با نزدیک شدن به نوروز حال و هوای چهارشنبه سوزی هم زیباست ،چهارشنبه سوری یکی از قدیمی‌ترین جشن‌های ایران باستان است که البته امسال نیز مانند سال گذشته ، با توجه شیوع به بیماری کرونا، به نظر می‌رسد مراسم شب چهارشنبه سوری در منزل و در حد یک دورهمی خانوادگی محدود برگزار شود. امیدوارم که این چهارشنبه سوری هم از ترقه و فشفشه خبری نباشد و کسی از انفجار این وسایل آسیب نبیند . در قدیم چهارشنبه سوری جشنی بود بی خطر بی سروصدا و جالب . این جشن در شهر های مختلف با نامهای گول چارشَمبه (اردبیل) گولی – گولی چارشمبه (گیلان) ، کوله چوارشمبه (کردستان) ، چوارشمبه-کولی (غروه)، و چارشمبه-سُرخی (اصفهان) معروف است . در هر شهر مراسم و آداب چهارشنبه سوری خاص آن شهر است و در کنار آن هم غذاهای مختلفی برای دورهمی این شب باستانی تهیه می‌شود.در این مطلب با غذاهای شب چهارشنبه سوری در شهرهای مختلف ایران آشنا می شویم .

در این مطلب می خوانید :

آش ابودردا آش رشته رشته پلو مرصع پلو یا جواهر پلوی رنگارنگ برای شب چهارشنبه سوری شیر برنج ساده و مجلسی خورش شش انداز ترشه تره شمالی‌ ها

آش ابودردا

آش ابودردا یکی از قدیمی‌ترین و خوشمزه‌ترین غذاهای چهارشنبه سوری است. در گذشته رسم بر این بود خانواده‌هایی که فرد بیماری در خانه داشتند در شب چهارشنبه سوری این آش را در خانه می‌پختند به نیت شفای بیمار یا آرزوی سلامتی افراد خانواده در سال جدید. اما چرا اسم این آش «ابودردا» است؟ ظاهرا «دردا» نام پزشکی در زمان پیامبر بوده، البته دردا هم ریشه در کلمه درد ندارد.
دردا در زبان عربی یعنی کسی که دندان ندارد. احتمالا چون تلفظ این کلمه شبیه کلمه درد در زبان فارسی بوده یکی از قدیمی‌ترین غذاهای چهارشنبه سوری ابودردا نام گرفته است به همان نیتی که گفتیم، شفای بیماران. اما نکته جالب در جریان پخت آش ابودردا این است که در گذشته معمولا مراسم «رشته‌بری» یعنی درست کردن رشته از خمیر با مراسمی خاص و دعا و استغاثه به درگاه خداوند بوده که همه در آن شرکت می کردند.
مواد لازم
سبزی آش: ۱و نیم کیلوگرم
نخود گرد: ¼ لیوان
لوبیا چیتی: ¼ لیوان
عدس: ۱ لیوان
رشته آش: ۳۰۰ گرم
کشک: ۲ لیوان
نعنا خشک: ۴ قاشق غذاخوری
سیر داغ: ۵ قاشق غذاخوری
پیاز بزرگ: ۵ عدد
روغن مایع: به مقدار لازم
طرز تهیه
برای درست کردن آش ابودردا چهارشنبه سوری ابتدا باید حبوبات را از شب قبل خیس کنید و چند بار هم آب‌شان را عوض کنید تا بو نگیرند. حبوبات را جدا از هم بپزید چون عدس خیلی زودتر از لوبیا و نخود می‌پزد.در این فاصله پیازها را نازک و خلالی خرد کنید و یک پیاز داغ حرفه‌ای درست کنید. طرز تهیه پیاز داغ حرفه‌ای را اینجا گفته‌ایم. در واقع ما قرار است آش رشته درست کنیم پس به همان ترتیب عمل می‌کنیم. وقتی که حبوبات کاملا پخته شد، آن‌ها را با هم مخلوط کرده و سبزی آش را به همراه مقداری دلخواه پیاز داغ اضافه می‌کنیم. مقداری زردچوبه به دلخواه اضافه کنید و اجازه دهید سبزی آش خوب بپزد.

در بیست دقیقه پایانی پخت آش، رشته آش و یک لیوان کشک را به آش ابودردا اضافه کنید و اجازه دهید آش خوب جا بیفتد. رشته نباید زیاد در آش بپزد چون خمیر و له می‌شود.از زمانی که رشته آش را اضافه می‌کنید چند بار آش را هم بزنید تا رشته‌ها به هم نچسبند و آش ته نگیرد. نمک آش را بعد از ریختن کشک و رشته آش اندازه کنید چون بعضی رشته‌های آشی بیش از حد شور هستند. نمک و فلفل آش را اندازه کنید و اگر احساس کردید آش رقیق است یک قاشق غذاخوری آرد به آن اضافه کنید و هم بزنید.یک قاشق غذاخوری نعنا داغ به آش ابودردا چهارشنبه سوری اضافه کنید و چند دقیقه بعد شعله را خاموش کنید. روی آش ابودردا چهارشنبه سوری را با پیاز داغ، سیر داغ و نعنا داغ و کشک تزیین کنید.
نکات مهم آش ابودردا
اهالی خراسان به ویژه در خراسان جنوبی آش ابودردا را با گوشت چرخکرده قلقلی درست می‌کنند. اگر دوست دارید آش ابودردا چهارشنبه سوری مجلسی‌تری داشته باشید گوشت چرخکرده مخلوط را به صورت قلقلی درست کنید و در ۵ دقیقه پایانی پخت به آش ابودردا اضافه کنید.

آش رشته

آش‌ها معمولا جرو جدا نشدنی سفره زمستان ایرانی‌ها به حساب می‌آیند و آش رشته یکی از معروف‌ترین آش‌های ایرانی است. البته برای آخرین چهارشنبه سال، چه چیزی بهتر از آش رشته خوشمزه جا افتاده و داغ، پر از کشک و پیاز داغ و سیرداغ آن هم برای وعده شام؟ برای دستور پخت آش رشته خوشمزه و جا افتاده نیاز به دانستن یکسری نکات و ریزه‌کاری‌های حرفه‌ای دارید.
مواد لازم
نخود: ۱۰۰ گرم
لوبیا چیتی: ۱۵۰ گرم
عدس: ۱۰۰ گرم
پیاز: ۴ عدد بزرگ
سبزی آش: ۱ کیلوگرم (سبزی آش رشته چیست؟ تره، گشنیز، جعفری، اسفناج همه به نسبت مساوری به علاوه ۵ الی ۶ شاخه شنبلیله)
سیر: ۱ بوته
رشته آش: ۱ بسته (اگر احساس کردید آش رقیق است کم کم مقداری دیگر رشته اضافه کنید که آش سفت و خمیر نشود)
کشک: به مقدار دلخواه
نعنا داغ: به مقدار دلخواه
طرز تهیه
برای درست کردن آش رشته خوشمزه و لعابدار ابتدا از شب قبل حبوبات را به صورت جداگانه خیس کنید و در این مدت ۲ یا سه بار آب آن‌ها را عوض کنید. پیازها را به صورت خلالی و نازک خرد کنید و خوب سرخ کنید تا یک پیاز داغ مجلسی خوشمزه داشته باشید. سیر داغ را هم جداگانه آماده کنید.برای پخت آش ابتدا نخود و لوبیاها را به همراه فلفل و زردچوبه، مقداری روغن مایع، نیمی از پیاز داغ و سیر داغ در قابلمه بریزید تا با هم پخته شوند. عدس زمان پخت کمتری دارد به همین خاطر عدس و سبزی را بعد از دو ساعت که لوبیاها تقریبا پخته شدند به سایر مواد اضافه کنید. یک ساعت برای پخت عدس و سبزی کافی است.
در این فاصله آرد را در کمی آب سرد حل کنید و به مواد داخل قابلمه اضافه کنید. بعد از این‌که تمام مواد آش پخته شدند رشته آش را اضافه کنید. وقتی رشته را اضافه کردید به آرامی تمام مواد را هم بزنید تا رشته‌ها به هم نچسبند. بعد از پختن رشته‌ها، کشک را اضافه کنید و بعد از حدود ۵ یا ده دقیقه گاز را خاموش کنید. بعد از خاموش کردن شعله گاز آش را سرو نکنید. اجازه دهید آش حدود نیم ساعت در قابلمه بماند تا خوب جا بیفتد. هنگام سرو آش رشته آن را با سیرداغ، پیازداغ، نعنا داغ و کشک تزیین کنید.

رشته پلو

یکی از غذاهای شب چهارشنبه سوری رشته پلو است که از پلوهای قدیمی و سنتی است و کمتر کسی دست رد به سینه آن می‌زند. در بسیاری از شهرهای ایران رشته پلو را به عنوان شام شب عید نوروز یا شب چهارشنبه سوری درست می‌کنند تا طبق یک روایت قدیمی رشته کار و زندگی دست‌شان بیایید. طرز پخت رشته پلو بسته به سلیقه افراد بستگی دارد و با مواد مختلف پخته و سرو می‌شود. رشته پلو با مرغ زعفرانی، رشته پلو با گوشت قلقلی، گوشت بوقلمون یا ماهی دودی. و در کنار این‌ها، رشته پلو با عدس، کشمش، زرشک و خرما یا بدون آن‌ها در نقاط مختلف ایران سرو می‌شود. یکی از محبوب‌ترین انواع رشته پلو، رشته پلو مجلسی با مرغ زعفرانی و کشمش یا زرشک است.
موادلازم
برنج ایرانی: ۵۰۰ گرم
رشته پلویی: ۲۰۰ گرم
سینه مرغ: ۴۰۰ گرم
زعفران دم شده: به مقدار دلخواه
کره: ۱۰۰ گرم
پیازداغ: ۳ قاشق غذاخوری
آب: به مقدار لازم
روغن مایع: به مقدار لازم
نمک، فلفل و زردچوبه: به مقدار دلخواه
دارچین: ½ قاشق چایخوری
کشمش پلویی: ۱ پیمانه یا در صورت دلخواه کمی بیشتر
زرشک (در صورت دلخواه) برای تزیین: ½ پیمانه
طرز تهیه
برای درست کردن رشته پلو مجلسی با مرغ زعفرانی و کشمش ابتدا باید مرغ را بپزید. برای این کار ابتدا پیاز داغ درست کنید. یک عدد پیاز را خلالی و نازک خرد کنید و با کمی روغن و کره تفت دهید. روغن را به کره اضافه می‌کنیم تا کره نسوزد و سیاه نشود. دو قاشق غذاخوری از پیازهای کاراملی و سرخ شده را برای پختن مرغ کنار بگذارید. مرغ را با دو قاشق غذاخوری پیاز داغ، یک قاشق غذاخوری روغن مایع، کمی زردچوبه و فلفل سیاه و نمک کمی تفت دهید. وقتی که رنگ صورتی مرغ به سفید و کمی طلایی تبدیل شد یک لیوان آب به مرغ‌های تفت خورده اضافه کنید و اجازه بدهید بپزد.
وقتی که مرغ خوب پخته شد و تقریبا تمام آب آن کشیده شد (مقدار کمی آب مرغ ،حدود نیم سانت، کف قابلمه باقی بماند) آن را از قابلمه بیرون بیاورید و اجازه دهید کمی خنک شود. حالا تکه‌های سینه مرغ را ریش ریش کنید. مرغ‌های ریش شده را با نصف کره و زعفران دم کرده (به مقدار دلخواه) در همان قابلمه‌ای که مرغ را پخته بودید بریزید و کمی تفت دهید. ½ قاشق چایخوری یا کمتر دارچین به مرغ‌های در حال تفت اضافه کنید. اجازه دهید مرغ و مخلفاتش تمام آب مرغ موجود در قابلمه را جذب کند و سپس شعله گاز را خاموش کنید. مرغ نباید خشک شود و بهتر است که آب‌دار باشد.
بعد از درست کردن مرغ زعفرانی برای رشته پلو ساده و خوشمزه، باید مراحل پخت و آبکش کردن پلو را انجام دهید. بهتر است برنج و رشته‌ها را به صورت جداگانه در آب بپزید و آبکش کنید تا رشته پلو شفته یا خشک نشود. رشته پلویی را مثل ماکارونی در آب جوش بپزید و آبکش کنید. در یک قابلمه آب را جوش بیاورید و سپس مقداری نمک و روغن اضافه کنید. روغن باعث می‌شود رشته‌ها به هم نچسبند. رشته‌های پلویی را مثل ماکارونی خرد و اضافه کنید و بعد از این‌که نرم شد آبکش کنید.
برنج را هم که از قبل خیس کرده بودید بپزید و به روش همیشگی خودتان آبکش کنید ولی این بار قبل از آبکش کردن برنج رشته‌های آبکش شده را هم در قابلمه‌ای که برنج در حال جوشیدن است بریزید و با هم مخلوط کنید و بلافاصله آبکش کنید. این کار باعث می‌شود از میزان نرم شدن رشته‌های پلویی و آماده شدن برنج برای آبکش کردن مطمئن می‌شوید.
مقداری روغن مایع کف قابلمه بریزید و وقتی که داغ شد، چند ورق سیب زمینی یا چند تکه نان برای ته دیگ کف قابلمه بگذارید و سپس مخلوط برنج و رشته پلویی آبکش شده را به آن اضافه کنید. کمی کره روی برنج بگذارید و رشته پلو را دم کنید. برای این‌که رشته‌ها خشک نشوند علاوه بر کره، ½ فنجان هم آب روی رشته پلو بریزید و سپس آن را دم کنید. ۴۵ دقیقه برای دم کشیدن رشته پلو روی شعله ملایم گاز کافی است. بهتر است ابتدا کمی شعله گاز را زیاد کنید تا برنج بخار کند و سپس بعد از ۵ دقیقه شعله را کم کنید تا برنج دم بکشد.در فاصله دم کشیدن رشته پلو، کشمش‌ها را آماده کنید. در یک ماهیتابه مناسب کمی کره بریزید و کشمش‌ها را در کره یا روغنی که داغ نیست کمی تفت دهید. به مقدار دلخواه پودر دارچین روی کشمش بپاشید و تفت دهید.
اگر طعم کشمش را در رشته پلو دوست ندارید از زرشک استفاده کنید. زرشک‌ها را آماده کنید. مثل روال همیشگی تفت دادن زرشک حدود ۱۵ دقیقه زرشک‌ها را در مقداری آب بخیسانید. در یک ماهیتابه مناسب کمی کره بریزید و بعد از آب شدن کره، زرشک‌ها را اضافه کنید. زرشک‌ها را روی شعله ملایم گاز تفت دهید که نسوزند. اگر طعم ترش زرشک را زیاد دوست ندارید ½ قاشق چایخوری شکر به زرشک‌ها اضافه کنید و با هم مخلوط کنید.
بعد از ۴۵ دقیقه رشته پلو مجلسی با مرغ زعفرانی و کشمش یا زرشک شما حاضر است. مقداری کره داغ کنید و روی رشته پلو بریزید. حتی می‌توانید به کره مقداری زردچوبه اضافه کنید. کافی است بعد از دم کشیدن رشته پلو آن را در ظرف مناسب بکشید و روی آن را با مرغ زعفرانی تفت داده شده و کشمش یا زرشک تزیین کنید. اگر مرغ‌ها سرد شده کمی آن‌ها را گرم کنید. مقداری از پلوی دم کشیده را کنار بگذارید و با کمی زعفران دم کشیده مخلوط کنید و روی رشته پلو مجلسی با مرغ زعفرانی و کشمش بریزید. رشته پلو معمولا با سالاد شیرازی و سالاد کاهو و انواع ترشی یا ماست و دوغ سرو میشود.

مرصع پلو یا جواهر پلوی رنگارنگ برای شب چهارشنبه سوری

مرصع پلو یا جواهر پلو از جمله غذاهای مجلسی ایرانی است که به خصوص در مراسم و مجالس مهم در سفره ایرانی‌ها حسابی خودنمایی می‌کند. مرصع پلو شیرازی، با نام های دیگری هم در شهرهای دیگر شناخته می‌شود، مثل آجیل پلو، پلو جواهر نشان و پلو هفت رنگ که آن را هم با مرغ و هم با گوشت می‌توانید درست کنید. در بعضی استان‌ها مثل قزوین، خراسان و فارس مرصع پلو از جمله غذاهای مهم مراسم عروسی هم به حساب می‌آید.
مواد لازم برای ۱۰ نفر
برنج: یک و نیم کیلوگرم
مرغ: یک و نیم کیلوگرم
پیاز: ۳ عدد متوسط
کشمش پلویی: ۱۵۰ گرم
زرشک: ۱۵۰ گرم
شکر: ۳ قاشق غذاخوری
خلال بادام: ۱۵۰ گرم
خلال پسته: ۱۵۰ گرم
زعفران دم کرده غلیظ: به مقدار لازم
گلاب: ۲ و نیم استکان
خلال پرتقال: ۷۵ گرم
نمک، فلفل و زردچوبه: به مقدار لازم
کره و شکر: به مقدار لازم
طرز تهیه
برای درست کردن مرصع پلو مجلسی ابتدا ترکیبات مرصع پلو را آماده کنید. برنج را بشورید و در آب و نمک خیس کنید. مرغ شسته شده را به صورت جوجه کبابی خرد کنید.سپس زرشک، کشمش و خلال پوست پرتقال که تلخی آن گرفته شده (طرز تهیه خلال پوست پرتقال برای مرصع پلو را بلد هستید؟ روش گرفتن تلخی پوست پرتقال را در اینجا توضیح داده‌ایم) را به صورت جداگانه با کمی شکر و کره تفت دهید و کنار بگذارید. خلال پسته و بادام را هر به صورت جداگانه چند ساعت (اگر از شب قبل خیس کنید بهتر است) در گلاب خیس کنید و سپس با کمی کره تفت دهید اما مراقب باشید تیره نشوند و نسوزند.
در یک ماهیتابه جداگانه پیازها را خلالی خرد کنید و تفت دهید. وقتی پیازها سبک شدند مقداری زردچوبه اضافه کنید و تفت دهید تا هم پیازها سرخ شوند و هم طعم خامی زردچوبه گرفته شود. حالا تکه‌های مرغ که به صورت جوجه کبابی خرد کرده‌اید به پیازها اضافه کنید، نمک و فلفل هم اضافه کنید و مرغ را تفت دهید. وقتی رنگ مرغ‌ها طلایی شد مقداری آب بریزید و اجازه دهید مرغ خوب بپزد.
برنج را در آب جوش بپزید و آبکش کنید. با اولین ترک روی دانه‌های برنج آن را از روی شعله گاز بردارید و آبکش کنید. در یک قابلمه مناسب مقداری روغن بریزید و صبر کنید تا داغ شود. اگر ته دیگ نان یا هر ته دیگ دیگری دوست دارید (طرز تهیه انواع ته دیگ را در اینجا بخوانید) کف قابلمه بچینید و سپس یک لایه برنج بریزید. روی لایه برنج مرغ‌ها را بریزید و یک لایه نازک خلال پوست پرتقال و بادام هم روی مرغ‌ها بریزید.باقی مانده برنج را روی این مواد اضافه کنید و برنج را به سبک همیشگی خودتان روی شعله ملایم گاز دم بگذارید. بعد از پخت برنج با کفگیر به آرامی مواد را هم بزنید و در ظرف مورد نظر سرو کنید. روی ظرف را با خلال پسته و بادام، زرشک، کشمش و خلال پوست پرتقال به روش دلخواه تزیین کنید.

شیر برنج ساده و مجلسی

شیر‌برنج از جمله غذاهای ساده و در عین حال کامل و مقوی و البته بین‌المللی است. می‌دانستید شیر ‌برنج اصلا یک غذای اسطوره‌ای ایرانی است؟ از شیر‌برنج در شاهنامه به «شیر با» نام برده شده است. پس بعید نیست به عنوان غذای شب چهارشنبه سوری هم استفاده شود. از طرفی شیر ‌‌برنج در حالت کلی، هم به عنوان غذای مخصوص صبحانه مناسب است هم برای ناهار و شام. در اغلب کشورهای دنیا به خصوص روسیه و هند هم برای تمام وعده‌های غذایی بسیار محبوب و پرطرفدار است. در ضمن در ماه‌هایی مثل محرم و ماه رمضان به خصوص برای نذری و ماه رمضان برای وعده‌های سحر و افطار بلد بودن طرز تهیه مجلسی شیربرنج بیشتر از همیشه به کار می‌آید. شیر برنج از آن غذاهایی است که با خوردن آن هم سیر می‌شوید و هم غذایی کامل و مفید میل کرده‌اید.
مواد لازم
برنج نیم دانه: ۳ لیوان
شیر پر چرب: ۱۴ لیتر
خامه صبحانه سبک: یک بسته
شکر: ۳ قاشق غذاخوری سر پر(اضافه کردن شکر اختیاری است)
خلال پسته: ۵ قاشق غذاخوری
خلال بادام: ۵ قاشق غذاخوری
نمک: ۱ قاشق غذاخوری
گلاب: ۱ استکان
هل آسیاب شده: ۱ قاشق غذاخوری
این مقدار مواد در دستور پخت شیربرنج برای ۲۰ نفر تدارک دیده شده است. برای تعداد بیشتر بسته به تعداد نفرات مواد را به نسبت دو یا سه برابر یا بیشتر کنید. مثلا برای طرز تهیه شیربرنج برای ۱۰۰ نفر مقدار این مواد را ۵ برابر کنید. یا برای طرز تهیه شیربرنج برای ۴ نفر مقدار این مواد را ۱/۵ کنید.
طرز تهیه
برای درست کردن شیر‌برنج خوشمزه نذری مجلسی ابتدا باید برنج‌ها را خوب بشورید و سپس به مدت یک الی دو ساعت با مقداری نمک خیس کنید. بعد از این مدت آب روی برنج را خالی کنید و دوباره دو لیوان آب اضافه کنید و اجازه دهید برنج روی شعله ملایم گاز خوب بپزد و حسابی له شود و وا برود. اگر برنج هنوز له نشده بود و دانه بود باز هم مقداری آب اضافه کنید. برنج برای شیربرنج باید له شده باشد و وا برود و آب برنج کاملا بخار شود. در نهایت باید یک برنج کاملا له و شفته داشته باشید.
در مرحله بعد شیر پر چرب و یک بسته خامه صبحانه را به برنج اضافه کنید و هم بزنید. شعله گاز را زیاد کنید و زمانی که شیر‌برنج به جوش آمد یک قاشق غذاخوری شکر (اختیاری) و یک قاشق غذاخوری هل اضافه کنید (اگر طعم هل را در غذا نمی‌پسندید آن را حذف کنید). مراقب باشید شیر‌برنج سر نمی‌رود. حالا دوباره شعله گاز را کم کنید تا شیر و برنج خوب با هم بپزند و شیربرنج حسابی جا بیفتد. بعد از اضافه کردن شیر، شیر‌برنج را مرتب باید هم بزنید که ته نگیرد.
زمانی که غلظت شیربرنج به اندازه دلخواه رسید (باید بافتی شبیه شله زرد پیدا کند) در مرحله آخر یک استکان گلاب به آن اضافه کنید. وقتی که شیربرنج کاملا جا افتاد و غلیظ شد (مثل شله زرد) نمک آن را اندازه کنید (اگر شیربرنج شیرین دوست دارید شکر آن را اندازه کنید) هم بزنید و از روی گاز بردارید. شیربرنج را زمانی که هنوز داغ است در ظرف‌های مورد نظر سرو کنید چون وقتی شیربرنج کمی سرد شود یک لایه از چربی شیر روی آن تشکیل می‌شود و برای سرو کردن ظاهر خوبی ندارد. روی شیربرنج مجلسی را با خلال پسته و بادام، کشمش یا در صورت تمایل با میوه‌هایی مثل موز تزیین کنید.

خورش شش انداز

همین اول بگوییم که شیش انداز یا شش انداز را یک خورش محلی گیلانی می‌دانند. ولی در شهرهای دیگر از جمله، شیراز، زنجان، قزوین، مازندران و … هم تهیه می‌شود. این خورش خوشمزه، مخصوص و باب طبع گیا‌هخوارهاست، چون از هیچ گوشتی در آن استفاده نمی‌شود. یعنی می‌توانید شیش انداز گوشت هم درست کنید ولی در دستور پخت اصلی آن، گوشت وجود ندارد. با این همه شما هرگز سلیقه و طبعتان را نادیده نگیرید. علاوه بر این، در طرز تهیه شیش انداز می‌توان از سبزیجات متنوعی هم استفاده کرد.
مواد لازم
بادمجان: ۵ عدد متوسط
گردو: ۳۰۰ گرم
پیاز: ۱ عدد بزرگ
رب انار (ترش یا ملس): ۲ قاشق غذاخوری
زردچوبه، نمک، فلفل و دارچین: به میزان لازم
طرز تهیه شیش انداز گیلانی
بادمجان‌‌ها را پوست بگیرید و به صورت حلقه‌ای یا نگینی خرد کنید. آنها را به نمک آغشته کنید تا وقتی که آب قهوه‌ای آن جدا شود. ۳۰ دقیقه بعد آنها را بشویید و خشک کنید.مغز گردو را پودر یا خرد کنید. یک تابه را روی حرارت بگذارید و گردو را در تابه بریزید و به آن زردچوبه، نمک، فلفل و دارچین اضافه کنید و تفت دهید. رب انار را اضافه کنید. ۳ لیوان دسته‌دار فرانسوی آب اضافه کنید. بعد از اینکه آب جوش آمد، حرارت را کم کنید. اجازه دهید ۳۰ دقیقه آب، گردو و رب انار بجوشد تا به روغن بیفتد.
پیاز را نگینی خرد کنید. در یک تابه مقداری روغن بریزید و پیاز‌ها را در آن سرخ کنید تا وقتی که سبک و طلایی شود. بادمجان‌های نگینی شده را اضافه کنید و تفت دهید. پیاز و بادمجان سرخ شده را به مخلوط بالا اضافه کنید. بعد از اینکه شروع به جوشیدن کرد، به مدت ۴۰ دقیقه دیگر روی شعله قرار دهید تا کاملا بپزد.

ترشه تره شمالی‌ ها

خورش ترش تره از جمله خوشمزه‌ترین غذاهای خطه شمال ایران به خصوص گیلان و یک غذای ساده و بدون گوشت است. این خورش لذیذ و سالم را معمولا با حبوباتی مثل عدس یا با برنج و حتی آرد برنج به عنوان غذای محبوب و شام چهارشنبه سوری درست می‌کنند. در میان انواع خورش ترش تره شمالی طرز تهیه خورش ترش تره شرق گیلان، ترش تره تالش و ترش تره انزلی بسیار مشهور هستند.
مواد لازم
سبزی ترش تره ۱ کیلوگرم شامل: جعفری، گشنیز، اسفناج و تره (مقدار تره از بقیه کمتر و مقدار اسفناج بیشتر از باقی سبزی‌ها باشد)
نعنا خشک: ۱ قاشق چایخوری
برنج خام نیم دانه: ۱ قاشق غذاخوری سر پر
آب: به مقدار لازم برای پخت برنج و سبزی
آبغوره ترش: ۱ لیوان فرانسوی دسته‌دار
سیر: ۱ بوته بزرگ
نمک، فلفل و زردچوبه: به مقدار لازم
روغن: به مقدار لازم
تخم مرغ: ۲ یا سه عدد
طرز تهیه
ابتدا سبزی‌ها را پاک کنید و بشورید و وقتی خشک شد ساطوری و ریز خرد کنید. سپس سبزی‌ها را در یک قابلمه بریزید، برنج پاک شده و شسته شده را هم اضافه کنید و مقداری آب بریزید. مقدار آب باید به حدی باشد که برنج و سبزی حسابی پخته و له شوند. نمک، فلفل و زردچوبه را هم اضافه کنید و اجازه دهید مواد روی شعله ملایم گاز حسابی بپزند و له شوند. ۱۰ دقیقه مانده به پایان پخت آبغوره را هم اضافه کنید و خوب هم بزنید.مواد پخته شده را از روی گاز بردارید و با گوشتکوب دستی یا برقی خوب بکوبید تا له شوند. حالا ترش تره له شده را با مقداری کره یا روغن روی حرارت ملایم گاز سرخ کنید. ترشی و نمک ترش تره را اندازه کنید. حبه‌های سیر را پوست بگیرید و له کنید. سیر را تفت بدهید و و تخم مرغ‌ها را به سیر اضافه کنید و سرخ کنید. اجازه بدهید تخم مرغ کمی خودش را بگیرد سپس هم بزنید و با سیر مخلوط کنید.در آخر مخلوط سیر و تخم و مرغ را به سبزی و برنج له شده اضافه کنید. در پایان به اندازه دلخواه فلفل هم اضافه کنید. خورش ترش تره یک خورش غلیظ و کم آب است. ترش تره را با کته، یا با نان و همراه با ترب سفید، با ماهی سفید، ماهی دودی یا ماهی شور و اشپل و زیتون و باقلا سبز سرو و میل کنید.

اگر بار هم می‌خواهید بدانید غذا یا غذاهای شب چهارشنیه سوری چیست باید بگوییم، خوزستانی ها سبزی پلو ماهی را هم غذای شب چهارشنبه سوری می‌دانند و البته خورشت قورمه سبزی هم درست می‌کنند. در شهرهای خراسان و برخی شهرهای اطراف، به جای‌ آش، چهار نوع پلو می‌پزند که شامل رشته پلو، عدس پلو، زرشک پلو و ماش پلو می‌شود و معمولا بین فقرا و نیازمندان هم تقسیم می‌کنند.

شاید جالب باشد که بدانید در آجیل خراسانی‌‌ها نمک وجود ندارد چون نمک را نشانه شوربختی می‌دانند.