همه گزینه‌های مطرح برای تصدی ریاست سازمان تامین اجتماعی

تفاوتی ندارد دولت فرمان به چپ براند یا گردش به راست کند. آنچه که تغییر نمی‌کند، تقلای افراد مختلف برای گرفتن صندلی‌های هیئت‌مدیره سازمان تامین اجتماعی و شرکت‌های زیرمجموعه آن است.

به گزارش تجارت‌نیوز، سازمان تامین اجتماعی اکنون در انتظار مدیر جدیدش است. با رفتن محسنی بندپی به استانداری تهران، اکنون شنیده‌ها حاکی از نام چند نفر برای این سازمان عریض‌و‌طویل است.

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از آن دسته وزارتخانه‌هایی است که شرکت‌های زیادی را زیرمجموعه خود دارد. شرکت‌هایی که هر کدام از آنها باتقواترین مدیران را نیز دچار وسوسه می‌کند.

چندی پیش مرتضی لطفی، مدیرعامل شستا در یک برنامه تلویزیونی گفته بود که برای انتخاب اعضای هیئت‌مدیره تحت فشار بودم و هستم. وی همچنین گفته بود که بیش از ۱۰ نفر از خواهران همکاران را در هیئت‌مدیره شرکت‌ها منصوب کردیم. چنین مواردی باعث شده تا انتخاب رئیس سازمان تامین اجتماعی بسیار حساس بوده و لابی‌گری‌های گسترده‌ای برای آن اعمال شود.

گزینه‌های سازمان تامین اجتماعی

برخی اخبار غیررسمی در فضای مجازی حاکی از آن است که افرادی همچون سیدکامل تقوی‌نژاد، رئیس کنونی سازمان امور مالیاتی، رحمت‌الله حافظی، رئیس پیشین سازمان تامین اجتماعی، علی حیدری، نایب‌رئیس سازمان تامین اجتماعی و غلامرضا سلیمانی امیری ماکو، رئیس کنونی بیمه مرکزی در میان گزینه‌های جدی برای تصدی بر سازمان تامین اجتماعی هستند.

در میان افراد فوق، نام سیدکامل تقوی‌نژاد بیش از دیگران در فضای خبری و مجازی شنیده می‌شود. فردی که تابستان امسال نیز شانس خود را برای تصدی شهرداری تهران امتحان کرد که چندان توفیقی در پی نداشت.

سایت خبری رویداد ۲۴ در گزارشی اشاره کرده که در روزهای آینده قرار است وزیر کار، سیدکامل تقوی‌نژاد، رئیس سازمان امور مالیاتی را به عنوان مدیرعامل تامین اجتماعی منصوب کند. این وب‌سایت در گزارش خود می‌نویسد: روزی که سیدکامل تقوی‌نژاد قرار بود از سازمان مالیاتی به شهرداری تهران برود، فعالان سیاسی گفته بودند این انتخاب به خاطر نفوذ حلقه زاگرس‌نشینان در کشور بوده، زاگرس‌نشینان به گروهی از نمایندگان مجلس اطلاق می‌شود که وجه اشتراک آنها نزدیکی خاستگاهشان به رشته کوه زاگرس است و معمولا از هم‌تبارهای خود در کشور حمایت می‌کنند.

رویداد ۲۴ ادامه می‌دهد: شورای شهر به حضور تقوی‌نژاد در شهرداری تمایل نشان نداد، اما گویا این بار نفوذ آنها در وزارت کار اثرگذار بود تا او از سازمان امور مالیاتی راهی سازمانی بشود که عمده فعالیت آن اجتماعی است، نه اقتصادی.

هر چند گمانه‌زنی‌ها برای تصدی تقوی‌نژاد بر تامین اجتماعی بالا است، اما جدیدترین گزارش‌ها حاکی از احتمال تعیین محمدحسن‌ زدا به عنوان سرپرست سازمان تامین اجتماعی دارد. آن‌گونه که خبرگزاری مهر گزارش داده، در پی انتصاب انوشیروان محسنی بندپی به سمت استانداری تهران، محمدحسن زدا سرپرست این سازمان می‌شود.

تقوی‌نژاد یا زدا، هر فردی که بر صندلی ریاست سازمان تامین اجتماعی تکیه بزند، باید با چالش‌های زیادی دست‌و‌پنجه نرم کند. در واقع دیگر لحظه انتخاب‌های سخت در این سازمان فرا رسیده است. انتخاب‌هایی که منجر به کوتاه کردن دست افراد و گروه‌های مختلف از تامین اجتماعی و احیای جایگاه این سازمان شود. سوال این است که رئیس آینده تامین اجتماعی باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد و دست به چه اقداماتی بزند؟

چالش‌های رئیس آینده

حمید حاج‌اسماعیلی، کارشناس حوزه بازار کار در این خصوص به تجارت‌نیوز می‌گوید: یکی از مهم‌ترین مشکلات سازمان تامین اجتماعی، عدم وجود یک برنامه مدون و دقیق برای رفع نگرانی‌های بیمه‌شدگان است. این مشکل در درجه اول شامل حفظ و استمرار خدمات سازمان تامین اجتماعی بر اساس اصل هزینه و فایده است. ضمن اینکه خدمات تامین اجتماعی به بیمه‌شدگان باید روز‌به‌روز گسترش پیدا کند. مانور دادن بر روی اشخاص و اینکه اعتقاد داشته باشیم فلان فرد می‌تواند مشکلات این سازمان را حل کند، شاید چندان درست نباشد. هر چند گاهی ممکن است حضور یک شخص نسبت به شخص دیگری موثر باشد.

وی ادامه می‌دهد: اینکه ما در سازمان تامین اجتماعی از یک شرایط تقریبا مناسب به یک نقطه سربه‌سر رسیدیم، نشانه یک هشدار است که این سازمان طی سال‌های آینده دچار ورشکستگی شود. بنابراین این سازمان به شدت به اصلاح نیاز دارد. انجام این اصلاحات نیازمند آن است که فردی را به سازمان تامین اجتماعی بفرستیم که در درجه اول سیاسی نباشد. همچنین با سازمان تامین اجتماعی آشنایی کامل داشته باشد و دارای سابقه اجرایی مناسب باشد. با این حال، به نظرم مهم‌ترین نکته در انتخاب رئیس سازمان تامین اجتماعی آن است که این فرد کسی باشد که کاملا مستقل از جریان‌های سیاسی عمل کند. چرا که جریان‌های مختلف سیاسی به شدت به سازمان تامین اجتماعی چشم طمع دارند.

وی ادامه می‌دهد: در قبل از دولت آقای روحانی نیز تعدی‌های بسیار زیادی به سازمان تامین اجتماعی صورت گرفت، اما متاسفانه در دولت آقای روحانی نیز همین روند ادامه پیدا کرد. حتی هم‌اکنون نیز جریان خاصی در سازمان تامین اجتماعی مستقر است. این گروه‌ها به دنبال منافع خودشان هستند.

حاج‌اسماعیلی در خصوص مشکلات سازمان تامین اجتماعی می‌افزاید: در حال حاضر این سازمان با دو مشکل اساسی روبه‌رو است که یکی از آنها کاهش درآمدهای سازمان تامین اجتماعی است. این موضوع به کاهش فعالیت بنگاه‌های اقتصادی در کشور برمی‌گردد. وقتی رونق کسب‌و‌کار دچار مشکل می‌شود، به تبع تعداد کارگران بنگاه‌ها نیز کاهش پیدا می‌کند. این موضوع باعث می‌شود که واریزی بیمه‌شدگان به سازمان تامین اجتماعی کاهش پیدا کند. این در حالی است که هزینه‌های سازمان که شامل پرداخت مستمری‌ها و حق بیمه‌ها است، به هیچ وجه کاهش پیدا نمی‌کند. بلکه حتی بر اساس نرخ تورم افزایش پیدا می‌کند.

وی ادامه می‌دهد: دومین موضوع، شرکت‌های سرمایه‌گذاری زیرمجموعه هستند که تحت عنوان شستا فعالیت می‌کنند. این شرکت‌ها نیز دچار بحران اقتصادی هستند. بنابراین ما نیاز به یک مدیر فنی داریم که بدون توجه به منافع و دغدغه‌های سیاسی اصلاحات لازم را در تامین اجتماعی انجام دهد. اکنون افراد زیادی در سازمان تامین اجتماعی تحت عنوان مشاور، دوشغله و بازنشسته مشغول هستند. این دسته از افراد خودشان از عوامل فسخ اصلاحات در سازمان تامین اجتماعی هستند. ضمن اینکه هزینه‌های زیادی را به سازمان تحمیل می‌کنند.

حاج‌اسماعیلی می‌گوید: سازمان تامین اجتماعی در اولین گام باید بحث مدیریت هزینه را پیگیری کند. به همین خاطر نیاز به مدیر هزینه باشد. یعد از این موضوع، بحث طلب‌های سازمان تامین اجتماعی مطرح است که بخش بسیار قابل‌توجه آن بدهی‌های دولت به این سازمان است. اکنون میزان بدهی‌های دولت به سازمان تامین اجتماعی از مرز ۱۴۰ هزار میلیارد تومان گذشته است. فردی که قرار است به سازمان تامین اجتماعی بیاید، باید برای این موارد برنامه داشته باشد.

این کارشناس در خصوص واگذاری شرکت‌های شستا نیز اعتقاد دارد: اکنون به هیچ وجه زمان مناسبی برای واگذاری شرکت‌های شستا نیست. چون بخشی از این بنگاه‌ها تحت تاثیر شرایط اقتصادی کنونی هستند. بنابراین تعیین ارزش واقعی آنها به مشکل برمی‌خورد. ما نمی‌توانیم به صرف اینکه این شرکت‌ها زیان‌ده هستند، آنها را واگذار کنیم. برآورد می‌شود که سرمایه تامین اجتماعی در شستا چیزی حدود ۳۵ هزار میلیارد تومان باشد. سازمان تامین اجتماعی در آینده به این منابع نیاز دارد. بنابراین باید این منابع را تا مادامی که شرایط برای واگذاری فراهم شود، حفظ کنند تا بعد از آن این شرکت‌ها را با قیمت واقعی واگذار کنند.

وی در پایان می‌گوید: معمولا افرادی که طی سالیان گذشته به این سازمان رفته‌اند، بیشتر افراد سیاسی بوده‌‍اند تا آنکه افرادی فنی و مدیریتی باشند و همین دلیل باعث مشکلات کنونی سازمان تامین اجتماعی شده است.