رمان گتسبی بزرگ The Great Gatsby اثر اسکات فیتز جرالد

گتسبی بزرگ از آثار مشهور ادبیات و سینمای دنیا متعلق به اسکات فیتز جرالد F. Scott Fitzgerald نویسنده آمریکایی است که در سال ۱۹۲۵ برای اولین بار منتشر شد. داستان این کتاب به دهه بیستم میلادی بر می‌گردد و برای علاقمندان به زندگی در نیویورک و لانگ آیلند بسیار جذاب و خواندنی است. در ابتدای انتشار این رمان، استقبال چندانی از مردم دیده نشد ولی پس از چند سال رمان گتسبی بزرگ تبدیل به یکی از مهم ترین رمان‌های ادبیات آمریکا شد. در ادامه با تحلیل رمان گتسبی بزرگ با نت نوشت همراه باشید.

رمان گتسبی بزرگ The Great Gatsby

در آغاز تحلیل رمان گتسبی بزرگ The Great Gatsby باید گفت این اثر شاید قبل از آن که اثری ادبی باشد به نوعی جامعه‌ی معاصر خویش را نقد و توصیف می‌کند. داستان در زمانی که “عصر جاز” مشهور است، روایت می‌شود. در رمان گتسبی بزرگ بیش از هر چیز ابتدا خواننده با سبک زندگی آمریکایی آشنا می‌شود. “گتسبی بزرگ” شاید به نوعی دست به روانشناسی ملی رده است.

The Great Gatsbyشاید قبل از آن که اثری ادبی باشد به نوعی جامعه‌ی معاصر خویش را نقد و توصیف می‌کند.

در نظر اول رمان گتسبی بزرگ یک داستان عاشقانه است. شخصیت اصلی داستان رمان گتسبی بزرگ مردی به نام “جی گتسبی” است. او ماجرایی عاشقانه را از سر گذرانده و به نوعی دچار شکست عاطفی شده است. او به تازگی به محله‌ای آمده است و میهمانی‌های بزرگی را برگزار می‌کند. او کمی مرموز به نظر می‌آید و یکی از دلایلش نامعلوم بودن ثروت بسیار او است.

اما این تمام ماجرا نیست. “گتسبی” به نظر می‌رسد به قصد چیز مهمی به این محل آمده است. تا اینجای داستان شاید به نظر برسد که این داستان عاشقانه‌ای که عاشق قدیمی معشوقش را پیدا می‌کند، به نظر خواننده اتفاقی تازه و شگرف نباشد. اتفاقی که رمان گتسبی بزرگ را به یکی از مطرح ترین رمان‌های ادبیات جهان تبدیل می‌کند، شاید ابعاد وسیع دیگر این رمان است.

جهان داستان این رمان شاید مانند مهمانی‌های بزرگ گتسبی پر سر و صدا است و ظاهری پیروزمند و خوش دارد اما از درون به نوعی پوک و متزلزل است. این فضا بی شباهت به آمریکای دهه بیست نیست. ارتباط آدم ها، عشق، ثروت و همه‌ی عوامل به نوعی در ارتباط با یکدیگر و همینطور در ارتباط با اوضاع آمریکا در آن زمان است. آدم‌ها مرتکب جرم و اشتباه می‌شوند اما ممکن است یک بی گناه تاوان آن را پس بدهد، کسی در عشق شکست خورده است و خود را محقق می‌داند که مرتکب هر کاری برای بدست آوردن ثروت انجام دهد.

جهان داستان این رمان شاید مانند مهمانی‌های بزرگ گتسبی پر سر و صدا است و ظاهری پیروزمند و خوش دارد اما از درون به نوعی پوک و متزلزل است.

شاید داستان رمان گتسبی بزرگ بدبختی آدم‌ها است اما نه آدم‌های تهیدست و فقیر، داستان به جان هم افتادن ثروتمندانی است که سعی فراوانی برای ثروت‌های خود انجام داده اند. داستان از زبان “نیک کراوی” روایت می‌ شود و “گتسبی” همسایه‌ی نیک است. نیک مانند بیشتر آثار کلاسیک نقش دانای کل را نیز در داستان ایفا می‌کند. نیک در زمان حادثه اصلی داستان نیز حضور دارد. اما نیک هرگز لب به سخن نمی‌گشاید و شاید این یکی از ظریف ترین عناصر داستان باشد.

راوی در داستان وجود خارجی دارد اما چندان دخالتی در کل ماجرا و حادثه‌ی اصلی ندارد. شاید یکی دیگر از اصلی ترین بن مایه‌های رمان گتسبی بزرگ تنش جدال طبقاتی است و ماموریت مایوسانه گتسبی بالا رفتن از پله ترقی اجتماعی است. بالا رفتنی که در نهایت “سقوط” است.

شخصیت‌های این رمان کمابیش همه در تکاپو برای بالا رفتن از طبقات اجتماعی هستند. همه برآنند که افرادی پولدار و ثروتمند باشند. این شاید یکی از پیامدهای جوامع سرمایه داری و اقتصاد‌های بیمار است که به گونه‌ای طبقه‌ی حاکم سعی می‌کنند که ارزش‌هایی بوجود بیاورند تا توده‌ی مردم همواره تلاش کنند که خود را به آن ارزش‌ها برسانند. این موضوع تنها مربوط به آمریکا و یا دهه‌ی بیس میلادی نیست.

بیشتر بخوانید: رمان مردی به نام اوه نوشته‌ی فردریک بکمن

شاید تمام نشدن ماجرا است که رمان گتسبی بزرگ را رمانی تازه، همیشگی و جهانی نگه می‌دارد. گتسبی و بیشتر شخصیت‌های دیگر که از طبقات پایین جامعه هستند تلاش می‌کنند بعنوان شاخص‌های موفقیت به حصول پول و ثروت بپردازند که همان تلاش به شکست آزروهای آن‌ها و همچنین از دست رفتن ارزش‌های انسانی می‌شود.

رمان F. Scott Fitzgerald با ترجمه‌ی “کریم امامی” توسط انتشارات “نیلوفر” در ایران به چاپ رسیده است.

شاید این مطالب هم خواندنی باشد:

مرگ ایوان ایلیچ نوشته‌ی لئو تولستوی؛ شرحی بر مرگ عادی یک آدم معمولی

خانواده پاسکوآل دوآرته نوشته‌ی کامیلو خوزه سلا

رمان بار هستی نوشته‌ی میلان کوندرا: سبکی تحمل ناپذیر هستی