وعده‌ای که وابسته به کمک دولت است

قانون- گروه اقتصاد

به طور معمول زندگی شغلی هر انسانی به سه دوره تقسیم می‌شود. دوران پیش از اشتغال، دوران اشتغال و در نهایت دوران پس از اشتغال که به آن بازنشستگی می‌گویند. بازنشستگی در واقع در دنیا به عنوان دوران استراحت پس از یک دوره کار طولانی برای هر فردی محسوب می‌شود و طبیعتا در دوران استراحتی که با کهنسالی نیز همراه است، اهمیت وضعیت مالی برای رسیدگی به جسم و روح هر انسانی بیش از پیش نمایان خواهد شد. در جوامع پیشرفته که از رشد فرهنگی بسزایی برخوردارند، هر یک از دوره‌های زندگی جایگاه ویژه خود را دارد اما آیا در کشور ما نیز وضعیت به همین منوال است؟در ایران بیشتر بازنشستگان به دلیل آنکه حقوق بازنشستگی کفاف زندگی آن‌ها را نمی‌دهد به جای استراحت مجبورند به مشاغل متفرقه روی بیاورند و دوران استراحت خود را نیز با کار دوباره سپری کنند. یکی از مشکلاتی که در این خصوص در کشور وجود دارد، موضوع عدم همسانی حقوق بازنشستگان با کارمندان در حال کار است. اوضاع اقتصادی جامعه نیز در چند ماه گذشته به گونه‌ای پیش رفته که به طور معمول افراد بازنشسته توانایی اداره زندگی و معیشت خود را ندارند و این موضوع نیز یکی از بزرگ‌ترین مشکلات این قشر از جامعه محسوب می‌شود. همین امر باعث شده که دولت برای سال آینده تصمیم به همسان‌سازی حقوق عده‌ای از بازنشستگان بگیرد.

همسان سازی حقوق

بر اساس اخبار رسیده، مقرر شده همسان سازی حقوق بازنشستگان در سال 98 برای کسانی که کمتر از 2.5 میلیون تومان دریافتی دارند در اولویت اجرا قرار بگیرد. در این زمینه سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه سال 98 کل کشور گفته است: با تصویب اعضای این کمیسیون همسان سازی حقوق بازنشستگان در سال آینده برای کسانی که کمتر از 2.5 میلیون تومان دریافتی دارند در اولویت اجرا قرار می گیرد. محمد مهدی مفتح در حاشیه جلسه علنی مجلس با تشریح مصوبات کمیسیون تلفیق بیان کرد: این کمیسیون به طور فشرده جلسات خود را ادامه می دهد تا گزارش نهایی خود را تا پایان هفته تقدیم مجلس کند.

مشکلات صندوق‌های بازنشستگی

از جمله اساسی‌ترین مشکلات ساختاری در اقتصاد کشور ما در سال‌های اخیر مشکلات صندوق‌های بازنشستگی لشکری و کشوری است. گفته می‌شود دولت در سال گذشته 40هزار میلیارد تومان به دو صندوق بازنشستگی لشکری و کشوری کمک کرده و در سال جاری نیز این رقم به ۵۳ هزار میلیارد تومان رسیده است. این یعنی کمک دولت به این صندوق‌ها در سال جاری نسبت به سال گذشته بازهم افزایش پیدا کرده است. اگر این روند به همین منوال ادامه پیدا کند در سال‌های آینده باید بیشتر بودجه دولت صرف یاری‌رسانی به صندوق‌های بازنشستگی شود. این در حالی است که مرکز پژوهش‌های مجلس اعلام کرده که بحران در صندوق تامین اجتماعی می‌تواند در آینده زمینه ناآرامی‌های اجتماعی و اقتصادی را ایجاد کند. در خصوص صندوق‌های بازنشستگی دو مشکل اساسی وجود دارد: یکی افزایش مجموع مستمری‌های پرداختی این صندوق‌ها، آن هم در حالی که رقم حق بیمه دریافتی با مجموع مستمری‌ها هماهنگ نیست. مشکل دیگر نیز کاهش سن بازنشستگی و افزایش سنوات مستمری بگیری است. در حال حاضر سن بازنشستگی به حدود ۵۲ سال در ایران رسیده و این در حالی است که این سن در کشورهای دنیا 65 سال تعریف می‌شود. افزون بر تمام این‌ها سرمایه‌گذاری‌هایی که در صندوق‌های تامین اجتماعی انجام شده نیز موفق نبوده و این خود مزید بر علت شده است.

خطر فروپاشی

بر اساس آمار در سال ۸۲ صندوق بازنشستگی کشوری 78 درصد از مستمری بازنشستگان را از محل حق بیمه‌های دریافتی پرداخت می‌کرد، اما این نسبت پس از آن به شدت پایین آمد و در سال ۹۵، به ۲۶ درصد رسید. در سال‌های گذشته بارها پیش آمده که پرداخت حقوق برخی از بازنشستگان به طور مشخص بازنشستگان نیروهای مسلح با مشکل مواجه شده است. این طور که به نظر می‌رسد بزرگ‌ترین مشکل صندوق‌های بازنشستگی در کشور مشکل مدیریتی و نظارت است. در سال‌های اخیر مدیریت درست و قوی بر این صندوق‌ها حاکم نبوده و همین امر باعث شده که روزبه روز بر مشکلات آن‌ها افزوده شود. چنانچه وضعیت این صندوق‌ها به همین ترتیب پیش برود و چاره ای جدی برای مشکلات آن‌ها اندیشیده نشود در آینده‌ای نه چندان دور این بحران‌ها دامن صندوق‌ها را خواهد گرفت و به نوعی دچار فروپاشی خواهند شد.