پیامک های ارزش افزوده و مشکلات آنها

در سرویس پیامک های ارزش افزوده، فرستنده بابت هر پیامکی که می فرستد مبلغ مشخصی از مشترک خود دریافت می کند. در ظاهر مشکل خاصی وجود ندارد و یک متقاضی براساس نیازی که دارد یک سرویس را به شکل خود خواسته فعال می کند و پیامک های روزانه را دریافت می نماید، اما این فقط ظاهر کار است و در پس ماجرا، دنیایی از مشکلات و کلاهبرداری های آزار دهنده از سوی بسیاری از ارائه دهندگان این خدمات وجود دارد که میلیاردها تومان سود نیز نصیب آنها کرده و می کند.
در این مقاله ایتنا به ویژگی های سرویس پیامک های ارزش افزوده می پردازیم تا زوایای پیدا و پنهانش بیشتر برایتان روشن شود.

یکی از دلایلی که مشترکان این سرویس های پیامکی را بیشتر آزار می دهد، بی محتوا بودن بسیاری از آنها است. برای مثال بیشتر سیستم های پیامکی که جنبه لطیفه گویی دارند، هیچ موضوع جالبی ارائه نمی دهند و کاربر را به این نتیجه می رسانند که گویی قرار است فقط پولی از حساب او کسر شود.

در مورد سیستم های پیامکی مسابقه ای اما اوضاع از این هم بدتر است. بسیاری از این سیستم های پیامکی که ادعای پرداخت جوایز به برندگان مسابقه را دارند تنها به اعلام نام هایی تحت عنوان برندگان اکتفا می کنند. این مسئله که قرعه کشی مسابقات در بسیاری از موارد به صورت غیرعلنی برگزار می شود و عدم امکان نظارت مشترکان این سیستم های پیامکی، باعث شده تا امکان تقلب در نحوه اختصاص جوایز مطرح شود.

مشکل دیگر درخصوص پیامک های مسابقه ای این است که اکثر کسانی که در آنها به اصطلاح عضو شده اند نمی دانستند که با فرستادن پاسخ مسابقه به سیستم پیامکی در واقع به عضویت آن درآمده‌اند.
در این مدل کلاهبرداری، انتخاب گزینه درست توسط کاربر از سوی سیستم پیامکی به عنوان درخواست عضویت تلقی می شود که این خود می تواند به عنوان شیوه ای برای فریب دادن مخاطب نگریسته شود. سرویس های پیامکی آموزش زبان هم تعداد زیادی را به سبب محتوای ضعیف آموزشی خود آزرده خاطر کرده اند.

شاید برای شما یا یکی از نزدیکانتان هم پیش آمده باشد که در یک سرویس پیامکی عضو شوید و بعد از مدت کوتاهی بفهمید به هیچ وجه برایتان مفید نیست و تصمیم به رهایی و لغو عضویت بگیرید. این درست نقطه ای است که شما متوجه می شوید با چه پدیده ای مواجه هستید.
شما کد لغو درخواست را می زنید اما فردا صبح دوباره پیامک ارزش افزوده به دست شما می رسد و بارها و بارها هم که این کار را می کنید، هیچ چیز لغو نمی شود و هر روز مبلغی برخلاف میل تان در جیب این سرویس ها می ریزید.

اگرچه ثبت نام در بسیاری از سرویس های پیامکی ارزش افزوده بسیار راحت است اما لغو کردن آن گاهی بسیار سخت و طاقت فرسا است.
برای نمونه برای ثبت نام در یکی از سرویس های پیامک های ارزش افزوده کافی است تا شماره 1 را ارسال کنید اما برای لغو آن باید نام کامل سیستم پیامکی را سه بار و حتما با حروف درشت انگلیسی در کنار کلمه لغو بفرستید.

برخی از این سرویس های پیامکی هم با شیطنت ها و ترفندهایی نظیر اضافه کردن یک فاصله به ابتدای پیام لغو، عملا امکان لغو کردن سرویس خود را برای مشترکانشان ناممکن می کنند.
برخی از اپراتورهای ارائه دهنده این خدمات، روش های پیچیده تری را هم به کار می گیرند. آنها در پیامک نخست می توانند عضویت را فعال کنند. روش قطع عضویت نیز ساده است اما در انتهای پیامک شماره دیگری را برای لغو درخواست اعلام می کنند.

در این خصوص کاربران با فراموشی شماره متفاوت عضویت بارها به شماره ای که از آن پیامک را به شکل روزانه دریافت می کنند درخواست لغو ارسال می کنند و سیستم نیز همچنان به ارسال پیامک می پردازد. این روش ظاهرا غیرقانونی نیست اما نوعی فریب مشترکان محسوب می شود.

پیش از این معاون نظارت و اعمال مقررات سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی درخصوص تعلل سیستم های پیامکی در لغو سرویس هایشان گفته بود: «در این زمینه به اپراتورها اخطار داده ایم که این موضوع را بررسی کنند. بر این اساس اپراتورها ملزم به احراز هویت شرکت هایی که پیامک های ارزش افزوده از جمله پیامک مسابقات و سرگرمی و آموزش ارائه می دهند، شده اند.»

این مقام مسئول همچنین گفته است: «در صورتی که موارد زیادی از سوی مردم در مورد این سرویس ها گزارش شود اپراتور ملزم به قطع سرویس این شرکت ها خواهد بود و باید قراردادشان با اپراتور مورد تجدید نظر واقع شود.»

وی درخصوص نحوه شکایت از این سیستم ها همچنین گفته است: کسانی که از سرویس های پیامکی خود شکایت دارند می توانند از طریق سامانه تلفنی 195 شکایت خود را ثبت کنند تا مورد بررسی قرار گیرد.

اظهارات اخیر محمد جواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره سود هنگفت برخی شرکت­‌ها بار دیگر توجه­ها را به سمت این موضوع جلب کرد.

محمد جواد آذری جهرمی 29 شهریور در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی توئیتر نوشت: «بررسی پرونده یک کلاهبرداری پیامکی ارزش افزده به پایان رسید. برخی از شرکت های ارزش افزوده در پنج ماه اخیر حدود 22 میلیارد تومان از مردم کلاهبرداری کرده اند.» وی ادامه داد: «خواسته ام تا وجوه اخاذی شده را ظرف 10 روز به مشترکان بازگردانند و پرونده برای سیر قضایی به دادستانی ارسال گردد.»

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در آخرین توئیت خود در این رابطه نوشته است: «روز گذشته (پنجشنبه 5 مهر) مبالغ کسر شده از ۲ میلیون مشترک همراه اول که بدون اطلاع در سرویس‌های ارزش افزوده عضو شده بودند، به حساب آنها مسترد شد. مجموع مبالغ کشف شده تاکنون بالغ بر حدود ۳۵ میلیارد تومان بوده است. در مواردی میزان مبالغ بازگشتی به مردم تا ۵ میلیون ریال نیز بوده است.»

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات پیش از این هم از برخورد جدی با کلاهبرداری‌ها نوشته و گفته بود: «مردم همواره می خواهند با پیامک ‌های مزاحم تبلیغاتی و فریبکاری ها و کلاهبرداری ‌هایی که در این زمینه گاهی صورت می ‌گیرد، مقابله جدی شود.»
آذری جهرمی وعده داده است وزارت ارتباطات با تاکید بر تسهیل مسیر تجارت مجاز و حمایت از آن، با مصادیق کلاهبرداری و سوء استفاده‌های این چنینی با قاطعیت برخورد کند.
همانطور که گفته شد مشکلاتی از قبیل پیامک های تبلیغاتی مزاحم و تلاش ناکام مشترکان برای لغو آنها، کارا نبودن پیامک های اطلاع رسانی در پی درخواست لغو پیامک های ناخواسته، هزینه های اضافی برای مشترکان از پیامک های ناخواسته تبلیغاتی و ارزش افزوده، دریافت پیامک تبلیغاتی از شماره های شخصی و نیز دریافت پیامک هایی که از نظر فرهنگی مغایر با فرهنگ کشور است از جمله مشکلاتی است که مشترکان اپراتورهای مختلف همواره از آنها شکایت داشته اند.

به همین دلیل برخی مشترکان تلفن همراه، مشکلات خود از دریافت گاه و بی‌ گاه اینگونه پیامک ها را از طریق شبکه اجتماعی توییتر به وزیر ارتباطات اعلام کردند. با وجود اظهارات وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اکنون سوالات متعددی درباره زوایای مختلف پیامک های ارزش افزوده مطرح است، مثلاً اینکه چه مکانیسم و تدابیری برای باز پس گیری و استرداد باقی طلبکاری مردم از همراه اول و سایر اپراتورها اندیشیده شده است؟ همچنین این سوال مطرح است که آیا مشکل به صورت کامل حل خواهد شد یا باز هم راه برای کلاهبرداری سودجویان باز خواهد ماند.

دریافت پیامک های تبلیغاتی مزاحم وقت و بی وقت، عدم رعایت حقوق شهروندی و عدم کارآیی سامانه پیامکی لغو دریافت (به رغم اعلام چندین باره درخواست از سوی مشترکان)، عدم نظارت بر اپراتورهای ارزش افزوده (VAS) و دریافت ناخواسته نوتیفیکیشن ها برای شرکت در مسابقات، پیامک های دروغین نصب رایگان اپلیکیشن و هزینه ای که مشترک متحمل می شود، از جمله مواردی است که از سوی کاربران در صفحه شخصی وزیر ارتباطات مطرح شده است.

کاربران خواستار حل این معضلات شده اند و معتقدند که تاخیر در آگاه کردن مردم از خدمات ارزش افزوده پیامکی به بهانه ایجاد سامانه ای که وزیر ارتباطات چندی است قول آن را داده، تنها درآمد میلیاردی غیرمشروع برای اپراتورها را به همراه دارد.

در پاسخ به این مشکلات، محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه در حذف مزاحمت های پیامکی برخی اقدامات از گذشته انجام شده است، عنوان کرد: بهرسمیت نشناختن تبلیغات پیامکی برای مشاغل کوچک و در کنار آن حضور سودجویان همیشه فعال، عوامل رشد بازار خاکستری پیامک های تبلیغاتی است.

در آخر سود حاصل از خدمات ارزش افزوده پیامکی برای اپراتورهای موبایل و شرکت‌های ارائه کننده خدمات محتوایی به اندازه‌ای زیاد است که میزان پیامک‌های پولی صبر مشترکان تلفن همراه را لبریز کرده است. مشترکان روزانه حجم سنگینی از پیامک‌های پولی یا همان ارزش افزوده را دریافت می‌کردند و کافی است تنها به یکی از آنها پاسخ دهند تا روزانه پولی به حساب تولید کنندگان پیامک واریز شود، در نتیجه میزان نارضایتی‌ها از این خدمات که ظاهرا تنها چشم به جیب مشترکان اپراتورهای تلفن همراه دوخته است نیز زیاد شده است.
به طور کلی آنچه در بالا گفته شد، خلاصه ای از وضعیت موجود در زمینه پیامک های ارزش افزوده بوده که امیدواریم با پیگیری های به موقع مشکل حل شود.


در این باره بیشتر بخوانید:
- در حوزه ارزش افزوده یک اختاپوس وجود دارد
- بازگشت مبالغ کسر شده از حساب ۲ میلیون مشترک همراه اول
- تا ده روز دیگرمبالغ به مردم باز می‌گردد