صادرات میلیارد دلاری فرش از کشور همسایه
سهم ایران از بازار جهانی فرش هر سال آب میرود و کشور ما که زمانی بزرگترین صادرکننده فرشهای دستباف جهان بود اکنون نظاره گر جولان رقبا در این بازار است. رقبایی که تا چند دهه پیش اصولا حرفی برای گفتن در بازار جهانی فرش نداشتند و اکنون با آمارهای صادراتشان ما را غافلگیر میکنند.
برای مثال آمارهایی که ترکیه یکی از رقبای ایران از صادرات فرش خود در ۹ ماهه سال ۲۰۲۲ ارائه کرده نشان میدهد ترکها نزدیک به ۲ میلیارد دلار صادرات فرش داشته اند. فعالان بازار فرش میگویند روزگار سیاه فرش ایران یک شبه فرا نرسیده و علاوه بر تحریم، سوء مدیریت هم رمق این صنعت بومی و توان رقابت آن را گرفته است.
فاطمه رجبی کارشناس صنعت فرش دستباف درباره علت عقب افتادن شدید ایران از رقبا در بازارهای جهانی میگوید: علت این وضعیت را باید در دو مورد جستجو کرد. یکی این که همان طور که همه میدانیم تحریم، مراودات مالی و بانکی با کشور ما را بسیار سخت کرده است. صادرکنندگان فرش برای تبادل مالی با کشورهای اروپایی مثل آلمان، انگلیس، سوییس و ... که مقصد اصلی صادرات فرش ایران بود با مشکلات شدید دست و پنجه نرم میکنند و این مشکلات باعث میشود که حتی صادرکنندگان شناخته شده کشور ما که سالهاست در این کشورها نمایندگی دارند برای تبادل با ایران به مشکل برخورد کنند. طبعا ترکیه چنین مشکلی ندارد و به راحتی در حال داد و ستد با کشورهای اروپایی و آمریکا است. از طرفی سوء مدیریت در تجارت خارجی ایران نیز به این موضوع دامن میزند به نحوی که وقتی سیاست گذاران با قراردادن شرط تعهدات ارزی برای صادرکنندگان مانع ایجاد میکنند میزان صادرات هر سال کمتر میشود و اکنون به یک دهم نسبت به یک دهه قبل رسیده است. صادرکنندگان مدتهاست خواستار حذف مصوبة تعهد ارزی بانک مرکزی شده اند، اما به این درخواست رسیدگی نمیشود.
از رویدادها و نمایشگاهها استفاده بهینه نمیکنیم
این کارشناس صنعت فرش با اشاره به ضعف متولیان ومدیران این صنعت میافزاید: ما حتی در برنامه ریزی رویدادهای بسیار قدیمی و تاثیرگذار صنعت فرش کشور مثل نمایشگاه بین المللی فرش تهران هم ضعیف عمل میکنیم و این رویداد هر سال ناهماهنگتر برگزار میشود.
حضور ما در نمایشگاههای کشورهایی مثل چین میتواند به صادرات فرش ایران کمک کند و دولت باید در این زمینه با صادرکنندگان تعامل بهتری داشته باشد، اما متاسفانه افرادی در دولت به عنوان نماینده صنعت فرش کشور حضور دارند که با این صنعت و اقتضائات رشد آن هماهنگی و تناسبی ندارند.
حمایت از قالیبافان فراموش شده است
مدیرعامل اتحادیه سراسری تعاونیهای تولیدکنندگان فرش دستباف ایران نیز اخیرا در گفتگو با رسانهها بابیان اینکه یکی از موانع مهم صنعت فرش، بیمه نشدن قالیبافان است گفت:از سال۹۲ تأمین اجتماعی بیمه جدید نداشته است. حدود ۲۲۰ هزار نفر در کل کشور بیمه شده داریم، با توجه به برگزار نشدن نمایشگاههای فرش و عدم جلب توجه تجار خارجی، افزایش قیمت مواد اولیه و بحران کرونا نیاز است که حمایت بیشتری از تولید و صادرات فرش صورت گیرد.