آیا آمریکا و اروپا بن بست خودساخته را در وین می‌شکنند؟ / مانع اصلی مذاکرات اخیر چیست؟

پایگاه خبری تحلیلی نامه نیوز (namehnews.com) :

به گزارش نامه‌نیوز، "اصل ماجرا این است که چه کسی می‌خواهد اول به توافق هسته‌ای باز گردد، ایران یا آمریکا؟! به نظر می‌رسد دوطرف باید از مواضع خود در قبال توافق هسته‌ای و نحوه احیای آن کوتاه بیایند تا نتیجه‌ای حاصل شود! "
این عبارات را بار‌ها در مواضع رسمی اخیر سیاستمدارانی مانند ژان ایو لودریان وزیر امور خارجا فرانسه یا هایکو ماس وزیر امور خارجه آلمان و متعاقبا رسانه‌های غربی شنیده ایم. این عبارات، به خط تحلیلی اصلی غرب در تشریح "وضعیت فعلی مذاکرات برجامی در وین " تبدیل شده است.
روایت انحرافی غرب از مذاکرات وین
جهت آشنایی با خط تحلیلی و رسانه‌ای و به عبارت بهتر، آنچه "رویکرد القایی" غرب در قبال مذاکرات وین نامیده می‌شود، لازم است نگاهی به برخی گزارش‌های منتشر شده در این خصوص بیاندازیم. شبکه یورونیوز که یکی از رسانه‌های فعال در انعکاس مذاکرات فعلی محسوب می‌شود، در این خصوص نوشته است که بعد از گذشت بیش از ۲ ماه از زمان روی کار آمدن جو بایدن در آمریکا و در آستانه پایان دولت فعلی در ایران، حالا طرفداران توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ بیش از گذشته امیدوار شده‌اند که برجام از کما خارج شود و تهران و واشنگتن بار دیگر به تعهدات خود در این توافق بازگردند. امیدی که البته با موانع و پیچیدگی‌های بسیار زیادی رو به رو است.
شیکه یورونیوز در این خصوص تاکید کرده است:
"هرچند ایران همچنان تاکید می‌کند که تا زمان برداشتن عملی تمام تحریم‌های وضع شده در دولت ترامپ، به تعهدات هسته‌ای خود بازنخواهد گشت، اما ناظران سیاسی امیدوارند نخستین حضور مشترک هیات‌هایی از ایران و آمریکا از زمان روی کار آمدن دولت جدید آمریکا، زمینه‌ساز یافتن راه‌حل‌هایی برای خروج از بن‌بست حاصل شده «اول تو» شود. بن‌بستی که گمانه‌هایی درباره پایان آن به گوش می‌رسد. راب مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران در گفتگو با شبکه پی‌بی‌اس اعلام کرد این کشور آماده است تحریم‌هایی را که با برجام مغایرت دارد، لغو کند. "
با این حال، یورونیوز معضل و گره اصلی مذاکرات وین را "مشخص شدن کنشگر اولیه" در مسیر"احیای برجام" می‌داند. اینکه کدام طرف باید واقعا گام نخست را بردارد:
"اما مشکل بیش از این که در این بخش ماجرا باشد، به زمان‌بندی موضوع ارتباط دارد. جایی که هر دو طرف می‌گویند پس از آنکه طرف مقابل گام نخست را برداشت، به تعهدات خود باز خواهد گشت. "
آیا بن بست "اول تو" واقعی است؟
واقعیت امر این است که در صورت خروج همزمان ایران و امریکا از برجام یا انهدام توافق هسته‌ای بر اساس توافق طرفین، بن بست ترسیم شده از سوی رسانه‌های غربی می‌دانست دقیق و منطقی باشد! به عبارت بهتر، در صورتی که "دو بازیگر" به صورت یکسان در "تخریب یک روند یا توافق مشترک" نقش داشته باشند، می‌توان مدعی شد که "اولویت بندی بازگشت به آن توافق یا روند" یک "معما " یا " معضل" محسوب می‌شود. اما در شرایطی که دولت ترامپ در سال ۲۰۱۸ میلادی و در حالی که ایران کاملا به تعهدات خود در برجام پایبند بود از توافق هسته‌ای خارج شده و تحریم‌های یکجانبه و غیرقانونی را علیه کشورمان اعمال کرده است، جایی برای طرح این مسئله از سوی رسانه‌ها و سیاستمداران غربی وجود ندارد.
آنچه مسلم است اینکه بر خلاف القائات خلاف واقع سیاستمداران غربی، ما با دو طرف "ناقض برجام" در "مذاکرات وین" مواجه نیستیم. نباید فراموش کرد که ترامپ کاملا بر خلاف آنچه در توافق هسته‌ای آمده بود و در مغایرت محض با کلیت و موجودیت این توافق و حتی قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، از برجام خارج شد و رسما به حضور آمریکا در این توافق خاتمه داد. جمهوری اسلامی ایران حتی یکسال پس از خروج آمریکا از برجام، به تعهدات خود در این توافق پایبند و پس از آن نیز، "بر اساس متن صریح برجام" کاهش متقابل تعهدات و اقدامات خود را در دستور کار قرار داد. از این رو "کاهش تعهدات برجامی ایران " بر اساس " سند برجام" مستند و قابل اتکاست، اما خروج آمریکا از توافق هسته ای، بر اساس متن برجام صورت نگرفته و نمادی از بی تعهدی مطلق واشنگتن به اسناد و معاهدات بین المللی محسوب می‌شود.
بن بستی مجازی که باید حفظ شود!
علی رغم استدلالات حقوقی محکم و متقن جمهوری اسلامی ایران و حتی اذعان بازیگران اروپایی نسبت به "خطاکار بودن آمریکا" در خروج از توافق هسته‌ای و تضعیف کامل این سند بین المللی، در عمل شاهد "دومجهولی جلوه دادن بحران" از سوی کاخ سفید و تروییکای اروپایی هستیم! جوبایدن رئیس جمهور آمریکا و متحدان اروپایی آن مدعی هستند که این یک "بحران دومجهولی" است که یکی از مولفه‌های مجهول آن آمریکا و دیگری ایران است! حتی آن‌ها یک قدم فراتر رفته و مدعی شده اند که توپ اکنون در زمین ایران است!
بدون شک تا زمانی که بن بست کاذب و مجازی ترسیم شده از سوی آمریکا و ترویکای اروپایی به قوت خود باقی بماند، خبری از توافق بر سر احیای برجام در وین در کار نخواهد بود. صورت مسئله در مذکرات وین کاملا مشخص است: واشنگتن به عنوان "تنها" طرف طغیانگر در برجام و تروییکای اروپایی به عنوان طرف‌های "غیرمتعهد" در توافق هسته‌ای، باید ضمن رفع تحریم‌های یکجانبه و غیرقانونی علیه ایران، تضمین‌های لازم را جهت پایبندی به برجام ارائه کنند. بدیهی است که در این مسیر، جمهوری اسلامی ایران حق "راستی آزمایی اقدامات و گام‌های غرب" را نیز برای خود محفوظ می‌داند، زیرا "بازگشت بدون تضمین و راستی آزمایی غرب به برجام"، می‌تواند بار دیگر به "خروج بدون دردسر آمریکا از برجام" و حتی فراتر از آن"احیای تحریم‌های چندجانبه علیه ایران" ختم شود. از این رو "ارائه تضمین از سوی غرب" و " راستی آزمایی تضمین‌های ارائه شده" در قبال رفع واقعی و عملیاتی تحریمها، دارای پشتوانه‌ای کاملا حقوقی و منطقی می‌باشد، خصوصا آنکه "تن‌ها مجرم" این پرونده (انهدام توافق هسته‌ای و دفرمه شدن آن)، بازیگرانی جز ایالات متحده آمریکا و در مرحله بعد تروییکای اروپایی نیستند.