ویتامین B3 ، خواص و علائم کمبود ویتامین b3 و مواد غذایی حاوی این ویتامین

کمبود ویتامین B3 منجر به بیماری های مختلفی می شود که بدترین علائم کمبود ویتامین B3 پلاگرا Pellagra نام دارد. بیماری که پوست را می ترکاند و حتی باعث جنون فرد می شود. ویتامین B3 که نیاسین هم نامیده می شود، نقش اساسی در سلامتی پوست، دستگاه گوارش و سلامت مغز دارد. این ویتامین به عملکرد بیش از ۲۰۰ آنزیم در بدن کمک می کند. این ویتامین از دو ترکیب شیمیایی به نام های نیکوتینیک اسید Nicotinic Acid و نیکوتینامید Nicotinamide تشکیل شده که در بدن با شکستن این دو ماده باعث ایجاد دو ترکیب شیمیایی NAD و NSDP می شود. این دو ترکیب باعث عملکرد سالم سوخت و ساز سلولی یا همان متابولیسم است. امروز در نت نوشت چند نشانه کمبود ویتامین B3 و میزان اندازه مورد نیاز این ویتامین، مواد غذایی حاوی این ویتامین ، علائم کمبود، و بیماری های ناشی از کمبود آن را بررسی خواهیم کرد.

بدن نمی تواند ویتامین B3 بسازد. انواع گوشت و سویا از مواد غذایی حاوی ویتامین ب۳ هستند. بیشتر افرادی که از کمبود ویتامین B3 رنج می برند باید آن را به صورت مکمل مصرف کنند.

بیشتر بخوانید: اسید فولیک : غذاهای حاوی اسید فولیک و منابع طبیعی ویتامین B9 برای دوران بارداری

مواد غذایی حاوی ویتامین B3 :

غذاهای زیر منبع خوبی برای دریافت نیاسین در طی روز است که می توانید هر روز یکی از آن ها را در برنامه غذایی خود بگنجانید:

قارچ : روزانه نصف فنجان سیب زمینی پخته : ۳ یا ۴ سیب زمینی متوسط غلات سبوسدار : ۳۰ گرم نان گندم تست شده : یک تکه جو پرک شده پخته : سه چهارم فنجان جگر به صورت کامل پخته شده : ۱۰۰ گرم ماهی تن کنسروی یا پخته شده : ۱۰۰ گرم شیر سویا : یک لیوان تخمه کدو : ۱۰۰ گرم لوبیا چشم بلبلی : سه چهارم فنجان

در صورتی که ویتامین B3 به بدن نرسد؛ بدن با تبدیل آمینو اسیدی به نام تریپتوفان Tryptophan به نیاسین سعی می کند کمبود آن را جبران کند. گوشت بوقلمون و تخم مرغ از مواد غذایی حاوی ویتامین b3 و منبع خوبی برای تامین این آمینو اسید است. به همین دلیل سعی کنید علاوه بر مواد فوق این دو ماده را هم گه گاه در برنامه غذایی تان گذاشته و میل کنید تا از کمبود ویتامین B3 جلوگیری کنید.

بیشتر بخوانید: مواد غذایی دارای ویتامین b17 چه هستند؟ ویتامین B17 و فواید آن

علائم کمبود ویتامین b3 :

یک نشانه کمبود ویتامین B3 این است که کمبود شدید این ویتامین باعث یک نوع بیماری پوستی به نام پلاگرا، مشکلات گوارشی، مشکلات در سیستم اعصاب، ایجاد موکوس یا ترشحات در چشم و بینی می شود. شدیدترین نوع بیماری کمبود نیاسین بیماری پلاگرا است که دارای علائم زیر است:

ضایعات پوستی قرینه ای در بدن مثل هر دو بازو. وقتی پوست در معرض آفتاب قرار گیرد این عارضه ها به راحتی دیده می شود. لک های پروانه روی صورت و لک های گردن بند مانند دور گردن بخصوص بعد از قرار گرفتن در آفتاب درد، تاول، تورم و تحریک و سوزش های پوستی در دهان، بینی، واژن و مجاری ادرار. در افرادی که کمبود ویتامین بدتر است این مشکلات زیر زبان یا روی لب ها هم مشاهده می شود. درد و سوزش در گلو، سینه و معده. مشکلات گوارشی مثل استفراغ، اسهال، سوزش، تهوع و یبوست. در موارد شدیدتر حتی اسهال خونی هم در فرد دیده می شود. مشکلات روحی مثل تغییر شخصیت، گیجی، ضعف حافظه، عدم تمرکز، افسردگی، اضطراب، پارانویا (سوء ظن شدید) که خیلی وقت ها نه به عنوان کمبود ویتامین بلکه به مثابه مشکلات روحی تحت درمان قرار می گیرد. قرمزی پوست سردرد مشکلات گوارشی که با دارو درمان نمی شود گردش ضعیف خون

بیشتر بخوانید: آیا ویتامین B17 واقعا سرطان را درمان می‌کند؟ آیا ویتامین b17 ضد سرطان است؟

علت های کمبود ویتامین b3 :

یکی از علت های کمبود ویتامین عدم دسترسی و یا نخوردن مواد غذایی حاوی ویتامین b3 است. در بعضی از کشورها که ذرت و فراورده های آن زیاد است بیشتر مردم نیاز روزانه شان به نیاسین را از طریق ذرت جذب می کنند. در موارد خاص مثل اعتیاد به الکل، بیماری های کبدی یا در شرایطی که بدن قادر به جذب این ویتامین نیست شخص دچار کمبود شدید ویتامین B3 می شود که حتما پزشک باید شخص را تحت درمان قرار دهد.

میزان مصرف مورد نیاز روزانه ویتامین B3 :

با توجه به سن، جنس، فعالیت های بدنی و سابقه ژنتیکی میزان مصرف ویتامین فرق می کند. میزان مصرف زیر راهنمای خوبی برای جلوگیری از کمبود این ویتامین است:

نوزادان ۱ تا ۶ ماهه : ۲ واحد کودان ۷ تا ۱۲ ماهه : ۴ واحد کودکان ۱ تا ۳ ساله : ۶ واحد کودکان ۴ تا ۸ ساله : ۸ واحد کودکان ۹ تا ۱۳ ساله : ۱۲ واحد نوجوانان ۱۴ تا ۱۸ ساله : ۱۶ واحد برای پسران و ۱۴ واحد برای دختران بزرگسالان بالای ۱۹ سال : ۱۶ واحد برای مردان و ۱۴ واحد برای زنان زنان باردار : ۱۸ واحد زنان در ایام شیردهی : ۱۷ واحد

توجه : واحدها بر اساس NE یا Niacin Equivalent یعنی میزان مورد نیاز نیاسین روزانه است. یک واحد NE برابر با ۶۰ میلی گرم می باشد. از آن جا که این ویتامین هم مثل همه ویتامین ها و مواد معدنی باید به اندازه مصرف شود، مصرف کمتر یا بیشتر از مورد نیاز روزانه بدن باعث تغییر در رشد سلول ها شده و شخص را در معرض خطر ابتلا به سرطان قرار می دهد.

بیشتر بخوانید: خواص ویتامین B12 برای بدن چیست و چرا باید این ویتامین را مصرف کنیم؟

کمبود ویتامین B3 علت سقط جنین و نقص های مادرزادی :

خانواده های بسیاری هستند که از مشکل نقص های مادرزادی و یا سقط های مکرر جنین رنج می برند. ممکن است که درمان‌های مختلف و بسیاری را پشت سر گذاشته باشند ولی همچنان این مشکلات گریبان گیرشان باشد. دانشمندان موسسه تحقیقات قلب ویکتور چانگ در سیدنی به تازگی به خاصیت عجیب یکی از ویتامین ها پی برده اند. ویتامینی که تا حد قابل توجهی سقط جنین و همچنین نقایص مادرزادی را برطرف خواهد کرد.

زنانی که به طور قابل ملاحظه ای سقط جنین و نقایص زایمانی داشته اند با استفاده از مکمل های ویتامین B3 در طول دوران بارداری خود می توانند از جهش ژنتیکی که سبب نقایص مادرزادی و سقط است جلوگیری کنند و با گذراندن یک بارداری آرام و بی خطر فرزندانی سالم به دنیا بیاورند. این ویتامین که می تواند یک مراقبت کننده بسیار قوی برای زنان باردار به شمار رود در طول دوران بارداری از جنین و مشکلات ژنتیکی مادر که به جنین منتقل می شود پیشگیری کرده و مانع از تولد نوزادان ناقص و یا مشکل دار می شود.

رابطه ژن و ویتامین B3 :

خانواده هایی که سقط جنین و یا نقص زایمان داشته اند تحت آزمایش محققین دچار جهش ژنتیکی هستند. این جهش ژن در تولید مولکولی شناخته شده به نام نیکوتین آمید (adenine dinucleotide) تحت تاثیر قرار گرفت. آنزیم NAD که در تمام سلول های زنده یافت می شود برای تولید انرژی و همچنین تعمیر DNA و ارتباطات سلولی لازم و ضروری است. به کمک موشهای آزمایشگاهی آزمایشاتی را محققان انجام دادند. آن‌ها دو زن مرتبط با سقط جنین و نقص مادر زادی را از بدن موش برداشتند تا متوجه شوند که نقص زایمان موش از تولید آنزیم NAD بالاتر است یا پایین تر ؟!

در ابتدای امر نتیجه فوری عایدشان نشد چرا که موش همچنان بعد از برداشت ژن های نام برده آنزیم NAD تولید می کرد. بعد از مدتی متوجه شدند که مواد غذایی که موشها از آن تغذیه می کردند سرشار از ویتامین B3 بود. این ویتامین بود که به موشها کمک می کرد. هنگامی که ویتامین B3 از رژیم غذایی موش ها حذف شد بسیاری از آنها قبل از تولد جان خود را از دست دادند. موش هایی که زنده مانده بودند نیز به نقص هایی جدی مبتلا گشتند. طبق این آزمایشات افزایش ویتامین B3 می تواند تولید NAD را افزایش دهد و تولید مثلی بی عیب داشته باشند. این امر به طور کلی کمک می کند تا آمار زیادی از زایمان ها را بدون نقص مادرزادی و سقط داشته باشیم.

تاثیرات جانبی مکمل های دارویی حاوی ویتامین B3 :

کاهش فشار خون بدتر شدن بیماری های کبدی نامنظم شدن ضربان قلب مشکلات در مجاری ادرار بروز نقرس

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

از آن جا که نشانه کمبود ویتامین b3 به دو صورت اولیه و ثانویه بروز می کند در کمبود اولیه با خوردن غذاهایی که در این مقاله ذکر شد می توانید به راحتی از کمبود این ویتامین جلوگیری کنید. در صورتی که نشانه کمبود ویتامین b3 شدید است مثل بیماری های شدید پوستی، مشکلات گوارشی که درمان نمی شود، تغییرات شدید روحی و اسهال حتما به پزشک مراجعه نمایید تا با توجه به بررسی وضعیت کلی سلامتی شما میزان دقیق مورد نیاز را برایتان تعیین کند. بیشتر پزشکان مکمل های ویتامین B که حاوی نیکوتینامید است برای رفع کمبود این ویتامین در بدن تجویز می کنند. این ماده دارای عوارض جانبی کمتر مثل خارش یا سوزش پوست در بیشتر افراد است.

بهترین میزان دریافت نیاسین بین ۲۵۰ تا ۵۰۰ میلیگرم روزانه است که با توجه به جنس، سن، وضعیت سلامتی و میزان فعالیت باید توسط پزشک تعیین شود. از آنجا که کمبود این ویتامین به علت نوع تغذیه یا بیماری خاصی به وجود می آید، معمولا با کمبود ویتامین های دیگر همراه است. در چنین مواردی تغییر سبک زندگی، رژیم غذایی و استفاده از مکمل ها ضروری است.

بیشتر بخوانید: خواص ویتامین B12 برای بدن چیست و چرا باید این ویتامین را مصرف کنیم؟