روستا‌های جاده سیمان مشهد، در پیچ شهرستان‌شدن

محمد کاملان | شهرآرانیوز؛ رئیس شورای اسلامی شهرستان مشهد در واکنش به مطرح شدن دوباره الحاق روستای دهرود به شهر مشهد گفت: روستا‌های بزرگ و اقماری بخش مرکزی مشهد با بیش از ۳۰ تا ۴۰ هزار نفر جمعیت، قابلیت تبدیل شدن به یک شهر را دارند و الحاق آن‌ها به شهر مشهد دردی از آن‌ها دوا نمی‌کند و این الحاق هم برای مشهد و هم برای روستا‌ها از نظر تخصیص امکانات باعث بروز چالش می‌شود.
در آخرین روز‌های دهه ۸۰ و بعد از افتتاح شهرک مهرگان در انتهای جاده سیمان، یکی از عجیب‌ترین تقسیم بندی‌های شهری کشور در مشهد شکل گرفت و واژه‌ای به نام منطقه منفصل شهری متولد شد.

از میدان رسالت تا ابتدای پل دهرود که شامل ۲ روستای سیس آباد و سیاسک بود و پیش از این جزو مناطق روستایی محسوب می‌شد، به شهر الحاق شد، اما ۵ روستای دهرود، گرجی سفلی، همت آباد، اسلام آباد و علی آباد با ۵۰ هزارنفر جمعیت و درست در مجاورت مشهد همچنان روستا باقی ماندند و از آن طرف قرقی و شهرک مهرگان به منطقه ۳ شهرداری اضافه شدند و سرریز شدن امکانات شهری به این مناطق تازه شهر شده از یک طرف و محرومیت این ۵ روستا از امکانات حداقلی از طرف دیگر باعث شد شکاف‌ها و مشکلات حاشیه شهر مشهد بیشتر شود.

دسترسی نداشتن به آب شرب سالم تا حدود یک سال پیش، خرابی بیش از حد جاده سیمان و پاس کاری تعریض پل کشف رود و جاده میان اداره راه و شهرسازی و شهرداری مشهد، ساخت وساز‌های غیرمجاز گسترده، سرریز شدن فاضلاب شهرک مهرگان به این روستا‌ها و از همه مهم‌تر تهیه و تصویب نشدن طرح هادی برای دهرود که موجب قفل شدن همه فعالیت‌های عمرانی در این روستا شده است، تنها بخشی از مشکلات روستا‌های جاده سیمان است که باعث شده است شورای این روستاها، دهیار‌ها و حتی مردم به بهانه‌های مختلف دست به اعتراض بزنند و خواستار الحاق این روستا‌ها به شهر مشهد شوند تا دست کم رسیدگی بهتری به وضعیت آن‌ها انجام شود؛ درخواست‌هایی که حدود ۴ سال پیش بالاخره کارگر افتاد و شورای عالی معماری و شهرسازی ایران با قید پذیرش شورای شهر مشهد، الحاق دهرود با جمعیتی نزدیک به ۲۰ هزار نفر به مشهد را تصویب کرد و شورای چهارم مشهد به محض دریافت این مصوبه با آن مخالفت کرد.

دلیل مخالفت شورا هم رعایت نشدن اصول فنی ساخت وسازها، تحمیل هزینه بسیار زیاد به شهرداری برای تخصیص امکانات و از همه مهم‌تر نگرانی از گسترش حاشیه شهر مشهد بیان شد. این مصوبه البته به شورای پنجم هم ارائه شد و تبعات منفی پُرشمار این الحاق برای شهر مشهد و البته روستای دهرود، اعضا را متقاعد کرد آن‌ها هم مثل شورای قبل به الحاق یک روستا از جاده سیمان رأی منفی بدهند.

معاون هماهنگی امور عمرانی فرمانداری مشهد هم با تأیید مخالفت‌های شورای چهارم و پنجم با این الحاق به خبرنگار ما گفت: از میان همه روستا‌هایی که در مناطق منفصل مشهد قرار گرفته اند، تنها دهرود مصوبه شورای عالی معماری و شهرسازی ایران را برای الحاق به شهر مشهد دارد. شهری شدن منطقه دهرود در طرح جامع سوم مشهد هم مطرح شده است و در کارگروه زیربنایی تأیید شورای شهر مشهد را شرط این الحاق تعیین کرده اند، به گونه‌ای که در صورت نظر مثبت مدیریت شهری مشهد از دهرود تا کشف رود به شهر ملحق می‌شود.

مهدی برامکی ادامه داد: سال ۱۳۹۵ این پیشنهاد به دست شورای چهارم رسید که با آن مخالفت کردند و شهریور ماه سال گذشته و با تشدید مشکلات دهرود، مذاکرات دوباره‌ای با شورای شهر مشهد برای الحاق این روستا به مشهد داشتیم که فعلا نظر مثبتی به دست ما نرسیده است. متأسفانه روستا‌های جاده سیمان درگیر مشکلات بسیار زیادی هستند و در این میان به دلیل قرار گرفتن دهرود در حریم دکل‌های فشار قوی برق و شرکت گاز، هیچ طرح هادی‌ای برای آن‌ها مصوب نشده و همین مسئله مشکلات این روستا را دو چندان کرده است.

عضو هیئت رئیسه شورای اسلامی شهر مشهد و رئیس شورای اسلامی شهرستان مشهد، نیز با بیان اینکه شورای پنجم به دلیل تبعاتی که الحاق روستای دهرود و سایر آبادی‌های جاده سیمان داشت با آن مخالفت کرده است، گفت: اضافه شدن دهرود با جمعیت ۲۰ هزار نفره به مشهد تبعات اجتماعی زیادی دارد. وقتی این روستا به شهر الحاق شود، طبیعی است که باید خدمات خاصی مشابه دیگر مناطق به آن‌ها ارائه شود و اگر ذره‌ای در اعطای این امکانات و زیرساخت‌ها از سوی شهرداری تعلل شود، موجی از نارضایتی ایجاد می‌شود. از طرف دیگر شهری شدن دهرود، باعث می‌شود که بخشی از هزینه‌ها مثل آب و برق با متر و معیار شهر محاسبه شود و همین مسئله هزینه زندگی را در این منطقه افزایش خواهد داد.

شهناز رمارم، با اشاره به لزوم تعیین مرز شهر از سوی وزارت کشور ادامه داد: اکنون مرز و حد شهرستان مشهد از سمت شمال مشخص نیست. پیشنهاد کردیم که مرز شهرستان مشهد در جاده سیمان کشف رود، به عنوان یک عارضه طبیعی باشد. در صورتی که این کار از سوی وزارت کشور انجام شود و این طرح تایید شود، مدیریت شهری مشهد نمی‌تواند دهرود را به عنوان یکی از مناطق و محله‌های شهر مشهد بپذیرد؛ چون در شرایط فعلی اگر الحاق دهرود پذیرفته شود، شهرداری مشهد چند سال یا چند ماه دیگر باید زیربار الحاق سایر روستا‌های جاده سیمان هم برود. ما معتقدیم الحاق دهرود به مشهد در شرایط فعلی تبعات منفی زیادی دارد و به صلاح مردمان این روستا و مدیریت شهری نیست.

عضو هیئت رئیسه شورای شهر مشهد همچنین از تحویل جاده سیمان تا شهرک مهرگان برای انجام عملیات عمرانی و بهسازی به شهرداری مشهد خبر داد. وی که در نشست ۲۶ بهمن ماه با دهیاران روستا‌های بخش مرکزی، ایده شهرستان شدن این روستا‌ها را مطرح کرده بود، در گفتگو با شهرآرا از پیگیری‌ها ویژه این شورا برای به ثمر نشستن این پیشنهاد خبر داد و گفت: در حال پیگیری این مسئله از طریق معاون اول رئیس جمهور و نمایندگان مشهد در مجلس هستیم. وی افزود: الحاق روستا‌های بخش مرکزی به شهر باعث گسترش حاشیه نشینی در مشهد خواهد شد و دردی از مشکلاتشان دوا نمی‌کند.

ابوطالب سرابیان، بخشدار مرکزی شهر مشهد، هم در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به صدور کد انتخاباتی برای دهرود و برگزاری انتخابات شورای روستا در این منطقه، الحاق دهرود به شهر را منتفی دانست و گفت: تا امروز ابلاغی برای الحاق دهرود به دست ما نرسیده است و با وجود اعلام شماره و کد انتخاباتی، انتخابات شورای روستا در اینجا برگزار می‌شود. ملحق شدن دهرود به مشهد تأییدیه شورای شهر مشهد را لازم دارد که هنوز موافقتی از سوی شورا اعلام نشده است.