تقوا، حلقه مفقوده در شبکه های اجتماعی و فضای مجازی است

حجت الاسلام والمسلمین محمد ملک زاده در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» با بیان این که رشد سریع و پیشرفت روزافزون تکنولوژی در عرصه های مختلف به ویژه در حوزه ارتباطات و رسانه ها، تحولات پرشتاب با پیامدهای مثبت و منفی را در جوامع بشری به وجود آورده است، اظهار داشت: در این میان شاید بتوان آثار و پیامدهای گوناگون اینترنت و فضای مجازی در روابط اجتماعی را بیش از سایر حوزه ها برشمرد.

وی افزود: اگر زمانی نه چندان دور از اینترنت صرفاً برای اهداف نظامی و امنیتی استفاده می شد، امروزه این ابزار به تمام بخش های اجتماعی زندگی بشر رخنه نموده و مرزهای حریم خصوصی انسانها را درنوردیده است، به طوری که امروزه شاید کمتر موضوع اجتماعی و فرهنگی را در جوامع مختلف بتوان یافت که متاثر از اینترنت نباشد و به مثابه ابزاری تاثیرگذار در عرصه های مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و غیره به شمار نیاید.

این محقق و پژوهشگر حوزوی همچنین گفت: گرچه تغییر و تحولات اجتماعی ناشی از انفجار اطلاعات در عصر جدید پیامدهای مثبتی نیز برای جوامع بشری به همراه داشته اما متاسفانه آثار منفی این تغییر و تحولات به ویژه برای جوامع دینی نمود بیشتری داشته است.

وی اضافه کرد: شاید بتوان مهمترین آثار منفی اینترنت در سال‌های اخیر را در یکی از بزرگترین دستاوردهای این محصول یعنی شبکه‌های اجتماعی عنوان کرد؛ شبکه هایی که به رغم آثار و پیامدهای منفی همچون رواج دروغ و تهمت و شایعات بی اساس در جامعه، توانسته با اقبال گسترده اجتماعی نیز همراه شود.

وی بیان داشت: مسلماً یکی از دلایل گسترش روزافزون شبکه های اجتماعی، نقاط قوت این فناوری بوده، کما این که عواملی همچون سرعت و سهولت در تبادل اطلاعات عمومی و تخصصی، صرفه جویی در وقت و هزینه افراد در روابط گوناگون فردی، اجتماعی، اقتصادی و... با استفاده از امکانات موجود در فضای مجازی؛ جذابیت و تنوع و برخی دیگر از مزایای این فناوری نوین از عوامل عمده گرایش هرچه بیشتر و روزافزون افراد به حضور در فضای مجازی شده و فراگیری آن را به سرعت افزایش داده است.

عضو انجمن مطالعات سیاسی حوزه علمیه قم همچنین گفت: آن چه در این میان نگرانی های عمده ای برای جوامع انسانی به ویژه جوامع مذهبی همچون ایران به وجود آورده، آسیب هایی است که به دلیل پایین بودن سطح آگاهی عمومی و کم کاری مسئولان فرهنگی و جدی نگرفتن مخاطرات این شبکه ها به جوامع تحمیل شده و دستاوردهای مثبت آن را تحت تاثیر قرار داده است.

وی یادآور شد: در حالی که افزایش اطلاعات کاربران نسبت به آسیب های اجتماعی و تهدیدات فضای مجازی و برنامه ریزی کارشناسانه در مواجهه با پیامدهای منفی فضای مجازی می تواند در پیشگیری از این آسیب ها و اثرات مخرب موثر باشد، متاسفانه مسئولان امر -با وجود تدابیر مقام معظم رهبری و ابلاغ سیاست‌های کلی فضای مجازی از طرف ایشان- تاکنون اقدامات موثری در مواجهه با تهدیدات روزافزون فضای مجازی و عوامل پشت پرده آن که دائماً به رواج دروغ و تهمت و شایعات بی اساس و گسترش ولنگاری فرهنگی و بی بندوباری در جامعه دامن می زنند، انجام نداده اند.

حجت الاسلام و المسلمین ملک زاده افزود: امروزه پدیده هایی مانند ایجاد فاصله و طلاق عاطفی میان افراد یک خانواده با شکل گیری روابط خارج از چارچوب خانواده، افزایش مشکلات روانی و فرهنگی، به مخاطره افتادن امنیت شخصی، کاهش روابط و تعاملات اجتماعی؛ افزایش هنجارشکنی ها و رواج دروغ و تهمت از جمله اثرات مخرب فضای مجازی شمرده می‌شوند که ارزش های اجتماعی و فرهنگی و آموزه های دینی را با تبلیغ فرهنگ منحط غربی مورد تاخت و تاز قرار داده اند.

وی ابراز داشت: مسئولیت مواجهه با این مخاطرات علاوه بر مسئولان فرهنگی، متوجه خانواده ها نیز می باشد که با افزایش نقش نظارتی خود مانع از کم رنگ شدن تقوای فردی و تضعیف فرهنگ دینی افراد از سنین کودکی شوند، چرا که خطرات فضای مجازی امروزه بیش از هر چیز متوجه کودکان و نوجوانان و جوانان است که با استفاده روزمره و بدون دغدغه از این فضا غالباً بدون وجود ناظر به سایت ها و یا شبکه های مختلف مجازی دسترسی یافته و به دلیل اقتضائات سنی و کنجکاوی های مربوطه، از فضاهای ناسالم موجود در اینترنت و مغایر با عرف و ارزش های سنتی خانواده ها متأثر می شوند.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ادامه داد: این امر علاوه بر افزایش اختلالات شخصیتی افراد از سنین کودکی همچون افسردگی و انزوا و ایجاد شکاف نسلی، زمینه تحولات فرهنگی و تضعیف اعتقادات دینی جامعه را فراهم می آورد.

وی در خاتمه بیان داشت: امروزه مقابله با خطرات گوناگون فضای مجازی نیازمند عزم جدی مسئولان و آحاد اجتماعی برای مواجهه با این خطرات است. خطرات گوناگونی که بارها از سوی دلسوزان جامعه هشدار داده شده است که آخرین هشدار آن را رهبر معظم انقلاب در دیدار چندی پیش ائمه‌ی جمعه‌ی سراسر کشور با ایشان مطرح کردند مبنی بر این که یکی از گرفتاری‌های امروز جامعه ما رواج دروغ، تهمت، شایعه و مسائلی از این قبیل در فضای مجازی است و ایشان برای مقابله با این وضعیت بر ضرورت رعایت تقوا در فضای مجازی تاکید کردند.منبع: خبرگزاری حوزه