به گزارش خبرگزاری برنا ؛ در دنیای امروز یکی از نیازهای شدید انسان دسترسی به یکی از ابزارهای ارتباط است. ارتباط به انسان حس عدم تنهایی می دهد و شاید یکی از دلایل تنها شدن انسان ها همین وجود ابزارهای رسانه ای است که انسانها را به صورت کاذب از تنهایی رها می کند .

مجموعه ابزارهای فضای مجازی همانند فیس بوک ، توییتر ، اینستاگرام ، تلگرام و دیگر ابزارهای ارتباطی پر طرفدار دنیا همگی هدفی جز ایجاد شرایط ارتباط بین آدمها را ندارند. از محاسن فضای مجازی این است که کم هزینه ، سریع و فراگیر است . سیاستمداران و مقامات کشور ها نیز به اهمیت فضای مجازی پی برده و از یک دهه گذشته تا کنون نقششان در این فضا بیشتر شده است .

رئیس حکومت نظرش را تنها در چند کلمه در صفحه ای درج میکند و عموم مردم خصوصا مردم کشور هدف به صورت مستقیم در جریان رویکردهای کشورهای پیرامون در خصوص کشورشان مطلع می شوند و بعضا در همان فضای مجازی یا فضای حقیقی عکس العمل نشان می دهند. معمولا این نوع دیپلماسی ابتدای یک خط دفاعی است و میتواند دنباله دار باشد. از مزیت های دیگر این نوع دیپلماسی در روابط بین الملل نفوذ ایدئولوژیکی در عمق جامعه است.

بنابر این با این همه محاسن فضای مجازی دولت ها سعی می کنند از این طریق نفوذ فرهنگی و سیاسی خود را در جامعه هدف بیشتر کنند. همسو کردن جامعه ، ایجاد جنبش های مدنی ، بسیج گروههای مختلف و ایجاد وحدت نظر ، از دیگر کارکردهای دیپلماسی مجازی است .

اروپا و آمریکا طی چند سال اخیر سعی کرده اند از طریق دیپلماسی مجازی برای پیشبرد اهداف سیاسی خود بهره ببرند. از موارد دیپلماسی مجازی آمریکا در قبال ایران میتوان به این موارد اشاره کرد؛ تاسیس سفارتخانه مجازی در ایران ، تلاش برای اجرای طرح هایی مانند اینترنت چمدانی به منظور مقابله با فیلترینگ ، همکاری در طراحی نرم افزارهای فیلترشکن ، راه اندازی وب سایت های فارسی زبان و حضور جدی در شبکه های اجتماعی پرطرفدار مانند فیس بوک و… از آنجاییکه دامنه نفوذ دیپلماسی مجازی در میان نهادها و افرادی است که به این ابزار دسترسی دارند و از سواد لازم برخوردار هستند ، تاثیر پذیری آن بیشتر است. دیپلماسی مجازی بر روابط بین الملل تاثیر گذاشته است و دیپلماسی سنتی را مغلوب کرده و دولت ها برای عقب نماندن مجبور هستند از رقبای خود در این فضا عقب نمانند.

حامد رستمی

دانشجوی کارشناسی ارشد روابط بین الملل دانشگاه شهید بهشتی