امید درمانی کیفیت زندگی مبتلایان HIV را بهبود می‌بخشد

ایدز پایان زندگی نیست؛

HIV (ویروس نقص ایمنی انسانی) ویروسی است که با ورود به بدن و ماندگار شدن در آن، باعث ایجاد بیماری AIDS (نشانگان نقص ایمنی اکتسابی) در انسان می ‌شود؛ بیماری واگیردار و خطرناکی که قربانیان زیادی تا به امروز در سطح جهان گرفته است.

بنابر اعلام پروین افسر کازرونی، رئیس اداره ایدز و کنترل بیماری های آمیزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ، «هم اکنون ۴۰ هزار و ۵۷۳ نفر در ایران مبتلا به بیماری ایدز هستند؛ سهم زنان ۱۸ درصد و سهم مردان ۸۲ درصد است. نیمی از موارد تشخیص داده شده نیز در گروه سنی 20 تا 35 سال قرار دارند. طبق آمارها در حال حاضر 60/1 درصد این افراد به دلیل اعتیاد تزریقی و 22/2 آنها نیز به دلیل رابطه جنسی پرخطر به این بیماری مبتلا شده اند».

این بیماری علاوه بر نشانه های هشدار دهنده جسمی مانند کاهش سریع وزن، سرفه های خشک، تب عودکننده، ناراحتی گوارشی و دردهای عضلانی، پیامدهای روانشناختی مانند افسردگی، اضطراب، گوشه گیری، احساس گناه، شرم، ناامیدی و خشم نیز به همراه دارد که باعث ایجاد درد و رنج فراوان این بیماران می شود. از سویی دیگر، نگرش منفی جامعه نسبت به این بیماری درد و رنج این افراد را افزون تر می کند.

به گفته شیرین احمدنیا، مدیرکل پیشگیری از آسیب‌ های اجتماعی سازمان بهزیستی،« در حال حاضر اغلب افراد مبتلا به اچ آی وی مثبت، قربانی انگ و تبعیض بوده و به انحراف اخلاقی متهم هستند؛ اکثر این افراد امکان ازدواج، اشتغال و موقعیت تحصیلی خود را از دست‌ داده‌ اند، در حالی که این ویروس تنها از طریق رابطه جنسی و رفتارهای کنترل نشده منتقل می‌شود».

افراد مبتلا به این بیماری هنگامی که مدام توسط عموم مردم این برچسب های بدنامی و ننگ را دریافت می کنند، مشابه آنها نگرش منفی نسبت به بیماری خود پیدا می کنند. در نهایت این نگرش منفی باعث نارحتی، احساس رنج و بروز مشکلات روانی بسیاری در آنها می شود.

در حال حاضر تعدادی از مطالعات نشان داده اند که این نگرش های منفی نسبت به ایدز می تواند به علت فقدان آگاهی از ایدز/اچ آی وی و نیز راه های جلوگیری و انتقال بیماری باشد. در حالی که امروزه مطالعات متعددی نشان داده اند که آگاهی، نگرش یا رفتارهای مناسب مرتبط با ایدز باعث بهبود و ارتقاء رفتارهای سالم جنسی و نیز افزایش سلامت روانی در بیماران می شود.

دیگر مطالعات نشان داده اند که مداخلات امید درمانی هم می تواند نقش موثری در ایجاد امید و بهبود کیفیت زندگی( به ویژه زنان مبتلا به اچ آی وی) داشته باشد.

نیلوفر محمد پور دوغ آبادی، دانش آموخته دانشکده علوم انسانی دانشگاه علم و فرهنگ، طی پژوهشی با راهنمایی دکتر علی اکبر سلیمانی به این نتیجه رسیده است که مداخلات امید درمانی موجب بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به ایدز در بدو بعد(شناختی و اجتماعی) می شود.

او با توجه به اثر بخشی روش مداخله امید درمانی پیشنهاد داده است که این روش به عنوان یک رویه در مراکز مشاوره ایدز بکارگیری شود.

گزارش: فرزانه صدقی