نگاهی آماری به توان هوایی ترکیه ؛ همسایه جاه طلب شمال غربی کشورمان

کشور ترکیه به عنوان همسایه شمال شرقی ما دارای یک نیروی هوایی قدرتمند و مجهز است که در صورت بروز جنگ می‌تواند ضربات سهمگینی به دشمن وارد کند. در این نوشتار قصد داریم نگاهی کمی به توان هوایی ترکیه داشته باشیم.

کشور ترکیه اولین بار در سال 1911 و هنگام حکومت عثمانی دارای نیروی هوایی شد. عثمانی با خرید هواپیما از فرانسه و آلمان به اولین نیروی هوایی آسیا تبدیل شد و یکی از قدیمی‌ترین نیروهای هوایی در دنیاست. این نیرو با گذشت زمان توسعه یافت و امروزه یکی از قدرتمندترین نیروهای هوایی است که در ناتو نیز عضویت دارد. در این نوشتار قصد داریم صرف نظر از تاریخچه، تنها به بررسی توان هوایی ترکیه در حال حاضر یعنی سال 2019 بپردازیم.

نیروی هوایی ترکیه

هواپیماهای رزمی:

نیروی هوایی ترکیه دارای 49 فروند جنگنده-بمب افکن نسل 3 آمریکایی F-4E فانتوم 2 (Phantom II) است که اولین مجموعه آن‌ها را در سال 1974 دریافت کرد. این هواپیماهای جنگنده در سال 1995 توسط اسرائیل بروزرسانی و بهسازی شدند و F-4E 2020 ترمیناتور (Terminator) نام گرفتند.

پرتعدادترین و ستون فقرات نیروی هوایی ترکیه نیز جنگنده‌های چندمنظوره نسل 4.5 آمریکایی F-16C فایتیتنگ فالکون (Fighting Falcon) از انواع بلاک 30 تا 50 و 50+ است که مجموعا 158 فروند هستند. این جنگنده‌ها مسئول سرنگونی یک میگ-23 سوری و یک سوخوی Su-24 نیروی هوایی روسیه هستند.

صنایع هوافضای این کشور در پروژه جنگنده چندمنظوره پنهانکار و رادارگریز نسل 5 آمریکایی F-35 لایتنینگ 2 (Lightning II) نیز شرکت دارد و قرار است 98 فروند F-35A را در خاک خود مونتاژ کند. البته به دلیل نزدیکی اخیر روسیه و ترکیه و ریسک انتقال اطلاعات این جنگنده به روسیه، از اواخر 2018 تحویل F-35A از سوی آمریکا به ترکیه در هاله از ابهام قرار دارد.

هواپیماهای ماموریت ویژه:

نیروی هوایی ترکیه دارای 4 فروند هواپیمای پیش اخطار و کنترل هوابرد (آواکس) آمریکایی مدل بوئینگ 737 AEW C است که قادر به کشف اهداف رادارگریز و پنهانکار هستند. این آواکس‌ها گرچه رزمی نیستند، اما نقش به سزایی در پشتیبانی از جنگنده‌ها و افزایش توان هوایی ترکیه دارند.

نیروی هوایی این کشور همچنین یک فروند هواپیمای جنگ الکترونیک مدل C160 EW است. ترکیه 20 فروند از این هواپیماها که در اصل ترابری هستند را از آلمان به صورت دست دوم خریداری و یکی از آن‌ها را به هواپیمای جنگ الکترونیک تبدیل کرد.

ناوگان هواپیماهای گشت دریایی نیروی هوایی این کشور نیز تنها محدود به یک فروند هواپیمای اسپانیایی CN235 است.

این کشور یک هواپیمای شناسایی نیز دارد که نمونه شناسایی CN235 است.

هواپیماهای سوخت رسان:

هواپماهای سوخت رسان نیز نقش بسیار مهمی در پشتیبانی از جنگنده و حفظ توان هوایی ترکیه دارند. ناوگان سوخت رسان ترکیه دارای 7 فروند هواپیمای سوخت رسانی آمریکایی KC-135R استراتوتانکر (Stratotanker) است .

هواپیماهای ترابری:

ترکیه در زمینه ترابری نظامی وضع خوبی دارد. گل سرسبد ناوگان ترابری این کشور 7 فروند هواپیمای ترابری راهبردی/تاکتیکی اروپایی A400M اطلس (Atlas) ساخت ایرباس است که قدرتمندترین و دوربردترین هواگردهای ترابری ترکیه هستند. نیرویی هوایی این کشور 3 فروند اطلس دیگر نیز سفارش داده است.

ترکیه 16 فروند هواپیمای ترابری تاکتیکی آمریکایی C-130B/E هرکولس (Hercules) نیز دارد.

از 20 فروند C160 که از آلمان دریافت کرد نیز 14 فروند همچنین در نقش ترابری نظامی فعال هستند. 5 فروند نیز بازنشسته شده‌اند.

نمونه ترابری CN235 نیز پر شمارترین هواپیمای ترابری این کشور بوده و تعدادشان 41 فروند است.

هلیکوپترهای رزمی:

نیروی هوایی ترکیه 21 فروند هلیکوپتر چندمنظوره متوسط فرانسوی H215M دارد که ماموریت‌های مختلفی اعم از ترابری متوسط، جستجو و نجات و… انجام می‌دهند و امکان مسلح شدن و پشتیبانی از نیروهای زمینی را نیز دارند.

این کشور همچنین قرار است 6 فروند هلیکوپتر S-70 را با نام T-70 تحت لیسانس کمپانی هوافضای آمریکایی سیکورسکی (Sikorsky) تولید کند. موتور و تجهیزات الکترونیکی هلیکوپتر نیز توسط کمپانی‌های ترکیه‌ای و البته تحت لیسانس سازندگان آمریکایی تولید خواهند شد. این هلیکوپتر چندمنظوره بوده و ماموریت‌های جستجو و نجات رزمی را انجام خواهند داد.

نیروی هوایی ترکیه همچنین 59 فروند هلیکوپتر چندمنظوره آمریکایی بل UH-1H ایروکوای (Iroquois) دارد. UH-1 پس از میل Mi-8 روسی دومین هلیکوپتر پرتیراژ در دنیا محسوب می‌شود و مدل UH-1H نیز پر تیراژترین نمونه ساخته شده از آن است. این هلیکوپتر هر نوع مامویتی انجام می‌دهد.

هواپیماها و هلیکوپترهای آموزشی:

نمونه آموزشی F-16C/D پر شمارترین هواپیمای آموزشی ترک‌هاست که در تربیت خلبانان جنگنده و افزایش توان هوایی ترکیه نقش بسزایی دارد.

این کشور همچنین دو فروند F-35A آموزشی دارد که البته در آمریکا هستند و وارد خاک ترکیه نشده‌اند.

این کشور هواپیمای آموزشی بومی نیز ساخته که هورکوش نام دارد و قرار است 15 فروند نمونه B آن را از صنایع هوافضای ترکیه موسوم به TAI تحویل بگیرد. این هواپیماها موتور توربوپراپ دارند که مشتقی از موتور جت است. ترکیه این هواپیماها را با کمک اروپایی‌ها ساخته است.

نیروی هوایی ترکیه 40 فروند هواپیمای آموزشی KT-1T ساخت کره جنوبی نیز دارد و 15 فروند دیگر نیز سفارش داده است. این هواپیماها نیز موتوری مشابه هورکوش‌ها دارند.

نیروی هوایی ترکیه قرار است 52 فروند هواپیمای آموزشی سوپر مشاق از پاکستان دریافت کند. این هواپیماها موتور توربوپراپ دارند.

این کشور همچنین 24 فروند هواپیمای جت آموزشی NF-5A/B فریدوم فایتر (Freedom Fighter) دارد که به صورت دست دوم از هلند خریداری شدند.

35 فروند هواپیمای آموزشی SF-260 ساخت ایتالیا نیز بخشی دیگر از ناوگان آموزشی نیروی هوایی ترکیه هستند که به موتور توربوپراپ مجهزند.

این کشور 68 فروند هواپیمای جت آموزشی پیشرفته آمریکایی T-38 تالون (Talon) ساخت آمریکا نیز دارد.

ارتش ترکیه (نیروی زمینی)

هواپیمای رزمی:

ارتش ترکیه برای تشکیل ناوگان رزمی هوایی خود 12 فروند هوایمای هورکوش نمونه C سفارش داده است. نمونه رزمی این هواپیما می‌تواند راکت، بمب‌های هدایتی، غلاف تیربار سنگین 12.7 میلی‌متری و توپ 20 میلی‌متری و همچنین موشک‌های هوا به سطح و ضد تانک میزراک-یو ساخت ترکیه را با خود حمل کند. البته ناگفته نماند این هواپیماها تاثیر چندانی در افزایش توان هوایی ترکیه ندارند و نقش اصلی بر گردن جنگنده‌های نیروی هوایی است.

هواپیماهای ماموریت ویژه:

ارتش ترکیه 5 فروند هواپیمای آمریکایی سوپر کینگ ایر 350 (Super King Air 350) دارد که نقش شناسایی دارند.

هواپیماهای ترابری:

ارتش ترکیه ناوگان ترابری کوچکی دارد. نیروی زمینی این کشور 3 فروند هواپیمای ترابری سبک سسنا 421 دارد که برای حمل نفر کاربرد داشته و می‌توانند 6 مسافر حما کنند.

در کنار 3 فروند سسنا 421، ارتش ترکیه 4 فروند هواپیمای آمریکایی سوپر کینگ ایر 200 (Super King Air 200) نیز دارد که دارای نقش و ظرفیتی مشابه سسناها هستند.

هلیکوپترهای رزمی:

و اما به بخش هلیکوپترهای رزمی می‌رسیم. درباره این مورد می‌توان گفت تقریبا تمام توان هوایی ترکیه برعهده هلیکوپترهای ارتش است. پرشمارترین هلیکوپترهای تهاجمی این کشور شامل خانواده هلیکوپترهای تهاجمی آمریکایی AH-1 کبرا (Cobra) در سه مدل AH-1P/S (مدل تک موتور) و مدل‌های دو موتور AH-1W سوپر کبرا است.

این قوا همچنین 54 فروند هلیکوپتر چندمنظوره آمریکایی بل 205 دارد که مشابه UH-1 است.

ارتش ترکیه برای ترابری سنگین دارای 7 فروند هلیکوپتر آمریکایی CH-47F شینوک (Chinook) است 4 فروند دیگر نیز در آینده دریافت می‌کند.

نیروی زمینی ارتش ترکیه نیز همچون نیروی هوایی از کاربران H215M است و 27 فروند از آن‌ها را دارد.

ناوگان هلیکوپترهای شناسایی و دیده بانی ارتش ترکیه نیز به سه فروند هلیکوپتر آمریکایی OH-58 کیووا (Kiowa) محدود است.

ارتش این کشور 56 فروند S/T-70 دارد و قرار است 31 فروند دیگر دریافت کند.

ارتش همچنین صاحب 86 فروند UH-1H است.

و اما ترکیه دارای هلیکوپتر تهاجمی بومی خود نیز است. این هلیکوپتر که T129 نام دارد، بر اساس هلیکوپتر تهاجمی ایتالیایی A129 مانگوستا (Mangusta) ساخته شده و مهمات ساخت خود ترکیه را با خود حمل می‌کند.

هلیکوپترهای آموزشی:

ارتش ترکیه برای آموزش خلبان هلیکوپترهای خود دارای 33 فروند هلیکوپتر چندمنظوره آمریکایی بل 206 است.

نیروی دریایی ترکیه

هواپیمای گشت دریایی:

نیروی دریایی ترکیه برای انجام گشت دریایی دارای 6 فروند نمونه گشت دریایی از هواپیمای CN235 است.

هواپیمای ترابری:

وظیفه ترابری هوایی در نیروی دریایی ترکیه بر عهده دو فروند هواپیمای ایتالیایی – فرانسوی ATR 72 است.

هلیکوپترهای رزمی:

نیروی دریایی ترکیه دارای 13 فروند هلیکوپتر چندمنظوره متوسط آمریکایی بل 212 است.

نیروی دریایی این کشور همچنین 24 فروند هلیکوپتر چندمنظوره آمریکایی S-70 دارد.