گردش خون” قلب “و رگهای خونی 

آناتومی قلب

دانستنی هایی از« قلب »و رگهای خونی

قلب، اندامی عضلانی که نقطه مرکزی سیستم گردش خون را شکل می دهد، وظیفه پمپاژ خون به سراسر بدن را از طریق شبکه ای از رگ های خونی بر عهده دارد.

اندازه قلب در افراد بالغ به اندازه« مُشت»آن شخض است(۷درصدوزن بدن)

«وزن قلب» در مردان حدود۲۸۰ گرم و در زنان ۲۲۰ گرم می باشد.

ضربان قلب زنان ۸ بار در دقیقه بیشتر از مردان می تپد.

سرخرگ اصلی خون را از اندام های فوقانی بدن مثل سر، گردن به قلب حمل میکند.؛ درحالیکه سرخرگ فرعی خون را از اندام های دیگر به قلب می رساند.

عروق خونی به لوله‌هایی باریک در بدن جانداران گفته می شود که خون را در سرتاسر بدن حمل می‌کنند و در حقیقت می توان گفت؛ شریان ها، همان عروق خونی هستند که خون پر از اکسیژن را از قلب به بافت‌های بدن انتقال می‌دهند.

دریچه ها کوچکتر از بطن ها هستند ، و دیواره های نازک تری دارند. کار بطن ها پمپاژ کردن خون است. بطن سمت راست خون را به ریه ها ارسال میکند درحالیکه وظیفه بطن سمت چپ ، پمپاژ خون به سراسر نقاط بدن است. این واقعیت وجود دارد که بطن چپ قوی تر از همه ی چهار حفره قلب می باشد.

خون درون قلب فقط در یک جهت جریان دارد. چهار دریچه ( سه لتی، ریوی، میترال و آئورت) در قلب به چک کردن خون کمک میکند. خون از طریق دهلیز راست وارد بدن می شودو سپس به بطن راست میرود و در آنجا به ریه ها پمپاژ می شود. و بعد از گرفتن اکسیژن از ریه ها ، آن را به دهلیز سمت چپ میبرد.جایی که در نهایت به بدن منتقل می شود. قلب در هر بار طپش ۷۰ میلی لیتر خون را به بدن پمپاژ میکند. ( هر انسان بالغ با وزن ۷۰کیلوگرم ، حامل تقریبا ۵ لیتر خون است .

​

به گزارش «نیو هلث ادوایزر» خون وظیفه حمل اکسیژن و دیگر مواد مورد نیاز بدن برای ارائه عملکردی درست و همچنین حذف مواد زائد را بر عهده دارد. در بدن فردی بزرگسال با اندازه متوسط حدود ۵ لیتر خون وجود دارد.

هر شریان یک لوله عضلانی است که از بافتی نازک و سه لایه تشکیل شده است:

اینتیما: لایه داخلی که با بافتی نرم به نام اندوتلیوم پوشیده شده است.

مدیا:لایه‌ای عضلانی که به شریان‌ها توان تحمل فشار قلب را می‌دهد.

اَدْوِنْتیا: بافتی پیوندی که شریان را به بافت مجاور متصل می‌کند.

​

انواع رگ‌های خونی

«سرخرگ-شریان»

«سرخرگ آئورت» که بزرگترین سرخرگ بدن است.

«سرخرگ‌چه‌ها» که کوچکترین سرخرگ‌های بدن هستند.

«سیاهرگ –ورید»

«بزرگ‌سیاهرگ» که بزرگترین سیاهرگ بدن است.

«سیاهرگ‌چه‌ها »که کوچکترین سیاهرگ‌های بدن هستند.

«مویرگ» که کوچکترین رگ‌ها هستند و بین سرخرگ و سیاهرگ قرار داشته و محل مبادله مواد غذایی و مواد زائد یاخته‌ها هستند.

​

در نهایت اکسیژن و مواد مغذی از طریق مویرگ‌ها به سلول‌های بدن می‌رسند. ورید‌ها وظیفه‌ای برعکس شریان‌ها برعهده دارند و خون خالی از اکسیژن را مجدد به قلب برمی‌گردانند.

عروق خونی‌تان می‌تواند محیط کره زمین را طی کند!

۱۰۰۰۰۰کیلومتر عروق خونی در بدن وجود دارد.

عروق خونی بسیار ریز و کوچک هستند، اما اگر بخواهیم از لحاظ «درازا» قیاسی انجام دهیم، اندازه عروق خونی انسان حدود۱۰۰هزار کیلومترخواهد بود. این اندازه‌گیری را موسسه ملی سالمندی امریکا (NIA) انجام داده و برای تفهیم درازای عروق خونی، مثال زیبایی را مطرح کرد.

اگر تمام عروق را پشت سر هم قرار دهیم، دو بار کره زمین را دور می‌زنند!

در طول زندگی یک فرد، یک میلیون بشکه خونی مصرف می‌شود!

مایع خون در بدنتان به صورت مداوم در جریان است و پس از مدتی قلبتان مجدد خون جدیدی را به بافت‌های بدن پمپاژ می‌کند. بر اساس مطالعات مختلف، قلب یک فرد سالم نزدیک به هفت هزار کیلوگرم خون را به درون عروق پمپ می‌کند. به عبارتی قابل فهم‌تر، دستگاه گردش خون‌تان یک میلیون بشکه خونی مصرف می‌کند تا جناب عالی تا آخر عمر زنده بمانید.

برخی از عارضه‌ها می‌توانند عروق خونی را تحت تاثیر قرار دهند

بیماری‌های مختلف می‌توانند عروق خونی را تحت تاثیر قرار دهند. برای مثال تصلب شرایین (آترواسکلروزیس) باعث سفتی و سختی عروق خونی می‌شود و یا عارضه واریس (واریکوز) موجب شل شدن دریچه‌های لانه کبوتری موجود در ورید‌های اندام‌های تحتانی بدن می‌شود. حتی مویرگ‌ها نیز می‌توانند دچار تغییر و تحولات اساسی شوند.

برای مثال یک سندرم بسیار نادر تحت عنوان «نشت مویرگی» باعث می‌شود دیواره مویرگ‌های خونی حالتی مثل نشتی یک لوله پیدا کنند. بر اساس این عارضه، فرد رفته رفته دچار کاهش« فشار خون »می‌شود و اندام مورد نظر ممکن است تورم پیدا کند.

​

عروق خونی در مغز انسان مثل یک سد عمل می‌کند

«عروق خونی» در مغز مثل یک سد دفاعی عمل می‌کند. به این سد از لحاظ علمی، سد خونی-مغزی گفته می‌شود. این سد، شبکه‌ای از عروق خونی است که اجازه ورود و خروج مواد مختلف را به درون بافت مغزی نمی‌دهد و به جز گاز اکسیژن، دی اکسید کربن، مولکول‌های آب و گلوکز (که یک ماده قندی است)، ماده دیگری از این سد عبور نمی‌کند.

بر همین اساس، باکتری و ویروس‌های مختلف نیز قادر نیستند به راحتی از سد خونی مغزی عبور کنند.

البته برخی از «گاز‌های بیهوشی »این قابلیت را دارند تا از این سد عبور کنند. چرا که داروسازان این توانایی را پیدا کرده‌اند تا دارو‌های ضد سرطانی خاصی را تولید کرده تا از سد خونی مغزی عبور کنند.

خوردن شکلات به نفع عروق خونی‌تان است

بر اساس جدیدترین نتایج، مصرف شکلات در حد و اندازه معمول می‌تواند برای سلامتی قلب و عروق خونی‌تان مفید واقع شود. همچنین مصرف شکلات احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی و حتی سکته را نیز کاهش می‌دهد. شکلات تلخ حاوی یک نوع ماده مغذی به نام فلاونویید است که ویژگی‌های آنتی اکسیدانی دارد. به همین علت اگر قرار است شکلات مصرف کنید، نوع تلخ بهترین گزینه ما به شماست.

​

«چاقی»عروق خونی‌تان را به زحمت می‌اندازد!

هر پانصد گرم چربی اضافه شده به بدنتان، یک متر عروق خونی جدید باید ایجاد شود.

یکی از «وظایف دستگاه گردش خون» حفظ دمای بدن است.

عروق خونی منقبض می‌شوند تا دمای بیشتری را حفظ کنند. زمانی هم که اتساع پیدا می‌کنند، برای خنک کردن بدن در تلاش هستند. البته اگر شما سعی کنید پایتان را روی یک تکه یخ برای مدت طولانی نگه دارید، اتفاق ناگواری شاید برای‌تان رقم بخورد.

عروق خونی به شدت منقبض می‌شود تا جایی که حتی ممکن است خون‌رسانی برای مدت زمان محدودی کاملا قطع شود. در این صورت، بافت مورد نظر رفته رفته می‌میرد. این رویداد فیزیولوژیکی، زمینه را برای سرمازدگی فراهم می‌کند.

عروق خونی، عامل یخ زدن مغز در زمان خوردن بستنی

وقتی بستنی یا آب یخ می خورد،حس می کنید انگار مغزتان در زمان خوردن، منجمد می‌شود. زمانی که، یک چیز بسیار سرد، به کام سخت دهان شما برخورد می‌کند، عروق خونی آن منطقه منقبض می‌شوند تا فقدان گرما را به حداقل برسانند. بعد از این اتفاق، شما مدتی صبر می‌کنید. در این بین، جریان خون مجدد به حالت طبیعی خود برمی‌گردد.

نتیجه این ماجرای عجیب، فعال شدن حس دردی است که برای چند دقیقه همراهی‌تان می‌کند. این سر درد‌های ناشی از مصرف بستنی یخی بیشتر در میان افرادی که با میگرن دسته و پنجه نرم می‌کنند، گزارش شده است.

مدیریت سایت-پیراسته فر:بااستفاده از باشگاه خبرنگاران جوان-مرداد ۱۳۹۸ بااصلاحات-حذف واضافات.

«عروق خونی» به صورت گروهی کار می‌کنند

رگ‌های بدن سه دسته هستند:

شریان (سرخرگ)

ورید (سیاهرگ)

مویرگ‌ها

زمانی که؛ قلب منقبض می‌شود، مایع خون به درون شریان‌ها پمپاژ شده تا خون غنی از اکسیژن و مواد مغذی، به بافت‌ها ارسال شود. شریان‌ها در نهایت به شاخه‌های بسیار ریزتری تحت عنوان مویرگ منتهی می‌شوند.

قلب تنها عضله ای در بدن انسان است که به طور مداوم در حال فعالیت بوده و تنها پس از مرگ فعالیت آن متوقف می شود.

برای هر ثانیه ای که می گذرد، ۱۵ میلیون سلول خونی می میرند.

۲۰۰ میلیارد پلاکت، اجزا دیسک شکل سلول های خون، در روز تولید می شوند.

در شرایطی که یک فرد بزرگسال به طور معمول دارای ۵ تا ۶ لیتر خون است، یک نوزاد تنها ۱ لیتر خون دارد.

​

آئورت، بزرگترین شریان بدن، خون مورد نیاز تمام قسمت های بدن را به جز ریه ها و قلب تامین می کند.

سیاهرگ ریوی وظیفه انتقال خون اکسیژن‌دار را بر عهده دارد، در شرایطی که دیگر سیاهرگ های بدن انسان خون فاقد اکسیژن را انتقال می دهند.

«خون »به طور طبیعی بی رنگ است، و رنگ قرمز روشن آن به واسطه رنگدانه «هموگلوبین »موجود در گلبول های قرمز خون شکل می گیرد.

هنگامی که خون وارد محفظه قلب می شود، دریچه های آن بسته شده و صدای تولید شده توسط دریچه ها به نام «ضربان قلب» شناخته می شود.

ضربان قلب یک زن سریع‌تر از ضربان قلب یک مرد است.

یکی دیگر از حقایق شگفت انگیز درباره سیستم گردش خون این است که قلب ما حتی پس از خارج شدن از بدن یا تکه تکه شدن نیز -تامدتی-به ضربان خون ادامه می دهد.

حدود ۲۳ ثانیه طول می کشد تا خون در سراسر بدن انسان گردش کند.

قلب یک فرد بزرگسال با اندازه متوسط قادر است ۴۰۰ گالن خون را در روز پمپاژ کند.

سمت چپ قلب ضخیم‌تر و قوی‌تر از سمت راست آن است.

خون انسان از گلبول های قرمز که مسئولیت حمل اکسیژن را بر عهده دارند، گلبول های سفید که مسئولیت مبارزه با بیماری ها را بر عهده دارند، پلاکت ها که مسئولیت لخته کردن خون را بر عهده دارند، و یک نوع مایع خاص به نام پلاسمای خون تشکیل شده است.

هر یک از کلیه های انسان از حدود یک میلیون واحد تصفیه کننده به نام «نفرون» تشکیل شده اند. کلیه ها روزانه حدود ۱۲۰ تا ۱۵۰ لیتر خون را تصفیه می کنند و حدود دو لیتر ادرار تولید می کنند.

روزانه تا ۴۴۰ گالن خون از کلیه عبور می کند.

طول عمر گلبول های قرمز خون برابر با ۴ ماه است.

گلبول های قرمز خون تنها سلول هایی در بدن انسان محسوب می شوند که فاقد هسته هستند.

۳۰ تا ۴۰ میلیون گلبول سفید درون بدن انسان وجود دارند، که مسئولیت حفاظت از بدن در برابر ارگانیسم های خارجی را بر عهده دارند.

۱۰ مویرگ ضخامتی برابر با یک تار موی انسان دارند.

قلب حدود ۳۰ میلیون بار در سال می تپد.

گلبول های قرمز خون پیش از این که درون محل تولد خود، یعنی مغز استخوان بمیرند، حدود ۲۵۰ هزار بار در سراسر بدن گردش می کنند.

برق قلب

قلب یک میدان مغناطیسی قوی تولید میکند.

قلب دارای قدرت خروجی از ۱ تا ۵ وات در دقیقه است، که برابر با قدرت خروجی یک لامپ ۶۰ وات است. این یکی از شگفت انگیزترین حقایق درباره سیستم گردش خون انسان است.

اگر تمام شریان ها، سیاهرگ ها و مویرگ های یک فرد بالغ را پشت سر هم در یک ردیف قرار دهیم، طول آن به ۱۰۰هزار کیلومتر می رسد.

پشه ماده در هر بار نیش زدن ۵ تا۱۰ میکرو لیتر(۵ تا۱۰میلیونم لیتر) خون می مکد.-پشه «نر»نیش نمی زند،وزن پشه ۲ میلی گرم است.

هنگام خندیدن ۲۰ درصد خون بیشتر به نواحی مختلف بدن حمل می کنند(شبیه ورزش مفیداست برای سلامتی)

***

آناتومی قلب

۱. چهار حفره در قلب وجود دارد. ( هر یک از آن ها ۷۰ میلی لیتر خون را نگه میدارد.)بنابراین حجم کل قلب انسان برابر با تقریبا ۲۸۰ میلی لیتر میباشد. هر یک از این حفره ها یک دریچه یک طرفه دارند که در خروجی آن ها قرار دارد. این دریچه ها از عقب گشت جریان خون می شوند.

۲.قلب را میتوان به دو بخش چپ و راست تقسیم کرد. قسمت راست قلب شامل دهلیز راست و بطن راست و سمت چپ نیز از دهلیز چپ و بطن چپ تشکیل شده اند.

۳.خون درون قلب فقط در یک جهت جریان دارد. چهار دریچه ( سه لتی، ریوی، میترال و آئورت) در قلب به چک کردن خون کمک میکند. خون از طریق دهلیز راست وارد بدن می شودو سپس به بطن راست میرود و در آنجا به ریه ها پمپاژ می شود. و بعد از گرفتن اکسیژن از ریه ها ، آن را به دهلیز سمت چپ میبرد.جایی که در نهایت به بدن منتقل می شود. قلب در هر بار طپش ۷۰ میلی لیتر خون را به بدن پمپاژ میکند. ( هر انسان بالغ با وزن ۷۰کیلوگرم ، حامل تقریبا ۵ لیتر خون است .

۴. دیواره قلب دارای سه لایه است. اپیکاردیوم (لایه ی خارجی) ، میوکاردیوم (لایه میانی عضلانی) و اندوکاردیوم( لایه داخلی). عملکرد اپیکاردیوم به جهت حفاظت از دولایه ی دیگر و کمک به تولید مایع پریکاردیال است.

۵. دو طرف قلب انسان با یک دیواره از یکدیگر جدا میشوند. که اساسا یک دیواره ی عضلانی است.

۶. دریچه ها کوچکتر از بطن ها هستند ، و دیواره های نازک تری دارند. کار بطن ها پمپاژ کردن خون است. بطن سمت راست خون را به ریه ها ارسال میکند درحالیکه وظیفه بطن سمت چپ ، پمپاژ خون به سراسر نقاط بدن است. این واقعیت وجود دارد که بطن چپ قوی تر از همه ی چهار حفره قلب می باشد.

۷. سرخرگ اصلی خون را از اندام های فوقانی بدن مثل سر، گردن به قلب حمل میکند.؛ درحالیکه سرخرگ فرعی خون را از اندام های دیگر به قلب می رساند.

۸.قلب یک میدان مغناطیسی قوی تولید میکند.

۹. وزن قلب هر انسانی کمتر از ۰.۵ درصد از وزن کلی خودش است.