بیت کوین در ایران بالاخره قانونی شد!

با ورود کشور به بازه پیک مصرف برق، اخبار استخراج ارز دیجیتال و بیت کوین بیش از پیش داغ و تأثیر این فرآیند بر میزان مصرف برق از اهمیت خاصی برخوردار شد. در حالی که وزارت نیرو مدام از تأثیر استخراج ارز مجازی بر شبکه سراسری برقی و سوءاستفاده فعالان این حوزه از قیمت ارزان برق در ایران شکایت داشت، فعالان این حوزه بر این باور بودند که در اعلام سهم استخراج کنندگان ارزهای دیجیتال در بالا بردن مصرف برق کشور و احتمال قطع برق به علت فعالیت آن‌ها اغراق شده است.

آن‌ها همچنین اعلام کردند با هدف جلوگیری از وارد آمدن کمترین فشار به هموطنان گرامی در فصل تابستان و در جهت همراهی با دولت و وزارت نیرو در ساعات اوج مصرف (از ساعت ۱۰ تا ۱۷) دستگاه‌های استخراج ارز دیجیتال خاموش می‌شود که این روند تا پایان روزهای گرم فصل تابستان ادامه می‌یابد. فعالیت کنندگان این حوزه از دوگانگی برخورد مسؤولان نیز انتقاد کرده و تقاضا کرده‌اند قانونی شفاف در این حوزه تعریف شود.

در یک سوی ماجرا، وزارت نیرو از آمار و ارقام نجومی مصرف برق توسط استخراج کنندگان ارز مجازی حکایت می‌کرد و می‌گفت برآوردها حاکی است که استخراج ارز دیجیتال ۵۰۰ مگاوات در ساعت برق مصرف می‌کند و استخراج هر بیت کوین معادل مصرف ۲۴ واحد مسکونی در سال است و در سوی دیگر فعالان این حوزه عنوان کرده‌اند که اگر آماری که ارائه می‌شود، صحت داشته باشد، یعنی در ایران ۵۰ درصد بیت‌کوین دنیا تولید می‌شود.

آیین‌نامه هیات وزیران

در نهایت معاون اول رئیس‌جمهوری در ۱۳ مردادماه، آیین‌نامه اجرایی استخراج فرآورده‌های پردازشی رمزنگاری‌شده در کشور را به منظور ایجاد بستری امن، کم هزینه، شفاف و پرسرعت برای تبادلات اقتصادی و به‌کارگیری با رویکرد تسهیل فضای کسب وکار را ابلاغ کرد.

در این آیین‌نامه، ضمن قانونی شمردن فعالیت ماینرها در ایران، حق و حقوقی برای آن‌ها در نظر گرفته و شرط و شروطی نیز برایشان گذاشته شد. در یکی از مهم‌ترین بندهای این آیین‌نامه ضمن این‌که استخراج رمزارز در آن به عنوان صنعت شناخته شد، به تعرفه استخراج رمزارزها اختصاص دارد که بر اساس آن مقرر شد تأمین برق متقاضیان استخراج رمزارزها صرفاً یا با دریافت انشعاب برق از شبکه سراسری یا با احداث نیروگاه جدید خارج از شبکه سراسری صورت گیرد.

تعرفه برق متقاضیان استخراج فرآورده‌های پردازشی رمزنگاری شده رمزارزها (ماینینگ) با قیمت متوسط ریالی برق صادراتی با نرخ تسعیر سامانه نیما که توسط وزارت نیرو تعیین و اعلام می‌شود، محاسبه و اعمال خواهد شد.

شرایط و قیمت استخراج رمزارز

با این حال، از آن زمان تا حدود هفته پیش، استخراج رمزارز و بیت کوین همچنان غیرقانونی بود تا این‌که قیمت و شرایط استخراج رمزارز مشخص شد. در این راستا اعلام شد قیمت برق این مراکز معادل متوسط نرخ برق صادراتی خواهد بود که براین اساس، این میزان ۹۶۵ تومان به ازای هر کیلووات ساعت تعیین شده است. این نرخ در ۸ ماه غیرگرم سال معادل ۵۰ درصد متوسط نرخ برق صادراتی یعنی ۴۸۰ تومان خواهد بود و در ۴ ماه گرم سال یعنی از خرداد تا شهریور، دو برابر متوسط قیمت صادراتی برق محاسبه می‌شود، افزود: استفاده این مراکز از برق در ۳۰۰ ساعت سال که ساعات اوج بار است و قبلا توسط وزارت نیرو ابلاغیه می‌شود، ممنوع است.

همچنین تاکید شد از این گروه از متقاضیان هزینه انشعاب عمومی دریافت نخواهد شد و به منظور تشویق فعالان تخفیفاتی هم در نظر گرفته شده است. در صورتی که این متقاضیان به صورت مجتمعی و با ظرفیت بالا فعالیت کنند، تا ۲۰ درصد تخفیف در سطوح انتقال به آن‌ها تعلق می‌گیرد. درصورتی که از استخرهای داخلی نیز استفاده کنند تا ۱۵ درصد تخفیف بیش‌تر شامل حال این مشترکان می‌شود. استفاده غیرمجاز از برق برای استخراج رمز ارز ممنوع است و برق تنها به متقاضیانی ارائه می‌شود که مجوز از وزارت صمت را داشته باشند.

برای کسانی که نسبت به شناسایی و اعلام مراکز غیرمجاز رمزارز اقدام کنند نیز پاداش‌هایی در نظر گرفته شده است که معادل ۲۰ درصد خسارت وارده توسط این مراکز به شبکه خواهد بود. با استفاده‌کنندگان غیرمجاز از برق نیز براساس قوانین موجود برخورد و به مراجع قضایی معرفی خواهند شد. امکان استفاه از برق نیروگاه‌های موجود برای استخراج رمزارز وجود ندارد و این کار ممنوع است.

این گروه از متقاضیان در صورت تمایل می‌توانند نسبت به احداث نیروگاه جدید اقدام کنند که در این صورت نرخ سوخت این نیروگاه‌ها، معادل ۷۰ درصد نرخ گاز صادراتی خواهد بود. استخراج کنندگان رمزارز همچنین می‌توانند نسبت به استفاده از برق تولیدی نیروگاه‌های تجدیدپذیر برای این کار اقدام کنند. در صورت عدم استمرار برق تولیدی نیروگاه تجدیدپذیر، این مراکز می‌توانند از برق شبکه به عنوان پشتیبان استفاده کنند که در این شرایط نرخ برق شبکه به قیمت تعیین شده در این مصوبه محاسبه خواهد شد.

فراهم کردن شرایط در کوتاه‌ترین زمان ممکن

در این راستا، مصطفی رجبی مشهدی-سخنگوی صنعت برق- در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان این‌که فعالان حوزه رمزارز ابتدا باید از وزارت صمت مجوز اخذ کنند، اظهار کرد: هر فردی که از وزارت صمت مجوز داشته باشد می‌تواند حسب مورد به شرکت‌های برق منطقه‌ای یا توزیع نیروی برق مراجعه ‌کند و این شرکت‌ها موظفند نسبت به برقراری انشعاب و سایر موارد اقدام کنند.

وی تاکید کرد: چنانچه یک متقاضی از وزارت صمت مجوز داشته باشد شرکت‌های مذکور در کوتاه ترین زمان شرایط را فراهم می‌کنند. شرکت توانیر شرایط تامین برق را به همه شرکت‌های برق منطقه‌ای و توزیع نیروی برق ابلاغ کرده است و آن‌ها موظف هستند انجام دهند.

سخنگوی صنعت برق در ادامه با اشاره به هزینه رایگان انشعاب برای فعالان حوزه رمزارز، عنوان کرد: از مهم‌ترین بخشودگی‌هایی که این بخش دارد این است که فعالان از پرداخت هزینه انشعاب معاف هستند. درحالی که اگر یک مشترک خانگی بخواهد یک کنتور کوچک بگیرد، باید هزینه انشعاب را پرداخت کند. اما فعالان رمزارز اگر مصرف صد مگاواتی هم داشته باشند از پرداخت هزینه انشعاب معاف هستند، مشترک می‌شوند و برای آن‌ها کنتور هوشمند نصب می‌شود و متناسب با مصرفی که داشته باشند صورت حساب در پایان ماه صادر می‌شود.