پیشاب چیست؟

منبع خبر / سلامت مادر و نوزاد / 17-01-1398

در مردان آلت تناسلی به گونه‌ای قرار گرفته است که تنها یک لوله هم وظیفه خروج ادرار را بر عهده داشته و هم در هنگام انزال، منی از آن خارج گردد...

در مردان آلت تناسلی به گونه‌ای قرار گرفته است که تنها یک لوله هم وظیفه خروج ادرار را بر عهده داشته و هم در هنگام انزال، منی از آن خارج گردد. همانطور که می‌دانیم ادرار از ترکیبی اسیدی تشکیل می‌شود و به شدت در تقابل با اسپرم داخل منی خواهد بود.

برای جلوگیری از از بین رفتن اسپرم‌ها در داخل منی توسط ادرار، در سراسر آلت تناسلی غددی وجود دارند که هنگام تحریک جنسی ماده بی رنگ قلیایی تولید می‌کنند. این مایع قبل از انزال همان پیشاب است که برخی از متخصصین ترشح آن را برای لیز کردن واژن در زنان نیز می‌دانند. مایع پیشاب در اصل وظیفه پاکسازی آلت تناسلی از ادرار (کم کردن خاصیت اسیدی ادرار) را داشته تا اسپرم درون مایع منی زنده و احتمال بارداری افزایش یابد.

بسیاری از زوجین در هنگام رابطه زناشویی این نگرانی را دارند که مبادا پیشاب باعث باروری آنها شود. مطالعه این مطلب به افزایش آگاهی این گروه کمک می کند.

آیا پیشاب اسپرم دارد؟

متخصصین در آزمایشاتی که بر روی مایع پیشاب انجام داده‌اند به این نتیجه رسیده‌اند که درون این ماده شفاف به ندرت اسپرم وجود دارد. ولی این بدان معنا نیست که هرگز اسپرمی درون آن وجود نداشته باشد. توجه داشته باشید در حالتی خاص اسپرم می‌تواند وارد پیشاب شده و احتمال بارداری را افزایش دهد.

احتمال بارداری با پیشاب چقدر است؟

برای احتمال بارداری با پیشاب می‌توان به دو مورد زیر اشاره کرد:

در تحریک جنسی اولیه یا اولین انزال، مایع پیشاب قبل از مایع منی خارج شده و تمامی مجاری ادرار را پاک سازی و آماده خروج منی خواهد کرد. پس از خروج منی، احتمال اینکه درون آلت تناسلی مردانه مقادیری اسپرم وجود داشته باشد اقزایش می‌یابد. اگر فرد پس از خروج مایع منی مجدداً به تحریک جنسی خود بپردازد این احتمال وجود دارد که در مایع پیشاب ثانویه مقداری از اسپرم منی در انزال قبلی موجود باشد و بنابراین احتمال بارداری را افزایش می‌دهد.

اما گاهی اوقات ممکن است قبل از انزال حقیقی، مایع منی از آلت تناسلی خارج شده و با این مایع مخلوط شود. پس می‌توان گفت در موارد نادر مایع قبل از انزال حاوی اسپرم است ولی برای بررسی هر چه بهتر و دقیق‌تر نیازمند ابزاری به مانند میکروسکوپ برای تأیید وجود اسپرم در پیشاب است.

اگر انزال به هر طریقی (مانند خود ارضایی یا تحریک توسط شریک جنسی) صورت گرفته باشد و فرد پس از آن ادرار نکرده باشد در تحریک دوم احتمال این که مایع پیشاب حاوی اسپرم باشد وجود دارد. احتمال بارداری زمانی که پیشاب با دهانه واژن تماس داشته و به درون آن راه یابد افزایش می‌یابد.

حامله شدن چگونه انجام می‌گیرد؟

در هنگام آمیزش جنسی حدود سیصد و پنجاه میلیون اسپرم که در مایع منی مرد وجود دارد رها می‌شود. همانطور که مشخص است در صورت وجود اسپرم در پیشاب این عدد به مراتب کمتر خواهد بود و پایین بودن این عدد احتمال بارداری به شدت کاهش می‌یابد ولی غیر ممکن نیست.

برای شروع فرآیند حاملگی این اسپرم‌ها می‌بایست به عمق دستگاه تناسلی زن برود. اسپرم‌ها از مسیر دهانه رحم به طرف رحم و از آنجا به طرف لوله‌های شیپوری می‌روند. در این حرکت بیشتر آن‌ها از بین می‌روند و فقط 2000 تا 3000 عدد آن‌ها پس از داخل شدن در رحم به لوله‌های شیپوری می‌رسند.

بدن زنان در حدود روز 14 قاعدگی یک تخمک آزاد شده داشته که از مسیر لوله شیپوری به سمت رحم می‌رود. اگر تخم‌گذاری در همان زمانی انجام گیرد که اسپرم‌ها در دستگاه تناسلی زن‌ رها شده است و تخمک در لوله شیپوری آماده باشد، اسپرم مرد با تخمک زن تماس پیدا می‌کند و بدین صورت است که سر اسپرم به تخمک نفوذ می‌کند و هسته با آن یکی می‌شود و دم اسپرم از سر آن جدا می‌گردد. اگر در آن زمان، تخمک وجود نداشته باشد، اسپرم‌ها ممکن است در حدود 72 ساعت به انتظار ورود تخمک زنده بمانند.

در حالت کلی اگر پیشاب بعد از انزال اولیه وارد دهانه واژن شده و زن در دوره تخمک گذاری باشد احتمال بارداری با پیشاب نیز وجود خواهد داشت. زوجین می‌توانند با پیشگیری،‌ احتمال بارداری از این طریق را تقریباً به صفر برسانند.

مهم‌ترین مطالب در این‌باره:

پیشاب پیش از آزاد شدن مایع منی ترشح می شود و نقش روان کننده و تنظیم کننده میزان اسید موجود در مجاری ادراری را دارد چرا که مجاری ادراری و لوله انتقال اسپرم در مردان یکی است.

اینکه آیا در پیشاب اسپرم وجود دارد یا خیر و اینکه اگر وجود داشته باشد این اسپرم می تواند منجر به بارداری شود، هنوز پرسش بسیاری از پژوهش هاست و نتایج این پژوهش ها همواره یکی نیست، اما پاسخ خلاصه به این پرسش بله است؛ پیشاب حاوی اسپرم است اما نه در همه افراد.

آیا در پیشاب، اسپرم وجود دارد؟

در بهار ۲۰۱۹ تنها ۵ پژوهش در مورد وجود اسپرم در پیشاب انجام شد که در دو پژوهش هیچ یک از شرکت کننده ها در پیشاب خود اسپرم نداشتند اما در پژوهشی دیگر حدود ۱۶ الی ۴۱ درصد شرکت کنندگان در پیشاب خود اسپرم داشتند.

در این پژوهش ها تعداد اسپرم ها کم بود و تمامی آنها قابلیت بارور کردن تخمک را نداشتند اما باز هم احتمال بارداری وجود داشت.

چندین دلیل وجود دارد که نتایج پژوهش ها یکسان نمی شوند. در یکی از پژوهش‌ها پژوهشگر پی برد افرادی که در پیشاب خود اسپرم داشتند، همواره در پیشابشان اسپرم وجود داشته است. در حالی که افرادی که در پژوهش در پیشابشان اسپرم وجود نداشت، هیچگاه در پیشاب خود اسپرم نداشته اند.

با توجه به محدود بودن تعداد شرکت کننده ها در تمام پژوهش ها - تعداد کمتر از ۴۵ نفر - امکان دارد که برخی از این پژوهش ها به صورت اتفاقی افرادی را از قلم انداخته باشند که در پیشاب خود اسپرم دارند.

همچنین روش های پژوهشی و ابزارهای آزمایشگاهی که مورد استفاده قرار گرفته بودند، متفاوت بودند بنابراین ممکن است در برخی موارد اسپرم از بین رفته باشد و نتوانسته باشند آنها را بررسی کنند.

بسیاری معتقدند که اسپرم موجود در پیشاب "باقی مانده" مایع منی از دفعه قبلی است که فرد ارضا شده است و اگر پیش از رابطه جنسی دفع ادرار داشته باشد، دیگر اسپرم در پیشاب نخواهد بود. اما چنین ادعایی درست نیست.

در پژوهشی که ۴۱ درصد شرکت کنندگان در پیشاب خود اسپرم داشتند، تمامی شرکت کنندگان پیش از نمونه گیری از پیشاب، دفع ادرار داشته بودند.

این بدین معنی است که یا اسپرم موجود در پیشابشان جدید بوده است، و یا ادرار نمیتواند مجاری اداراری را از اسپرم های پیشین کاملاً پاک کند.

آیا نبود اسپرم در پیشاب، بارداری را غیر ممکن می کند؟

روش طبیعی پیشگیری از بارداری بسیار رایج است چرا که بدون هزینه و بدون نیاز به آمادگی پیشین است (برای مثال به نسخه پزشک یا مراجعه به داروخانه نیاز نخواهید داشت)، اما میزان استفاده از آن با توجه به سن، فرهنگ و کشور متفاوت است و از دیگر روش های پیشگیری، شناخته شده تر نیست.

در دنیا، از هر ۱۰ خانم، ۶ نفر آنها حداقل یکبار از این روش استفاده می کنند؛ اما تعداد خانم هایی که حداقل یکبار از کاندوم استفاده می کنند، ۹ نفر از هر ۱۰ نفر است.

در کشورهای مختلف اروپایی از هر ۱۰۰ نفر، ۱ الی ۳۳ نفر روش طبیعی پیشگیری از بارداری را به تنهایی (بدون استفاده از دیگر روشها) به کار می گیرند. در حالی که دستگاه های آی یو دی از هر ۱۰۰ نفر، ۹ الی ۲۴ نفر مصرف کننده دارند.

هم چنین بسیاری از افراد روش طبیعی پیشگیری را در کنار دیگر روشها مانند کاندوم، اسپرم کش، عدم انجام سکس در دوره هایی خاص (عدم برقراری رابطه جنسی در برخی دوره های خاص) به کار می گیرند.

روش طبیعی پیشگیری از بارداری برای برخی افراد روش بسیار مؤثری است

- افرادی که از بدن و زمان ارضا شدن خود آگاهی دارند.

- افرادی که به اندازه کافی روی بدن خود کنترل دارند که بتوانند در هنگام نیاز رابطه را قطع کنند.

- افرادی که برای انجام این روش به اندازه کافی به یکدیگر اعتماد دارند و اگر اشتباهی رخ دهد به یکدیگر اطلاع می دهند.

- و افرادی که در پیشاب خود اسپرم ندارند.

- اگرچه سه مورد نخست مواردی هستند که فرد می تواند روی آنها کار کند اما بدون انجام آزمایش هیچگاه نمیتوان گفت که آیا فرد در پیشاب خود اسپرم دارد یا خیر و در نتیجه آیا برای روابط زناشویی وی امکان بارداری با پیشاب وجود دارد یا خیر.

البته بارداری تنها چیزی نیست که فرد در رابطه جنسی باید نگرانش باشد. حتی اگر در پیشاب اسپرم وجود نداشته باشد، اما بیماری ایدز و احتمالاً دیگر بیماری های مقاربتی از طریق پیشاب منتقل می شوند.

نتیجه گیری

اگر قصد دارید از روش طبیعی پیشگیری از بارداری استفاده کنید، بهتر است میزان نگرانی خود درمورد احتمال بارداری با پیشاب را بسنجید و پیش از رابطه آزمایش های مربوط به بیماریهای جنسی را انجام دهید.

اگر جواب آزمایش نشان دهنده عدم ابتلای شما و شریک جنسیتان به این بیماری ها بود، و درمورد احتمال بارداری با پیشاب نگران نیستید، روش طبیعی پیشگیری از بارداری می تواند انتخاب خوبی برایتان باشد.

برای احتیاط بیشتر می توانید قرص اورژانسی پیشگیری از بارداری را تهیه کنید و همواره در خانه نگه دارید تا اگر رابطه جنسی را سر موقع قطع نکردید، بتوانید از بارداری پیشگیری کنید.

اگر شما و شریک جنسیتان به هیچ وجه قصد ندارید اکنون بچه دار شوید، و درمورد سلامت جنسی خود اطلاعات درستی ندارید، روش طبیعی پیشگیری از بارداری گزینه مناسبی برایتان نخواهد بود.

فرقی ندارد که از چه روشی برای پیشگیری از بارداری یا پیشگیری از بیماری های مقاربتی استفاده می کنید، همواره می توانید از راهنماهای رابطه جنسی، علائم بارداری و علائم بیماریهای مقاربتی استفاده کنید.

مایع منی چیست؟

منی، مایعی سفید یا خاکستری رنگ است که از انسداد مجرای ادرار مرد خارج می‌شود. حجم بیشتر مایع منی را اسپرم تشکیل می‌دهد.

علاوه بر اسپرم، مواد دیگری از جمله آب، فروکتوز، منیزیم، اسید سیتریک، ویتامین B۱۲، ویتامین C، نیتروژن، فسفر و سدیم در مایع منی یافت می‌شود. وظیفه مایع منی انتقال اسپرم به دستگاه تولید مثل زنانه است.

تفاوت پیشاب و مایع منی

پیشاب و مایع منی یکی نیستند و تفاوت‌هایی با هم دارند. از جمله مهم‌ترین این تفاوت‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱. تفاوت ظاهری

مهم‌ترین تفاوت پیشاب و مایع منی در رنگ آن‌هاست. مایع منی سفید، خاکستری و گاهی اوقات زرد است؛ در حالی که پیشاب بی رنگ دیده می‌شود. مایع منی غلیظ اما پیشاب رقیق است.

از دیگر تفاوت‌های پیشاب و مایع منی می‌توان به مقدار آن‌ها اشاره کرد. مقدار و لزج بودن پیشاب در مقایسه با مایع منی کمتر است.

۲. تفاوت در نحوه بیرون آمدن

در پیشاب یا اسپرم وجود ندارد یا تعداد آن بسیار کم است؛ اما در هر ۲ تا ۶ سی‌سی از آب منی که به اندازه یک قاشق چای‌خوری است، حدود ۵۰۰ میلیون اسپرم وجود دارد.

پیشاب نسبت به مایع منی قلیایی‌تر است و حاوی فروکتوز کمتری است.

پیشاب زودتر از مایع منی خارج می‌شود.

خروج پیشاب معمولا قابل کنترل نیست؛ اما می‌توان خروج منی را کنترل کرد.

کدامیک باعث بارداری می‌شود؛ پیشاب یا مایع منی؟

پیشاب برای پاک‌سازی مجاری ادرار و آماده کردن این مجاری برای خروج منی، پیش از منی خارج می‌شود. بعد از اینکه منی خارج شد، احتمال دارد درون آلت تناسلی مردانه مقداری اسپرم باقی مانده باشد.

در موضوع احتمال بارداری با پیشاب این نکته لازم به ذکر است: اگر بعد از اینکه منی خارج شد، فرد به رابطه جنسی ادامه دهد ممکن است اسپرم ناشی از انزال قبلی در میزراه باقی مانده باشد و با پیشاب ثانویه مخلوط شود. در چنین حالتی ممکن است پیشاب موجب بارداری شود.

انواع آب خارج شده از مردان

از آلت تناسلی مردان ۵ نوع آب خارج می‌شود. از میان این ۵ نوع آب، تنها مایع منی دارای اسپرم است. بقیه این مایعات اسپرم ندارند. این مایعات عبارت‌اند از:

ادرار (بول)

منی (Semen): آبی است که در اوج شهوت خارج می‌شود. بعد از خروج مایع منی، بدن سست می‌شود و فرد به اوج لذت می‌رسد.

مذی: آبی که هنگام معاشقه یا تحریکات جنسی اولیه خارج می‌شود. این آب همان مایع پیشاب است.

وذی: آبی که بعد از خروج منی خارج می‌شود.

ودی: آبی سفید رنگ که بعد از ادرار خارج می‌شود.

تعداد اسپرم برای بارداری

برای لقاح تخمک تنها به یک اسپرم نیاز است؛ اما برای اینکه یک اسپرم وارد تخمک شود و لقاح انجام شود، چند میلیون اسپرم می‌میرد. در مایع منی هر مرد، تقریبا ۵۰۰ میلیون اسپرم وجود دارد.

افرادی که تعداد اسپرم‌هایشان کمتر از ۲۰ میلیون است، در باروری با مشکل مواجه می‌شوند؛ بنابراین حداقل تعداد اسپرم لازم برای باردار شدن ۲۰ میلیون خواهد بود. حجم مایع منی مرد به طور نرمال باید بین ۲ تا ۵ سی‌سی باشد.

نتیجه‌گیری

بر اساس آنچه در این مقاله توضیح داده شد، پیشاب فاقد اسپرم است. تنها حین خروج ممکن است با اسپرم‌های ناشی از انزال قبلی ترکیب شده و وارد بدن زن شود.

سلامت مادر و نوزاد

پیشاب چیست؟

بیشترین بازدید یک ساعت گذشته