دوشنبه ظریف در «دوشنبه»

شرق: محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، به مدت دو روز در رأس هیئتی سیاسی میهمان جمهوری تاجیکستان است. به گفته بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه، او برای شرکت در بیست‌وسومین نشست وزرای خارجه کشورهای عضو اکو عازم شهر دوشنبه شده است. قاسمی نشست اکو را فرصتی برای ایران می‌داند که با توجه به برنامه‌ریزی صورت‌گرفته مذاکراتی با مقامات عالی تاجیکستان پیرامون روابط دوجانبه و چگونگی کمک به فرایندی که می‌تواند روابط ایران و تاجیکستان را در وضعیت بهتری قرار دهد، انجام خواهد شد. قرار است ظریف با مقامات تاجیکستانی در مورد مسائل منطقه و آخرین تحولات آسیای میانه گفت‌وگو کند. بعد از ورود ظریف به شهر دوشنبه، اولین برنامه او دیدار با «امامعلی رحمان»، رئیس‌جمهوری تاجیکستان است. آنها در این دیدار ضمن گفت‌وگو و تبادل‌نظر درباره موضوعات دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی و با اشاره به مشترکات فراوان دو کشور بر گسترش روابط و همکاری‌های دو کشور در بخش‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، انرژی و فناوری تأکید کردند.
اکو در گذر زمان
گفته می‌شود سازمان همکاری‌های اقتصادی، معروف به «اکو» برای رسیدن به اهداف خود باید در مسیر طولانی و دشواری قدم بردارد و این دشواری را مبادلات اقتصادی درون‌منطقه‌ای اکو نشان می‌دهد. در سال 1395، تنها هشت درصد از کل تجارت این کشورها درون منطقه انجام ‌شده است؛ درحالی‌که پس از شکل‌گیری اتحادیه اروپا، حدود ۸۰ درصد از تجارت آنها درون خود اتحادیه انجام‌ شده است.
همسایگی، تاریخ و فرهنگ مشترک در جولای ۱۹۶۵ یعنی 1343 سبب شد با عضویت سه کشور ایران، پاکستان و ترکیه سازمان همکاری عمران منطقه‌ای (Regional Cooperation For Development) تشکیل شود. این سازمان در ابتدا با نام «آرسی‌دی»- سازمان همکاری عمران منطقه‌ای- آغاز به کار کرد. پس از انقلاب اسلامی در ایران، کار سازمان با وقفه مواجه شد و در سال ۱۳۶۴ با نام «اکو» حیات خود را از سر گرفت.
در نهایت بعد از وقفه‌ای در فعالیت آن در سال ۱۹۸۵ بلوک اقتصادی - منطقه‌ای اکو توسط سه کشور تجدید حیات یافت؛ بعدها هفت سال بعد، کشورهای افغانستان، جمهوری آذربایجان، ازبکستان، ترکمنستان، قرقیزستان، قزاقستان و تاجیکستان به عضویت اکو در آمدند.
اما کشورهای عضو اکو که یکی از مهم‌ترین اهداف تشکیل آن همکاری اقتصادی بود، هنوز نتوانسته‌اند سهم بالایی در اقتصاد منطقه و مبادلات تجاری با همدیگر داشته باشند. شاید ریشه عدم همکاری موضوعاتی چون عدم مشابهت نظام اقتصادی کشورهای عضو با همدیگر باشد. برخی از کشورهای عضو دارای اقتصاد آزاد هستند و مکمل‌نبودن اقتصاد کشورهای عضو و الگوی تجارت خارجی از مهم‌ترین موانع و چالش‌های جدی در این حوزه است. در کنار این مسئله نمی‌توان از موانع و مشکلات سیاسی هم چشم پوشید. اما با تمام وجود کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی اکو هر بار تلاش می‌کنند این موانع را از پیش‌رو بردارند و بتوانند از فرصت‌های منطقه برای توسعه بهره بگیرند. این بار هم ظریف در این نشست می‌خواهد از فرصت‌های موجود برای توسعه روابط ایران با این کشورها بگوید. قبل از این، دهم اسفندماه سال 1395 بود که بیست‌ودومین نشست شورای وزیران خارجه سازمان همکاری اقتصادی (اکو) در اسلام‌آباد برگزار شد. بیست‌ویکمین اجلاس وزیران خارجه اکو در پنجم آذرماه سال 1392 به میزبانی تهران برگزار شد. حالا شهر دوشنبه میهمان وزرای کشورهای عضو اکو است.