چالش 21روزه؛

عادات پولی خود را تغییر دهید

اگر رؤیای حساب بانکی پر از پول و رهایی از نگرانی مالی را درسر می‌پرورانید، باید پیش از هر چیز عادات خود را تغییر دهید. این تغییرات با تلاش و استفاده از چالش‌های فردی امکان‌پذیر است. مطالعات نشان داده است که اگر عادتی تازه را برای مدت سه هفته ادامه دهید، امکان تغییر بلندمدت برای شما فراهم خواهد شد. تنها کافی است بتوانید درمدت بیست و یک روز رویه‌های جدید را جایگزین روش‌های قبلی کنید. ادامۀ مسیر به‌سادگی و به‌صورت خودکار پیش خواهد رفت.

دراین‌جا برای نمونه چالشی را به‌شما پیشنهاد می‌کنیم که برای اجرا درسه هفته طراحی شده است. این چالش، شفاف و ساده است و به‌شما درکنترل ولخرجی و مدیریت پول کمک خواهد کرد. می‌توانید پس‌از انجام موفقیت‌آمیز آن، چالش‌های دیگر را با همین الگوی طراحی کنید. درگام نخست، باید نگرانی‌ها را کنار بگذارید و به‌هیچ چیز اهمیت ندهید. دربارۀ مشکلات فکر نکنید و روی دشواری‌ها متمرکز نشوید. برای موفقیت دراین چالش تنها کافی است روش تازه را به‌مدت سه هفته ادامه دهید. این عادت‌های جدید برای صرفه‌جویی و پس‌انداز، پیشنهاد شده‌اند و دراین مدت جای خود را در زندگی شما باز خواهند کرد. ازآن پس می‌توانید با سرعت به‌سوی اهداف خود حرکت کنید.

بیایید نگاهی به‌این پیشنهاد ۲۱روزه داشته باشیم:

هفته اول: برای خود نقطۀ مرجع انتخاب کنید

این چالش سه‌هفته‌ای درنخستین گام با تعیین موقعیت کنونی و مشخص کردن هزینه‌ها آغاز می‌شود که به‌سرعت و با کم‌ترین فشار به سیستم پولی شما انجام‌پذیر است. این وضعیت که ما آن‌را نقطۀ مرجع می‌نامیم، نمودی از شرایط فعلی شماست. شرایطی که تغییرات روی آن انجام خواهد گرفت. تعیین این نقطه به‌شما کمک خواهد کرد تا درپایان این بیست و یک روز میزان پیشرفت را ارزیابی کنید و دربارۀ موفقیت یا شکست دراین چالش داوری نمایید.

گام نخست. ایرادات را بیابید.

درابتدا باید نگاهی به هزینه‌های اصلی ماه گذشته داشته باشید تا بتوانید دربارۀ هزینه‌های ماه آتی تصمیم‌گیری کنید. این فرایند با ردیابی هزینه‌ها به‌سادگی انجام‌شدنی است. دراین مسیر باید دو کار را به‌صورت همزمان انجام دهید. نخست آنکه هزینه‌های غیرضروری را شناسایی کنید. این‌گونه هزینه‌ها به‌طور معمول بخش عمده‌ای از پول را به‌خود اختصاص می‌دهند و یافتن آن‌ها به‌سادگی انجام می‌شود. در‌گام بعد باید دربرابر وسوسه‌های خرید و ولخرجی بیهوده، مقاومت کنید تا کنترل شرایط را دوباره به‌دست بگیرید.

گام دوم. برای نیازها هزینه کنید، نه تمایلات

هیچ رمز و رازی برای شیوۀ خرج‌شدن پول وجود ندارد. تنها گام ضروری دراین مسیر تفکیک میان نیازهای واقعی و تمایلات آنی است. برای این‌کار باید نسبت‌ به‌نیازهای اصلی خانواده شناخت کافی پیدا کنید و درجستجوی روش‌هایی برای تأمین آن‌ها با کم‌ترین هزینه باشید. درادامه می‌توانید درخصوص همین کالاها نیز تحقیق بیشتری انجام دهید و بهترین و ارزان‌ترین گزینه‌ها را درفهرست خرید خود قرار دهید. پرهیز از تمایلات و خریدهای بیهوده را دراولویت قرار دهید و بر خود مسلط شوید. اگر تسلیم یک میل ناگهانی شوید، فرصت صرفه‌جویی را ازدست خواهید داد و دراین چالش شکست می‌خورید. پس برخود مسلط باشید و روی نیازها متمرکز شوید.

گام سوم. از آنچه دارید استفاده کنید

مرحلۀ بعدی درکنترل هزینه‌ها استفادۀ بهینه از تمام داشته‌هاست. بخش زیادی ازمواد و کالاهای تهیه شده در خانواده‌ها به‌هدر می‌رود و پول خرج شده برای آن‌ها نیز نابود می‌گردد. ازاین‌رو اگر بتوانید شیوه‌ای بهینه برای استفادۀ کامل ازخرید خود پیدا کنید، صرفه‌جویی زیادی خواهید کرد. سعی کنید مواد غذایی را بادقت و مناسب نیازها خریداری کنید و برای هرخرید خود برنامه داشته باشید. شیوه‌های استفاده از تخفیف و انتخاب کالای متناسب با نیازها نیز دراین مسیر سودمند خواهد بود.

هفته دوم: کالاهای مورد نیاز را بازبینی کنید

دومین هفته ازاین چالش، شامل بازبینی درتمام موارد هزینه‌ای است. دراین مسیر باید به‌دقت جزئیات زندگی مالی خود را جستجو کنید و بهترین تولیدکنندگان را برای خرید متناسب‌ترین کالاها مورد نظر قرار دهید. این فرایند باید تمام حوزه‌های زندگی شما را شامل شود و هیچ عامل هزینه‌ای مورد غفلت قرار نگیرد.

گام نخست. گزینه‌ها را بررسی کنید

زندگی ما پیوسته با شرکت‌های مختلف درارتباط است. برای نمونه، بیمۀ خاصی داریم، از امکانات اینترنت توسط ارائه ‌دهنده‌ای ویژه استفاده می‌کنیم و ازخدمات فروشگاه‌های خاصی بهره می‌بریم. هیچ‌یک ازاین موارد نباید ازروی احساسات و یا صرف عادت انتخاب شوند. فهرستی کامل از تمام این خدمات و ارائه‌دهندگان آن‌ها تهیه کنید و امکانات و گزینه‌های تازه را بررسی نمایید.

گام دوم. با برندها خداحافظی کنید

به‌راستی چرا باید برای کالایی مشابه و فقط به‌دلیل شهرت برند بهای گزافی پرداخت؟ ممکن است دربرخی موارد خرید از یک برند خاص به‌سبب موقعیت انحصاری یا نیاز به کیفیت ضروری باشد. اما درخصوص اغلب کالاها این مسئله صادق نیست. بسیاری از برندهای مشهور تنها به برخی جنبه‌های ظاهری و بسته‌بندی تکیه دارند. پس اگر دربارۀ کیفیت تحقیق کرده‌اید، هرگز گول برندها را نخورید. کیفیت و قیمت باید تنها معیارهای شما باشد.

گام سوم. هزینه‌های بیهوده را قطع کنید

ممکن است برای اشتراک مجلات یا سایت‌های اینترنتی بهایی را پرداخت کنید. یا آنکه درتعاونی‌ها و مراکز خرید خاصی عضو شده باشید. این‌گونه حق عضویت‌ها مگر درموارد خاص، اغلب کاملاً بی‌فایده هستند و پول و انرژی شما را هدر می‌دهند. باید درطول این هفته متمرکز ساختن پول را یاد بگیرید. پس توصیۀ هفتۀ نخست را به‌یاد بیاورید و با تمام توان هر نوع هزینۀ بیهوده را خط بزنید. اندکی جستجو کنید و با خانواده دراین باره مشورت نمایید.

هفتۀ سوم: عادات جدید را جایگزین کنید

پس‌‌از این گام‌های اولیه، باید عادات تازه را آرام‌آرام درخود ایجاد کنید. این عادات شامل یافتن راه‌هایی تازه برای تأمین نیازها و ایجاد نگرش خلاقانه به‌بودجه‌بندی است. البته برای انجام این فرایند به‌هیچ‌عنوان عجله نکنید و به سیستم مالی خود زمان بدهید. مطمئن باشید که با گذشت زمان همه چیز تغییر خواهد کرد.

گام نخست. حفره‌های مالی را پر کنید

هزینۀ ‌بالای برق، استفاده از اینترنت و یا گرمایش به‌مانند موریانه، منابع مالی شما را می‌خورند. درحالی‌که این حفره‌ها را با تغییر عادات، به‌سادگی می‌توان پر کرد. درنخستین گام سعی کنید مقدار استفاده از برق را کنترل کنید. تنها به‌میزان ضروری درخانه چراغ روشن کنید و استفاده از وسائل پرمصرف را به‌ساعات ارزان‌تر شبانه‌روز منتقل سازید. درخصوص گرما نیز وضعیت به‌همین‌ ترتیب است و بسیاری از مواقع، پول زیادی را صرف گرم کردن بیش از حد خانه می‌کنیم. درکنار این موارد، کاربرد بی‌رویه و بی‌حساب اینترنت نیز باعث اتلاف منابع شما خواهد شد. تغییرات کوچک در‌چنین زمینه‌هایی به صرفه‌جویی‌های بزرگ تبدیل خواهند شد.

گام دوم. ارتباط را جایگزین خرید کنید

بسیاری وقت‌ها روی آوردن به‌خرید، گشت‌وگذار در فروشگاه‌ها و دور ریختن پول نوعی تفریح و راهی برای کسب انرژی روانی است. درحالی‌‌که می‌توانید با برقراری ارتباط، حضور درجمع دوستان و یا گردش‌های ساده و ارزان، بارها بیشتر انرژی کسب کنید. ضمن آنکه پول خود را نیز حفظ نموده‌اید. این پیشنهاد را با دوستان خود نیز مطرح کنید و حلقه‌ای برای استفاده از گرمای رابطۀ دوستانه تشکیل دهید.

درنهایت و پس از پایان این سه هفته، می‌توانید چشم‌انتظار تغییر جدی درشیوۀ زندگی خود باشید. اگر بتوانید چالش پیشنهاد شده را برای مدتی ادامه دهید و در میانۀ راه خسته نشوید، بدون‌شک مسیر دستیابی به ثروت پیش روی شما گشوده خواهد شد. ثروتی که نه از مسیری بادآورده، بلکه براساس عقل و تلاش به‌دست آمده است. چنین ثروتی ریشه دراعماق وجود شما دارد و هرگز نابود نخواهد شد.

ماهنامه معیشت ، شماره ۲۶، آذر ۹۵