آیا اقتصاد ایران در حال ونزوئلایی شدن است؟

پایگاه خبری تحلیلی فردا:

برای این که بفهمیم چرا ایران ونزوئلایی نیست، باید بفهمیم چه شد که کار ونزوئلا به اینجا کشید.

تا اواخر سال ۲۰۱۴ رشد ماهانه نقدینگی ونزوئلا حدود ۳٪ بود. از اواخر ۲۰۱۴ تا نیمه ۲۰۱۶، رشد نقدینگی در ونزوئلا بین ۵٪ تا ۶٪ در ماه بود. از نیمه ۲۰۱۶، رشد ماهانه نقدینگی دو رقمی شد. فروردین پارسال برای اولین بار، سرعت رشد نقدینگی بیشتر از ماهی ۲۰٪ شد. در طول بهار امسال، سرعت رشد نقدینگی ونزوئلا بیش از ماهی ۶۰٪ بوده!

این طور بود که ونزوئلا مبتلا به تورم های چند هزار درصدی شد. ظرف پنج سال اخیر، نقدینگی ونزوئلا بیش از ۲۲۰۰ برابر شده، در حالی که نقدینگی ایران ۳/۳ برابر شده است.

در نتیجه وضعیت امروز ایران با همه ناگواری، قابل مقایسه با وضعیت ونزوئلا نیست.

آیا به سمت ونزوئلایی شدن پیش می رویم؟

از زمانی که ونزوئلا برای اولین بار سه ماه پیاپی رشد نقدینگی بالای ۵٪ تجربه کرد، سه سال طول کشید تا دچار بحران بشود.

رشد نقدینگی ایران بطور ماهانه، در سه سال اخیر کمتر از ۲٪، و در طول بهار امسال کمتر از ۱/۵٪ بوده است.در واقع رشد نقدینگی ایران در طول چهل سال گذشته بسیار کم‌نوسان بوده و چندان از میانگین رشد ۱/۸٪ی خودش منحرف نمی‌شده است. یک بحث و چالش جدی امروز بین اقتصاددانان ایرانی، نحوه کاهش رشد نقدینگی به زیر ۱٪ است، چرا که سرعت رشد نقدینگی بسیار در برابر تغییر مقاوم است.

به عبارت دیگه، افزایش پایدار سرعت رشد نقدینگی به سطح بالای ۱/۸٪ آساننیست، اگرچه احتمالش هست.

چه اتفاقاتی می تواند سرعت رشد نقدینگی ایران را مانند ونزوئلا کند؟

سیاست‌هایی که نقدینگی را بیش از حد افزایش می‌دهند می تواند موجب این مساله شود. رشد کم نقدینگی طبیعی است. اما اتخاذ سیاست‌هایی که رشد نقدینگی را چنان افزایش بدهند که بطور پایدار، بیش از میانگین گذشته‌اش بشود خطرناک است. مثلا افزایش سرعت رشد نقدینگی به بیش از ۵٪، می‌تواند ایران را به سمت ونزوئلایی شدن هل بدهد.