جشنواره به تنهایی نمی‌تواند سینمای کودک را سرپا نگه دارد

انیمیشن «پسر دلفینی» در سال ۱۳۹۹ به کارگردانی و نویسندگی محمد خیراندیش و تهیه‌کنندگی محمدامین همدانی تولید شد و در اولین اکران خود در روسیه طی دو هفته سقف فروش یک و هفت دهم میلیون دلار را کسب کرد. اما کمی به عقب‌تر برمی گردیم. نخستین بار عنوان انیمیشن «پسر دلفینی» را در روز‌های جشنواره فیلم فجر شنیدیم، زمانیکه این اثر تنها نماینده سینمای کودک در فجر بود، اما از حضور در بخش غیررقابتی انصراف داد.

محمدامین همدانی، تهیه کننده انیمیشن «پسر دلفینی» در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجو درباره دلیل این انصراف می‌گوید: «عموما انیمیشن در جشنواره فیلم فجر، جایگاه ویژه‌ای نداشته و با استقبال خوبی روبرو نمی‌شود. به همین‌خاطر تولیدکنندگان این حوزه هم نگاه ویژه و مثبتی به جشنواره فیلم فجر ندارند. این جشنواره در کشور ما بیش از هر چیز یک رویداد سلبریتی‌محور بوده که اهتمام ویژه‌ای به چهره‌های نام آشنا دارد.

«پسر دلفینی» تنها پویانمایی سینمایی بود که در جشنواره فیلم فجر سال گذشته حضور داشت البته انصراف داد. چون نهایتا در بخش غیررقابتی جشنواره از سازندگان این انیمشین تقدیر می‌شد و بازخوردی از اکران دریافت نمی‌کردیم؛ بنابراین تصمیم گرفتیم نخستین اکران و افتتاحیه انیمیشن را در جایی برگزار کنیم که ارزش تولیدات انیمیشن برایشان روشن است. جالب است این مدت در روسیه انیمیشن دیگری هم اکران شد که فروش قابل توجهی داشت و این بیانگر اهمیت تولیدات انیمشن و سینمای کودک در این کشور است.»

همدانی درباره دلیل انتخاب کشور روسیه برای اکران انیمیشن «پسر دلفینی» توضیح داد: «اگرچه دوست داشتیم نمایش از ایران آغاز شود، اما شرایط کرونا، کم‌رونقی سینما‌ها و تعطیلی مدارس ما را مردد کرد و تصمیم گرفتیم اکران را از روسیه آغاز کنیم. چراکه تولیدات سریالی متعددی را با همکاری یکدیگر ساخته بودیم و بازار این صنعت را در این کشور می‌شناختیم. سهام این انیمیشن متعلق به سازمان اوج بود. پس از جشنواره فیلم فجربود که سهام این محصول را از سازمان اوج خریدیم وبه دنبال بازاری برای عرضه آن گشتیم.»

تهیه‌کننده این انمیشن درباره روند پردازش فیلم‌نامه این اثر گفت: «بیش از دوسال برای داستان پردازی این انیمشین زمان گذاشنیم. چون تلاش کردیم به شیوه تولید‌کننده‌های بزرگ انیمیشن در دنیا عمل کنیم. دامنه خیال‌پردازی در انیمشین آنقدر وسیع و واضح است که گاهی فرایند تولید را دشوار می‌کند. تولیدکنندگان جهانی انیمشن بعد از آماده سازی خلاصه‌هایی از داستان، روایت داستان را تصویری انجام می‌دهند که به موجب این شیوه، تخیل به زیبا‌ترین و بالاترین شکل ممکن ظهور می‌کند. به روایتی دیگر در این شیوه، فیلمنامه تصویری جلو‌تر از فیلمنامه متنی و مکتوب حرکت می‌کند. برای ساخت انیمشن پسر دلفینی هم همین مسیر را پیش رفتیم و زاویه روایت بار‌ها تغییر کرد تا در نهایت به اینجا رسیدیم.»

او درباره نقش جشنواره فیلم کودک در رونق صنعت انیمیشن می‌گوید: «گاهی اوقات انتظار داریم جشنواره‌ها، گرداننده اصلی چرخه تولید سینما باشند. این انتظارنابجایی است. چون ساخت آثار سفارشی در حوزه کودک، به گیشه توجه‌ای ندارد. در اکثر مواقع فیلم‌هایی که برای جشنواره ساخته می‌شوند با آثار پرفروش متفاوت است. از باب نمونه شاید پسر دلفینی، برای جشنواره مناسب نباشد. جشنواره به تنهایی نمی‌تواند سینمای کودک را سرپا نگه دارد. بخشی از چرخه سینما، اقتصاد است و جشنواره‌های سینمایی به اقتصاد این صنعت ارتباطی ندارد و به آن کمکی نمی‌کنند. از طرفی دیگر یکی از چالش‌های جشنواره فیلم کودک، کمبود آثار سینمایی است. این موضوع باعث شد راهکار برگزاری دوسالانه جشنواره فیلم کودک مطرح تا مشکل برطرف شود. شخصا با برگزاری دوسالانه مخالفم، چون این‌گونه، آثار کمتری نسبت به الان در حوزه کودک ساخته خواهد شد و روند تولیدات را تحت تاثیر قرار می‌دهد. اما اول از همه باید بدانیم ریشه این کمبود در کجاست؟ جشنواره فیلم کودک، جشنواره‌ای سینمایی است در حالیکه بخش وسیعی از مخاطبان رسانه‌ای کودک، مخاطب سینما نیستند و سایر تولیدات مثل کار‌های تلوزیونی را دنبال می‌کنند.»‌

بااین حال برگزاری جشنواره فیلم کودک در سال جاری کمی با ابهام روبروست اما به گفته محمد امین همدانی، عضو کارگروه ارزیابی جشنواره بین‌المللی فیلم کودک با توجه به کمبود آثار، امسال فراخوان ارسال آثار به دبیرخانه اعلام می‌شود و افتتاحیه نیز برگزار خواهد شد، اما زمان برگزاری اختتامیه این رویداد متناسب با تعداد آثار متغیر خواهد بود.