برنامه‌های بورسی صندوق ذخیره فرهنگیان

به گزارش «دنیای‌اقتصاد» مهدی نیکدل، مدیرعامل صندوق ذخیره فرهنگیان با اشاره به اینکه مهم‌ترین‌ استراتژی ما خروج از بنگاهداری است، گفت: هدف اصلی ما سرمایه‌گذاری با بیشترین سودآوری برای معلمان است. بر همین اساس در نظر داریم پروژه‌های کم‌بازده، شرکت‌های زیان‌‌ده و شرکت‌هایی که با مشکل همراه هستند را واگذار کرده و از طریق رفتن به بورس دارایی‌های‌مان را به‌روز کرده و افزایش دهیم.وی افزود: از آنجا که ما در آینده با تعداد زیادی از بازنشستگان روبه‌رو هستیم، باید دارایی‌هایمان قدرت نقدشوندگی بالایی داشته باشند که این شرایط در بورس فراهم است. گرچه ما تا سال ۱۴۰۰ در منابع و مصارف صندوق مشکلی نخواهیم داشت و برای آن‌زمان برنامه‌ریزی لازم صورت گرفته است.

نیکدل با تاکید بر اینکه برای رفتن به بورس، بعد از شفافیت و قدرت نقدشوندگی بالا، مشخص شدن ارزش دارایی‌ها برای ما مهم است، اضافه کرد: همچنین اگر شرکت‌های زیرمجموعه صندوق ذخیره فرهنگیان بورسی شوند، به دلیل اعتباری که ایجاد می‌شود راحت‌تر می‌توانیم از دارایی‌های بورسی برای وثیقه استفاده کنیم.

گام‌های چهارگانه‌ در راستای توسعه

مدیرعامل صندوق ذخیره فرهنگیان با اشاره به شرایط متلاطم این شرکت در دو سال قبل گفت: اولین اقدام در آن زمان تجدید ساختار مدیریتی موسسه و شرکت‌های زیرمجموعه بود. به علاوه تشکیل پرونده‌های حقوقی و طرح برخی شکایات برای استیفای حقوق موسسه و اعضا از کارهای فوری و ضروری در بدو فعالیت بود.

وی یکی از مهم‌ترین این تغییرات را در بانک سرمایه اعلام کرد و گفت: البته این تغییر با مقاومت‌هایی همراه بود و حتی سیستم بانک مرکزی تا اردیبهشت سال بعد نیز اجازه تغییر مدیرعامل را نداد و پس از اجازه تغییر، تا تابستان مدیرعامل عوض نشد. بر همین اساس تا آن زمان اقدامی جدی در بانک صورت نگرفت و نتوانستیم کاری انجام دهیم.

وی اقدام بعدی را تهیه گزارش از وضعیت مالی موسسه و شرکت‌های تابعه‌ و حرکت در مسیر شفافیت و اطلاع‌رسانی به افکار عمومی و همچنین ذی‌نفعان موسسه یعنی فرهنگیان دانست و افزود: طی جلسات استانی فراوان با معلم‌ها، اطلاع‌رسانی گسترده‌ای را انجام دادیم و در راستای شفاف‌سازی بیشتر، تصمیم گرفتیم بنگاه‌هایی که امکان ورود به بازار سهام دارند را وارد بورس کنیم. وی گام بعدی را حل اختلافات و پیگیری اموال اعلام کرد و گفت: در این زمینه نیز مطالبات را تا حد زیادی پس گرفتیم و بسیاری از زمین‌های ارزشمند و ساختمان‌هایی که در رهن بود را به شرکت بازگرداندیم.

وی افزود: همچنین اهمیت ویژه‌ای برای بخش سرمایه‌گذاری قائل شدیم. در این راستا با حضور مدیران مجرب و موثر، کمیته سرمایه‌گذاری تشکیل دادیم. بر همین اساس معاونت مالی، اداری و سرمایه‎گذاری موسسه را تفکیک کرده و معاونت مالی و اداری و معاونت سرمایه‌گذاری را ایجاد کردیم.

نگاهی به سودآوری شرکت

وی در ادامه به سودآوری ۱۷ درصدی موسسه در ۲۳ سال گذشته و پرداخت ۲ هزار و ۳۲۴ میلیارد تومان سهم‌الشرکه به فرهنگیان بازنشسته اشاره کرد و گفت: صندوق در ۳۱ شهریورماه ۹۶ مبلغ ۲۸۰ میلیارد تومان سود توزیع کرده است. همچنین امسال این رقم به دو‌برابر می‌رسد که این سود ناشی از مجموعه فعالیت شرکت‌های تابعه موسسه است.

نیکدل تصریح کرد: بیش از ۶۰ درصد از میزان پولی که به فرهنگیان داده شده مربوط به سودآوری فعالیت‌های اقتصادی و کمتر از ۴۰ درصد آن مجموع سهم اعضا و دولت است. یعنی صندوق در طول سال‌های گذشته در مجموع حدود ۴ هزار و ۳۵۰ میلیارد تومان سود حاصل کرده است. وی در ادامه با اشاره به اینکه خروجی صندوق به معلم‌ها بیشتر از ورودی خود آنها بوده است، گفت: موسسه در طول ۲۳ سال گذشته به‌طور میانگین ۱۷درصد سودآوری داشته که به نسبت سرمایه‌گذاری در هر حوزه دیگری، قابل قبول و قابل دفاع است.

وی افزود: این در حالی است که دولت هنوز سهم خود را کامل پرداخت نکرده است و ما در سال ۹۶ توانستیم تنها مطالبات تا سال ۹۰ را به‌صورت اوراق بگیریم. به گفته وی، معلمان عضو از ابتدای سال ۷۴ تا شهریور ۹۷ حدود دو هزار میلیارد تومان و دولت هم ۷۶۹ میلیارد تومان به صندوق داده‌اند و اکنون دارایی‌های صندوق به ارزش دفتری بیش از ۵ هزار میلیارد تومان و ضریب نفوذ آن در بین معلمان ۸۲ درصد است.

تعهدات دولت

وی ادامه داد: دولت از برنامه دوم توسعه به بعد متعهد شده که به میزان واریزی اعضا به موسسه، سهم خود را واریز کند. این روند تا برنامه پنجم توسعه ادامه داشت اما در برنامه پنجم متاسفانه اسمی از سهم صندوق ذخیره فرهنگیان نیامد و دولت هیچ پولی را به مدت ۵ سال (از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۵) به صندوق پرداخت نکرد که مبلغ آن معادل ۸۱۷ میلیارد تومان است. نیکدل گفت: موسسه در این زمینه شکایتی را در دیوان عدالت اداری طرح کرده و پرونده در حال پیگیری است و امیدواریم بتوانیم مطالبات را پس بگیریم.

مدیرعامل صندوق ذخیره فرهنگیان افزود: در برنامه ششم توسعه دوباره سهم دولت احیا شده که از این بابت مبلغ ۲۶۲ میلیارد تومان بابت سال ۱۳۹۶ و حدود ۱۴۰ میلیارد تومان نیز بابت شش ماه اول سال ۱۳۹۷ مطالبات اعضا از دولت مورد پیگیری موسسه است.

مهم‌ترین‌ رسالت

وی مهم‌ترین رسالت و وظیفه صندوق ذخیره فرهنگیان را مربوط به دوران بازنشستگی معلمان دانست و گفت: در حال حاضر برای همه بازنشسته‌ها و شاغل‌ها ارائه خدماتی را شروع کرده‌ایم. همچنین از طریق شرکت‌های لیزینگ و رفاه فرهنگیان، شرکت بیمه معلم و شرکت خدمات مسافرتی و جهانگردی زاگرس و تعدادی دیگر از شرکت‌ها در حال ارائه خدمات حین خدمت هستیم.

وی با اشاره به اینکه یکی دیگر از اهداف صندوق ایجاد امکان سفر هوایی ارزان (LCC) برای معلمان است، گفت: با همین هدف در حال خرید هواپیما و سرمایه‌گذاری در شرکتی هواپیمایی به اسم «اروان» هستیم و امیدواریم که از این طریق هم بتوانیم خدمات قابل توجهی برای معلمان داشته باشیم. وی با اعلام اینکه اکنون خطوط هوایی مشهد، شیراز، اهواز، بندرعباس، دبی و استانبول را در برنامه پروازهای این شرکت داریم، افزود: تا پایان سال هواپیماهای ما وارد کشور می‌شوند و در نظر داریم بلیت‌‌ پروازهای مزبور را با ۲۵ درصد تخفیف و قیمت ویژه به شرکت زاگرس بدهیم که به معلمان تعلق بگیرد.

نیکدل در پاسخ به سوالی مبنی بر دلیل حرکت شرکت به سمت تشکیل هلدینگ‌های تخصصی گفت: لازمه شرکت‌داری خوب، تخصصی عمل کردن است. ما نمی‌توانستیم همه حوزه‌ها را مدیریت کنیم، بنابراین باید به بخش‌های تخصصی فکر می‌کردیم. ما با تمرکز بر حوزه نفت و گاز و انرژی، هلدینگ پتروفرهنگ را ایجاد و به تازگی بخش نیروگاهی را نیز به آن اضافه کرده‌ایم. به گفته نیکدل، هلدینگ تخصصی صنعت و معدن، هلدینگ ساختمانی و همچنین گروه شرکت‌های مستقل از دیگر زیرمجموعه‌های شرکت هستند.

ورود به حوزه پتروشیمی

مدیرعامل صندوق ذخیره فرهنگیان همچنین درباره دلایل انتخاب حوزه پتروشیمی گفت: با توجه به اینکه ما ابتدا مزیت نسبی صندوق و همچنین کشور را سنجیده و تفاوت خودمان را با دیگر شرکت‌ها در نظر گرفتیم. به واسطه فرهنگیان عضو، هرگز تحریم نخواهیم شد، همان طور که تاکنون تحریم نبودیم پس به سمت شرکت‌هایی رفتیم که مانند پتروشیمی‌ها صادرات‌محور باشند.

وی افزود: از سوی دیگر سرمایه مطمئن و بالایی در دست داشتیم و پروژه‌های بزرگ به سهامدار شفاف و سرمایه قابل‌توجه نیاز دارند. در همین راستا با خرید ۵۱ درصد سهام انرژی سپهر به یکی از قطب‌های پتروشیمی کشور و حتی خاورمیانه به‌ویژه در حوزه تولید متانول تبدیل خواهیم شد.

وی گفت: اکنون سه پتروشیمی عمده سبلان، دنا و سیراف را داریم و سهام پتروشیمی کیان را با نفت و گاز پارسیان شریک هستیم.

به گفته نیکدل با توجه به اینکه متانول در ابتدای زنجیره پتروشیمی قرار دارد، لذا تولید متانول عملا به معنای ایجاد فرصت در توسعه صنایع پایین‌دستی در آینده نه چندان دور خواهد بود. در این راستا شرکت پتروفرهنگ با توجه به در اختیار داشتن بیش از ۹۰ درصد از سهام شرکت متانول کیمیای پارس خاورمیانه به مهم‌ترین تولیدکننده محصول متانول در خاورمیانه تبدیل شده و در میان بزرگ‌ترین هلدینگ‌های صنعت پتروشیمی قرار خواهد گرفت. وی با تاکید بر اینکه پتروشیمی‌ها ارزش افزوده بالایی دارند، گفت: احتمال ورود دانش پتروشیمی به کشور بیشتر است، بنابراین روی این صنعت سرمایه‌گذاری کردیم. در همین حال پتروشیمی‌های ما از سال آینده به ترتیب راه‌‌اندازی می‌شوند. امسال یکی از شرکت‌های ما به بهره‌برداری رسید. از سال آینده پتروشیمی سبلان، سال بعدی دنا و سال بعد از آن پتروشیمی سیراف به بهره‌برداری می‌رسند.

وی با اشاره به اینکه هر یک از این شرکت‌ها ۵/ ۱ میلیارد دلار فروش دارند که سود آنها بین ۵۰۰ تا ۷۰۰ میلیارد تومان خواهد بود، افزود: ما برای فرهنگیان عضو طی ۴ سال آینده چهار هزار میلیارد تومان سود با دلار ۴ هزار و ۲۰۰تومانی خواهیم ساخت و اگر قیمت دلار ۸هزار تومان باشد این مبلغ دو برابر خواهد بود. به همین دلیل همیشه از معلمان خواسته‌ایم که به عضویت صندوق اقدام کنند و اعضای قدیمی هم از آن خارج نشوند.