فناوری نقطه تحول آموزش عالی

ارتقاء کیفیت و کارایی در نظام آموزش عالی و شتاب بخشی این حوزه در تولید علم، مستلزم همسویی نهادهای آموزشی و پژوهشی کشور با فناوری اطلاعات و ارتباطات است.

به گزارش فاوانیوز به نقل از ایرنا، از آنجاییکه آموزش عالی از اساسی ترین ارکان خیزش به سمت جهانی شدن به شمار می رود و نیروی انسانی ماهر به عنوان شاخصه پیشرفت و عامل قدرت کشورها به طورعمده از طریق آموزش عالی کارآمد و موثر قوام می یابد، از این رو توسعه علمی و تقویت نهادهای آموزشی و پژوهشی می تواند راه پر پیچ و خم توسعه را هموار کند.ظهور فنآوری اطلاعات و ارتباطات دریچه جدیدی را فراروی انسان گشوده و بر جنبه های مختلف زندگی فردی و اجتماعی او تاثیر گذاشته که از این حیث، دستیابی به سواد اطلاعاتی و دسترسی دانشجویان به منابع معتبر و کارآمد ضرورتی آشکار است.فنآوری اطلاعات قادر است منابع انسانی مورد نیاز عصر دانش و اطلاعات را با توانایی تفکر منطقی برای بکارگیری ابزارهای فناوری در جهت حل مسایل، تربیت کند.فنآوری اطلاعات و ارتباطات به تعامل میان کاربر و دنیای اطلاعات یعنی به یک جریان دوسویه ارتباط اشاره دارد که در این فرآیند، کاربر نقش بسیار فعالی در رد و بدل کردن اطلاعات بر عهده دارد.هماهنگی و همکاری نظام آموزشی بویژه آموزش عالی کشور با پیشرفت سریع علوم و فناوری همراه است و نزدیکترین راه را برای طراحی شرایط ارایه می دهد به گونه ای که حتی می تواند آموزش و یادگیری را انفرادی کند.فناوری در پی یافتن حلقه های گمشده ای است تا بتواند از این طریق رشته های وسیع و گسترده از علوم و دانش را بهم متصل کند.در این پیوند، مهدی فرقانی استاد ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی درباره ضرورت بازنگری در تحولات نظام آموزش می گوید: باید پا به پای تحولات فناوری و زمان و دستاوردهای جدید علم و فن آوری، تحولاتی نیز در سیستم آموزشی کشور به صورت کارشناسی و همراه با مطالعه صورت گیرد.به گفته فرقانی، این بدان معناست که دانشجو باید از امکانات فناوری بهره مند باشد که در سالهای اخیر دانشگاه ها بطور نسبی از مزیت هایی مانند ویدئو پروژکتور، صوت و تصویر برخوردار بوده اند.وی این را هم اضافه می کند که به لحاظ محتوا تحولات سریعی در حوزه بین الملل رخ می دهد اما این تحولات با تاخیر وارد دانشگاه ها می شود.استاد ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی می گوید: این بدان علت است که تدوین و آماده سازی محتوای علمی در قالب کتابهای درسی زمان بر است و نمی تواند همزمان باشد چرا که تولید منابع درسی با تحولات فناورانه در خارج یا داخل دانشگاه صورت می گیرد.وی این مساله را یادآوری می کند که ‘قانونی مصوب در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، دانشگاه ها را الزام کرده برنامه های درسی را که ۱۰سال از تدوین اولیه آنها گذشته، باید مورد بازبینی قرار دهند.’فرقانی با بیان این که می توان برنامه های چهار یا پنج ساله را نیز مورد بازبینی قرار داد به عنوان نمونه یادآوری می کند: در رشته روزنامه نگاری، روابط و مطالعات ارتباطی بازبینی صورت گرفته و دروس و عناوین جدیدی وارد برنامه و دروسی نیز حذف شده است.به اعتقاد وی، آموزش بویژه در آموزشگاه ها باید استاد محور و نه منبع محور باشد.به گفته این استاد ارتباطات، تدوین متون درسی و تبدیل آنها به منابع آموزشی می تواند سالها از تحولات علمی روز عقب باشد و استادان دانشگاه ها باید این خلاء را پر کنند.فرقانی تاکید دارد: باید به اساتید دانشگاه ها آزادی عمل داده شود که متناسب با تحولات روز در شرح دروس تجدید نظر و متناسب با پیشرفت های روز دنیا آنها را بازآرایی کنند.وی بر این باور است که با وجود روزآمد بودن استاد دانشگاه با مطالعات مستمر، منابع می توانند عقب تر باشند که دانشگاه ها از استادان می خواهند در چهارچوب شرح درس های مصوب تدریس کنند و اگر استادی از این چهارچوب عدول کرد باید پاسخگو باشد.فرقایی معتقد است که نگرش نسبی، استاد را محدود می کند که در چهارچوب درس های مصوب محبوس بماند.استاد دانشگاه علامه طباطبایی می گوید باید به استادان این اجازه داده شود که پابه پای تحولات زمان و فناورانه، مباحث جدید و روز آمدی را به کلاس درس برده و مطالب و درس های جدید را مطرح کنند که این امرهم مطالبه دانشجو، مدرس و مصلحت عمومی کشور را در پی دارد و این مهم با اتکاء و استفاده از فناوری های جدید اطلاعات و ارتباطات با سرعت هرچه بیشتر محقق خواهد شد.
**نقش فناوری اطلاعات در نظام آموزش عالییک کارشناس ارشد حوزه فن آوری، دسترسی عموم مردم به خدمات مساوی آموزشی را از ویژگیهای اساسی فنآوری می داند و می گوید: از طریق آی.تی می توان یک مدرس دانشگاه را در دور افتاده ترین و محروم ترین مناطق کشور آموزش داد.کیوان نقره کار، فراگیری فرامرزی و ارزان کردن آموزش را از دیگر ویژگی های فن آوری می داند و می گوید: تجهیز دانشگاهها به ابزارهای فنآوری در ابتدا هزینه بر است اما می توان به آن به عنوان یک سرمایه نگاه کرد که بعدها و در طول زمان با کاهش هزینه های سربار آن روبرو خواهیم شد.این کارشناس حوزه فنآوری از مقاومت هایی که ممکن است در این حوزه وجود داشته باشد نیز صحبت به میان آورد و افزود: یکی از آن مقاومت ها از جانب مدیران یا استادانی است که اطلاعات چندانی در این حوزه نداشته و از دانشجویان عقب تر هستند.به گفته نقره کار، هزینه های ابتدایی و هزینه هایی که دانشگاه ها باید در این چارچوب برای تجهیز به فنآوری و پیشی گرفتن از یکدیگر متحمل شوند مقاومتی را برای کل سیستم آموزشی به وجود می آورد که در این صورت یا باید تمام دانشگاهها بطور یکسان و یکپارچه تجیهز شوند و یا اینکه قانونی تصویب شود که بخش خصوصی یا دانشگاه ها سرمایه گذاری در این حوزه را انجام دهند.این مشاور پروژه های فناوری افزود: فناوری ها از نظر سخت افزاری، نرم افزاری و مغزافزاری مدام در حال بروز شدن هستند لذا همگام با تحولات این حوزه باید گام برداشت که در غیر این صورت به مشکلاتی همانند آسیب چند سال پیش در زمینه تجهیز مدارس منجر می شود که دلیل آن داشتن یک نگاه سخت افزاری به پروژه بزرگ هوشمند سازی مدارس بود، بدون اینکه به دو مقوله نرم افزاری و سخت افزاری توامان توجه شود.از این حیث، برای توسعه مجموعه دانشگاهی کشور با استفاده از زیر ساختهای فنآوری باید ابتدا این مقوله برای همه رده های فعال در این زمینه آموزش داده شود.نقره کار، سرمایه گذاری صحیح و آموزش را از دیگر موارد اثرگذار در این زمینه برشمرد و بر ضرورت ارتقاء سیستم ایمنی کشور در حوزه سخت افزاری تاکید دارد.به گزارش ایرنا، دانشگاه ها به عنوان قلب و مرکز اصلی تحرک فرهنگی کشور می توانند جامعه و کشور را به سوی پیشرفت و توسعه هدایت کنند و همراهی فناوری اطلاعات با دانشگاه ها می تواند به عنوان یک آسان گر و شتاب بخش در این حوزه اثرگذار باشد.