مسجدایرانیان درهامبورک(مرکزاسلامی هامبورک)
در سال ۱۳۳۲ش (۱۹۵۳م) در شهر هامبورگ آلمان و با حمایت مالی آیتالله بروجردی در ابتدا با عنوان مسجد تأسیس شد.
عملیات ساخت مرکز اسلامی هامبورگ در زمینی به مساحت ۳۸۰۰ مترمربع، در(۱۶اسفند۱۳۳۶) با حضور آیت الله محمد محققی، نماینده آیتالله بروجردی آغاز شد، اما ساختمان مرکز مذکور، تا پایان عمر آیتالله بروجردی در سال ۱۳۴۰ناتمام ماند.
آیت الله سیدحسین طباطبایی بروجردی (فرزند سید علی،متولد۱۲۵۴لرستان – متوفی ۱۰ فروردین ۱۳۴۰قم) .
بعدازوفات آیت الله بروجردی،دراداره مسجدایرانیان هامبورک وقفه چهارساله ای رخ دادواما باتلاش آیت الله محمدتقی فلسفی وموافقت آیت الله سید محمدهادی میلانی و بعضی از دیگرمراجع، آیت الله بهشتی به ریاست مرکز اسلامی هامبورگ برگزیده شدند.
آیت الله میلانی(متولدمرداد۱۲۷۴-متوفی۱۷ مرداد سال ۱۳۵۴)
آیت الله فلسفی درکنارآیت الله بروجردی
آیت الله محمدتقی فلسفی(فرزندآیتالله حاج شیخ محمدرضا تنکابنی،متولد ۱۲۸۷-متوفی ۲۷ آذرماه ۱۳۷۷) ۹۰ سالگی.
بنیانگذار«مسجد اسلامى ایرانیان در هامبورگ»کیست؟
یکى از بازرگانان تهرانی براى امور تجارتى در هامبورگ اقامت کرده بود که بادوستانش مشورت می کند مىگویند اینکه نمىشود که ما اینجا مسلمانیم، ولى مسجد نداریم و تصمیم مىگیرند براى ساخت مسجد اقدام بکنند.
تماسهایى مىگیرند با مقامات مختلف وبالاخره در یکى از جلسات خودشان در این زمینه تصمیم مىگیرند، نامه اى به آیت الله بروجردى می نویسند و از ایشان تقاضا بکنند که نسبت به ساختمان مسجد آبرومندى در هامبورگ نظر خودشان را بگویند.
آقاى بروجردى این نظر را تأیید کردند و نخستین مبلغى را که البته خیلى زیاد نبوده، به عنوان اولین سرمایه گذارى براى ساختن این مسجد به هامبورگ مىفرستند.
این هیأت، تحت نام «هیأت ساختمان مسجد اسلامى ایرانیان در هامبورگ» به ثبت رسیده است.
شهیدبهشتی:در آغاز ورود به هامبورگ مسأله درجه اول این بود که ساختمان مسجد هامبورگ خراب مانده، ساختمانش ناتمام بود و سر و صداى مردم و شهردارى هامبورگ در آمده بود. مسجد در یک نقطه حساس و زیباى مرکزى شهر هامبورگ است، جایى است که توریستها و مسافرانى که براى دیدن هامبورگ مىآیند از آنجا عبور مىکنند. با ماشین مىآمدند جلوى آنان مىایستادند و مىگفتند: این مسجد مسلمانهاست، سالهاست ساخت آن را همین طور نیمه کاره رها کرده اند و این مطلب علاوه بر آنکه مایه سرشکستگى اسلام بود، براى مسلمانان آنجا قابل تحمل نبود. مىگفتند: ما چقدر در محیط خارج سرکوفت بشنویم؟ اگر نمىتوانستید مسجد بسازید چرا شروع کردید؟ مسأله فعالیتهاى اسلام در اروپا، در این برخوردها، اگر عرض کنم مسئله درجه دوم بود گزاف گفتم، مسأله درجه دهم بود!
در اواخر سالهاى اقامت « آقاى محققی» در هامبورگ «جمعیت اسلامى ایرانیان در هامبورگ»به ثبت رسیده بود و محل آن در منزل مسکونى آقاى محققى در خیابان «ایزاشتراسه »شماره ۱۳ به صورت یک دفتر کار و محل اجتماعات کوچک بوده است.
فاصله این محل تا مسجد در حدود ۳کیلومتر است.
مساحت تقریبى زمین مرکزاسلامی ۳۸۰۰ متر مربع .
جمعیت اسلامى ایرانیان در هامبورگ تا موقعى که مرحوم آقاى محققى آنجا تشریف داشتند، از نظر جمعیتى در درجه اول اهمیت و شاید تا ۹۵ در صد ایرانیها و مسلمانهاى ایرانى مشغول کار و خدمت در آنجا را در بر مىگرفته است.
برنامه هاى اساسى آنها در شبهاى جمعه جلسه قرائت قرآن و تفسیر بوده. در اعیاد و وفیات هم دعوت عمومى ترى مى شده است و در همان جا جلسات نسبتاً بزرگترى، در حدودى که ظرفیت آن منزل اجازه مى داده، برگزار گردیده است. علاوه بر این، به کارهایى از قبیل ازدواج،…. اموات، ذبح، پاسخ به نامه هایى که از اطراف مى رسیده و برخوردها و ملاقاتهایى که گاه و بىگاه پیش مى آمده مى پرداخته است.
یک مرکزدیگری بنام«جمعیت اسلامى هامبورگ» بدون کلمه ایرانیان.
این جمعیت توسط یک آلمانى مسلمان به نام آقاى« عمر شوبر» که بعد مسلمان شیعه شد و چند تن از مسلمانان غیر آلمانى دیگر در هامبورگ تأسیس شده و به ثبت رسیده.
در آن موقع که بنده به هامبورگ وارد شدم آقاى« عمر شوبر» مدتها بود ازهامبورک به برلین رفته بود و در آنجا زندگى مىکرد و کار جمعیت را معاون ایشان، یکى از برادران مسلمان ایرانى ما، اداره مىکرد و تقریباً فقط نامى از جمعیت مانده بود.
خبرگزاری رسا بنقل ازشاهدی درباره «چگونگی انتخاب آقای دکترمحققی»می نویسد:خیلی آیت الله بروجردی درگزینش فردمناسب سختگیربود:
آیت الله محمدجواد فاضل لنکرانی(متولد ۱۳۴۱) : « تا آن زمان،اعزام مبلغ به خارج از کشور، هیچ مرسوم نبود. ایشان به این امر اهتمام دادند و به اروپا، آمریکا مبلغانی فرستادند. تاسیس مرکز مهمی مانند مسجد هامبورگ، در همین رابطه است. وجود چنین فکری در آن زمان ، دلیل بر روشنفکری و آینده نگریآیت الله بروجردی است.
آقای بروجردی دقت داشتند افرادی بفرستند که از هر جهت واجد شرائط باشند،به علت این دقت نظر تا مدتی آیت الله بروجردی ، کسی را که واجد شرائط باشد، نیافته بودند. در این رابطه، با مرحوم پدرم مشورت میکنند. پدرم میگوید: این موضوع نیاز به تفکر دارد. مرحوم پدر این قضیه را با من در میان گذاشتند. بنده به پدرم عرض کردم: به نظر من، آقای محققی شایستگی این کار را دارد. ایشان استاد دانشگاه بود و مرد بسیار روشن و آشنا به علوم روز و متدین .علاوه، «بسیار خوش قیافه و خوش بیان بود». در تهران سکونت داشت و گاه هم به قم میآمد و برای طلبهها درس هیئت میگفت. از قبل با هم ارتباطی داشتیم. به تهران رفتم و مسأله را با آقای محققی در میان گذاشتم ،توانستیم راضایتش راکسب کنیم.
مرحوم پدرم (آیت الله محمدفاضل لنکرانی)نتیجه را به آقای بروجردی گفتند. ایشان هم خوشحال شدند و واما گفتند: من باید آقای محققی را ببینم.
آقای محققی خدمت ایشان آمدند و پس از توصیههای ایشان، روانه هامبورگ شدند.
بدین ترتیب استاد محمد محققی لاهیجی در سال ۱۳۳۴شمسی(۱۹۵۵میلادی) به عنوان نماینده آیت الله بروجردی و امام جماعت مسجد، فعالیت خود را آغاز کرد.
مهندس حسین لُرزاده(معمارمسجداعظم قم)
در نهم مهرماه ۱۳۳۶ زمینی در کنار دریاچه «آلستر» هامبورگ خریداری شد و طرحهای پیشنهادی برای انتخاب نهایی آیت الله بروجردی به قم ارسال شد.
مهندس حسین لُرزاده درکنارآیت الله بروجردی-جمع علما
آیت الله بروجردی، این کار را به آقای« حسین لُرزاده» معمار مسجد اعظم قم(متولد۱۲۸۵ -متوفی ۱۳۸۳) ارجاع دادند. وی از میان نقشهها، طرح شرکت شرام والینگیوس را برگزید و نواقص آنرا طی نامه جداگانه ای یادآور شد. این نقشه با همکاری یک مهندس ایرانی بنام آقای« پرویز زرگر پور »تهیه شده بود.
محققی لاهیجی(یزدی) در دعوت نامه مراسم افتتاح کار ساختمانی مسجد که به دو زبان فارسی و آلمانی منتشر شده و برای مدعوین فرستاده شد نوشته بود: « با تایید خداوند متعال بر حسب دستور بزرگ پیشوای اسلامی عالم تشیع حضرت آیت الله العظمی الحاج آقا حسین طباطبایی بروجردی مدظله العالی بزرگترین مسجد اسلامی در هامبورگ بنا میشود. هیات ساختمان مسجد مفتخر است که بدین وسیله از جناب عالی برای انجام مراسم زدن اولین کلنگ دعوت نماید»
بدین ترتیب کلنگ ساختمان مسجد(به مساحت۸۳٢ متر مربع) طی مراسمی در روز شنبه نیمه شعبان سالروز میلاد حضرت مهدی(عج) نیمه شعبان١٣٧٧(۱۶اسفند۱۳۳۶)۷مارس۱۹۵۸ با حضور جمعی از مسلمانان و نمایندگان شهر هامبورگ به دست حجت الاسلام و المسلمین محمد محققی زده شد. وی در سخنانی شرح جامعی درباره تاریخچه و لزوم ایجاد بنای مسجد ارایه داد و از توجهات ویژه آیت الله بروجردی تشکر کرد. سپس متن فارسی و آلمانی تاریخچه مسجد در جعبه فلزی زیر اولین سنگ بنا قرار داده شد. آیه«وَإِذْ یَرْفَعُ إِبْرَاهِیمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَیْتِ وَإِسْمَاعِیلُ رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا ۖإِنَّکَ أَنتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ »﴿١٢٧بفره﴾ و ترجمه آلمانی آن بر روی این لوحه سنگ تاریخ بنای مسجد مسلمین در هامبورگ حک شده بود. کارهای ساختمانی به کندی انجام گرفت تا اواخر ۱۳۴۱ تقریباً اسکلت ساختمان مسجد به پایان رسید.
«آیت الله سیدحسین بدلا» در باره نگاه تبلیغی مرجعیت وقت و ویژگیهای استاد محققی می گوید: « مرحوم آیه الله بروجردی، نسبت به اسلام یک دید جهانی داشت . بر اساس همین دیدگاه بود که به تبلیغات خارج از کشور، اهمیت میداد که تا آن زمان سابقه نداشت. ایشان، برای اروپا و آمریکا دو نفر را انتخاب کردند:
شیخ مهدی حائری یزدی(فرزندمؤسس حوزه قم)» برای آمریکا و دیگری آقای محققی برای اروپا. این هر دو شخصیت ، علاوه بر معلومات حوزوی ،اطلاعات غیر حوزوی آنان نیز، قوی بود و با مسائل فرهنگی روز آشنائی داشتند.
یکی آقای«کسب تکلیف رئیس مسجدهامبورگ:مردان نمازگزاربا زنان بی حجابشان می آیند
آقای محققی در یک سفری که به ایران آمده بود، در خدمت آیت الله بروجردی، اظهار نگرانی کردند که ما در آن جا مشکلی داریم و آن این که آقایان نوعاً همراه با خانمهایشان به مسجد میآیند و متأسفانه خانمها وضع حجابشان مناسب نیست .اگر سخت گیری کنیم کار پیش نمیرود. چه باید بکنیم؟
مرحوم آیه الله بروجردی فرمودند: نه ، سخت گیری نکنید به حداقل حجاب اسلامی، اکتفا کنید.
آیت الله بدلا:اینان، بعداً که بیشتر آمدند و آشنا شدند درست میشوند.ابتدا سخت نگیرید. آقای محققی از این وسعت نظر آقای بروجردی، بسیار خوشش آمد.البته آن روز، در آن جلسه، کسانی که با این نوع تفکرات مخالف بودند، حضور نداشتند، لذا مرحوم آیت الله بروجردی فرمودند: همین تعبیر هم محفوظ باشد، زیرا ممکن است برخی بگویند آقای بروجردی باب بی حجابی را باز کرده است.»!/
توضیح مدیریت سایت-پیرسته فر:پایان خبررسا،ضمناً اصلاحات هم انجام گرفته است،ازجمله درتاریخ کلنگ زنی اشتباهی صورت گرفته بود.
رؤسای مرکزاسلامی هامبورگ-آلمان
۱– آیت الله محمد محققی لاهیجی (از ۱۳۳۴ تا ۱۳۴۰)
محققی لاهیجی(فرزندآقا میرزا کاظم،متولد۱۲۸۹ لاهیجان)بعدازپایان دیپلم ازمدارس رشت برای دروس حوزوی به قم مهاجرت کردواما همزمان مدرسه کمالالملک و دارالفنون به یادگیری زبانهای خارجه پرداخت.
دکترمحقق لاهیجی درسن ۴۳ازطرف آیت الله بروجردی به آلمان اعزام شد واولین امام جمعه مسسجدایرانیان بود.
محققی در سال ۱۳۴۹ شمسی در حدود ۵۸ سالگی درگذشت
بعدازو قفه چهارساله باتلاش آیت الله محمدتقی فلسفی وموافقت آیت الله سید محمدهادی میلانی و بعضی از دیگرمراجع، آیت الله بهشتی به ریاست مرکز اسلامی هامبورگ برگزیده شدند.
آیت الله محمدتقی فلسفی(فرزندآیتالله حاج شیخ محمدرضا تنکابنی،متولد ۱۲۸۷-متوفی ۲۷ آذرماه ۱۳۷۷) ۹۰ سالگی.
۲– آیت الله سید محمد حسینی بهشتی (از فروردین ۱۳۴۴ تاخرداد ۱۳۴۹)
آیتالله شهید دکتر بهشتی چندی بعدازحضوردرهامبورک، نام« مسجد جامع ایرانیان»را به« مرکز اسلامی هامبورگ »تغییر داد.
سخنرانی آیت الله بهشی درهفته اول مراجعت ازآلمان( ۱۴ خرداد ۱۳۴۹) :در اواخر سال ۱۳۴۳ بود که از طرف آقایان مراجع و جمعى از دوستان علاقه مند، به من پیشنهاد شد که به هامبورگ بروم(پیشنهاددراسفند ۱۳۴۳بوده ولی اعزام ،فروردین ۱۳۴۴)…امروز که نزدیک به پنج سال و دو ماه از آن تاریخ مىگذرد.
وقتی دوستان بمن پیشنهادادم،مرددبود که چه کنم؟آیامفیدواقع می شوم،آیاآنجامی شودکارفرهنگی کرد…و..متوسل شدم به قرآن،آین آیه رادیدم«وَالَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنَا ۚ وَإِنَّ اللَّـهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِینَ ﴿۶٩عنکبوت﴾»
آنها که در راه ما تلاش کنند راههاى خویش را بدانها مى نماییم و خدا همواره همراه و با مردم نیکوکار است.
با همان نسبت که من مىتوانستم خودم را مصداق این آیه کریمه قرآن بیابم مىتوانستم به موفقیتهاى این سفر امیدوار باشم. به هر حال، از آنجا که بیم و هراس و تردید در برابر مشکلات احتمالى را بر خلاف سنت مردان کار و عمل و سنت کسانى مى دیدم که از کار و عمل وحشت دارند، تصمیم گرفتم و با الهام از این آیه قرآن «فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّـه ﴿١۵٩آل عمران)»بارسفرببندم.در اوایل فروردین سال ۱۳۴۴ از راه عراق و اردن و سوریه و لبنان به هامبورگ رفتم.
۳– علامه محمد مجتهد شبستری (از سال ۱۳۴۹ تا ۱۳۵۶)
محمدمجتهد شبستری(متولد۱۳۱۵)«مرحوم بهشتی به خاطر آشنایی که با من داشتند، از من خواستند: به آلمان بروم و سرپرستی مرکز اسلامی هامبورگ را بپذیرم. من این پیشنهاد را پذیرفتم. در سال ۱۳۴۸ بود که به آلمان رفتم. ده سال، سرپرستی مرکز اسلامی هامبورگ را بر عهده داشتم. حدود یک سال قبل ازپیروزی انقلاب برگشتم ایران»
وی مدت ۱۸ سال در حوزه علمیه قم به تحصیل و تحقیق در فلسفه و کلام اسلامی، فقه و اصول و تفسیر پرداخت و در بالاترین سطوح حوزوی تحصیلات خود را به پایان رساند،ملبس به لباس روحانیت بوده وبعد ازجامه روحانیت درآمد ونظریه پردازشد!وی یرای امام جمعه سابق تبریز(آیت الله محسن شبستری است)
البته آقای شبستری ازیک سال قبل با شهیدبهشتی درهمین مرکزهمکاری می کرده،این کادرسازی آن شهیدبزرگواررامی رساندکه زمینه سازمدیریت درپیروزی واداره انقلاب اسلامی شد.
۴– حجت الاسلام سید محمد خاتمی (از سال ۱۳۵۷ تا ۱۳۵۹)
خاتمی (فرزندآیت الله سیدروح الله متولد۲۱ مهر ۱۳۲۲اردکان یزد)ازمرداد ۱۳۷۶ الی مرداد ۱۳۸۴ رئیس جمهوربود.
قبل ازریاست جمهوری:ازخرداد ۱۳۵۹ – آبان ۱۳۶۱نماینده مجلس بود،نمایندگی را نصف ونیمه رهاکرد ،رفت «وزیرفرهنگ ارشاداسلامی»شد.
۵– آیت الله محمد مقدم (از سال ۱۳۵۹ تا ۱۳۷۱)
دکترمقدم(متولد۱۲۸۷) دکتری زبانشناسی از دانشگاه پرینستون امریکا،هم اکنون، معاون بینالملل موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی است،
۶– آیت الله محمدباقر انصاری زنجانی (از سال۱۳۷۱ تا ۱۳۷۸)
آقای انصاری هم اکنون درکارتبلیغ است،بیشتردرحوزه «غدیر».
۷– آیت الله سید رضا حسینینسب (از سال ۱۳۷۸ تا سال ۱۳۸۲)
حسینینسب متولد ۱۳۳۷ مهریز(یزد)وهم اکنون مقیم کانادا-سمت استادی در دانشگاه تورنتو کانادارادرپرونده اش دارد.
۸– آیت الله سید عباس حسینی قائممقامی (از سال بهمن ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۸)
قائممقامی(فرزندحاج سیدمهدی متولد۱۳۴۷تهران)سابقه کرسی استادی «دانشگاه برکلی آمریکا»رادرپرونده اش دارد.
واما درپنجمین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری ثبتنام کردند..بعدازاحراز وعدم احراز،دردقایق آخر«ردوصلاحیت شد!»۲۴ بهمن ۱۳۹۴
آیتالله قائممقامی که شاگرد شاخص مکتب تربیتی آیتالله حقشناس است، از محضر درس استادان بزرگ حوزههای علمیه، همچون آیات: میرزا جواد تبریزی، محمدعلی اراکی، حسین وحید خراسانی، میرزا هاشم آملی، سید رضی شیرازی، حسن حسنزاده آملی و… بهره جسته است.
آیتالله حسنزاده آملی وقتی که سال ۱۳۷۶ در مورد شایستگی آقای قائممقامی برای مجلس خبرگان مورد پرسش قرار گرفت، چنین گفت: «از زبان بنده بفرمایید که من سالیانی خدمت جناب آقای قائممقامی بودم و ایشان را به دو منقبت علم و عمل، بسیار شایسته، قابل و وارسته میدانم و بدون هیچ مداهنه و مجاملهای، جناب ایشان برای این امر اهم و حیاتی (انتخابات خبرگان) شایسته میباشد و در قابلیتشان تردیدی نیست.»..رهبر معظم انقلاب در تاریخ ۷/۵/ ۷۴ خطاب به وی اظهار کرده بودند: «من به شما برای آینده نظام، امیدها بستهام».
«دکتررمضانی» درکنارپروفسور سمیعی ومرحوم آیت الله شاهرودی-هامبورک -آلمان دیماه۱۳۹۶
۹– دکتررضا رمضانی (از سال ۲۰۰۹ تاشهریور ۱۳۹۷)
آیت الله رمضانی،هم اکنون،یکی از۳نماینده گیلان درمجلس خبرگان رهبری می باشد.
۱۰– آیت الله دکترمحمد هادی مفتح (از شهریور ۱۳۹۷)
فرزند«شهیدمفتح »جایگزین دکتررمضانی
طی مراسمی،حکم رهبر معظم انقلاب درباره انتصاب حجت الاسلام و المسلمین دکتر «محمد هادی مفتح« به عنوان رییس جدید مرکز اسلامی هامبورگ قرائت و از خدمات« آیت الله رضا رمضانی» رییس سابق این مرکز قدردانی شد.۸ شهریور ۱۳۹۷
این مراسم باحضورحجت الاسلام والمسلمین «محسن قمی» معاون ارتباطات بین الملل دفتر مقام معظم رهبری ، سفیر و جمعی از دیپلمات های ایرانی و شماری از شخصیت های مسلمان مقیم آلمان برگزار شد.
توضیحات مدیریت سایت-پیراسته فر:سایت صداوسیما اینگونه می نویسد:
فرازی از حکم رهبر معظم انقلاب خطاب به «محمد هادی مفتح»…با استفاده از آموزه های اسلام ناب، منطق انقلاب اسلامی و بهره گیری از همه ظرفیت های رسانه ای، دانشگاهی و نخبگانی ، گام های بلند و استواری برای خدمت به اسلام و مسلمانان به ویژه پیروان مکتب حیات بخش اهل بیت علیهم السلام و نیز هموطنان عزیز مقیم آن دیار برداشته شود.
حجت الاسلام و المسلمین “محمد هادی مفتح ” دارای تحصیلات حوزوی و دانشگاهی است که مدرک کارشناسی را در رشته مهندسی برق و الکترونیک از دانشگاه تهران و کارشناسی ارشد و دکترای خود را در رشته علوم قرآن وحدیث اخذ کرده و دروس حوزوی را نیز تا سطوح پیشرفته در شهر قم و تهران گذرانده است.
وی در سوابق خود مسؤولیت هایی همچون تاسیس شبکه سراسری رادیو معارف و طراحی و مدیریت تولید سیستم جامع مکانیزه مدیریت حوزه علمیه قم را داراست.
«حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد هادی مفتح »فرزند شهید آیت الله محمد مفتح» است.
وی دهمین رییس مرکز اسلامی و امام مسجد امام علی (ع) درهامبورگ آلمان است که این مرکز و مسجد که از مهمترین مراکز اسلامی در اروپا است و سابقه تاسیس آن به ۶۰ سال قبل و به توصیه آیت الله العظمی بروجردی از مراجع عظام تقلید باز می گردد.
این مرکز از سال ۱۳۴۴ و در زمان ریاست شهید آیت الله دکتر بهشتی به عنوان مرکزی فرهنگی در اروپا به ثبت رسید و با اهتمام به نشر معارف اسلامی و معرفی نهضت امام خمینی (ره) به مسلمانان اروپا ، به پایگاهی برای تبادل آرا و گفتگوی میان پیروان ادیان و تقریب مذاهب اسلامی تبدیل شد./منبع:۰۸ شهریور ۱۳۹۷صداوسیما.
***
مصاحبه آیت الله محمدباقر انصاری زنجانی ، درباره مرکزاسلامی هامبورگ.
آیت الله محمدباقر انصاری زنجانی:در دوره زمانی ۸ سالهای که در مرکز اسلامی هامبورگ بودم، به طور متوسط ۱۰۰-۱۴۰ نفر در سال یا از طریق ازدواج یا از طریق آشنایی با معارف اسلامی به اسلام گرایش پیدا میکردند.
سازماندهی افراد در آلمان و اروپا چگونه بود؟
در آن زمان حکومت اسلامی وجود نداشت که بودجه و امکاناتی به مرکز تخصیص دهد، در نتیجه مرکز خودکفا بود و تجار ایرانی مقیم هامبورگ کمک میکردند و مسجد اداره میشد.
شهید بهشتی کارمند چندانی نداشت، یک معاون روحانی از قم میبردند و یکی دو نفر هم نیروی محلی بودند که به ایشان کمک میکردند، اما برنامههای بسیار منظمی در مرکز حاکم بود؛ مثلاً روزهای مخصوصی برای ملاقات بود و جلسات و فعالیتهای دیگر وجود داشت.
یکی از کارهای شهید بهشتی ارتباط با دانشجویان ایرانی مقیم اروپا بود، ایشان انجمنهای اسلامی اروپا را بنیانگذاری کردند که الان هم این انجمنها وجود دارند و مقام معظم رهبری دکتر اژهای را نماینده خود در این انجمنها کردهاند.
شهید بهشتی دانشجویان مذهبی ایرانی را که در قسمتهای مختلف اروپا حضور داشتند تشویق به تاسیس انجمن کردند. البته، آن زمان دانشجویانی که به اروپا میرفتند معمولاً از اقشار مرفه و غیرمذهبی جامعه بودند ولی تعدادی هم از خانوادههای مذهبی بودند که شهید بهشتی این افراد را تشویق کردند و آنها در هر کشوری که بودند انجمن تشکیل میدادند.
بعد هم این انجمنها زیر پوشش اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشگاههای اروپا قرار گرفت که مرکز این اتحادیه در هامبورگ بود و جلسات در آنجا تشکیل میشد؛ الان هم این مرکز در هامبورگ قرار دارد.
البته، زمان بسیار سختی بود؛ چون ساواک در سفارتخانهها و کنسولگریهای حاضر در آن کشورها نمایندگی داشت و فعالیتهای دانشجویان را زیر نظر میگرفت. این دانشجویان به ایران که میآمدند متحمل سختی میشدند و مورد پرسش و پاسخ قرار میگرفتند، اما به هرحال کمک کردند که منش و افکار امام بین دانشگاهیان اروپایی منتشر گردد.
برنامههای فرهنگی و تبلیغی مرکز هامبورگ
برنامههای دیگر برنامههای فرهنگی و تبلیغی است که تحت عنوان مرکز اسلامی میگنجد و عبارت است از ارتباط با کلیساها، ارتباط با دانشگاهها، ارتباط با تازه مسلمانها، چاپ نشریه مثل نشریهای که با نام فجر چاپ میشود و کتابهای آلمانی و کتابهای اسلامی که از زمان شهید بهشتی تا کنون ترجمه میشود.
البته، سالهای بعد از انقلاب این فعالیتها توسعه پیدا کرده و امکانات بیشتری برای این گونه فعالیتها در اختیار مرکز قرار گرفته است.
آمارهای رسمی از تعداد مسلمانان موجود در آلمان
در گذشته برخوردی نبود و با توجه به دموکراسی و آزادی مذهب هر کسی میتوانست برنامههای مذهبی خود را داشته باشد. الان حدود ۲۷۰۰ مسجد و مرکز اسلامی در آلمان وجود دارد، برخی مساجد بزرگ و با مشخصات یک مسجد کامل هستند، اما در برخی مکانها مساجد کوچک هستند مثلا جاهای کوچکی را اجاره کرده یا خریدهاند و آن را تبدیل به مسجد کردهاند.
این مراکز برای سه میلیون و چهارصد هزار مسلمانی است که طبق اعلام مراکز آمارگیری رسمی آلمان در این کشور زندگی میکنند.
اکثر مسلمانان کشور آلمان «تُرک تبار» هستند
البته، اکثر این مسلمانان از کشور ترکیه هستند، پس از جنگ جهانی دوم که آلمان به صورت ویرانه درآمده بود و این کشور نیاز به نیروی کار داشت، سیل کارگران از ترکیه به آلمان روانه شدند که الان نسل سوم و چهارم آنها در این کشور ساکن هستند. بقیه مسلمانان آلمان نیز اعراب و مسلمانان کشورهای خاورمیانه و ایران هستند،این اصل از گذشته در کشورهای اروپایی وجود داشته که هر مهاجری آزاد است دین خود را داشته باشد و مراسم مذهبی خود را برگزار کند.
بعد از انقلاب اسلامی حساسیت کشورهای اروپایی نسبت به مسلمانان بیشتر شد
بعد از انقلاب اسلامی چون اسلام رونق بیشتری پیدا کرد و گروندگان به اسلام زیاد شدند در کشورهای اروپایی و از جمله آلمان حساسیتهایی ایجاد شد و محدودیتهایی شکل گرفت، ولی باز هم همان آزادی وجود داشت و دارد.
اسلام هراسی بعداز۱۱ سپتامبر
پس از ۱۱ سپتامبر۲۰۰۱(سه شنبه، ۲۰ شهریور ۱۳۸۰) و فعالیتهای تروریستی در غرب محدودیتهای شدیدتری نسبت به مسلمانان و بدبینی شدیدتری نسبت به اسلام ایجاد شد و به تدریج مسئله اسلام هراسی و اسلام ستیزی به وجود آمد که تبلیغات رسانهای غرب و صهیونیستها به این مساله بسیار دامن زدند.
اما در عین حال فعالیت مساجد به طور طبیعی آزاد است و هر کسی که مسلمانان معتدلی باشد و کارهای خلاف نداشته باشد مورد احترام دولتهای غربی و آلمان است./گزیده هایی ازمصاحبه(سال۱۳۹۱)محمدباقر انصاری.