فیلم درساژ ساخته‌ی پویا بادکوبه؛ هشتگ مرا ببین!

منبع خبر / فرهنگی و هنری / 24-05-1398

فیلم درساژ (با تلفظ صحیح: Dressage) به کارگردانی پویا بادکوبه که بازیگرانی همچون شبنم مقدمی، علی مصفا، نگار مقدم، یسنا میرطهماسب، جلال فاطمی، سیامک ادیب، باسط رضایی، به‌آفرید غفاریان ،شایان فصیح‌زاده، رامبد مطلبی و … به ایفای نقش پرداخته اند. برای نقد فیلم درساژ که برنده‌‌ی بهترین فیلم اول در سی و ششمین جشنواره‌‌ی فیلم […] نوشته فیلم درساژ...

فیلم درساژ ساخته‌ی پویا بادکوبه

داستان فیلم درساژ از این قرار است که گلسا (با بازی نگار مقدم) دختری ۱۶ ساله است که به همراه خانواده‌اش از طبقه‌ای متوسط در مهر شهر کرج زندگی می‌کند. پدر و مادرش برای تامین مخارج زندگی هر دو شاغل هستند و به اجبار در مسیر پر ترافیک کرج-تهران روزی دو بار تردد می‌کنند.

به همین خاطر گلسا بیشتر اوقات خود را با دوستانش می‌گذراند. آن‌ها در اقدامی هیجان انگیز تصمیم به دزدی از سوپر مارکتی در همان حوالی می‌گیرند.

این عمل آن‌ها در ابتدا صرفاً جنبه‌ای سرگرم کننده دارد اما کم کم این ماجرا چندان ساده هم پیش نمی‌رود و اتفاقاتی که رخ می‌دهد، از اساس دیدگاه گلسا نسبت به زندگی را تغییر می‌دهد. گلسا یکه و تنها در یگ طرف‌ای کارزار قرار می‌گیرد و دیگران در طرف دیگر.

بیشتر بخوانید: ابد و یک روز فیلمی از سعید روستائی؛ تمام حرف، بر سر حرفی است که از گفتن آن عاجزیم…

بازیگر نقش گلسا، بی تردید بار اصلی فیلم را بر دوش می‌کشد. گفتنی است نگار مقدم برای این فیلم برنده بهترین بازیگر جشنواره‌‌ی شانگهای شده است.

درباره‌‌ی لغت درساژ باید بگوییم که این لغت فرانسوی و معنی آن در لغت نامه، نظم دادن و مرتب و منظم کردن است. در حقیقت، نظم دادن به حرکت‌های طبیعی اسب را می‌توان درساژ نامید.

درساژ، مادر ورزش‌های سوار کاری است و اگر به آن بها داده نشود و اسب به درستی تربیت نشود هیچگاه قادر نیست از تمام توان برای اجرای حرکت هایش بهره بگیرد. هر اسبی، حتی اسبی که به گاری بسته می‌شود، نیاز دارد تا به طور اصولی و پایه‌ای برای آن کار آموزش ببیند.

اسب درساژ اسبی مخصوص دشت نیست و به مسابقه در پیست نمی‌پردازد. حرکات ظریفش او را در یک وضعیت ایده آل، قیمتی کرده است به همین خاطر سوارکار با اسب خود حرکات نمایشی و زیبا انجام می‌دهد.

اسبی که برای سواری آزاد در نظر گرفته می‌شود و صرفاً وظیفه‌ای تفریحی و سرگرم کننده‌ای را عهده دار است، هم نیاز دارد آموزش ببیند. یعنی حرکت هایش نظم و تربیت داشته باشد، به عنوان مثال اگر سوارش در بیابان از او پیاده شد، به آرامی در کنارش ایستاده و اجازه بدهد دوباره به راحتی سوارش شود.

همین خود می‌تواند درساژ باشد. پس می‌توان گفت درساژ در ابتدا یعنی، آشنا کردن کره به گلگیر و نظافت و بلند کردن دست و پا تا آخرین مراحل هنر نمایشی که خرامش و یورتمه در جا و … باشد.

به عبارت دیگر اسب درساژ اسبی مخصوص دشت نیست و به مسابقه در پیست نمی‌پردازد. حرکات ظریفش او را در یک وضعیت ایده آل، قیمتی کرده است به همین خاطر سوارکار با اسب خود حرکات نمایشی و زیبا انجام می‌دهد.

بیشتر بخوانید: درخونگاه فیلمی از سیاوش اسعدی؛ همیشه جایی برای گذشته است!

هنرنمایی شبنم مقدمی در فیلم درساژ

حال درباره‌‌ی فیلم درساژ گلسا علاقمند به اسبی به نام الوند است که در باشگاه سوارکاری همان اطراف خانه شان نگهداری می‌شود. او به عنوان یک دختر یاغی، هر گاه در کنار اسب مورد علاقه‌اش قرار می‌گیرد به کلی دچار تحول شخصیتی می‌شود و آرام و قرار می‌گیرد.

خرده داستان‌هایی که در فیلم درساژ شکل می‌گیرد عبارتند از شرایط زندگی خانوادگی گلسا و رابطه‌اش با دوست پسرش امیر و تفاوت سطح اقتصادی و فرهنگی خانواده‌های آن ها، درگیری اقتصادی خانواده‌‌ی گلسا برای پیش خرید یک مسکن در تهران و کلاهبرداری‌ای که ازشان شد، نقل مکان پدر و مادر گلسا به تهران برای راحتی بیشتر و مخالفت گلسا به دلیل دور شدن از تنها دوست واقعی‌اش یعنی الوند و در آن سو، تمول و رفاه خانواده‌‌ی امیر و باج‌هایی که برای سرپوش گذاشتن بر اشتباهات پسرشان می‌گذارند.

بیشتر بخوانید: فیلم طلا ساخته‌ی پرویز شهبازی؛ درامی به شدت ساختگی و دروغین

گفتنی است پویا بادکوبه به عنوان کارگردان فیلم، پیش‌تر در زمینه‌‌ی آگهی‌های بازرگانی و آژانس‌های تبلیغاتی فعالیت داشته و این ایده‌‌ی تبلیغات بدون شک متاثر از نگرش او به این حرفه است.

در این میان شیوه‌‌ی برخورد والدین گلسا با بازی علی مصفا و شبنم مقدمی با گلسا برخورد مناسبی نیست و در بسیاری از صحنه‌ها شکل تهدید، تحقیر و ارعاب را به خود می‌گیرد. آن‌ها به تعداد سال‌های عمر گلسا از او و احوالاتش غافل بوده اند.

در نقد فیلم درساژ از این مهم نباید غافل باشیم: تبلیغات خلاقانه‌ای که فیلم در زمان اکران‌اش در فضاهای عمومی با عنوان هشتگ مرا ببین روی چهره‌‌ی بازیگر اصلی داشت، در حالی که نیمی از تصویر را چهره‌‌ی علی مصفا در نقش آقای پدر و نیمی دیگر را چهره‌‌ی شبنم مقدمی در نقش خانم مادر پر کرده است.

گویی آن‌ها به قدری درگیر خرج و برج زندگی هستند که اصلاَ از یاد برده اند گلسایی هم در این میان وجود دارد. گفتنی است پویا بادکوبه به عنوان کارگردان فیلم، پیش‌تر در زمینه‌‌ی آگهی‌های بازرگانی و آژانس‌های تبلیغاتی فعالیت داشته و این ایده‌‌ی تبلیغات بدون شک متاثر از نگرش او به این حرفه است.

شیوه‌‌ی برخورد والدین گلسا با بازی علی مصفا و شبنم مقدمی با گلسا برخورد مناسبی نیست و در بسیاری از صحنه‌ها شکل تهدید، تحقیر و ارعاب را به خود می‌گیرد.

شخصیت گلسا در فیلم درساژ دچار دگردیسی می‌شود. گلسای ابتدا و انتهای فیلم به شدت متفاوت است. او یاد می‌گیرد بر سر مسائلی که توان مقابله با آن را ندارد، سازش نکند. به نعبیر عموم گلسا در ابتدای فیلم قهرمان است و در انتها یک ضد قهرمان.

به تعبیر من اما برعکس است. گلسا در ابتدای فیلم ضد قهرمان است و گویی پس از سیلی خوردن از دوست پسر قلدرش قدرت می‌گیرد. گلسای سکانس پایانی یک قهرمان تمام عیار است چرا که او به حدی تاثیرگذار است که در انتهای فیلم، دوستان و خانواده‌اش را به شیوه‌‌ی خود تنبیه می‌کند. در انتها او با آن ظاهر سرد و بی تفاوت‌اش پیروز میدان است.

بیشتر بخوانید: فیلم آشفتگی ساخته‌ی فریدون جیرانی؛ یک نوآر مشرقی

فیلم هم به لحاظ قصه گویی به جا عمل می‌کند و اطلاعات مناسبی را در اختیار مخاطب قرار می‌دهد با این که اساساً فیلمنامه‌‌ی آن شخصیت محور است.

بدون شک از محاسن بزرگ فیلم درساژ بازیگران و فیلمنامه‌اش هستند؛ بازیگر نقش گلسا، بی تردید بار اصلی فیلم را بر دوش می‌کشد. گفتنی است نگار مقدم برای این فیلم برنده بهترین بازیگر جشنواره‌‌ی شانگهای شده است.

نوردپردازی، فیلمبرداری و موسیقی مناسب فیلم باعث شده است تیم حرفه‌ای و بازیگران صاحب نامه در فیلم درساژ حضور داشته باشند. که از آن جمله می‌توان به کامبوزیا پرتوی به عنوان مشاور سینمایی کارگردان در این فیلم اشاره کرد.

و بالاخره نقد فیلم درساژ را اینگونه به پایان می‌بریم که فیلم سینمایی درساژ تقدیر ویژه‌‌ی هیئت داوران بخش نسل‌ها +۱۴ جشنواره‌‌ی برلین را کسب کرد که برای یک فیلم اولی دستاورد بزرگی است. توصیه می‌کنیم تماشای این فیلم را از دست ندهید.