جایگزینی پراید و پژو 405 به ضرر اقشار کم درآمد است

به گزارش پول نیوز، داوود میرخانی رشتی از کارشناسان صنعت خودرو و مدیرعامل سابق ایران خودرو در دهه 60 در یادداشتی اختصاصی برای پول نیوز نوشت: جایگزین کردن برخی خودروهای تولید داخل از جمله تیبا، ساینا، کوئیک، رانا و همین طور پژو پارس و سمند به جای خودروهای پراید و پژو 405 امکانپذیر است ولی مساله این است که مشکلات صنعت خودرو باید حل شود. چرا که الان شرکت های خودرو سازی، محصولات تولیدی خود را با زیان می فروشند.

در حال حاضر تفاوت قیمت فروش پژو 405 در بازار و درب کارخانه، در حد 20 میلیون تومان است. یعنی 20 میلیون تومان اختلاف قیمت وجود دارد و قیمتی که کارخانه می فروشد با قیمتی که در بازار هست 20 میلیون تفاوت وجود دارد. در حالی که کارخانه، با همین قیمتی که می فروشد با ضرر است.

در شش ماه اول سال 1397 میزان ضرر شرکت های ایران خودرو و سایپا که در بورس ثبت شده، حدود 10 هزار میلیارد تومان بوده. با این قیمت های دستوری که به خودرو سازان می گویند و قیمت فروش همان قیمت سال 1397 است، به تناسب بابت هر خودرو 5 یا 10 یا 20 میلیون تومان ضرر می کنند.

در ضمن شرکت خودرو سازی، نقدینگی ندارند. زیان انباشته این شرکت ها حداقل 27 هزار میلیارد تومان است. حدود 20 هزار میلیارد تومان هم به قطعه سازان بدهکارند. حدود 20 هزار میلیارد تومان نیز به بانک ها نیز بدهکارند. وضعیت خودرو سازان، بسیار شکننده است.

از یک طرف، پول ندارند و بانک ها به این شرکت ها تسهیلات نمی دهند. از طرف دیگر، ماشین های تولیدی را با قیمت سال 1397 و با ضرر می فروشند.

الان این شرکت های خودروساز، ورشکسته هستند. سر و صدای شرکت های قطعه ساز هم درآمده و نمی توانند طلب خود را از خودرو سازان بگیرند.

برای مثال در ماه های اخیر، معاون وزیر صنعت و معدن را به عنوان مدیر عامل شرکت ایران خودرو منصوب کرده اند. اما معاون وزیر نمی تواند از کف دستش، مو بکند. بالاخره کف دست، مو ندارد. من هم به آنجا بروم و هر فرد دیگری به آنجا برود، نمی تواند کار خارق العاده ای انجام بدهد. چرا که شرکت های خودرو سازی به بانک ها و قطعه سازان بدهی دارند.

درباره این که مدیران ایران خودرو و سایپا از طرح دولت برای جایگزین کردن خودروها به جای پراید و پژو 405 استقبال کرده اند، باید بگویم اگر ما هم در آنجا باشیم همین حرف ها را می زنیم.

البته پراید و پژو 405، خودروهای جایگزین دارند و خودروهای رانا و سمند جایگزین آن خودروها می شوند ولی با آن قیمت ها نیست و با قیمت های بالاتری، این جایگزینی اتفاق می افتد.

در عین حال باید به این موضوع توجه داشت که قدرت خرید مردم، کاهش پیدا کرده است. از طرفی، قیمت خودروهای جایگزین مثل تیبا و کوئیک هم از پراید بالاتر است. قیمت پراید به خاطر نوسانات قیمت ارز، بالاتر رفته ولی با همین قیمت های جدید پراید، تعداد زیادی از مردم قدرت خرید آن را ندارند. وقتی ماشین گران تر را جایگزین پراید کنند، تعداد خریدار بیش تر پایین می آید.

البته خودروهای سمند و پژو پارس یا تیبا و ساینا، جدید نیستند و شرکت های خودروساز، پِلت فُرم(سکوی خودرو شامل موتور، جعبه دنده و شاسی) جدیدی ندارند. همین پلت فرم ها را با یک مقدار تغییر باید عرضه کنند. چون در وضعیت کنونی، شرکت های خودروساز، با خارج از کشور ارتباط ندارند.

در حال حاضر، وضع روز به روز بدتر می شود و میزان تفاضای واقعی کاهش پیدا می کند. فقط کسانی که دلال هستند در بازار حضور دارند. آنها به خاطر این که خودشان سود ببرند قیمت ها را بالا می کشند.

در مورد توقف تولید پراید و پژو 405 باید بگویم در وضعیت فعلی، کاری نمی شود انجام داد. الان که در بدترین وضعیت تحریم هستیم، سازمان استاندارد به فکر این است که ارتقای استاندارد بدهیم.

در حالی که ارتقای استاندارد در زمانی که اوضاع، به این حد بحرانی نبود، منطق داشت و قابلیت اجرایی داشت. در سال های قبل، با دنیا ارتباط هم داشتیم و می توانستیم کارهایی انجام بدهیم.

الان که اصلاً شرکت های خارجی، جواب سلام ما را نمی دهند ارتقای استاندارد را نمی توانم درک کنم. ما نمی توانیم با زور و دستور، یک خودروی معمولی را ارتقای استاندارد بدهیم.

در رابطه با این که در زمینه تامین قطعات خودروهای تیبا و کوئیک و پژو پارس امثال آن از خارج از کشور باید بگویم که وزارت صنعت و معدن، نهضت تولید داخل را راه انداخته است و کارهایی انجام شده. اما سرمایه در گردش دادن به قطعه ساز مهم است. قطعه سازان باید بتوانند طلب خود را از خودرو سازان بگیرند.

برخی قطعات خودرو از خارج از کشور وارد می شد. الان داخلی سازی این نوع قطعات شروع شده. من دقیقاً نمی دانم چقدر از این خودروها، داخلی سازی شده ولی مقدار 70 تا 80 درصد، داخلی سازی شده.

اگر در حال حاضر می خواهند فرضاً تعداد 1000 فقره از قطعات خودرو را وارد کنند و قرار باشد جایگزین سازی خودروها اتفاق بیفتد، می توانند تعداد بیش تر و مثلا 2000 هزار تا وارد کنند. اما با این حال تلاش می شود که داخلی سازی اتفاق بیفتد.

قطعه سازان ایرانی می توانند قطعات مورد نیاز خودروهای پژو پارس و تیبا و کوئیک را در صورت جایگزین شدن، با تیراژ بالا تولید کنند. قطعات پژو پارس و رانا و همین طور تیبا و ساینا و کوئیک، با قطعات پژو 405 و پراید، تفاوت اساسی دارد اما تولید کنندگان قطعه می توانند در صورت جایگزین شدن، قطعات مورد نیاز را تامین کنند.

یعنی اگر الان با یک شیفت کاری قطعات پژو پارس و تیبا و کوئیک را در تعداد کمتری تولید می کنند وقتی بحث این خودروهای جایگزین عملی شود، مثلا باید در 2 یا 3 شیفت کاری، قطعات مورد نیاز پژو پارس و تیبا و کوئیک را تولید کرد.

می توانم بگویم در شرایط فعلی که ما در آن هستیم، خودرو سازان بدهی دارند، ارتباطات جهانی خودرو سازان ایرانی با دنیا قطع است و قدرت خرید مردم کم شده، این که بخواهیم تولید پراید و پژو 405 را متوقف کنیم، جفا به قشر ضعیف تر جامعه است.

برای این که کسانی که پول دارند خودروی مورد نیاز را می خرند ولی به قشری که می تواند پراید بخرد، باید بگوییم 10 میلیون بیش تر بده و این وضع، کار رای برای چنین افرادی مشکل می کند.

خرید خودروهای جایگزین با قیمت بالاتر، بستگی به ادم ها دارد. اما الان بازار در دست دلالان است که می خرند تا بعداً گران تر بفروشند. یعنی وضعیت خودرو، عین طلا و دلار شده. البته دولت، نرخ دلار را کنترل کرده ولی در این شرایط برخی افراد جامعه برای این که سود کنند خودرو می خرند. این افراد می گویند در آینده، قیمت ها بالاتر می رود. یعنی تورم انتظاری مطرح است.