19 دی؛ روز طلبه (قیام مردم قم)
منبع خبر /
دینی و مذهبی /
15-10-1398
در سال 1388 جمعی از طلاب با ارسال طوماری به رهبر انقلاب و مسئولان نظام خواستار نامگذاری روز نوزدهم دی که سالروز قیام خونین قم در 19 دی 1356 است به نام روز «طلبه» شدند که مورد قبول واقع شد و در تقویم جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت.
روز طلبه | |
تاریخ |
۱۹ دی
|
علت نامگذاری |
سالروز قیام خونین شهر قم
|
ستاره | سرویس عمومی - نقش اساسی طلاب و روحانیون در قیام خونین ۱۹ دی قم در سال ۵۶ که سرآغازی برای اعتراضات پیش از انقلاب نسبت به رژیم پهلوی بود قابل انکار نیست. روز طلبه به مناسبت سالگرد چنین روزی و در پاسداشت از این نقش نامگذاری شده است. برای آشنایی بیتر با مفهوم طلبه، نقش او در جامعه و روز طلبه و اهداف آن با ما همراه باشید.
تاریخچه روز طلبه
تظاهرات ۱۹ دی قم، که در تقویم رسمی جمهوری اسلامی ایران با عنوان قیام خونین مردم قم شناخته میشود، شامل چند روز تظاهرات اعتراضی نسبت به چاپ مقاله «ایران و استعمار سرخ و سیاه» در روزنامه اطلاعات است که در آن به امام خمینی (ره) توهین شده بود. نقطه اوج این تظاهرات در روز ۱۹ دی ۱۳۵۶ بود که به کشتار مردم و طلبه ها کشیده شد. این تظاهرات را بسیاری سرآغاز اعتراضاتی میدانند که در بهمن سال ۱۳۵۷ به سرنگونی نظام پهلوی و پایان سلطنت در ایران انجامید.
سالها پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ابتدای سال ۱۳۸۸ جمعی از طلاب حوزه علمیه بابل با ارسال طوماری به دفتر رهبر انقلاب، مراجع عظام تقلید، مدیر حوزه علمیه و مسئولان نظام خواستار نامگذاری روز نوزدهم دی هر سال به نام روز «طلبه» شدند.
در این طومار با اشاره به نقش موثر و محوری حوزههای علمیه در پیروزی انقلاب اسلامی ایران، روز نوزدهم دی سرآغاز حرکت شکوهمند اسلامی ملت ایران عنوان شده و آمده است: «از آنجا که این جریان یکی از محورهای شکلگیری و جهش انقلاب اسلامی قرار گرفت، بنابراین پیشنهاد داریم این روز شریف به نام روز طلبه در جلسه شورای فرهنگی مطرح تا به شکل رسمی نامگذاری شود.»
این طومار که مورد تایید و امضای بیش از ۳۰۰ نفراز طلاب حوزه علمیه فیضیه مازندران و نیز خود این مدرسه علمیه قرار گرفته بود پذیرفته و در نتیجه تاریخ ۹ دی به عنوان «روز طلبه» در تقویم جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت.
تعریفی از طلبه
طلبه واژهای عربی و جمع مکسر واژه طالب به معنی خواهان و خواستار است و به طور مصطلح به معنی خواهان علم دین گفته می شود. از نظر مردم، طلبه به مردان و زنانی گفته میشود که در حوزه علمیه به تحصیل علوم اسلامی مشغول هستند و در واقع معادل دانش آموز و دانشجو در مدرسه و دانشگاه است. اگر چه این واژه در زبان عربی جمع واژهٔ طالب است، ولی در زبان فارسی به صورت مفرد بهکار میرود و آن را به صورت طُلّاب جمع میبندند. در گذشته طلاب و روحانیون دارای پوشش مخصوصی نبودهاند تا این که اواخر دوره قاجاریه با ورود مدرنیته به ایران و فرنگی شدن لباس عموم مردم، لباس پیشین مردم که تقریباً شبیه به همین لباس ویژه روحانیت بود از بین رفت و لباس روحانیون خاص شد و به چشم آمد.
پس از انقلاب اسلامی ایران حوزههای علمیه در ایران به صورت قانونمند درآمدند به این صورت که تحصیل در حوزه علمیه به دو نظام زیر تقسیم شد:
بلند مدت (اجتهاد محور یا مجتهد پرور) به مدت ۱۵ سال
کوتاه مدت (تبلیغ محور یا مبلّغ پرور) یه مدت ۱۰ سال
همچنین پس از انقلاب که نظام آموزشی طلاب و روحانیون سامان یافت، برای استفاده از لباس ویژه روحانیت مقررات خاصی وضع شد؛ تعدادی از این مقررات به شرح زیر است:
طلاب خواستار پوشیدن لباس روحانیت باید برای اخذ مجوز تلبس، حداقل پنج پایه را در دوره بلند مدت و حداقل یکصدو سی واحد را در دوره کوتاه مدت تمام کنند. طلاب خواستار پوشیدن لباس روحانیت باید مورد گزینش علمی و اخلاقی از سوی معاونت تهذیب حوزه قرار بگیرند. طلاب مجاز به پوشیدن لباس روحانیت ملزم به رعایت نکات اخلاقی هستند واگر از یک سری قوانین تخطی کنند طبق قانون حق پوشیدن لباس روحانیت را ندارند. طلاب و روحانیون، اجباری به پوشیدن لباس روحانیت ندارند، اما در مقابل، حق اخذ مدارک سطح سوم و چهارم تحصیلات حوزی (برابر مقاطع کارشناسی ارشد و دکترای دانشگاهی) و حق استفاده کامل از شهریه (کمک هزینه تحصیل و زندگی) منوط به پوشیدن لباس روحانیت است.هدف از بزرگداشت روز طلبه
این روز ضمن گرامیداشت شهدای طلبه ۱۹ دی ۵۶ و همچنین تجلیل از تلاشهای طلاب در به ثمر رسیدن و شکوفایی انقلاب، فرصتی است برای تقدیر از طلاب پژوهشگر، ممتاز و برگزاری همایشهای علمی و بینالمللی. در این روز همایشهایی برگزار میشود که در آن به فرصتها و چالشهای حوزه علمیه و طلاب در جهان اسلام و غرب پرداخته میشود.