فقر و کاهش اقبال به بیمههای زندگی
در کشور هند، ضریب نفوذ بیمه 69/3درصد و ضریب نفوذ بیمه زندگی 76/2درصد است. همچنین ضریب نفوذ بیمه در ایتالیا، 34/8درصد و ضریب نفوذ بیمه زندگی در این کشور 2/6درصد است
شفاآنلاین>بیمه و بانک> بیمه عمر نوعی سرمایهگذاری با پوششهای مختلف است که یکی از محبوبترین انواع سرمایهگذاری برای آینده در جهان به حساب میآید. نحوه خرید این نوع بیمه اغلب بهصورت ماهانه یا سالانه از سوی متقاضیان پرداخت میشود، البته این نوع بیمه با وجود مزایای بالایی که برای متقاضیان بههمراه دارد به دلایل مشکلات و مسائل اقتصادی چون تورم و... در کشور با استقبال مردم مواجه نشده است.
به گزارش شفاآنلاین، در کشور هند، ضریب نفوذ بیمه 69/3درصد و ضریب نفوذ بیمه زندگی 76/2درصد است. همچنین ضریب نفوذ بیمه در ایتالیا، 34/8درصد و ضریب نفوذ بیمه زندگی در این کشور 2/6درصد است. ضریب نفوذ بیمه در انگلستان 58/9درصد و ضریب نفوذ بیمه زندگی در این کشور 22/7درصد است و این در حالی است که ضریب نفوذ بیمه در ایران 23/2درصد بوده و ضریب نفوذ بیمه زندگی در کشورمان تنها 31/0درصد است. براساس اطلاعات منتشرشده، از سال ۱۳۹۲ به بعد رشد نسبتا خوبی در بیمههای زندگی صورت گرفته است. در سال۱۳۹۰ تنها ۱۰درصد از نمایندگان بهصورت تخصصی در بیمههای زندگی فعالیت میکردند اما در سال ۱۳۹۶ به 39/0درصد رسیده است. از سوی دیگر در آن زمان تنها سه شرکت بیمهای با سهم بیش از ۲۰درصد پرتفوی در بیمه زندگی، فعال بودند اما در حال حاضر تعداد این شرکتها به ۱۰ شرکت رسیده و در چهار مورد نیز بیش از ۵۰درصد از پرتفوی آن شرکت مربوط به بیمه زندگی است. در حال حاضر درصد رشد بیمه زندگی در دنیا بین ۵۵ تا ۶۰درصد و در ایران 4/14درصد است.
مزایای بیمه زندگی
یکی از رایجترین و گستردهترین رشتههای بیمهای در جهان بهویژه در کشورهای توسعهیافته، بیمههای زندگی هستند. هدف اصلی این رشته مهم بیمهای، علاوه بر تامین پوششهای بیمهای،ایجاد ذخایر مالی، سرمایهگذاری و کسب سود حاصل از آن در قبال استفادهکنندگان عنوان شده است. بر اساس تعریف، بیمه قراردادی است دوطرفه که به موجب آن یکی از طرفین تعهد میکند در ازای دریافت حق بیمه از طرف دیگر، سرمایهای را یکجا یا به اقساط در صورت حیات یا فوت بیمهشده به ذینفع بپردازد.
به گزارش شفاآنلاین، در کشور هند، ضریب نفوذ بیمه 69/3درصد و ضریب نفوذ بیمه زندگی 76/2درصد است. همچنین ضریب نفوذ بیمه در ایتالیا، 34/8درصد و ضریب نفوذ بیمه زندگی در این کشور 2/6درصد است. ضریب نفوذ بیمه در انگلستان 58/9درصد و ضریب نفوذ بیمه زندگی در این کشور 22/7درصد است و این در حالی است که ضریب نفوذ بیمه در ایران 23/2درصد بوده و ضریب نفوذ بیمه زندگی در کشورمان تنها 31/0درصد است. براساس اطلاعات منتشرشده، از سال ۱۳۹۲ به بعد رشد نسبتا خوبی در بیمههای زندگی صورت گرفته است. در سال۱۳۹۰ تنها ۱۰درصد از نمایندگان بهصورت تخصصی در بیمههای زندگی فعالیت میکردند اما در سال ۱۳۹۶ به 39/0درصد رسیده است. از سوی دیگر در آن زمان تنها سه شرکت بیمهای با سهم بیش از ۲۰درصد پرتفوی در بیمه زندگی، فعال بودند اما در حال حاضر تعداد این شرکتها به ۱۰ شرکت رسیده و در چهار مورد نیز بیش از ۵۰درصد از پرتفوی آن شرکت مربوط به بیمه زندگی است. در حال حاضر درصد رشد بیمه زندگی در دنیا بین ۵۵ تا ۶۰درصد و در ایران 4/14درصد است.
مزایای بیمه زندگی
یکی از رایجترین و گستردهترین رشتههای بیمهای در جهان بهویژه در کشورهای توسعهیافته، بیمههای زندگی هستند. هدف اصلی این رشته مهم بیمهای، علاوه بر تامین پوششهای بیمهای،ایجاد ذخایر مالی، سرمایهگذاری و کسب سود حاصل از آن در قبال استفادهکنندگان عنوان شده است. بر اساس تعریف، بیمه قراردادی است دوطرفه که به موجب آن یکی از طرفین تعهد میکند در ازای دریافت حق بیمه از طرف دیگر، سرمایهای را یکجا یا به اقساط در صورت حیات یا فوت بیمهشده به ذینفع بپردازد.
برای این رشته بیمهای مزایای مختلف سرمایهگذاری و بیمهای برشمرده شده است. تضمین سود سرمایهگذاری در بلندمدت، پرداخت وام از محل اندوخته به بیمهگذار بعد از دو سال، امکان بازخرید بیمهنامه، امکان برداشت از محل اندوخته بیمهنامه، پرداخت اندوخته بیمهنامه بهصورت یکجا یا بهصورت مستمری در پایان مدت بیمهنامه به استفادهکننده و پرداخت سود مشارکت در منافع از جمله مزایای سرمایهگذاری بیمههای زندگی است.
شاخص تورم و اقبال به بیمه زندگی
بین شاخص تورم و استقبال مردم از بیمههای زندگی رابطه عکس وجود دارد. درواقع این شاخص یکی از پارامترهای مهم و تعیینکننده استقبال یا عدم استقبال از سوی مردم است. کارشناسان میگویند مادامی که نرخ تورم افزایش پیدا کند، مردم به سمت سپردهگذاری در بانکها و سایر کالاهای سرمایهای میروند اما زمانی که نرخ تورم روند کاهشی را در پیش بگیرد تقاضا برای بیمههای عمر بالا میرود. در حال حاضر نرخ تورم در روند صعودی قرار گرفته است که یکی از دلایل بارز آن التهابات ارزی (Foreign exchange)اعلام شده است. براساس تازهترین اطلاعات منتشرشده از سوی مرکز آمار، نرخ تورم دوازدهماهه منتهی به مرداد ١٣٩٧ به 7/9درصد رسیده که نسبت به همین آمار در ماه قبل (7/8 درصد) یک درصد افزایش داشته است.
نقش درآمد سرانه در تمایل به بیمه عمر
نقش درآمد سرانه نیز در میزان استقبال از بیمه عمر حائز اهمیت است. برنامه توسعه سازمان ملل در بخشی از گزارش توسعه انسانی۲۰۱۸ به بررسی میزان درآمد سرانه ملی در ۱۸۹ کشور جهان از جمله ایران پرداخته است. این گزارش درآمد سرانه ملی ایران بر اساس شاخص قدرت خرید در سال ۲۰۱۷ را ۱۹هزار ۱۳۰دلار اعلام کرده، به این ترتیب ایران از نظر میزان درآمد سرانه ملی بر اساس شاخص قدرت خرید در سال ۲۰۱۷ رتبه ۵۳ جهان را به خود اختصاص داده است. به عبارتی درآمد سرانه ملی ۱۳۶ کشور در این سال از ایران کمتر بوده است. جمهوری آفریقای مرکزی کمترین و قطر بیشترین درآمد سرانه ملی را در سال ۲۰۱۷ داشتهاند. کارشناسان در اینباره میگویند، درآمد سرانه ارتباط مستقیمی با میزان تقاضای بیمه عمر دارد، بهطوری که بررسیهای انجامشده در برخی کشورها نشان میدهد که اگر تولید ناخالص داخلی سرانه یکدرصد افزایش یابد، هزینههای بیمه عمر و بهدنبال آن تقاضای بیمه عمر در این کشورها به میزان 88/0درصد افزایش مییابد که دلیل آن را میتوان به این صورت توجیه کرد: انسانها با بالاتررفتن درآمدشان، مصرف خود را نیز تغییر میدهند و به آن سطح مصرف عادت میکنند و به همین دلیل با خرید بیمه عمر سطح مصرف خود را در برابر تغییرات احتمالی درآمد در آینده تضمین میکنند.
وضعیت نامطلوب بیمه زندگی در ایران
مدیر بیمههای عمر و حوادث و عضو کارگروه تخصصی بیمههای زندگی درباره وضعیت بیمههای زندگی در ایران میگوید: عدم توسعه بیمههای زندگی در کشور دلایل متعدد و مختلفی دارد، یکی از مهمترین آنها، عدم استقبال عمومی مردم از بیمههای عمر است که آن هم دلایل متنوعی دارد؛ بخشی از آن اقتصادی، بخشی اجتماعی و بخشی فرهنگی است و این امر موید این است که بیمه زندگی و کارکردهای آن در کشور و میان اقشار مختلف مردم نهادینه نشده است. البته این نکته را اضافه کنم که انتظار اینکه کودک نوپای بیمههای زندگی یکشبه رشد کند و بالغ شود، انتظار غیرواقعی است. بیمههای زندگی در کشور نیز باید دوران کودکی، نوجوانی، جوانی و... را طی کند تا از رشد و بالندگی صحیحی برخوردار باشد. عباس رنجبرکلهرودی در ادامه میافزاید: اگر بخواهم دلیل عدم استقبال مردم را از بیمههای زندگی از زاویه دید مردم ببینیم فارغ از میزان درستی و نادرستی آن، موارد بسیاری را میتوان برشمرد که مهمترین آن به شرح زیر است:
1- مشکلات اقتصادی از جمله پایینبودن سطح درآمد، فقر، بیکاری و...
2- مشکلات فرهنگی، اجتماعی و روانشناختی و عدم توجه به مقوله آیندهنگری
3- عدم رضایت از عملکرد شرکتهای بیمه در گذشته و داشتن پیشفرضهای منفی در اینباره
4- عدم برنامهریزی دولت در اینباره و عدم توجه کافی به موضوع بیمه
5- سهلالوصولنبودن دریافت خدمات و طولانیبودن فرایندهای صدور بیمهنامه و پرداخت خسارت
6- عدم وجود قوانین و مقررات روشن و شفاف کامل در بیمههای زندگی و...
بیمه زندگی در کشورهای پیشرفته
رنجبرکلهرودی همچنین درباره وضعیت بیمه زندگی در کشورهای مختلف میگوید: با توجه به آمارهای موجود اقبال مردم به بیمههای زندگی در قارهها و کشورهای مختلف متفاوت است و از رویه یکسانی پیروی نمیکند، اما آنچه مشهود است این است که قدرت اقتصادی عامه مردم هر کشور و توسعه بیمههای عمر ارتباط دوجانبه دارد. بدین مفهوم که هرچه درآمد سرانه مردم بیشتر باشد اقبال عمومی به بیمه بیشتر است، و از سوی دیگر هرچه ضریب نفوذ بیمه در یک کشور بیشتر باشد، نشانگر وضعیت مناسب اقتصادی عامه مردم است. بنابراین فقر و پایینبودن درآمد سرانه در رابطه با بیمههای عمر یک مانع عمده است و البته راهکار ارتقای سطح درآمدها و بهبود وضع معیشتی مردم از حدود اختیار صنعت بیمه خارج است و قابل مدیریت این صنعت نیست. اما شاید بتوان گفت صنعت بیمه تاکنون نسبت به ارائه طرحهای بیمهای جهت اقشار کمدرآمد بیمههای خرد اقدام موثری به عمل نیاورده است.
شاخص تورم و اقبال به بیمه زندگی
بین شاخص تورم و استقبال مردم از بیمههای زندگی رابطه عکس وجود دارد. درواقع این شاخص یکی از پارامترهای مهم و تعیینکننده استقبال یا عدم استقبال از سوی مردم است. کارشناسان میگویند مادامی که نرخ تورم افزایش پیدا کند، مردم به سمت سپردهگذاری در بانکها و سایر کالاهای سرمایهای میروند اما زمانی که نرخ تورم روند کاهشی را در پیش بگیرد تقاضا برای بیمههای عمر بالا میرود. در حال حاضر نرخ تورم در روند صعودی قرار گرفته است که یکی از دلایل بارز آن التهابات ارزی (Foreign exchange)اعلام شده است. براساس تازهترین اطلاعات منتشرشده از سوی مرکز آمار، نرخ تورم دوازدهماهه منتهی به مرداد ١٣٩٧ به 7/9درصد رسیده که نسبت به همین آمار در ماه قبل (7/8 درصد) یک درصد افزایش داشته است.
نقش درآمد سرانه در تمایل به بیمه عمر
نقش درآمد سرانه نیز در میزان استقبال از بیمه عمر حائز اهمیت است. برنامه توسعه سازمان ملل در بخشی از گزارش توسعه انسانی۲۰۱۸ به بررسی میزان درآمد سرانه ملی در ۱۸۹ کشور جهان از جمله ایران پرداخته است. این گزارش درآمد سرانه ملی ایران بر اساس شاخص قدرت خرید در سال ۲۰۱۷ را ۱۹هزار ۱۳۰دلار اعلام کرده، به این ترتیب ایران از نظر میزان درآمد سرانه ملی بر اساس شاخص قدرت خرید در سال ۲۰۱۷ رتبه ۵۳ جهان را به خود اختصاص داده است. به عبارتی درآمد سرانه ملی ۱۳۶ کشور در این سال از ایران کمتر بوده است. جمهوری آفریقای مرکزی کمترین و قطر بیشترین درآمد سرانه ملی را در سال ۲۰۱۷ داشتهاند. کارشناسان در اینباره میگویند، درآمد سرانه ارتباط مستقیمی با میزان تقاضای بیمه عمر دارد، بهطوری که بررسیهای انجامشده در برخی کشورها نشان میدهد که اگر تولید ناخالص داخلی سرانه یکدرصد افزایش یابد، هزینههای بیمه عمر و بهدنبال آن تقاضای بیمه عمر در این کشورها به میزان 88/0درصد افزایش مییابد که دلیل آن را میتوان به این صورت توجیه کرد: انسانها با بالاتررفتن درآمدشان، مصرف خود را نیز تغییر میدهند و به آن سطح مصرف عادت میکنند و به همین دلیل با خرید بیمه عمر سطح مصرف خود را در برابر تغییرات احتمالی درآمد در آینده تضمین میکنند.
وضعیت نامطلوب بیمه زندگی در ایران
مدیر بیمههای عمر و حوادث و عضو کارگروه تخصصی بیمههای زندگی درباره وضعیت بیمههای زندگی در ایران میگوید: عدم توسعه بیمههای زندگی در کشور دلایل متعدد و مختلفی دارد، یکی از مهمترین آنها، عدم استقبال عمومی مردم از بیمههای عمر است که آن هم دلایل متنوعی دارد؛ بخشی از آن اقتصادی، بخشی اجتماعی و بخشی فرهنگی است و این امر موید این است که بیمه زندگی و کارکردهای آن در کشور و میان اقشار مختلف مردم نهادینه نشده است. البته این نکته را اضافه کنم که انتظار اینکه کودک نوپای بیمههای زندگی یکشبه رشد کند و بالغ شود، انتظار غیرواقعی است. بیمههای زندگی در کشور نیز باید دوران کودکی، نوجوانی، جوانی و... را طی کند تا از رشد و بالندگی صحیحی برخوردار باشد. عباس رنجبرکلهرودی در ادامه میافزاید: اگر بخواهم دلیل عدم استقبال مردم را از بیمههای زندگی از زاویه دید مردم ببینیم فارغ از میزان درستی و نادرستی آن، موارد بسیاری را میتوان برشمرد که مهمترین آن به شرح زیر است:
1- مشکلات اقتصادی از جمله پایینبودن سطح درآمد، فقر، بیکاری و...
2- مشکلات فرهنگی، اجتماعی و روانشناختی و عدم توجه به مقوله آیندهنگری
3- عدم رضایت از عملکرد شرکتهای بیمه در گذشته و داشتن پیشفرضهای منفی در اینباره
4- عدم برنامهریزی دولت در اینباره و عدم توجه کافی به موضوع بیمه
5- سهلالوصولنبودن دریافت خدمات و طولانیبودن فرایندهای صدور بیمهنامه و پرداخت خسارت
6- عدم وجود قوانین و مقررات روشن و شفاف کامل در بیمههای زندگی و...
بیمه زندگی در کشورهای پیشرفته
رنجبرکلهرودی همچنین درباره وضعیت بیمه زندگی در کشورهای مختلف میگوید: با توجه به آمارهای موجود اقبال مردم به بیمههای زندگی در قارهها و کشورهای مختلف متفاوت است و از رویه یکسانی پیروی نمیکند، اما آنچه مشهود است این است که قدرت اقتصادی عامه مردم هر کشور و توسعه بیمههای عمر ارتباط دوجانبه دارد. بدین مفهوم که هرچه درآمد سرانه مردم بیشتر باشد اقبال عمومی به بیمه بیشتر است، و از سوی دیگر هرچه ضریب نفوذ بیمه در یک کشور بیشتر باشد، نشانگر وضعیت مناسب اقتصادی عامه مردم است. بنابراین فقر و پایینبودن درآمد سرانه در رابطه با بیمههای عمر یک مانع عمده است و البته راهکار ارتقای سطح درآمدها و بهبود وضع معیشتی مردم از حدود اختیار صنعت بیمه خارج است و قابل مدیریت این صنعت نیست. اما شاید بتوان گفت صنعت بیمه تاکنون نسبت به ارائه طرحهای بیمهای جهت اقشار کمدرآمد بیمههای خرد اقدام موثری به عمل نیاورده است.
این کارشناس ارشد صنعت بیمه با اشاره به عوامل اثرگذار اساسی در کاهش اقبال عمومی از بیمه زندگی میافزاید: یکی از مهمترین عوامل در کمبودن اقبال عمومی از بیمههای زندگی در کشورمان، بدون شک عدم سیاستگذاری کلان دولت درباره مقوله بیمه است. منظور این نیست که دولت در اینباره دخالت کند و مشکلات بیشتری درست شود، بلکه لازم است دولتها با مطالعه، تحقیق و اتخاذ سیاستهای ترویج، تشویق و کمک غیرمستقیم به صنعت بیمه(Insurance)، مردم را با بیمه آشنا کنند و طبعا در صورت تحقق این امر، برخی از مشکلاتی که در حاضر بهدلیل عدم برخورداری مردم از پوششهای بیمهای بر دوش دولت سنگینی میکند، کاسته میشود.آرمان