زلزله در هرمزگان و هشدار وقوع فاجعه انسانی

گفت وگوی احمد وحیدی با استاندار، فرماندار و هلال احمر استان هرمزگان و دستور بررسی و کمک فوری به مردم مناطق زلزله‌زده و حضور محمد مخبر معاون اول رئیس جمهوری به همراه وزیر بهداشت، درمان وآموزش پزشکی و بازدید از منطقه فین از دیگر اقداماتی بود که در همان ساعات اولیه انجام شد تا روند پیگیری و رسیدگی به مصدومان احتمالی و زلزله زدگان تسریع شود.

این زلزله که عصر روز یکشنبه ۲۳ آبان ماه ، با ۲ زمین لرزه بزرگ به قدرت ۶.۴ و ۶.۳ ریشتر در مقیاس امواج درونی زمین در حوالی بندرعباس مرکز استان هرمزگان به وقوع پیوست، این منطقه را به تیتر خبرهای داخلی و خارجی تبدیل کرد.
زمین لرزه ای که در نزدیکی زمین و در عمق ۱۵ کیلومتری ثبت شد و موجی از وحشت و نگرانی را میان مردم ایجاد کرد و موجب شد بسیاری از خانواده ها ، شب را بیرون از منزل سپری کنند.
قدرت این دو زمین لرزه آنقدر بالا بود که علاوه بر استان های همجوار هرمزگان در برخی از کشورهای همسایه از جمله امارات و عربستان نیز احساس شد و تاکنون بیش از ۹۰ مصدوم و ۲ فوتی داشته است.
اشتباه محاسباتی ابتدا گزارش‌ها و نگاه‌ها را به سمت جزیره قشم و به ویژه بندر لافت معطوف کرد. اما پس از مدتی مشخص شد که کانون اصلی زلزله‌ای که از کرمان و هرمزگان تا برخی نواحی فارس و شیراز احساس شد، فین کاشان بوده است.
گزارش‌ها از ترک خوردگی دیوار منازل در شهرهای تخت و شمیل بندرعباس و لافت قشم حکایت داشت. در فین هرمزگان اما زمین لرزه‌های پی در پی منجر به حضور مردم در خیابان‌ها و بوستان‌ها در نقاط مختلف استان هرمزگان و استان‌های همجوار شد. گزارش‌های تکمیلی از خسارت دیوارهای منازل برخی از بخش های استان هرمزگان حکایت می‌کرد.
زلزله اگرچه باعث قطعی برق در بخشی از بندر عباس و نیز مسدود شدن برخی مسیرها به دلیل ریزش کوه شد، اما به انبارها و اسکله‌های نفتی، و زیرساخت های اساسی آسیبی وارد نکرده است. البته پس از مدتی مشکل برق رفع و وضعیت آن پایدار شد. همچنین مسیر بندرعباس- حاجی آباد نیز بامداد امروز بازگشایی شد.
وزیر کشور نیز در گفت وگو با استاندار، فرمانداران و هلال احمر استان هرمزگان خواستار بررسی و کمک فوری به مردم مناطق زلزله‌زده این استان شد.
احمد وحیدی اعلام کرد که نیروی دریایی سپاه، هلال احمر، استانداری و ستاد بحران همه در حال آماده باش به سر می برند.
بر این اساس ارتش جمهوری اسلامی ایران، سپاه از آمادگی تمامی یگان‌های واکنش سریع، امدادی و درمانی در استان هرمزگان خبر دادند تا در صورت نیاز به کمک هموطنان عزیز بشتابند.
نیروی انتظامی نیز بلافاصله برای مدیریت ترافیک در جاده‌ها و نیز ایجاد آرامش و تامین امنیت برای مردم زلزله زده وارد عمل شد.
رییس سازمان امداد ونجات جمعیت هلال‌احمر از ارزیابی ۶۱ روستا از ۱۳۷ روستایی که با زلزله درگیر بوده اند خبر داد و اعلام کرد: تخریب خانه‌های روستایی بیشتر ترک خوردگی بوده است و تعداد روستاهایی که به طور ۱۰۰ درصدی تخریب شده ‌اند، بسیار اندک است.
کریم همتی ضمن دعوت از مردم برای حفظ آرامش و پیگیری اخبار از منابع رسمی، از ارسال اقلام امدادی برای مناطق زلزله استان هرمزگان خبر داد و اعلام کرد: اقدامات ابتدایی امداد و نجات انجام شده و چهار استان اطراف در آماده باش کامل هستند.
وی تصریح کرد: اسکان امدادی و چادرهای هلال احمر آماده شدند تا مردم امشب در فضای باز و پارک ها اسکان کنند.
ساعتی پس از اعلام خبر زلزله تیم بهداشت اورژانس کشور به شهر فین هم اعزام شد؛ همچنین از استان کرمان پنج دستگاه آمبولانس و دو دستگاه اتوبوس آمبولانس و از استان فارس پنج دستگاه آمبولانس و یک دستگاه اتوبوس آمبولانس به مناطق زلزله زده هرمزگان اعزام شدند.
بنا به توصیه استاندار هرمزگان نیز گفت: با توجه به شدت زمین لرزه و پس لرزه‌ها نمی‌توان به کسی توصیه کرد در منازل بمانند و به همین جهت سالن‌های سرپوشیده برای اسکان مردم آماده شده است.
مهدی دوستی پس از بازدید مناطق زلزله زده فین بندرعباس افزود: این حق را به مردم می‌دهیم که شب را در منازل خود حضور نداشته باشند، به بخشداران هم گفته شده شرایط را برای حضور مردم در فضای باز آماده کنند.

آسیب زلزله به ۳ هزار واحد مسکونی
معاون عمرانی استانداری هرمزگان گفت: برآورد کنونی ما این است که حداقل ۳ هزار واحد مسکونی مردم از ۲۰ تا ۸۰ درصد آسیب دیده‌اند. خسارات در منطقه ذرتو و گیشان بیش از دیگر مناطق است.
با دستور فوری رئیس جمهوری مبنی بر بررسی وضعیت مناطق زلزله زده، معاون اول رئیس‌جمهوری که از دیشب به صورت ویدئو کنفرانس فعالیت‌ها را زیر نظر داشت، شامگاه یکشنبه وارد فرودگاه بین المللی بندرعباس شد.
محمد مخبر به همراه وزیر بهداشت، درمان وآموزش پزشکی یکشنبه شب پس از ورود به بندرعباس، از مناطق زلزله زده این استان در منطقه فین این شهرستان بازدید به عمل آورد.
وی در فرودگاه بندرعباس و در جمع خبرنگاران اعلام کرد: به دستور رئیس جمهوری برای همدردی با مردم هرمزگان و بررسی مسائل و مشکلات آنها به بندرعباس آمده ام.
مخبر با بازدید میدانی آخرین وضعیت جاده‌ها و مسیر تردد در شمال شهر بندرعباس را مورد بررسی قرار داد.
وی سپس با هیات همراه عازم مناطق زلزله زده در روستاهایی شد که تاکنون بیشترین خسارت گزارش شده وطبق گزارش های ارایه شده، به روستاهای گیشان غربی،رضوان، فین ، سرزه و سیاهو خسارت وارد شده است،خدمات رسانی تیم هلال احمر در منطقه زلزله زده نیز در حال انجام است.
معاون اول رییس جمهوری بامداد روز دوشنبه نیز در ادامه بازدید از مناطق زلزله زده هرمزگان با حضور در بیمارستان شهید محمدی بندرعباس در سحرگاه دوشنبه از مصدومان زمین لرزه های ۶ و چهار دهم و ۶ و سه دهم ریشتری فین عیادت و با آنها به گفت و گو پرداخت.
وی همچنین از کمپ اضطراری مستقر در ورزشگاه خلیج فارس بازدید کرد.
بازدیدهای معاون اول رئیس جمهوری و مقام های عالی رتبه کشوری و استانی از مناطق زلزله زده تا صبح امروز ادامه داشت و وزرای بهداشت و نیرو و استاندار هرمزگان مخبر را در این بازدیدها همراهی کردند.
از ساعتی پیش، نشست ستاد پیشگیری هماهنگی و فرماندهی عملیات پاسخ به بحران استان هرمزگان با حضور معاون اول رییس جمهوری، استاندار هرمزگان، وزرای نیرو و بهداشت و دیگر مسوولان ارشد کشوری و استانی در استان آغاز شد.
آموزش و پرورش تمام کلاس‌های حضوری و آنلاین مدارس را برای روز دوشنبه تعطیل اعلام کرد. همچنین در پی وقوع دو زمین‌ لرزه همراه اول و ایرانسل مکالمه درون شبکه مشترکان خود در این استان را به ترتیب ۷۲ ساعت و تا پایان هفته رایگان کردند.
از زمان وقوع زلزله ۶.۳ و ۶.۴ ریشتری عصر امروز در منطقه فین از توابع شهرستان بندرعباس تا دقایقی پیش و در فاصله حدود ۹ ساعت ۴۱ پس لرزه با شدت‌های مختلف ۳ تا ۴.۵ ریشتر هرمزگان را لرزانده است.
براساس آمارهایی که در سالیان گذشته از سوی مسوولان هرمزگان اعلام شده، این استان با وجود داشتن گسل های خطرناک جزء سه استان نخست کشور در زمینه زلزله است.
غرب تا شرق هرمزگان را ۳۳ گسل در برگرفته که گسل زاگرس، مکران و میناب از جمله شناخته شده ترین و خطرناک ترین آنها هستند.
اگرچه برخی از این گسل ها سالهاست که آرامند، اما دانشمندان می گویند که شاید این آرامش قبل از طوفان باشد و به اعتقاد برخی از کارشناسان زمین شناسی، بعضی از گسل ها در هرمزگان توان ایجاد زلزله حدود ۷ ریشتری را نیز دارند که وقوع دو زمین لرزه بزرگ عصر روز یکشنبه ۲۳ آبان ماه در بندرعباس خود موید این مطلب است.
بزرگترین زمین لرزه در تاریخ هرمزگان زلزله ۷ریشتری خورگو بندرعباس در سال۱۳۵۵ است که در این حادثه ۱۲۸نفر از مردم جان خود را از دست دادند.
آنچه کارشناسان و پژوهشگران حوزه زمین شناسی را نسبت به خطر زلزله در هرمزگان، نگران می کند، عمق کم آن و نزدیکیش به سطح زمین است.
هر چه زلزله در نزدیکی زمین باشد، شدت تخریب آن نیز بسیار بالا خواهد بود و این مساله برای هرمزگانی که بیش از ۴ هزار و ۱۹۰ هکتار از مساحت آن و ۴۰ درصد از مساحت مرکزش بندرعباس را بافت فرسوده تشکیل داده، یک زنگ خطر و هشدار وقوع یک فاجعه انسانی در صورت بی توجهی به مساله ساخت و سازهای شهری و روستایی است.
نباید فراموش کنیم که که زلزله هیچگاه خبر نمی کند و بی شک زلزله عصر یکشنبه ، آخرین زلزله در هرمزگان نخواهد بود، اما شاید آخرین هشدار طبیعت به مسوولان باشد که از هم اکنون برای پیشگیری از وقوع یک فاجعه انسانی به فکر باشید و با توجه به اسکان بیش از ۳۵۰ هزار نفر در بافت های فرسوده هرمزگان، موضوع زلزله و تبعات آن و لزوم ساخت و ساز اصولی و مهندسی را کاملا جدی بگیرید.