نقش دستاوردهای سفر همتی به عراق در ترسیم نقشه ارزی کشور

عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی به منظور انجام مذاکرات بانکی در مورخه ۱۶ بهمن ۱۳۹۷ وارد بغداد شد و مورد استقبال رییس بانک مرکزی عراق قرار گرفت. در دو روز گذشته رئیس کل بانک مرکزی با مقامات عالی رتبه سیاسی و اقتصادی عراق دیدار‌های را داشته است. این دیدار‌ها به توافقاتی خوبی بین دو کشور انجامیده است که می‌تواند در شرایط تحریمی به کشور ما کمک‌های شایانی را بکند و دستاورد‌های چشمگیری را برای دو کشور به همراه داشته باشد. این سفر و توافقات انجام شده در آن می‌تواند در ایام پایانی سال جاری و در نقشه تخریب شده ارزی کشور با اهمیت تلقی گردد.


تا حدی که توافقات صورت گرفته مطبوعاتی شده است و با توجه به حجم قابل توجه صادرات ایران به عراق و مکانیزمی که در تسویه مطالبات صادراتی ایران با درخواست بانک مرکزی در نظر گرفته شده است، می‌توان گفت: ابزار قابل توجهی در اختیار بانک مرکزی برای تسویه تجارت خارجی کشور قرار گرفته است. نا گفته پیداست که دستاورد‌های امنیتی کشورمان در عراق، در ایجاد این مکانیزم بسیار موثر بوده است.

شایان ذکر است که با توجه به تاثیر جدی این توافقات، قابل پیش بینی است که آمریکا به صورت جدی به دنبال تخریب توافقات صورت گرفته باشد. اما اعتقاد این است که در صورت اجرایی شدن این توافقات در بستر وسیع بانک‌ها و صرافی‌های عراق این تخریب‌ها تاثیر اساسی نخواهد داشت و می‌توان اذعان نمود که با چنین توافقاتی، بخش موثری از نقشه ارزی کشور بازسازی می‌گردد و از این جهت باید از رئیس کل بانک مرکزی و درک ارزش زمانی این تصمیم، تقدیر کرد.

اشاره به این نکته ضروری به نظر می‌رسد که در شرایط فعلی ارزی کشور به ویژه در سمت عرضه سامانه‌هایی مانند SPV و مباحث مربوط به تصویب لوایح باقیمانده مانده از FATF هر چند که در جای خود فابل بحث است. اما تاثیر آن‌ها در نقشه واقعی ارزی کشور با توجه به مکانیزم تحریم‌هایی که آمریکا در بستر کاتسا اعمال نموده است، بسیار کم ارزیابی می‌گردد و بحث‌های پیرامون این دو موضوع بیشتر سیاسی ارزیابی می‌شود و اعتقاد این است که بدون استحکام لازم در نقشه ارزی کشور هر شرطی از جمله تصویب لوایح FATF در پیوند با اجرایی شدن SPV تاثیر قابل توجهی بر نقشه ارزی کشور بویژه در سمت عرضه نخواهد داشت به علاوه اینکه، با توجه به اجرای اکثر توصیه‌های FATF در کشور میتوان انتظار داشت که در اجلاس بعدی نیز کماکان زمان اجرا برای ایران تمدید خواهد شد و از این جهت بازی با افکار عمومی در کشور هیچ وجهی در جهت منافع ملی کشور ندارد. مهمتر آنکه در شرایط فعلی کشور جدای از بعد سیاسی اجرایی شدن SPV، تاثیر آن بر نقشه واقعی ارزی کشور بسیار ناچیز خواهد بود.

در انتها پیشنهاد می‌گردد همانگونه که سیاستگذار با برداشتن گام اساسی در عراق مسیر واقعی را برای برون رفت از تنگنای تسویه حساب تجارت خارجی برداشته است، این راه را به طور جد و با سرعت عمل بیشتری در سایر نقاط دیگر که قبلاً مکرراً توسط کارشناسان توصیه گردیده است در راستای تکمیل پازل ارزی کشور ادامه دهد. به طور قطع با ترمیم شدن نقشه ارزی کشور قدرت چانه زنی کشور در مواجهه با اروپا و شرایط تحمیلی آن‌ها در موضوع SPV بسیار بهتر خواهد بود.