فریدون شهبازیان مهمان برنامه «شب‌های هنر» شد

فریدون شهبازیان در برنامه «شب‌های هنر» گفت: گروهی از بچه‌های موسیقی که روزنامه‌نگار هستند علیه ارکستر ملی می‌نویسند که از نظر من اشکالی ندارد. طبیعتا همه آثار اجرایی ما درجه یک نیست و این فراز و نشیب‌ها در ارکستر وجود دارند.

برنامه «شب‌های هنر»، یکشنبه شب (۲۹ مهر) با موضوع «ارکستر ملی ایران و فراز و فرودهایش» روی آنتن شبکه چهار سیما رفت. مهمان این برنامه فریدون شهبازیان (رهبر ارکستر ملی ایران، آهنگساز، نوازنده و تنظیم‌کننده) بود و میزبانی از او را رضا مهدوی بر عهده داشت.

در ابتدا مهدوی از شهبازیان خواست تا تاریخچه مختصری از موسیقی انقلاب در ۴۰ سال گذشته ارائه دهد.

فریدن شهبازیان تاریخچه موسیقی را از زمان پیش از انقلاب مورد بررسی قرار داد و گفت: بعد از انقلاب راهی که موسیقی در دهه ۵۰ می‌رفت، در رادیو و حتی تلویزیون و ارکسترهای مختلف مثل ارکستر گلها و ارکستر بزرگ، متوقف شد و درست بعد از یک سال هم که متاسفانه جنگ شروع شد و موسیقی تقریبا به راه حماسی کشیده شد؛ به دلیل جنگی که برپا شده بود و به قولی ما درگیر دفاع مقدسی بودیم که باید کشورمان را رها می‌کردیم از این مصیبتی که پیش آمده بود. به این جهت این موسیقی حماسی، موسیقی‌ای که پر تحرک بود و انگیزه ایجاد می‌کرد باب شد و اکثر آهنگسازها در این زمینه فعالیت می‌کردند. تقریبا موسیقی اصیل و سنتی ایران متوقف بود. بعد از این هشت سال چون من مسئولیت موسیقی را هم داشتم در آن سال‌ها، سعی کردیم به راه اصلی برگردد.

شهبازیان در پاسخ به این که آیا موسیقی حماسی نیاز آن سال‌ها را برآورده کرد گفت: بله ولی متاسفانه اکثر آن‌ها در آرشیو خاک خورد.

او افزود: بعد از این هشت سال موسیقی کودک که متوقف شده بود به راه افتاد. موسیقی ملی ایران که کاملا متوقف شده بود باز هم متاسفانه در محاق ماند. موسیقی بومی کمی رواج پیدا کرد تا این که آرام آرام ارکسترها مجددا شروع به کار کردند. در دهه ۷۰ موسیقی که بیشتر جوانان را جذب می‌کرد جای خودش را پیدا کرد و کم کم کنسرت‌ها برگزار شدند.

شهبازیان در رابطه با افول موسیقی کودک در دهه ۶۰ گفت: موسیقی کودک حالت موسیقی بزمی پیدا کرد در حالی که باید رشددهنده خلاقیت کودکان می‌بود.

رهبر اسبق گروه کر رادیو در مورد لزوم وجود ارکستر ملی ایران گفت: ارکستر ملی ایران باعث نمود بیشتر موسیقی ملی، محلی و مقامی است چرا که موسیقی ملی ما مبتنی بر ردیف و موسیقی محلی است. ارکستر ملی در همه کشورها برای احیای موسیقی ملی وجود دارد. ارکستر ملی می‌تواند سلیقه مردم را ارتقا دهد.

او در رابطه با فعالیت خود در ارکستر ملی گفت: جوان‌گرایی مبنای کار من بود و در ابتدا جوانان زیادی به ارکستر ملی پیوستند. رپرتوآر ارکستر ملی در هیچ کتابخانه‌ای وجود ندارد و من آن را با تلاش شخصی خودم آماده کردم. بیش از ۱۰۰ قطعه برای اجرا آماده کردیم که در ظرف دو سال در بیش از ۲۵ اجرا با هفت خواننده مورد استفاده قرار گرفت. این رپرتوآرها را از آهنگسازان مختلف گردآوری کرده‌ام. خوانندگانی که می‌خواهند با ارکستر ملی همکاری کنند باید آثار خود را به ارکستر ارائه دهند. ما در هشت مرکز استان اجرا داشتیم. در بعضی شهرها حتی سالن نداشتند و ما در سالن ورزشی اجرا کردیم. در کشور آذربایجان بعد از اجرا رهبر کنسرت ملی آذربایجان اظهار علاقه کرد تا بتواند با ما آثاری اجرا کند.

او در ادامه توضیح درباره فعالیت‌های ارکستر افزود که ما در ارکستر ملی از رهبران مهمان نیز استفاده می‌کنیم.

شهبازیان از مهم‌ترین کارهای ارکستر را وجود قرارداد و بیمه برای همه اعضا دانست و اعلام کرد بنیاد رودکی و مدیر عامل آن علی‌اکبر صفی‌پور سعی در مهیا کردن این امکانات دارند تا ارکستر ملی در اجرا راحت باشد.

او در رابطه با جوان‌گرایی گفت: در حال حاضر آثار بسیاری داریم که جوانان ارائه داده‌اند و ما از آن‌ها میخواهیم که این آثار را برای ارکستر آماده کنند تا اجرا شود.

مهدوی در ادامه در مورد این که چرا جوانان موسیقی فاقد هویت ایرانی گوش می‌دهند سوال کرد و شهبازیان پاسخ داد: موسیقی جوانان هویت واقعی خود را ندارد. ممیزی مشکل اصلی ماست. باید این‌ها دیده و شنیده شود، کارشناسی درست شود که بتوانیم موسیقی‌ای به مردم بدهیم که قابلیت شنیده شدن داشته باشد. خطر بزرگ، امکان پخش فوری موسیقی از طریق فضای مجازی است که امکان فکر کردن در مورد اثر را می‌گیرد.

او افزود: ما در ماه آینده می‌خواهیم آزمون نوازندگی برگزار کنیم و از جوان‌ها خواستیم آثارشان را بفرستند تا بتوانیم از بین‌شان برای آزمون انتخاب کنیم. این آزمون هم برای جایگزینی نیروها و هم برای گرفتن نیروی جدید است.

مهدوی در ادامه پرسید افت و خیز ارکستر ملی ناشی از چیست و شهبازیان پاسخ داد: البته طبیعی است که در هر کار جدیدی که در موسیقی انجام می‌شود کسانی بی محابا و بی دلیل انتقاد می‌کنند. گروهی از بچه‌های موسیقی که روزنامه‌نگار هستند علیه ارکستر ملی می‌نویسند که از نظر من اشکالی ندارد. رسالت ما در ارکستر ملی درست اجرا کردن موسیقی ملی است. طبیعتا همه آثار اجرایی ما درجه یک نمی‌تواند باشد و این فراز و نشیب‌ها در ارکستر وجود دارند.

شهبازیان در پاسخ به این انتقاد که از بعضی سازها بیشتر در ارکستر استفاده می‌شود گفت: ما تمام سازها را به ارکسترمان دعوت می‌کنیم و هیچ مانعی وجود ندارد.

فریدن شهبازیان صحبت‌هایش را با این جمله تمام کرد: زندگی باید کرد در کنار موسیقی صحیح و آرام بخش.