متری شیش و نیم ساختهی سعید روستایی
حمایت شده توسط: متری شیش و نیم به نویسندگی و کارگردانی سعید روستایی و تهیه کنندگی سید جمال ساداتیان و گروه بازیگری پیمان معادی، نوید محمدزاده، پریناز ایزدیار و فرهاد اصلانی درباره دستگیری و قصاص یک آشپزخانه دار شیشه و قصاص وی میباشد. در ادامه با تحلیل و نقد فیلم متری شیش و نیم با […] نوشته متری شیش و نیم ساختهی سعید روستایی اولین بار در نت...
متری شیش و نیم به نویسندگی و کارگردانی سعید روستایی و تهیه کنندگی سید جمال ساداتیان و گروه بازیگری پیمان معادی، نوید محمدزاده، پریناز ایزدیار و فرهاد اصلانی درباره دستگیری و قصاص یک آشپزخانه دار شیشه و قصاص وی میباشد. در ادامه با تحلیل و نقد فیلم متری شیش و نیم با نت نوشت همراه باشید.
ابتدای این متن نقد آرش منادی را پیرامون فیلم متری شیش و نیم خواهیم خواند:
نقد فیلم متری شیش و نیم: مرثیهای برای ساقی اعظم
در نقد فیلم متری شیش و نیم باید گفت همان طور که از خلاصهی داستان برمی آید، سعید روستایی، در دومین تجربهی کارگردانی خویش، این بار هم اعتیاد را نشانه رفته و از جنبهای دیگر به آن نگاه کرده و پرداخته است. وی پیش تر در نخستین ساختهی خویش، «ابد و یک و روز»، به مشکلات خانوادهای میپرداخت که یکی از اعضایش دچار اعتیاد بود.
حتا اگر به گروه بازیگری «متری شیش و نیم» هم که نگاهی بیندازیم، اشتراکاتش را با «ابد و یک روز» میبینیم. اعتیاد یکی از مهم ترین مشکلات و معضلات جامعهی امروز ایران است و زن و مرد و بچه هم نمیشناسد و ساختن فیلمی که پرده از زشتی این مسئله بر دارد و سعی در ایجاد پرسش و یا حتا پاسخ برای رفع این معضل خانمان برانداز کند، ارزشمند است. اتفاقی که البته در «متری شیش و نیم» رخ نمیدهد!
در نقد فیلم متری شیش و نیم باید توجه کرد که فیلم شامل سه بخش است. بخش اول نمایش زشتی و پلشتی اعتیاد و تلاش برای دستگیری مسبب این وضع یعنی ناصر خاکزاد (نوید محمدزاده) میباشد. بخش دوم دستگیری این ساقی اعظم و روند محاکمهاش است و بخش آخر، چرایی اعمال ناصر خاکزاد و در نهایت قصاص وی میباشد.
در نقد فیلم متری شیش و نیم باید گفت که فیلم در این بخشها با دید دوگانه و متناقض آمیزی رو به رو است. در بخش اول، اعتیاد را به زشت ترین شکل و عریان ترین حالت و هولناک ترین مسئله نشان میدهد. معتادینی زاغه نشین، مرده، ترسناک که حتا به زن و بچهی خویش رحم نمیکنند و برای رهایی خویش، مواد را در بدن زن خویش پنهان میسازند و یا فرزند کوچک خود را مجبور میسازند تا جرم حمل جنس را گردن بگیرد تا خود از بازداشت رهایی یابند.
در بخش دوم که دستگیری یکی از عوامل این بدبختی است، ما نگاه ترحم برانگیز کارگردان را به ناصر خاکزاد میبینیم. انتخاب نوید محمدزاده، با توجه به محبوبیتش در بین تماشاگران و سابقهی ذهنی که مخاطب از وی دارد، به این هم ذات پنداری دامن میزند. و اما این مرثیه سرایی برای ناصر خاکزاد، در سومین بخش که روند قصاص وی میباشد، به اوج خود میرسد.
به یاد بیاوریم سکانس گفتگویش با وکیل و قاضی که از چرایی اعمال زشت خویش پرده بر میدارد و خود را نه تنها موجودی معصوم برای قاضی جلوه میدهد که حتا برای مخاطب نیز این عقده گشایی دوران کودکی، ترحم برانگیز میشود.
بیشتر بخوانید: ابد و یک روز فیلمی از سعید روستائی؛ تمام حرف، بر سر حرفی است که از گفتن آن عاجزیم…
اوج این هم ذات پنداری و دلسوزی در سکانس ملاقات ناصر خاکزاد با خانوادهی گریان و مستأصلش رخ میدهد. سکانسی احساسی که همان حس خانواده را در مخاطب بر میانگیزد و وی را از اجرای حکم قصاص ناراحت میکند. آیا در جامعهای که اعتیاد، چنان گریبانش را گرفته و باعث فروپاشی بسیاری از خانوادهها شده است، ساختن فیلمی ترحم برانگیز نسبت به مسبب این افیون جامعه کار درستی است؟!
جالب است که در فیلم قبلی کارگردان؛ «ابد و یک روز»، نیز تنها کاراکتر همدلی برانگیز، شخصیت معتاد بود که باز هم نوید محمدزاده ایفاگر نقشاش بود.
در نقد فیلم متری شیش و نیم باید گفت که فیلم پر از چراهای بی دلیل است. به راستی آن سکانس مهیج و خوب افتتاحیه و افتادن آن نوجوان در آن زمین کنده شدهی گور مانند، چه کارکرد دراماتیکی محکمی به جز گم شدن وی با وجود یافته شدن جنسش دارد؟!
آن قدر این مسئله در روند فیلم اهمیت آنچنانی ندارد که این چنین نفس گیر و مهم، آن هم در ابتدای فیلم به آن پرداخت شده است. و یا سکانسی که برای دستگیری رضا ژاپنی به مقراش میروند، به راستی چطور این همه پلیس، برادر ناصر؛ وحید را که حتا در ادامه از اتومبیلاش پیاده میشود، نمیبینند؟! اینها چراهایی مهمی است که نقاط خلا و حل نشدهی فیلمنامه را تشکیل میدهد.
بیشتر بخوانید: نقد فیلم لانتوری ساختهی رضا درمیشیان، قشر تحقیر شده و پایین دست
در نقد فیلم متری شیش و نیم البته توجه به این نکته ضروری است که فیلمنامه چینش خوبی را برای ورود به ماجرای ناصر خاکزاد در همان ساختار سه بخشیاش انجام داده است.
فیلمنامه آرام آرام و با دستگیری معتادان و گشتن خانهی یکی از خرده فروشها آغاز میشود که از طریق او، به باند بزرگ تر و در نهایت ناصر خاکزاد میرسد که البته گرچه روند آرامی است و داستان اصلی کمی دیر شروع میشود، اما روند خوبی را در همان بخش اول پیش میبرد.
یکی از نکاتی که در نقد فیلم متری شیش و نیم حائز اهنیت است، بازی پیمان معادی است. وی در این فیلم یکی از بهترین بازیهای کارنامه بازیگریاش را ارائه داده است و نقطهی قوت فیلم نیز همان اوست. معادی به خوبی توانسته در شمایل شخصیت یک مامور انتظامی جای بگیرد که البته تنفر مخاطب را نیز برمی انگیزد که در راستای همان نگاه دوگانه و متناقض آمیز فیلم ساز است.
پریناز ایزدیار با وجود اینکه حضور کوتاهی در فیلم دارد، اما به خوبی از پس نقش دختری مستأصل میان عشق به ناصر و تعهد اجتماعیاش بر میآید. و اما نوید محمدزاده، اتفاق تازهای را در فیلم رقم نمیزند. او همان نوید محمدزاده همیشگی «عصبانی نیستم» رضا درمیشیان، «ابد و یک روز» و دیگر نقشهای مشابهاش است. موجودی عصبی و در عین حال ترحم برانگیز.
البته که در نقد فیلم متری شیش و نیم نباید فیلمبرداری پرتلاطم و درست هومن بهمنش را نادیده گرفت. به ویژه در بخش اول که لانگ شاتهای بی نظیری از زاغههای معتاد نشین نشان میدهد. فیلمبرداری روی دست که تلاطم ماجرا را با تنش نماها در هم آمیخته. و البته کارگردانی خوب سعید روستایی و قدرتش را نیز نمیتوان نادیده گرفت.
که البته همهی این خوبیهای فنی فیلم دلیل بر خوب بودن محتوای اثر و در نتیجه فیلم نمیشود، چرا که تفکر پشت «متری شیش و نیم»، همان طور که گفته شد، تفکر خوبی برای جامعهی درگیر اعتیاد امروز ایران نیست. این اثر، نتیجهی همان ستایشهای غیرمنطقی و بیش از حد از فیلم اول کارگردان، «ابد و یک روز» است که به سعید روستایی اجازهی ساختن چنین فیلمی را دربارهی اعتیاد داده است.
بیشتر بخوانید: فیلم آشفته گی کاری از فریدون جیرانی؛ یک نوآر مشرقی
در ادامه تحلیل فیلم متری شیش و نیم را به قلم محمد حیدری میخوانیم:متری شیش و نیم کاری از سعید روستایی؛ محبوبیتِ ضد قهرمان
فیلم متری شیش و نیم را از مدخلها و زوایای متفاوتی میتوان خواند و پردازش کرد. میتوان به نقد رویکردهای جامعه شناسانه، روانکاوانه و بهداشت محیط شهری پرداخت، میتوان به علل تکثر تخریب در بی بستری اشاره کرد، میتوان به عینک سینمایی و موضوعیت عشق و مواد مخدر بر پرده نقرهای نشانه رفت و یا از دریچهی پرسشگری به یک سیستم در قبال مناسبتهای ضد هنجاری و کنش و واکنش سرپرست نسبت به چنین شدنهایی وارد شد.
نگارنده موضوعیت آخر را پر اهمیت تر میداند و به موازات مباحث دیگر، قصد پرداخت به نقد سیستم نظاره گر را در متن زیر ادامه میدهد.
در هر فضا و جغرافیایی واژه مواد مخدر شامل عناوین و محصولاتی میشود. از خوردن سیب زمینی سرخ کرده و دانهی گیاهان گرفته تا مرسوماتی که در فرهنگ خودمان دست و پا میزند. مرسوماتی مانند هروئین، الکل، تریاک، شیشه و… اما نکتهای که همواره با منع و دفع مواد مخدر شانه به شانه میآید، حضور و وفور چنین محصولاتی در هر جامعهای است.
و از طرفی موضوعیت عام تر و پرنور چنین سناریویی دسترسی آسان و سریع مصرف کننده به ارائه دهنده است. آنالیز رفتاری که هرساله زمان دریافت قابل تاملی را برای رسیدن به یک مخدر به ما میدهد.
و در دوئل با این زمان، عواملی هستند که در تعویق و به مقصد نرسیدن مخاطب مصرف دخیل هستند و در هنجارشان به چنین رویکردی سوگند خورده اند. کشف، ضبط و نرسیدن به هدف مصرف کننده؛ اینها سه رویکرد اصلی و مهمی هستند که کنترل کنندگان برای شان تعلیم داده میشوند.
خالی از لطف نخواهد بود که به این مهم اشاره کنیم که پلیس و کنترل کنندگان این موضوع فقط بخشی از کل یک اتفاق آرام بخش هستند. فقط بخشی از یک فیلم نامهای هستند که در انتها میبایست با ایجاد امنیت سراسری به پایان رسد.
عوامل پر مهم دیگری همچون معماری، شهرسازی، روانکاویِ محیط-خانواده-فرد، فهم و آموزش رفتارهای شهرهای بزرگ مقیاس، معادل سازی فرهنگی در بسترهایی با خرده فرهنگهای متکثر و مهم تر از همه نقش آفرینی پررنگ و پر حضور سیستم آموزش و پرورش در مناطق مواجه با تهدید به صورت مداوم و پیوسته.
پس از مرگ سهراب است که واژه و صدای پلیس را در ذهن و چشم میبینیم و اساسا حضور و منطق آنان هم چنین است و حل معضلات اجتماعی و رفتارشناسی و روانکاوی و آموزش و پرورش اجتماعی به صورت رکن اصلی در حیطه و محدودهی فعالیت چنین سازمانی نهادینه نمیشود.
همانگونه که پرداخت و توجه به ریشههای اعتیاد و مواد مخدر از حوصله و حصار و سواد و سودای سینما خارج است در این متن هم چنین است و صرفا تا حدودی از کانالی به نام فقر و فضایی به نام پایین شهر وارد دنیای بی محبای چنین رفتارهای میشویم.
بیشتر بخوانید: فیلم قسم از محسن تنابنده؛ بیا هم قسم شویم
طبعا هر جامعهای دچار معضلات کوچک و بزرگ است که افراد آن محیط به دست و پنجه نرم کردن با چنین کنشهایی مشغول میشوند. افسردگی، دزدی، خودکشی، اعتیاد و… که یکی از این راس ترینِ این فاکتورها فقر است. فقر است که مسبب بسیاری از پس لرزههای جبران ناپذیر میشود.
فقر است که به شکل و محتوی یک سبک زندگی معنای خود را رنگ رزی میکند. فساد، فحشا، اعتیاد و هزاران علل سیاه و بن بست دیگر تنها بخشی از رندرهای زلزلهای به نام فقر است.
فقر اساسا تعیین کننده است. و عوامل و تولیدگر فقر تعیین کننده تر هستند. یک سیستم با توزیع و کنترل موقعیتها و پتانسیلهای اقتصادی و شغلی است که به سبک شهروندان خویش حیات میبخشد. اما سوال اینجاست که آیا سیستم، این شکل و شاکلهی سادهی مدیریتی را نمیداند؟
و یا اساسا فقر ایجاد نوعی کارآفرینی و سرگرمی عوام فریب برای شکل دهی به دستگاهای زیر دست است؟ سوالات فراوانی که پاسخ گوی تمامی آنها بایستی سیستم باشد و نه شهروند و بیمارِ دچار به معضل اعتیاد.
دومینوی پیوسته و مدام و پرسرعت بیکاری، اقتصاد و فقر به فساد روز افزون جامعهی ما شکل بیشتری میدهد. و از طرفی تعداد مشتاقان و علاقمندان به مخدر، این راه را برای تولیدگران آن به یک تجارت پر درآمد و زود بازده تبدیل کرده است. از نگاه نگارنده این علاقهی زیادی و این میل و ذوق به این سمت هم نوعی باگ بی مسئولیتی در قبال ایجاد فضاهای اکتیو و مفرح برای نسل جوان است.
نسلی که کاملا در جریان اتفاقات و رویکردهای روز دنیا قرار دارد و میداند که سرگرمی مدرن چیست. جوان و جوانی به چه معناست. شور و شوق و اشتیاق چگونه تخلیه میشود و هزاران اما و اگر بی پاسخی که در ذهن میپروراند و در نهایت با یک بی جوابی مبهم روبه رو است.
از طرفی این موضوع پراهمیت است و نیاز به تحلیلهای گستردهی جامعه شناسانهای دارد که آیا فقر باعث اعتیاد میشود و یا اعتیاد باعث فقر؟
اما نکتهی مهم تر در اینجا این است که زمانی که از واژه فقر استفاده میشود صرفا به معنای کمبود و پایین بودن سطح اقتصادی نیست (که در اکثریت مواقع بدین معناست) و مع انیای همچو فقر فرهنگی، فقر توجه و یا فقر محیطهای تخلیه و ارضا را هم شامل میشود.
بیشتر بخوانید: نقد فیلم آشغالهای دوست داشتنی؛ بحران هویت جامعهی ایرانی
سعید روستایی در دومین ساخته بلند خود باز هم به سمت اعتیاد و خانوادههای درگیر این موضوع نشانه رفته است. فیلم متری شیش و نیم حرف اصلی خود را به زبان هم نمیآورد. به رویکرد اصلی خود نمیپردازند و حتی با لکنت هم توان بیان معضل مدعی شده را ندارد.
فقط با سکانسهای که بیشتر یک عکس و یا یک شکل از اعتیاد هستند روبه رویمان میکند. محل زندگی معتادین، درگیری و همراهی خانوادههای معتادین، فرزندان قربانی و البته کودکانی که دیگر کودک نیستند و شاید مهم تر از همه رفتار یک سیستم قضایی با چنین جامعهای است.
فیلم متری شیش و نیم دچار خلل و فرجهای بسیار زیادی است که کارگردان در پیچ و خم ساخت فیلمی همه پسند دچار فراموشی موضوع میشود. تمام تلاش سعید روستایی بر این است که عشق را در فیلم بگنجاند و ضد قهرمان را به قهرمان تبدیل کند و ما به عنوان مخاطب بیش از آنکه تفکرمان به سمت مسئلهی اعتیاد و جامعه و زنان و کودکان درگیر با این موضوع حرکت کند بیشتر دچار بغض شویم و آهی جان سوز کشیم برای فردی که عاشق است.
فیلم متری شیش و نیم غمنامهای از یک ساقی مواد مخدر را به اجرا در میآورد و از تریبون بزرگ و رسانه ایِ سینما، با نام اعتیاد به محتوی عاشقی یک پسر بر یک دختر میپردازد. و از طرفی پسری که قهرمان است و میخواهد آرمان شهرهای خانواده خویش را زمینی کند و تمام آنچه میتواند ارائه دهد را به پای آنان بریزد.
فیلم متری شیش و نیم همانطور که ضد قهرمان را قهرمان میکند، قهرمان را نیز ضد قهرمان میکند. که البته در مورد دوم موفق عمل میکند. سیستم نظاره گری را زیر سوال میبرد که خود نیاز به نظاره گر دارد. تردید و دروغ و شکی که حالهی عظیمی از خویش را در پهنهی چنین سازمانی گسترده است حالِ خود عوامل آنجا را نیز شامل میشود. و رفتار و ادبیات و کرداری که آن عوامل از هنجار شکنانی که خودشان دستگیرشان کرده اند، وام گرفته اند.
بیشتر بخوانید: نقد فیلم ناگهان درخت کاری از صفی یزدانیان؛ همه عمر پنهان شدم
ناسزاگویی، بی احترامی به شخصیت پدر در مقابل دیدگان همسر و خانواده، دروغ، رفتار ناشایست با هم نوع و همکار خویش بخش از این کنشهایی است که سعید روستایی از یک نهاد خروجی میگیرد.
آنچه که در فیلم متری شیش و نیم به شدت زمخت و افسارگسیخته به مخاطب میزند این است که اساسا فیلم نامه و سینمایی وجود ندارد و ما تنها درگیر دو نقش آفرینی تکراری ولی قابل تامل بازیگرانی چون نوید محمدزاده و پیمان معادی هستیم. در واقع بیش از آنکه فیلم و موضوع فیلم خودنمایی کند رجزخوانی این دو کاراکتر و شومن بازیهای آنها است که اشتیاق و ذوق را در چشمان مخاطب نهادینه میکند.
وگرنه فیلم از اساس چیزی را بیان نمیکند و همانطور که ذکر شد فقط تصاویری از این موضوع را به نمایش در میآورد. در واقع متری شیش و نیم صرفا راجب تِم اصلی خود نیست.
به عنوان مثال اگر بخواهیم از تصاویر و شکلهای سطحی جامعهی معتادانی که فیلم متری شیش و نیم به نمایش میگذارد رد شویم به کاراکترهایی میرسیم که به ابتدایی ترین صورت پرداخت میشود. حضور شخصیتی مثل وحید که برادر ساقی بزرگ مواد است. سعید روستایی او را به تصویر میکشد تا صرفا یک اتومبیل گران قیمت را نمایش دهد.
شخصیتی که از قبل با یکی دو دیالوگ کاملا گویا بوده است و علل به نمایش درآوردنش کاملا ابتدایی و بی معناست. و یا حتی سکانسی که بی دلیل به سمت مخفی گاه و آشپزخانه (محل تولید مواد مخدر) یکی دیگر از هم دستانش میروند.
که البته فیلم متری شیش و نیم در همان سکانس پلیس را بسیار لوده و خنگ جلوه میدهد و هوش و استراتژیهای مختلف آنان در قبال چنین فضاهایی را به کل نادیده میگیرد.
بیشتر بخوانید: نقد فیلم به وقت شام از ابراهیم حاتمی کیا، ارتفاع قرمز و مرثیهای برای پالمیرا
در کل فیلم متری شیش و نیم دارای اضافات بسیاری است. فیلمی که میتوانست در ۲۵ دقیقه بسته شود و به سرانجام رسد بیهوده و بی جهت دنباله دار میشود.
به یاد بیاورید سکانسی که پریناز ایزدیار به عنوان معشوقه ساقی بزرگ مواد مخدر که در پلیس آگاهی اعتراف میکند. آیا اساسا نیاز به همچنین سکانسی بود و یا صرفا برای گیشهای که نام و چهرهی ایزدیار میتواند ایجاد کند او را به تصویر میکشد؟ و بسیاری از سکانسهای وقت دیگر.
فیلم متری شیش و نیم پسر بچهی بی تجربه و دست و پا چلفتی است که میخواهد حرفهایی بزند که حتی خودش هم نمیداند چیست. اما با این حال به نکاتی میزند که بسیار حائز اهمیت است چرا که نشان میدهد سعید روستایی دغدغههایی دارد. اما شکل و محتوی این دغدغهها نباید دچار تکرار در نقش آفرینی و نرسیدن به مقصد منجر شود.
این مطلب با حمایت اپلیکیشن اعزام کارشناس به محل آچارباز تهیه و تولید شده است.
با نصب اپ، ۲۰۰۰۰ تومان اعتبار اولیه، هدیه بگیرید!
آچارباز، کارشناسهای حرفهای را در زمان دلخواه شما به مکان مورد نظرتان اعزام میکند.
نرم افزار آچارباز، برای ۲ سیستم عامل اندروید و iOS منتشر شده و میتوانید با نصب آن، بزرگترین تعمیرگاه تخصصی تجهیزات الکترونیکی را در جیبتان داشته باشید.
دانلود از طریق:
صرفنطر از کیفیت فیلم و اینکه چگونه و توسط چه کسانی نقد شود،این داستانها که تازگی ندارد.خوبست این روزها تهیه کنندگان و فیلم سازان ما در مورد موضوعات شایع و داغ ماههای اخیر چون گرانی غیر قابل کنترل،قاچاق راحت و بی نظارت همه چیز حتی دامهای پرسرو صدا(که نمی شود مثل مواد جا سازی شان نمود)،رانت خواری،غارت زمین و کوه و دریا و سرازیر نمودن پول به ان ور آب، فیلم می ساختند حالا که دیگر این ها بر ملا شده و حتی روزنامه های دولتی هم این خلاف ها را گزارش داده اندو مجلس-دولت-قوه قضاییه هم انکار ننموده وخوشبختانه اعلام به پیگیری کرده اند،،باید آقایان راحت کسب مجوز نمایند تا پلیدی و جرم افرادی که ظاهرشان با مواد فدوشان و قاچاق چیان فرق دارد -ولی قبح و نتیجه اعمالشان به مراتب بدتر است در اکران نشان داده شود.
کم لطفی نمودیدبا ادعای اینکه بنده چیزی تکراری فرستاده ام. اصلا با سایت شما قبلا تماس نداشتم. بهرحال ببخشید اگر نظرم مورد پسندتان نبود.می تمانستید فقط چاپ نکنید اما بیخودی نسبت تکراری بودن ندهید. با عرض ندامت از ابراز نظر
پاسخی بگذارید لغو پاسخ
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *
دیدگاه
اگر جوابی برای دیدگاه من داده شد مرا از طریق ایمیل با خبر کن
نام *
ایمیل *
وبسایت
Current ye@r *
Leave this field empty