلاحیت کاندیداهای جناح های منتقد سیاست های دولت سیزدهم از سوی شورای نگهبان قانون اساسی شکل خواهد گرفت. این مسائل بخشی چالش های اجتناب‌ ناپذیر در مسیر برگزاری زودهنگام انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری ایران است. انتظار می رود، با گذشت کم تر از ده روز شاهد آغاز تحرکات انتخاباتی در فضای رسانه های اجتماعی باشیم. جناج غیر حاکم ایران برای جلب نظر افکار عمومی سعی در استفاده از نقاط ضعف دولت سیزدهم در موضوعات اقتصادی خواهد داشت، این روند از نشست های شبانه سیاسیون آغاز و با ائتلاف چهره های سیاسی ادامه خواهد داشت و باید دید در فضای مناظرات با حفظ حرمت رئیس جمهور شهید چگونه به نقد عملکرد دولت سیزدهم خواهند پرداخت".

وی ادامه داد: "وقتی می گوییم برگزاری انتخابات زود هنگام به معنی آن است که اذهان مردم باید متناسب با این فرصت کوتاه شاهد رقابت های انتخاباتی باشد و اگر سیاسیون با هدف کسب قدرت به هر قیمتی اظهار نظر و یا اتخاذ مواضع رادیکالی و افشاگری های هیجانی داشته باشند ممکن است در کنار سوءمدیریت عده ای جامعه با التهاباتی مواجه گردد".

خوشبخت ضمن اشاره به انعکاس بین المللی شهادت مقامات ایرانی خاطر نشان کرد: "در بررسی واکنش های بین المللی شاهد بودیم از لحظه خبر حادثه برای رئیس جمهور و هیأت همراه، رؤسای جمهور کشورها با حساسیت بالایی تحولات ایران را دنبال کردند و پس از جان باختن سانحه دیدگان مقامات بسیاری از کشورهای جهان و سازمان های بین المللی این واقعه را تسلیت گفته و حتی در برخی از کشورها مثل هند، ترکیه و پاکستان اعلام عزای عمومی نمودند. به احتمال خیلی زیاد ما شاهد شرکت سران کشورهای دوست در مراسم بزرگداشت شهیدان رئیسی و امیرعبداللهیان در تهران به عنوان بخشی از واکنش ها خواهیم بود و همچنان با توجه بیشتری روند برگزاری انتخابات در ایران را پیگیری خواهند کرد.

آنچه روشن است اینکه کشورهای هم سو با هدف تحکیم روابط و اعلام هم دردی با مردم ایران و اعلام آمادگی برای همکاری با محمد مخبر و کشورهای غیر دوست نیز با هدف تأثیر گذاری بر جو سیاسی انتخابات ابزار رسانه را وارد میدان خواهند کرد. به هر حال، این حادثه برگی از دفتر پر فراز و نشیب انقلاب اسلامی ایران خواهد بود و بدون تردید صفحات بسیاری به این دفتر افزوده خواهد شد".