پشت پرده «عدم رفع تعهد ارزی» یک میلیارد یورو ارز وارداتی چه بود؟

به گزارش مشرق، مدتی است « نبودیک میلیارد یورو ارز دولتی» برای واردات کالاهای اساسی و دارو نقل محافل رسانه‌ای شده است و انتشار نامه رئیس‌کل بانک مرکزی به رییس جمهور مبنی بر «عدم رفع تعهد ارزی» برخی از شرکت‌های واردکننده، مُهر تاییدی بر این ادعا بود.

رئیس‌کل بانک مرکزی در این مکاتبه، ۲۰ شرکت را به عنوان متخلف ارزی معرفی کرد چراکه این شرکت‌ها در مجموع ۴ میلیارد و ۷۰۰ میلیون یورو ارز دولتی جهت واردات دریافت کرده‌اند ولی پس از گذشت مهلت قانونی برای واردات کالا به کشور، هنوز به ازای ۱ میلیارد یورو از این مبلغ هیچ کالایی وارد کشور نشده است.

ماجرا به اینجا ختم نمی‌شود. همزمان با انتشار این نامه، برخی رسانه‌ها موضوع «نبود یک میلیارد یورو ارز دولتی» را به شرکت‌های واردکننده تجهیزات پزشکی و دارویی نسبت دادند درحالیکه بررسی‌ها نشان‌دهندۀ حقیقت دیگری می‌باشد.

از مجموع ۴ میلیارد و ۷۰۰ میلیون یورو ارز دولتی داده شده، ۸۲درصد آن به۱۰ شرکت واردکننده محصولات کشاورزی و دامی اختصاص پیدا کرده و تنها ۱۸درصد از آن به شرکت‌های دارویی و تجهیزات پزشکی داده شده است (شکل شمارۀ ۱).

درخصوص تخلف صورت گرفته نیز، از مجموع ۱ میلیارد یورو ارز دولتی رفع تعهد نشده، ۸۷درصد از آن یعنی معادل۸۴۹ میلیون یورومتعلق به شرکت‌های واردکنندۀ محصولات کشاورزی و دامی می‌باشد و صرفاً ۱۳درصد از آن یعنی معادل ۱۳۰ میلیون یورو مربوط به شرکت‌های دارویی و تجهیزات پزشکی است (شکل شمارۀ ۲).

حال سوال اینجاست که علی‌رغم مستندات گفته شده، به چه دلیل سوژۀ اصلی رسانه‌ها در این مدت، انتساب این مبلغ به سازمان غذا و دارو بوده است درحالیکه اکثر تعهد ایفا نشده از جانب شرکت‌های حوزۀ کشاورزی و دامی بوده است.

در ادامه جزئیات دریافت ارز توسط شرکت‌های حوزۀ کشاورزی و دامی و میزان عدم رفع تعهد ایشان مشخص شده است:

در جدول ۳ میزان ارز دولتی دریافتی و رفع تعهد نشده درخصوص شرکت‌های کشاورزی و دامی و شرکت‌های دارویی و تجهیزات پزشکی به صورت خلاصه نشان داده شده است:

در هفته اخیر اظهارنظرهای قابل تاملی از سوی مقامات درباره فساد در حوزه دارو صورت گرفته است که برخی از انها عبارتند از: «فساد۵۰ هزار میلیارد تومانی در سیستم پزشکی»، «نمی‌دانیم یک میلیارد دلار تجهیزات پزشکی را کجا هزینه کردند»، «هزینه رسانه‌ای ۸۰میلیارد تومانی علیه وزارت بهداشت »، «در سازمان غذا و دارو سامانه‌ای درست کردند که سرور آن خارج از این مرزها قرار داشت و تنها افراد معدودی به اطلاعات آن دسترسی داشتند»، « یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار ارز تجهیزات پزشکی رفته و هنوز دقیقا معلوم نیست چه کسی برده و چه چیزی آورده و به چه کسانی داده است»، «درگیر فساد سازمان یافته در واردات دارو هستیم»« وقتی به وزارت بهداشت آمدم در دو محل کانون فساد رخنه کرده بودند؛ هیات امنای ارزی و سازمان غذا و دارو»، «با ۲میلیون یورو ارز دریافتی به جای استند قلب، کابل برق وارد شده است».

بررسی فهرست منتشر شده از سوی بانک مرکزی نشان داد که شرکت‌های واردکننده محصولات کشاورزی‎ و دامی، سهم بیشتری از تعهدات ارزی ایفا نشده نسبت به شرکت‌های دارو و تجهیزات پزشکی داشتند؛ تاکنون به صورت متمرکز در فضای رسانه‌ای به تخلفات ارزی در حوزۀ محصولات کشاورزی و دامی پرداخته نشده که این امر ضرورت ورود دستگاه‌های نظارتی و سازمانهای مردم نهاد ناظر به موضوع تخلفات ارزی محصولات کشاورزی و دامی را دوچندان می‌کند.